Συντεταγμένες: 52°12′N 18°38′E / 52.200°N 18.633°E
Κόουο | |||
---|---|---|---|
| |||
52°12′0″N 18°38′0″E | |||
Χώρα | Πολωνία | ||
Διοικητική υπαγωγή | Πόβιατ Κόουο | ||
Έκταση | 13,85 km² | ||
Υψόμετρο | 110 μέτρα | ||
Πληθυσμός | 20.380 (31 Μαρτίου 2021)[1] | ||
Ζώνη ώρας | UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα) | ||
Ιστότοπος | Επίσημος ιστότοπος | ||
Σχετικά πολυμέσα | |||
Το Κόουο (πολωνικά: Koło, γερμανικά: Wartbrücken 1940–41, Warthbrücken 1941–45) είναι πόλη και η έδρα του Πόβιατ Κόουο, στο Βοεβοδάτο της Μεγάλης Πολωνίας της κεντρικής Πολωνίας. Βρίσκεται στον ποταμό Βάρτα.[2] Τα έτη 1975 έως 1998), ήταν μέρος του Βοεβοδάτου Κόνιν. Ο πληθυσμός του είναι 21.035 κάτοικοι (2020).[3]
Το Κόουο είναι μια από τις παλαιότερες πόλεις της Πολωνίας. Του χορηγήθηκε καθεστώς πόλης το 1362 από τον Bασιλιά Καζίμιρ Γ΄ tο Μέγα. Βρισκόταν σε ασφαλές μέρος κοντά στο βασιλικό κάστρο, στο νησί στα παρακλάδια του ποταμού Βάρτα και η πόλη δεν είχε τείχη παρά μόνο δύο πύλες. Ήταν βασιλική πόλη και έδρα πόβιατ (starostwo niegrodowe).[2]
Το 1410, το Κόουο ήταν ένας τόπος συγκέντρωσης των ευγενών της Μείζονος Πολωνίας, που ζητούσαν πόλεμο με το Τευτονικό Τάγμα (βλ. Μάχη του Γκρούνβαλντ). Το 1452, το Βασιλικό Κάστρο στο Κόουο ήταν ο τόπος συνάντησης μεταξύ του βασιλιά Καζίμιρ Δ΄ της Πολωνίας και των εκπροσώπων της Πρωσικής Συνομοσπονδίας (βλ.: Δεκατριετής Πόλεμος (1454-1466)).
Από τις αρχές του 15ου αιώνα έως το 1716, το Κόουο ήταν ο τόπος συνάντησης του επαρχιακού κοινοβουλίου που ονομαζόταν Sejmik Generalny για την περιοχή της Μείζονος Πολωνίας, αποτελούμενη από τα βοεβοδάτα Πόζναν, Κάλις, Σιέραντζ, Γουεντσίτσα, Κουγιαβίας-Μπζεστς και Ινοβρότσουαφ. Η πόλη εξελίχθηκε σε περιφερειακό κόμβο εμπορίου και βιοτεχνίας, ιδίως σε μέταλλα και υφάσματα, και ως κέντρο αγγειοπλαστικής. Το 1571, συντάχθηκε ένα συμβόλαιο σχετικά με το καθεστώς των Εβραίων στο Κόουο, στο οποίο οι Χριστιανοί της πόλης ανέλαβαν να παρέχουν προστασία στους Εβραίους, σε αντάλλαγμα για το οποίο οι Εβραίοι έπρεπε να πληρώσουν ειδικό ετήσιο δημοτικό φόρο.[4]
Το Κόουο καταστράφηκε δύο φορές, μία το 1622 από τις δυνάμεις του Λισόφσκι και το 1655 από τους Σουηδούς. Η οικονομία κατάφερε να αναζωογονηθεί μόλις στα τέλη του 17ου αιώνα. Μέχρι το 1793, το Κόουο ανήκε στο Πόβιατ Κόνιν του Βοεβοδάτου Κάλις (1314-1793) της Επαρχίας Μείζονος Πολωνίας του Πολωνικού Στέμματος. Μετά το δεύτερο διαμελισμό της Πολωνίας, στα έτη 1793-1806 καταλήφθηκε από το Βασίλειο της Πρωσίας, αλλά κατά τη διάρκεια της Εξέγερσης του Κοστσιούσκο το 1794 απελευθερώθηκε προσωρινά από τους εξεγερμένους. Τα έτη 1807-1815, ανήκε στο Δουκάτο της Βαρσοβίας και αργότερα στην Πολωνία του Συνεδρίου.
Μετά την επιστροφή της κυριαρχίας της Πολωνίας στο τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το Κόουο ορίστηκε στοΒοεβοδάτο Λοτζ. Μια νέα σιδηροδρομική γραμμή άνοιξε το 1921 από το Κούτνο στο Στσαουκόβο μέσω Κόουο. Στις αρχές του 20ου αιώνα, ο εβραϊκός πληθυσμός του Κόουο αποτελούσε σχεδόν το 50% του συνολικού πληθυσμού.
