Λέβαν του Καχέτι

Λέβαν του Καχέτι
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		ლევანი (Γεωργιανά)
Γέννηση1504
Τιφλίδα
Θάνατος1574
Τιφλίδα
ΘρησκείαΓεωργιανή Ορθόδοξη Εκκλησία
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
ΣύζυγοςTinatin Gurieli
ΤέκναΑλέξανδρος Β΄ του Καχέτι
Ιεσσαί του Καχέτι (γιος του Λέβαν)
Γεώργιος του Καχέτι (απεβ. 1561)
Νικόλαος Ε΄ της Γεωργίας
Ελ-Μίρζα του Καχέτι
Nestan-Darejan of Kakheti, Queen of Kartli
Khoramze[1]
ΓονείςΓεώργιος Β΄ του Καχέτι και Elene Irubakidze-Tsolokashvili[1]
ΟικογένειαΔυναστεία των Μπαγκρατιόνι
Υπογραφή
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Λέβαν (γεωργιανά: ლევანი), επίσης γνωστός ως Λέων (γεωργιανά: ლეონი ) (1503–1574), ήταν Γεωργιανός μονάρχης της δυναστείας των Βαγρατιδών της Γεωργίας (Μπαγκρατιόνι), ο οποίος βασίλευσε ως βασιλιάς τού Καχέτι στην ανατολική Γεωργία από το 1518/1520 έως το 1574. Ήταν ηγεμόνας στην πιο ακμάζουσα και ειρηνική περίοδο στην ιστορία του βασιλείου του Καχέτι.

Ο θεωρούμενος τάφος του Λέβαν ανακαλύφθηκε στη νοτιοδυτική γωνία της εκκλησίας Γκρέμι το 2021. [2]

Βιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ήταν γιος του Γεωργίου Β΄ τού Καχέτι και της Ελένης, γενημμένης ως Iρουμπακίντζε-Τσολοκασβίλι. Ο Γεώργιος Β΄ είχε επιχειρήσει μία σειρά από ανεπιτυχείς επιδρομές στον δυτικό γείτονά του, το βασίλειο τού Κάρτλι, το οποίο κυβερνούσε ένας αντίπαλος κλάδος των Βαγρατιδών. Το 1513 αιχμαλωτίστηκε και φυλακίστηκε, ενώ το βασίλειό του καταλήφθηκε από τον Δαβίδ Ι΄ του Κάρτλι. Ο Λέβαν μεταφέρθηκε από πιστούς ευγενείς στα βουνά και κρατήθηκε εκεί κρυφά μέχρι το 1518, όταν εκμεταλλεύτηκαν την εισβολή στο Κάρτλι από τον Ισμαήλ Α΄ των Σαφαβιδών, σάχη τού Ιράν, και ανακήρυξαν τον Λέβαν βασιλιά του Καχέτι. Ο Δαβίδ Ι΄ οδήγησε τον στρατό του εναντίον του Καχέτι, αλλά δεν κατάφερε να συλλάβει τον Λέβαν και αποχώρησε. Το 1520 οι δύο βασιλείς έκαναν ειρήνη και σύναψαν συμμαχία.

Έχοντας εξασφαλίσει το στέμμα, ο Λέβαν ανάγκασε τους ορεινούς της ανατολικής Γεωργίας σε υποταγή και σύναψε φιλικές σχέσεις με τον σαμχάλ τού Τάρκι στο Νταγκεστάν. Το 1521 οργάνωσε μία εκστρατεία εναντίον του Χασάν-Μπέη, τον ηγεμόνα του Σακί στο Σιρβάν, κατέλαβε την πόλη και διέταξε να εκτελεστεί ο Χασάν. Ο Σακί βρισκόταν υπό την προστασία του Ιράν, έτσι ο Iσμαήλ Α΄ βάδισε εναντίον του Kαχέτι, όμως το θάρρος του Λέβαν άρχισε να φθίνει. Αποδέχτηκε επίσημα την επικυριαρχία του σάχη και συμφώνησε να πληρώνει φόρο. Επιβεβαίωσε εκ νέου την πίστη του στον νέο σάχη, Tαμάσπ Α΄ το 1541, και μάλιστα τον βοήθησε να υποτάξει τον επαναστατημένο Σάκι το 1551.

Στη συνθήκη της Αμάσειας του 1555, η Οθωμανική και η Σαφαβιδική αυτοκρατορία χώρισαν τον Νότιο Καύκασο στις σφαίρες επιρροής τους, με το Καχέτι να πέφτει στην ιρανική μεριά. Πιεζόμενος από την παρουσία ενός ιρανικού στρατού κοντά στα σύνορα του Καχέτι, ο Λέβαν έπρεπε να στείλει τον γιο του Βαχτάνγκ (επίσης γνωστό ως Ιεσσέ) ως πολιτικό όμηρο στην αυλή των Σαφαβιδών, όπου ο πρίγκιπας ασπάστηκε το Ισλάμ, ονομάστηκε Ισά-Χαν και διορίστηκε κυβερνήτης του Σακί. [3] Το 1561 αναγκάστηκε να αρνηθεί τη βοήθεια στον γαμπρό του Σίμωνα Α΄ τού Κάρτλι κατά των Ιρανών. Ωστόσο επέτρεψε στον αγαπημένο του γιο Γεώργιο να καταταχθεί εθελοντικά στο πλευρό του Σίμωνα, αλλά ο γεωργιανός στρατός συντρίφθηκε στη μάχη το Τσιχεντίντι και ο ίδιος ο Γεώργιος απεβίωσε στο πεδίο της μάχης.

Το κάστρο Γκρέμι που ζήτησε να κατασκευαστεί ο Λέβαν.
Ο Λέβαν του Καχέτι. Τοιχογραφία από το Γκρέμι.

Ο Λέβαν, λοιπόν, προσπάθησε να αντισταθμίσει την ιρανική ηγεμονία, επιστρατεύοντας τη ρωσική υποστήριξη και έστειλε, το 1561, μία πρεσβεία στον Ιβάν Δ΄. Οι ρωσικές επαφές του Λέβαν του επέτρεψαν να στρατολογήσει ένα απόσπασμα Ρώσων στρατιωτών από την κοιλάδα Τέρεκ το 1564. Η παρουσία του ρωσικού στρατεύματος στο Καχέτι προκάλεσε τη διαμαρτυρία του Ιράν και ο Λέβαν αναγκάστηκε να το διαλύσει το 1571.

Γενικά, το Καχέτι παρέμεινε μία ειρηνική χώρα κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Λέβαν. Πλαισιωμένο από τη «οδό του μεταξιού» Γκιλάν - Σεμάκα - Aστρακάν, το βασίλειο συμμετείχε ενεργά στο περιφερειακό εμπόριο. Σε αντίθεση με άλλα μέρη της Γεωργίας, οι πόλεις και η ύπαιθρος ευημερούσαν και προσέλκυσαν ανθρώπους από τα παρενοχλούμενα εδάφη του Κάρτλι, καθώς και Αρμένιους και Πέρσες εμπόρους και τεχνίτες. Ο Λέβαν ήταν γνωστός ως σημαντικός βασιλικός προστάτης του πολιτισμού και τα πορτρέτα του σώζονται σε πολλές από τις εκκλησίες, που έκανε δωρεές, συμπεριλαμβανομένου του Γκρέμι.

