Κλιματική δικαιοσύνη

Διαδήλωση μαθητών υπέρ της κλιματικής δικαιοσύνης στη Μιννεσότα των ΗΠΑ

Η κλιματική δικαιοσύνη είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται για να γίνει αναφορά στην υπερθέρμανση του πλανήτη ως ένα πρόβλημα ηθικό και πολιτικό και όχι μόνο περιβαλλοντικό. Έτσι συναρτά την κλιματική αλλαγή με την έννοια της δικαιοσύνης, και ιδιαίτερα την περιβαλλοντική δικαιοσύνη και την κοινωνική δικαιοσύνη. Εξετάζει θέματα όπως η ισότητα, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα συλλογικά δικαιώματα και η ιστορική ευθύνη -κατά κύριο λόγων των "ανεπτυγμένων χωρών"- ως προς την κλιματική αλλαγή. Ένα θεμελιώδες ζήτημα της κλιματικής δικαιοσύνης είναι ότι οι λιγότερο υπεύθυνοι για την κλιματική αλλαγή είναι εκείνοι που υφίστανται τις χειρότερες συνέπειες της.[1][2][3]

Μερικές φορές, ο όρος αυτός χρησιμοποιείται για να γίνει λόγος σε νομικά θέματα σε σχέση με την κλιματική αλλαγή.[4] Από τα τέλη του Νοεμβρίου 2018 και τις αρχές του Δεκεμβρίου 2018, έχουν λάβει χώρα χιλιάδες μαθητικές διαδηλώσεις υπέρ της κλιματικής δικαιοσύνης, εμπνευσμένες από την κινητοποίηση της Γκρέτα Τούνμπεργκ στη Σουηδία.

Η κλιματική δικαιοσύνη διακηρύσσει ότι οι κοινότητες των οποίων η επιβίωση εξαρτάται άμεσα από φυσικούς πόρους έχουν το δικαίωμα να είναι κύριοί τους και να τις διαχειρίζονται με βιώσιμο τρόπο, και αντιστοίχως να τεθούν ενάντια στην εμπορευματοποίηση της φύσης και των φυσικών πόρων

Αρχές της κλιματικής δικαιοσύνης στο Μπάλι, άρθρο 18, 29 Αυγούστου του 2002

Αντίδραση στην κλιματική αλλαγή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Συλλαλητήριο για την κλιματική δικαιοσύνη (2009).

Ποιοι επηρεάζονται περισσότερα και με βάση ποια κριτήρια;

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ικανότητα των πληθυσμών να μετριάσουν τις δυσμενείς επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες καθορίζονται από παράγοντες όπως: το εισόδημα, τη φυλή, την τάξη, το φύλο, το κεφάλαιο και την πολιτική εκπροσώπηση. Εξαιτίας ύπαρξης λιγότερων πόρων, αυτές οι ομάδες είναι και πιο ευάλωτες στην κλιματική αλλαγή. Οι άνθρωποι που ζουν σε συνθήκες φτώχειας ή σε επισφαλείς συνθήκες, συχνά δεν έχουν τους πόρους ή την αναγκαία ασφαλιστική κάλυψη για να έρθουν αντιμέτωποι σε περιβαλλοντικές καταστροφές. Επίσης, πολλοί από αυτούς τους πληθυσμούς λαμβάνουν άνισο μερίδιο της εξωτερικής βοήθειας για την αντιμετώπιση του κινδύνου, καθώς και συχνά αμελητέα βοήθεια για την ανάκαμψη μετά από το εκάστοτε δυστύχημα.

Ποιες ενέργειες υπάρχουν για την προώθηση της κλιματικής δικαιοσύνης;

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κλιματική Δικαιοσύνη Τώρα!

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στη Διάσκεψη του Μπαλί το 2007 ιδρύθηκε ο παγκόσμιος συνασπισμός "Κλιματική Δικαιοσύνη Τώρα!", και το 2008, κατά την εναρκτήρια συνάντηση της Γενεύης, το Παγκόσμιο Ανθρωπιστικό Φόρουμ εστίασε την προσοχή του στην κλιματική δικαιοσύνη.[5]

Δράση Κλιματικής Δικαιοσύνης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2009 δημιουργήθηκε το δίκτυο "Δράση Κλιματικής Δικαιοσύνης" λίγο πριν τη σύνοδο κορυφής των Ηνωμένων Εθνών στην Κοπεγχάγη για τη κλιματική αλλαγή. Κατά τη διάρκεια της συνόδου, έγιναν συζητήσεις σχετικά με την πολιτική ανυπακοή και την άμεση δράση, και πολλοί κλιματικοί ακτιβιστές χρησιμοποίησαν το σύνθημα "αλλαγή του συστήματος και όχι του κλίματος".

Οι ανεπτυγμένες χώρες, ως κύριοι υπαίτιοι της κλιματικής αλλαγής, για να αναλάβουν την ιστορική τους ευθύνη, πρέπει να αναγνωρίσουν και να τιμήσουν το οικολογικό τους χρέος σε όλες του τις παραμέτρους, ώστε κατ'αυτόν τον τρόπο να επιτύχουν μια δίκαιη, αποτελεσματική και επιστημονική λύση για την κλιματική αλλαγή. (...) Αυτή δε θα έγκειται μόνο σε χρηματική αποζημίωση, αλλά και στην τήρηση της διορθωτικής δικαιοσύνης, η οποία ορίζεται ως η επαναφορά της ακεραιότητας της Μητέρας Φύσης και όλων των πλασμάτων της

Αρχές της κλιματικής δικαιοσύνης στο Μπάλι, άρθρο 18, 29 Αυγούστου του 2002

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Global Humanitarian Forum (1 October 2009) Kofi Annan launches climate justice campaign track, Global Humanitarian Formum, October 1, 2009
  2. ↑ Wendy Koch, Study: Climate change affects those least responsible, USA Today, March 7, 2011
  3. ↑ Africa Speaks up on Climate Change Αρχειοθετήθηκε 2018-12-19 στο Wayback Machine. This appeal states: "In wealthy countries, the looming climate crisis is a matter of concern, as it will affect the wellbeing of the economy. But in Africa, which is hardly contributing to climate change in the first place, it will be a matter of life and death."
  4. ↑ See, for example the Climate Justice Programme's Climate Law Database.
  5. ↑ The Global Humanitarian Forum Annual Meeting 2008

Άλλες αναγνώσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]