Στις 2 Σεπτεμβρίου 1939, κατά τη διάρκεια της ναζιστικής γερμανικής εισβολής στην Πολωνία, η Luftwaffe βομβάρδισε ένα τρένο εκκένωσης πολιτών από το Κροτόσιν, σκοτώνοντας σχεδόν 250 πολίτες. Οι Γερμανοί κατέλαβαν το Κόουο στις 18 Σεπτεμβρίου 1939. Στις 19 Σεπτεμβρίου, Εβραίοι άνδρες άνω των 14 ετών συγκεντρώθηκαν και στάλθηκαν σε καταναγκαστική εργασία. Η εβραϊκή συναγωγή πυρπολήθηκε την επόμενη μέρα.[5] Πολλοί Πολωνοί συνελήφθησαν και φυλακίστηκαν στην τοπική φυλακή και στη συνέχεια δολοφονήθηκαν στο Ζούχουφ.[6] Στις 11 Νοεμβρίου 1939, η γερμανική αστυνομία δολοφόνησε εκεί 80 άτομα, τα οποία ήταν προηγουμένως φυλακισμένα στο Κόουο.[6] Τον Νοέμβριο του 1939, Πολωνοί από το Κόουο δολοφονήθηκαν επίσης σε άλλα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των Μπούγκαϊ, Χέουμνο ναντ Νέρεμ και Κόνιν.[7]
Η πρώτη Επιχείρηση Aktion, που διεξήχθη από στρατιώτες και χωροφύλακες της Βέρμαχτ, έγινε τον Δεκέμβριο του 1939, στο οποίο εκτελέστηκαν 100 Εβραίοι.[8] Τον Ιούνιο του 1940, οι Γερμανοί έδιωξαν 514 Πολωνούς, εμπόρους και τεχνίτες με ολόκληρες οικογένειες, κυρίως στο Γενικό Κυβερνείο, ενώ κάποιοι εκτοπίστηκαν σε καταναγκαστικά έργα στη Γερμανία και τα σπίτια, τα εργαστήρια και τα καταστήματά τους παραδόθηκαν σε Γερμανούς αποίκους σύμφωνα με τους ναζιστική πολιτική Lebensraum (Ζωτικός χώρος).[9] Το Δεκέμβριο του 1940, οι Εβραίοι συγκεντρώθηκαν σε ένα γκέτο, το οποίο εκκαθαρίστηκε τον επόμενο χρόνο, το Δεκέμβριο του 1941.[10] Οι υπόλοιποι Εβραίοι απελάθηκαν στο στρατόπεδο εξόντωσης Χέλμνο, όπου σκοτώθηκαν σε φορτηγά αερίων και θάφτηκαν σε ομαδικούς τάφους. Το Κόουο παρέμεινε σημείο μεταφοράς για τους Εβραίους που απελάθηκαν στο Λοτζ και αξιωματούχοι των Ναζί, συμπεριλαμβανομένου του Χάινριχ Χίμλερ, επισκέφτηκαν την πόλη.[4][11]
Στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο η πόλη μετονομάστηκε σε Warthbrücken (που μεταφράζεται σε "γέφυρα στον ποταμό Warta")
Το κλίμα είναι ωκεάνιο (κλιματική ταξινόμηση Κέππεν: Cfb).[12][13]
Κλιματικά δεδομένα Κόουο, υψόμετρο: 102 m or 335 ft, 1980-2012 φυσιολογικά και ακραία | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Μήνας | Ιαν | Φεβ | Μάρ | Απρ | Μάι | Ιούν | Ιούλ | Αύγ | Σεπ | Οκτ | Νοε | Δεκ | Έτος |
Υψηλότερη Μέγιστη °C (°F) | 13.1 | 17.1 | 21.5 | 28.9 | 29.4 | 36.9 | 38.4 | 36.4 | 28.9 | 24.3 | 17.5 | 13.6 | 38,4 |
Μέση Μέγιστη °C (°F) | 3.2 | 4.3 | 8.3 | 13.7 | 19.4 | 22.2 | 24.1 | 24.0 | 19.3 | 14.0 | 6.7 | 3.6 | 13,57 |
Μέση Μηνιαία °C (°F) | 0.2 | 0.8 | 4.1 | 8.8 | 14.0 | 17.0 | 18.8 | 18.6 | 14.3 | 9.6 | 3.8 | 1.1 | 9,26 |
Μέση Ελάχιστη °C (°F) | −3.1 | −2.7 | 0.2 | 3.9 | 8.3 | 11.5 | 13.6 | 13.2 | 9.6 | 5.4 | 1.0 | −1.7 | 4,93 |
Χαμηλότερη Ελάχιστη °C (°F) | −27.9 | −25 | −17.7 | −6.8 | −3.2 | −2 | 0.8 | 4.9 | 0.0 | −7.3 | −16.9 | −19.1 | −27,9 |
Υετός mm (ίντσες) | 18,5 | 20,7 | 26,1 | 26,4 | 37,7 | 51,2 | 71,1 | 46,6 | 46,6 | 29,5 | 31 | 31,3 | 436,7 |
% υγρασίας | 87 | 84 | 79 | 71 | 69 | 70 | 70 | 70 | 78 | 84 | 90 | 90 | 78,5 |
Μέσες ημέρες κατακρημνίσεων | 9.7 | 10.1 | 9.6 | 9.0 | 9.3 | 10.8 | 11.9 | 9.6 | 9.5 | 9.3 | 10.9 | 11.5 | 121,2 |
Μέσες ημέρες χιονόπτωσης | 8 | 9 | 7 | 2 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | trace | 4 | 9 | — |
Μέσες μηνιαίες ώρες ηλιοφάνειας | 43.5 | 63.7 | 111.3 | 184.9 | 222.0 | 224.8 | 236.6 | 225.9 | 145.5 | 107.1 | 49.1 | 34.4 | 1.648,8 |
Πηγή #1: Climatebase.ru[14] | |||||||||||||
Πηγή #2: Infoclimat.fr (ώρες ηλιοφάνειας)[15] και Weather2 (μέρες υγρασίας και χιονιού)[16] |
Το Κόουο είναι αδελφοποιημένο με τις: