Κάστρο του Σαιν-Κλου

Κάστρο του Σαιν-Κλου
Χάρτης
Είδοςανάκτορο και πρώην κτίριο ή κατασκευή
Αρχιτεκτονικήκλασικισμός
Γεωγραφικές συντεταγμένες48°50′15″N 2°12′59″E
Διοικητική υπαγωγήΣαιν-Κλου
ΧώραΓαλλία
Έναρξη κατασκευής1570
ΙδιοκτήτηςFrench State
ΑρχιτέκτοναςΠιέρ -Φρασουά-Λεονάρ Φοντέν
ΧρηματοδότηςΦίλιππος Α΄ της Ορλεάνης
Commons page Πολυμέσα

Το Κάστρο του Σαιν-Κλου, γαλλ.: Château de Saint-Cloud, ήταν ένα κάστρο στη Γαλλία, κτισμένο σε μια τοποθεσία με θέα τον Σηκουάνα στο Σαιν-Κλου στο Ωτ-ντε-Σεν, περίπου 5 χλμ. δυτικά του Παρισιού. Στην τοποθεσία του πρώην παλατιού βρίσκεται τώρα το κρατικό Παρκ ντε Σαιν-Κλου.

Το κάστρο επεκτάθηκε από τον Φίλιππο δούκα της Ορλεάνης τον 17ο αι. και από τη Mαρία-Αντουανέττα τη δεκαετία του 1780. Μετά την κατοχή από τον Ναπολέοντα Α' και τον Ναπολέοντα Γ ', καταστράφηκε το 1870 κατά τη διάρκεια του Γαλλο-Πρωσικού Πολέμου.

Το Hôtel d'Aulnay στην τοποθεσία επεκτάθηκε σε πύργο τον 16ο αι. από την οικογένεια τραπεζιτών Γκοντί. Οι Gondi προέρχονταν από μια οικογένεια Φλωρεντινών τραπεζιτών εγκατεστημένων στη Λυών τα πρώτα χρόνια του 16ου αι., οι οποίοι είχαν φτάσει στην Αυλή της Γαλλίας το 1543 με την ακολουθία της Αικατερίνης των Μεδίκων. Στη δεκαετία του 1570 η βασίλισσα πρόσφερε στον Ζερόμ ντε Γκοντί μια κατοικία στο Σαιν-Κλου, το Οτέλ ν'Ωλναί, το οποίο έγινε ο πυρήνας του κάστρου, με μια ορθογώνια πτέρυγα που έβλεπε σε μια βεράντα.

Το κύριο μέτωπο έβλεπε νότια, με μια πτέρυγα που κατέληγε σε ένα περίπτερο, που προσέφερε μια όμορφη θέα στον ποταμό Σηκουάνα. Ο Ερρίκος Γ' της Γαλλίας εγκαταστάθηκε σε αυτό το σπίτι, για να διεξαγάγει την πολιορκία του Παρισιού κατά τη διάρκεια των Θρησκευτικών Πολέμων. Το 1589 δολοφονήθηκε εκεί από τον μοναχό Ζακ Κλεμάν.

Σχέδιο άποψης του Σαιν-Κλου.

Μετά τον θάνατο του Ζερόμ ντε Γκοντί το 1604, ο γιος του Ζαν-Μπατίστ Β΄ ντε Κοντί πώλησε το κάστρο στον Ζαν ντε Μπυέγ, κόμη του Σανσέρ, ο οποίος απεβίωσε λίγο αργότερα. Το κάστρο αγοράστηκε από τον Ζαν-Φρανσουά ντε Γκοντί, αρχιεπίσκοπο του Παρισιού. Ο στολισμός του περιελάμβανε κυρίως κήπους του Tομά Φρανσίν.

Μετά το τέλος του Ζαν-Φρανσουά ντε Γκοντί το 1654, το κάστρο κληρονόμησε ο Φιλίπ-Εμανουέλ ντε Γκοντί και στη συνέχεια ο ανιψιός του Ανρί ντε Γκοντί, γνωστός ως δούκας του Ρε (Retz). Ο τελευταίος πώλησε την ιδιοκτησία το 1655 στον Μπαρτελεμύ Ερβάρ, έναν τραπεζίτη γερμανικής καταγωγής, που ήταν τότε επιθεωρητής των οικονομικών. Μεγάλωσε το πάρκο σε 12 εκτάρια (120 στρέμματα) και έκανε σημαντική ανοικοδόμηση. Έφτιαξε αλλεπάλληλους καταρράκτες (όχι τους σημερινούς) στο πάρκο.

Οι λεπτομέρειες του κήπου, που φαίνεται να είναι αυτής της φάσης του Σαιν-Κλου, σχεδιάστηκαν από τον Iσραέλ Σιλβέστρ. [1] Κτίστηκε σε ιταλικό στυλ, με αόρατη επίπεδη στέγη και τοιχογραφημένες προσόψεις. Οι κήποι του κατέβαιναν σε μια σειρά από πεζούλια στον Σηκουάνα, με σιντριβάνια σε κάθε επίπεδο.

Στις 8 Οκτωβρίου 1658 ο Ερβάρ διοργάνωσε μια πολυτελή εορτή στο Σαιν-Κλου προς τιμή του νεαρού Λουδοβίκου ΙΔ΄, του αδελφού του "μεσιέ" Φιλίππου δούκα της Ορλεάνης, της μητέρας τους Άννας της Αυστρίας και του καρδινάλιου Mαζαρέν. Στις 25 Οκτωβρίου, ο μεσιέ αγόρασε το κάστρο και τους χώρους του για 240.000 λίβρες.

Φαίνεται ότι ο Mαζαρέν πίεσε την πώληση, συμβάλλοντας σε μια πολιτική οικοδόμησης ενός δικτύου βασιλικών πύργων στα δυτικά του Παρισιού και απαλλάσσοντας τον υπερβολικά πλούσιο Ερβάρ από τη μοίρα του Nικολά Φουκέ, του οποίου η εορτή στο Βω-λε-Βικόντ επιτάχυνε την πτώση και τη φυλάκισή του. .

Ο μεσιέ ασχολήθηκε με οικοδομικές εργασίες στο Σαιν-Κλου μέχρι το τέλος του το 1701. Τα έργα σχεδιάστηκαν και κατασκευάστηκαν από τον αρχιτέκτονά του Aντουάν λε Πωτρ, ο οποίος έκτισε τις πτέρυγες το 1677. Το κάστρο όπως ανακατασκευάστηκε για τον μεσιέ, πήρε τη μορφή ενός "U" ανοικτού προς τα ανατολικά, προς τον Σηκουάνα, με το σατώ Γκοντί, που ήταν στραμμένο προς το νότο, ενσωματωμένο στην αριστερή του πτέρυγα. Στο πίσω μέρος, ένας μακρύς πορτοκαλεώνας σχημάτιζε μια πτέρυγα, που επέκτεινε τη δεξιά πτέρυγα της αυλής. [2] Η λεωφόρος εισόδου, που συνορεύει με δευτερεύοντα κτήρια, μερικά από τα οποία σώζονται, έφτανε σε μία γωνία από τη γέφυρα.

Στο εσωτερικό, το διαμέρισμα της «μαντάμ», της πριγκίπισσας Ερριέττας της Αγγλίας, στην αριστερή πτέρυγα διακοσμήθηκε από τον Ζαν Νοκρέ το 1660, και η Στοά του Απόλλωνα (Galleri d'Apollon) μήκους 45 μέτρων, που καταλάμβανε ολόκληρη τη δεξιά πτέρυγα, ήταν διακοσμημένη με μύθους του Aπόλλωνα του Πιερ Μινιάρ (ολοκληρώθηκε το 1680).

Το τελευταίο παιδί του Φιλίππου και της Ερριέττας γεννήθηκε εδώ το 1669 και ονομάστηκε Άννα-Μαρία της Ορλεάνης. Ήταν η γιαγιά του Λουδοβίκου ΙΕ΄ της Γαλλίας.

Το κάστρο ήταν ο τόπος του τέλους της πριγκίπισσας Ερριέττας το 1670, για την κηδεία της οποίας ο Ζακ-Μπενίν Μποσυέ συνέθεσε τον λόγο.

Τον Οκτώβριο του 1677, πέντε ημέρες με υπέροχες εορτές προς τιμή του Λουδοβίκου ΙΔ΄ εγκαινίασαν τις νέες διακοσμήσεις και έδειξαν τη μεγαλοπρέπεια της δράσης του μεσιέ. [3] Της στοάς προηγήθηκε και ακολούθησε ένα σαλόνι σε κάθε άκρο, ένα μέτρο που έπρεπε να ληφθεί στις Βερσαλλίες, όπου ο Λουδοβίκος βρέθηκε ξεπερασμένος στο θέμα των θαυμάσιων στοών, τόσο από τον αδελφό του, όσο και από την ερωμένη του στο Κάστρο του Κλανύ [4] και ξεκίνησε το 1678 να κτίσει τη Στοά (Galerie) στις Βερσαλλίες.

Μετά το τέλος του Λε Πωτρ το 1679, το έργο συνεχίστηκε από τον γενικό βοηθό του Ζαν Ζιράρ, έναν αρχιμάστορα και όχι έναν πλήρη αρχιτέκτονα, και ίσως από τον Tομά Γκομπέρ. Ο Ζυλ-Αρντουάν Μανσάρ παρενέβη προς τα τέλη του αιώνα, σχεδιάζοντας μια μεγάλη σκάλα στην αριστερή πτέρυγα με τον τρόπο της Σκάλας των Πρέσβεων στις Βερσαλλίες. [5]

Ο Aντρέ Λε Νοτρ ανασχεδίασε τους κήπους και το πάρκο πήρε τις διαστάσεις, που διατηρεί σήμερα. Ο Μεγάλος Καταρράκτης (Grande Cascade), που κατασκευάστηκε από τον Λε Πωτρ το 1664-65, διασώθηκε. Ο Αρντουάν Μανσάρ πρόσθεσε τη λεκάνη και το χαμηλότερο κανάλι το 1698.

Συνολικά υπολογίζεται ότι δαπανήθηκαν 156.000 λίβρες όλα αυτά τα χρόνια.

Το Σαιν-Κλου ακολούθησε την οικογένεια των κληρονόμων του μεσιέ, των δουκών της Ορλεάνης, και παρέμεινε στα χέρια τους για το μεγαλύτερο μέρος του 18ου αι.

Μετά από παρατεταμένες διαπραγματεύσεις, το κάστρο του Σαιν-Κλου αγοράστηκε το 1785 από τον Λουδοβίκο ΙΣΤ΄ για τη Μαρία-Αντουανέτα, η οποία ήταν πεπεισμένη ότι ο αέρας εκεί θα ήταν καλός για τα παιδιά της. Ο Λουδοβίκος-Φίλιππος Α΄ δούκας της Ορλεάνης, ο οποίος δεν είχε επισκεφτεί το κάστρο μετά από τον μοργανατικό γάμο του με την μαντάμ ντε Μοντεσόν, κλήθηκε να το αποχωριστεί για 6.000.000 λίβρες. [6]

Αφού ολοκληρώθηκε επίσημα η πώληση του παλατιού, η Μαρία-Αντουανέτα άρχισε να μεταμορφώνει το νέο της ιδιωτικό σπίτι. Ξεκίνησε να τροποποιεί το Σαιν-Κλου το 1787-88 με τον προτιμώμενο αρχιτέκτονά της Ρισάρ Μικ, ο οποίος διεύρυνε το κύριο κτήριο (corps de logis) και το παρακείμενο μισό της δεξιάς πτέρυγας και ξαναέκτισε το μέτωπο του κήπου. Η σκάλα του Αρντουάν Μανσάρ κατεδαφίστηκε υπέρ των νέων πέτρινων σκαλοπατιών, που οδηγούσαν στα κρατικά διαμερίσματα.

Το κάστρο αρχικά επιπλώθηκε από το Garde Meuble με έπιπλα, που συλλέχθηκαν από άλλες βασιλικές κατοικίες, αλλά σύντομα παραγγέλθηκαν έπιπλα για το Σαιν-Κλου. Επιχρυσωμένα καθίσματα και μαρκετερί κομότες με επιχρυσωμένες-μπρούτζινες βάσεις στο πιο πλούσιο στυλ Λουδοβίκου ΙΣΤ΄ παραδίδονταν στο Σαιν-Κλου μέχρι τις πρώτες ημέρες της Γαλλικής Επανάστασης. Το 1790 το Σαιν-Κλου ήταν το σκηνικό για τη διάσημη συνέντευξη μεταξύ της Μαρίας-Αντουανέτας και του Μιραμπώ.

Το κάστρο ανακηρύχθηκε εθνικό και άδειασε από τις επαναστατικές πωλήσεις.

Ο πορτοκαλεώνας Σαιν-Κλου ήταν το σκηνικό για το πραξικόπημα της 18ης Μπρυμαίρ (10 Νοεμβρίου 1799), κατά το οποίο η Διεύθυνση κατεστάλη και η Υπατεία ανακηρύχθηκε. Ο Ναπολέων Βοναπάρτης ανακηρύχθηκε αυτοκράτορας των Γάλλων στις 18 Μαΐου 1804 στο Σαιν-Κλου. Το Σαιν-Κλου χρησιμοποιήθηκε αργότερα από την οικογένεια του αυτοκράτορα και ήταν η κύρια έδρα της μαζί με το Ανάκτορο του Κεραμεικού (Palais des Tuileries) στο Παρίσι.

Τα ερείπια το 1871.

Ο Ναπολέων Α΄ έκανε το Σαιν-Κλου την προτιμώμενη κατοικία του και μετέτρεψε το Σαλόνι της Αφροδίτης σε αίθουσα θρόνου, κάτι που φυσικά του έλειπε στο Σαιν-Κλου, αλλά ούτε αυτός, ούτε οι ένοικοι που θα ακολουθούσαν, έκαναν πολύ περισσότερα στο Σαιν-Κλου από την εσωτερική διακόσμηση. Όταν οι Πρώσοι το κατέλαβαν το 1814, υποτίθεται ότι βρήκαν τη Μάχη του Αλεξάνδρου στην Ισσό του Άλτντορφερ κρεμασμένη στο μπάνιο του αυτοκράτορα.

Ήταν στο Σαιν-Κλου για άλλη μια φορά, στη Στοά του Απόλλωνα του μεσιέ, που ο Ναπολέων Γ' περιέβαλε τον εαυτό του ως αυτοκράτορας των Γάλλων την 1η Δεκεμβρίου 1852. Κατά τη διάρκεια της Β΄ Αυτοκρατορίας, ο Ναπολέων Γ' και η αυτοκράτειρα Ευγενία έκαναν Αυλή στο Σαιν-Κλου την άνοιξη και το φθινόπωρο. Ο Ναπολέων Γ΄ κατεδάφισε τον πορτοκαλεώνα το 1862 και η Ευγενία μετέτρεψε την κρεβατοκάμαρα της μαντάμ σε σαλόνι σε στυλ Λουδοβίκου ΙΣΤ΄. Το κάστρο χρησιμοποιήθηκε κατά το μεγαλύτερο μέρος του 19ου αι. για να υποδεχτεί μέλη ευρωπαϊκών βασιλικών οικογενειών. Για παράδειγμα, η βασίλισσα Βικτώρια του Ηνωμένου Βασιλείου και ο σύζυγός της πρίγκιπας Αλβέρτος έμειναν στο Σαιν-Κλου, όταν ήρθαν να επισκεφθούν το Παρίσι για την πρώτη Παγκόσμια Έκθεση (1855).

Στο Σαιν-Κλου ο Ναπολέων Γ' κήρυξε τον πόλεμο στην Πρωσία στις 28 Ιουλίου 1870. Τα ύψη που φύλαγαν το Παρίσι καταλήφθηκαν από τους Πρώσους κατά τη διάρκεια της πολιορκίας του Παρισιού, οι οποίοι βομβάρδισαν το Παρίσι από τους χώρους του πύργου. Αντεπίθεση από τους Γάλλους έπληξε το κτίριο, που πήρε φωτιά και κάηκε στις 13 Οκτωβρίου 1870. Μεγάλο μέρος του περιεχομένου του είχε αφαιρεθεί από την Eυγενία, μετά την κήρυξη του πολέμου.

Το καμένο κέλυφος του κτηρίου.