Ο Λέβαν απεβίωσε το 1574, αφήνοντας πίσω του πέντε γιους, μεταξύ των οποίων σύντομα ξεκίνησε μία βίαιη διαμάχη για τη διαδοχή. Σύμφωνα με τον γεωργιανό ιστορικό τού 18ου αι., πρίγκιπα Βακούστι, η έχθρα μεταξύ των αδελφών επιταχύνθηκε τουλάχιστον εν μέρει από την προνομιακή μεταχείριση του γιου του Λέβαν από τον δεύτερο γάμο, έναντι αυτών του πρώτου γάμου, ιδιαίτερα έναντι του Αλέξανδρου Β΄, που ήταν ο μεγαλύτερος γιος του, και ως εκ τούτου, ένας νόμιμος διάδοχος του θρόνου. Τελικά ο Αλέξανδρος βγήκε νικητής και έγινε ο επόμενος βασιλιάς του Καχέτι.

Οικογένεια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Νυμφεύτηκε πρώτα στην Tινατίν (απεβ. το 1591), κόρη τού Mαμία Α΄ Γκουριελί, πρίγκιπα της Γκουρίας. Γέννησε τουλάχιστον δύο γιους:

Ο Λέβαν χώρισε την Τινατίν το 1529 και νυμφεύτηκε την κόρη τού Καμάλ Καρά-Μουσέλ, τον σαμκάλ τού Τάρκου. Ήταν γονείς των πριγκίπων:

  • Γεώργιος (π. 1529 – 6 Απριλίου 1561)
  • Νικολόζ (απεβ. το 1591), Καθολικός-Πατριάρχης Γεωργίας (1584–89)
  • Ελ-Μίρζα (π/ 1532 – 1580)
  • Κωνσταντίνος (π. 1532 – 1549)
  • Βαχτάνγκ (γενν. πριν από το 1549)
  • Ερέκλε/Ηρακλής (γενν. πριν το 1549)
  • Μπαγκράτ (πριν από 1549 - 1568)
  • Νταβίντ (γενν. πριν από το 1553)
  • Tεϊμουράζ (γενν. πριν από το 1558 - 1568)
  • Χοσρό (άκμασε 1568)
  • Ελένη (απεβ. το 1550), παντρεύτηκε το 1544 τον Ερεκλή, γιο τού Μπαγκράτ Μουχράν-Μπατόνι, 1ου πρίγκιπα του Μουχράνι.
  • Nεστάν-Νταρεζάν (άκμασε. 1556–1612), παντρεύτηκε τον βασιλιά Σίμωνα Α΄ τού Κάρτλι.
  • Kετεβάν (άκμασε 1559–1597), παντρεύτηκε τον ευγενή Βακούστι Γκογκιμπασβίλι. Αποσύρθηκε στο μοναστήρι Ακούρα το 1597.
  • Τέκλε/Θέκλα (άκμασε 1597–1603). Ήταν μοναχή σε γυναικείο μοναστήρι τού Αλαβέρντι και είχε μία ερωτική σχέση με τον πρίγκιπα Μπαράμ Τσολοκασβίλι, επίσκοπο τού Αλαβέρντι. Όταν αποκαλύφθηκε η υπόθεση, ο καθολικός Δομέντιος Β΄ αφόρισε το ζευγάρι, το οποίο αναζήτησε καταφύγιο στο Ιμερέτι. Ο βασιλιάς Αλέξανδρος Β΄ τους επέτρεψε αργότερα να επιστρέψουν στο Καχέτι και να παντρευτούν το π. 1603. [4]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003.
  2. ↑ «King Levan of Kakheti tomb uncovered in Georgia's east». Agenda.ge. 2 July 2021. https://agenda.ge/en/news/2021/1829?fbclid=IwAR2vos-RDErRkqeN7r-kF6pgwp3AfxxdBLE2DhHD-yln1tpnz4sNdOTrJ30. Ανακτήθηκε στις 4 July 2021. 
  3. ↑ Later, Jesse returned to Christianity and attempted to escape to his homeland, but was arrested and put in the Alamut prison. He died in 1580.
  4. ↑ Kacharava, Eka (2010). «ალავერდელ მღვდელმთავართა ქრონოლოგია. XVII ს. (ნაწ. I) [Chronology of the Prelates of Alaverdi. 17th century (Part 1)]». Analebi 4: 121–152.