Ιρίνα Ρατουσίνσκαγια

Ιρίνα Ρατουσίνσκαγια
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Ири́на Бори́совна Ратуши́нская (Ρωσικά)
Γέννηση	4  Μαρτίου 1954[1][2][3] Οδησσός
Θάνατος	5  Ιουλίου 2017[2][4][5] Μόσχα[6]
Αιτία θανάτου	καρκίνος των νεφρών
Χώρα πολιτογράφησης	Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών Ρωσία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Ρωσικά[7]
Σπουδές	Πανεπιστήμιο της Οδησσού
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	συγγραφέας ποιήτρια[8] σεναριογράφος[9]
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Η Ιρίνα Μπορίσοβνα Ρατουσίνσκαγια (ρωσικά: Ири́на Бори́совна Ратуши́нская‎‎, 4 Μαρτίου 1954, Οδησσός – 5 Ιουλίου 2017, Μόσχα) ήταν Σοβιετική και μετέπειτα Ρωσίδα αντικαθεστωτική^[10], ποιήτρια και συγγραφέας^[11].

Εκπαίδευση

Η Ιρίνα Ρατουσίνσκαγια γεννήθηκε στην Οδησσό της Ουκρανίας στις 4 Μαρτίου 1954. Πατέρας της ήταν ο Μπορίς Λεονίντοβιτς, μηχανικός, και μητέρα της ήταν η Ιρίνα Βαλεντίνοβνα Ρατουσίνσκι, καθηγήτρια ρωσικής λογοτεχνίας^[11]. Η μητρική οικογένειά της καταγόταν από την Πολωνία, ενώ ο προπάππος της είχε εκτοπιστεί στη Σιβηρία, ολίγον καιρό μετά το ξέσπασμα της Εξεγέρσεως του Ιανουαρίου κατά της υποχρεωτικής στρατολογίας στο Ρωσικό Στρατό το 1863^[12]. Η Ρατουτσίνσκαγια πραγματοποίησε τις σπουδές της στο Πανεπιστήμιο της Οδησσού, από το οποίο και αποφοίτησε με μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών στη φυσική το 1976. Προ της ολοκλήρωσης των σπουδών της, εργάστηκε ως καθηγήτρια σε δημοτικό σχολείο της Οδησσού μεταξύ του 1975 και του 1978^[11].

Πολιτική δίωξη

Στις 17 Σεπτεμβρίου 1982, η Ρατουσίνσκαγια συνελήφθη με την κατηγορία της προκλήσεως αντισοβιετικών ταραχών^[13]. Τον Απρίλιο του 1983, κρίθηκε ως ένοχη για «πρόκληση ταραχών με απώτερο σκοπό την αποτροπή ή την αποδυνάμωση του σοβιετικού καθεστώτος», και καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης χρονικής διάρκειας επτά ετών στο στρατόπεδο εργασίας του Ντούμπραβλαγκ^[14], καθώς και, επιπλέον, ποινή εντός συνόρων εξορίας χρονικής διάρκειας πέντε ετών^[15]. Έπειτα από χρονική περίοδο φυλάκισής της διάρκειας τρεισήμισι ετών, εκ των οποίων το ένα υπό καθεστώς απομόνωσης σε μη θερμαινόμενο κελί, κι ενώ στην περιοχή όπου βρισκόταν ο χώρος κράτησής της η θερμοκρασία ήταν δυνατό να φτάσει έως τους -40°C^[12], αποφυλακίστηκε στις 9 Οκτωβρίου 1986^[13], κατά τις παραμονές της Συνόδου του Ρέικιαβικ στην Ισλανδία μεταξύ του προέδρου Ρόναλντ Ρίγκαν και του Μιχαήλ Γκορμπατσώφ^[11].

Κατά τη διάρκεια της περιόδου φυλάκισής της, η Ρατουσίνσκαγια συνέχισε την ενασχόλησή της με την συγγραφή ποιημάτων. Σε αντίθεση με όσα υποστήριζαν οι κατήγοροί της, τα προηγούμενα λογοτεχνικά έργα της είχαν ως κύρια θεματολογία τον έρωτα, την χριστιανική θεολογία, καθώς και την καλλιτεχνική δημιουργία, και όχι την πολιτική. Τα ποιήματά της τα οποία γράφτηκαν εντός της φυλακής, αρχικώς γράφονταν με σπίρτο επάνω σε σαπούνι, στη συνέχεια αποστηθίζονταν, και, τέλος, καθαρογράφονταν έπειτα από διόρθωσή τους. Τα συγκεκριμένα ποιήματα υπολογίζονται, συνολικά, σε, περίπου, 250. Ως κύρια θεματολογία τους είχαν τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ελευθερία, την πολιτική ελευθερία, καθώς και την ομορφιά της ζωής. Τα απομνημονεύματά της, εκδοθέντα υπό τον τίτλο Grey is the Colour of Hope (ρωσικά: Серый — цвет надежды‎‎), διηγούνται την εμπειρία της κατά την περίοδο φυλάκισής της. Τα ποιήματά της αναφέρονται στις δυσκολίες και τις κακουχίες της ζωής εντός μιας φυλακής. Η Ρατουσίνσκαγια ήταν μέλος του PEN International, το οποίο και την παρακολουθούσε καθ'όλη τη διάρκεια της περιόδου φυλάκισής της^[11].