Οι όρθιοι τοίχοι χωρίς στέγη κατεδαφίστηκαν τελικά το 1891. Το αέτωμα της δεξιάς πτέρυγας του πύργου, ένα από τα διατηρημένα μέρη του κτιρίου, αγοράστηκε από τον Φερδινάνδο Α' της Βουλγαρίας και ενσωματώθηκε στο παλάτι του Eυξίνογκραντ στην ακτή της Μαύρης Θάλασσας.

Σήμερα μόνο μερικά βοηθητικά κτίρια και το πάρκο του 460 εκταρίων (4600 στρεμμάτων) παραμένουν, που αποτελούν τον εθνικό Τομέα του Σαιν-Κλου. Περιλαμβάνει τον γαλλικό (à la française) κήπο, που σχεδιάστηκε από τον Λε Νοτρ, τον ανθόκηπο της Μαρίας-Αντουανέτας (όπου καλλιεργούνται τριαντάφυλλα για το γαλλικό κράτος), έναν αγγλικό (à l'anglaise) κήπο από τη δεκαετία του 1820 (ο κήπος Tροκαντερό), δέκα αναβρυτήρια, και μία θέα στο Παρίσι γνωστή ως το φανάρι (la lanterne), επειδή ένα φανάρι ήταν αναμμένο εκεί, όταν κατοικούσε ο Ναπολέων Α'.

Το περίπτερο του Μπρετέιγ (Pavillon de Breteuil) στο πάρκο είναι το σπίτι της Γενικής Διάσκεψης για τα Βάρη και τα Μέτρα από το 1875.

Η Γαλλία επιστέφει την Τέχνη και τη Βιομηχανία, του Élias Robert

Η ομάδα γλυπτών Η Γαλλία στέφει την Τέχνη και τη Βιομηχανία εγκαταστάθηκε στο κάτω μέρος του πάρκου το 1900.

Πολλές χιλιάδες δέντρα στο πάρκο έπεσαν ή υπέστησαν σοβαρές ζημιές σε μια καταιγίδα στις 26 Δεκεμβρίου 1999, αλλά οι εργασίες αποκατάστασης συνεχίζονται.

Το πάρκο είναι ο χώρος για το φεστιβάλ Ροκ αν Σεν από το 2003.

Ανοικοδόμηση του κάστρου του Σαιν-Κλου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από τον Δεκέμβριο του 2006 υπήρξε ένα κίνημα για την ανακατασκευή του κάστρου του Σαιντ-Κλου, το οποίο ηγείται κυρίως από μια ένωση και στοχεύει σε ένα κυρίως ιδιωτικά χρηματοδοτούμενο έργο, και όχι σε ένα κυβερνητικό. Ο σύλλογος Ας ξαναφτιάξουμε το Σαιν-Κλου! (Reconstruisons Saint-Cloud!), δημιουργήθηκε το 2006 και στοχεύει να χρηματοδοτήσει την ανοικοδόμηση, επιβάλλοντας τέλος στους επισκέπτες [7].

Ο σιδηρόδρομος του αυτοκρατορικού πρίγκιπα εγκαταστάθηκε το 1859 στους κήπους του Κάστρου του Σαιν-Κλου μεταξύ της Λεκάνης των Τριών Μπουγιόν και της Λεκάνης των Σκύλων.

Βιβλιογραφικές αναφορές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. Two views of the Grotte, a centrally-planned domed tempietto surrounded by rills of flowing water strictly contained within the stone curbs; a view of the Grand Jet d'eau, all engraved by Adam Perelle.
  2. It was frescoed by Jacques Rousseau.
  3. "Thus it preceded the undertaking of the Grande Galerie at Versailles, instead of following it as writers on Saint-Cloud have supposed." (Kimball 1943, 20n.
  4. Kimball 1943 p40.
  5. It was eliminated in the late eighteenth century.
  6. Gerard Levy (6 Οκτωβρίου 2006). «The tainted lady». London: The Sunday Times. [νεκρός σύνδεσμος]
  7. «Journées du patrimoine : faut-il reconstruire les Tuileries ou le Château de Saint-Cloud ? - EconomieMatin». www.economiematin.fr. Ανακτήθηκε στις 20 Μαρτίου 2016. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]