Εξορία

Το 1987, η Ρατουσίνσκαγια μετεγκαταστάθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου και έλαβε το βραβείο της Θρησκευτικής Ελευθερίας εκ μέρους του Ινστιτούτου των Θρησκειών και της Δημοκρατίας. Κατά τη διάρκεια του ίδιου έτους, η Ιρίνα και ο σύζυγός της απώλεσαν την σοβιετική υπηκοότητά τους, κατόπιν σχετικής απόφασης του Πολίτμπουρο^[11]. Μεταξύ του 1987 και του 1989, υπήρξε προσκεκλημένη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Νορθουέστερν^[11]. Στη συνέχεια, μετεγκαταστάθηκε στο Λονδίνο, όπου και παρέμεινε έως τον Δεκέμβριο του 1998^[16], έτος κατά το οποίο η ίδια και η οικογένειά της επέστρεψαν στη Ρωσία, για πρώτη φορά μετά την εξορία τους.

Η Ρατουσίνσκαγια απεβίωσε στη Μόσχα στις 5 Ιουλίου 2017 από καρκίνο, αφήνοντας πίσω της τον σύζυγό της και ακτιβιστή υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Ιγκόρ Γκερατσένκο, καθώς και τους δύο υιούς τους^[17].

Εργογραφία

• Poems/Cтихи/Poèmes. 1984, Hermitage. (ISBN 0-938920-54-5).
• A Tale of Three Heads/сказка о трех головах. 1986, Hermitage. (ISBN 0-938920-83-9).
• No, I'm Not Afraid. trans. David McDuff, 1986, Bloodaxe. (ISBN 0-906427-95-9).
• Beyond the Limit. trans. Frances Padorr Brent, Carol J. Avins. 1987, Northwestern University. (ISBN 0-8101-0748-1).
• Pencil Letter. trans. various, 1989, Bloodaxe/Hutchinson, Ηνωμένο Βασίλειο (ISBN 1-85224-050-4) και Alfred A. Knopf, Ηνωμένες Πολιτείες. (ISBN 0-39457-170-3).
• Fictions and Lies. trans. Alyona Kojevnikova. 1999, John Murray. (ISBN 0-7195-5685-6).
• Grey Is the Color of Hope. 1989, Vintage. (ISBN 0-679-72447-8).
• In the Beginning. 1991, Sceptre. (ISBN 0-340-55083-X).
• Dance With a Shadow. trans. David McDuff. 1992, Bloodaxe. (ISBN 1-85224-232-9).
• The Odessans. 1996, Sceptre. (ISBN 0-340-66563-7).
• Wind of the Journey. 2000, Cornerstone Pr Chicago. (ISBN 0-940895-44-7).

Διασκευές

• Η Σάλι Μπίμις μελοποίησε ορισμένα εκ των ποιημάτων της (No, I'm not afraid, 1998).

Παραπομπές

1. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 118842013. Ανακτήθηκε στις 13  Αυγούστου 2015.
2. «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Irina-Georgiyevna-Ratushinskaya. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
3. (Αγγλικά) SNAC. w6wh76wv. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
4. (Αγγλικά) Discogs. 5880014. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
5. (Γαλλικά) Babelio. 233958. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
6. www.apn.ru?newsid=36454.
7. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12111217b. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
8. «The International Who's Who of Women 2006» Routledge. Οκτώβριος 2005. ISBN-13 978-1-85743-325-8.
9. Ανακτήθηκε στις 17  Ιουνίου 2019.
10. (Αγγλικά) Smith, Harrison (9 Ιουλίου 2017). «Irina Ratushinskaya, Soviet dissident who turned captivity into poetry, dies at 63». The Washington Post. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2017. 
11. (Αγγλικά) «Irina Ratushinskaya Papers, 1979–1997». Wheaton College Archives & Special Collections. Ανακτήθηκε στις 8 Μαρτίου 2011. 
12. (Αγγλικά) Kuryluk, Ewa (7 Μαΐου 1987). «An Interview with Irina Ratushinskaya». New York Review of Books. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2012. 
13. (Αγγλικά) Associated Press (19 Οκτωβρίου 1986). «Dissident poet Iryna Ratushynska unexpectedly released from prison». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2021. 
14. (Ρωσικά) «Ирина Ратушинская. Серый -- цвет надежды». lib.ru. Ανακτήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2018. 
15. (Αγγλικά) Zambrano, Mark (25 Μαΐου 1986). «Young Soviet Poet May Be Dying in Gulag, Emigres Report». Chicago Tribune. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Σεπτεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
16. (Αγγλικά) «We wrote a letter to Yeltsin, and then we packed our bags». The Independent. 6 Ιουνίου 1999. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2012. 
17. (Αγγλικά) Bourdeaux, Michael (9 Ιουλίου 2017). «Irina Ratushinskaya obituary». The Guardian. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουλίου 2017. 

Περαιτέρω ανάγνωση

• (Αγγλικά) Kuryluk, Ewa (7 Μαΐου 1987). «An interview with Irina Ratushinskaya». The New York Review of Books. 
• (Αγγλικά) Sharansky, Natan (20 Νοεμβρίου 1988). «Life in the 'small zone': Sentenced to a labor camp, a Soviet poet tries to stay internally free». Chicago Tribune. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Μαΐου 2015. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2021. 
• (Αγγλικά) Reed, Susan (16 Ιανουαρίου 1989). «In a haunting new memoir, poet Irina Ratushinskaya recalls the agonies of a Soviet labor camp». People 31 (2). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-06-17. https://web.archive.org/web/20160617095015/http://www.people.com/people/archive/article/0,,20119358,00.html. Ανακτήθηκε στις 2021-04-10. 
• (Αγγλικά) «We wrote a letter to Yeltsin, and then we packed our bags». The Independent. 6 Ιουνίου 1999.