Μάρτιν Ήντεν
 Πρώτη αμερικανική έκδοση (1909) | |
| Συγγραφέας | Τζακ Λόντον |
|---|---|
| Τίτλος | Martin Eden |
| Γλώσσα | Αγγλικά |
| Ημερομηνία δημιουργίας | 1909 |
| Ημερομηνία δημοσίευσης | Σεπτέμβριος 1909 |
| Μορφή | μυθιστόρημα |
| Τόπος | Όουκλαντ |
| Βραβεία | Τα 100 βιβλία του Αιώνα |
| LC Class | OL144822W[1] |
| Πρώτη έκδοση | Macmillan Inc. |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Το Μάρτιν Ήντεν (αγγλικά: Martin Eden) είναι μυθιστόρημα του Αμερικανού συγγραφέα Τζακ Λόντον που δημοσιεύθηκε σε συνέχειες στο περιοδικό Pacific Monthly από τον Σεπτέμβριο του 1908 έως τον Σεπτέμβριο του 1909 και στη συνέχεια εκδόθηκε σε βιβλίο τον Σεπτέμβριο του 1909.[2]
Αφηγείται τη δύσκολη ζωή ενός αμόρφωτου νεαρού ναυτικού που αγωνίζεται απεγνωσμένα να μορφωθεί και να γίνει συγγραφέας για να βελτιώσει την κοινωνική του θέση, με κίνητρο τον έρωτά του για μια μεγαλοαστή κοπέλα. Αν και τελικά κατακτά την επιτυχία που επιθυμεί, χάνει την εμπιστοσύνη του στους ανθρώπους με τραγικό αποτέλεσμα. [3]
Η ιστορία του Μάρτιν Ήντεν έχει πολλά κοινά σημεία με τη ζωή του Λόντον, ο οποίος στην αρχή της καριέρας του χρειάστηκε να αγωνισθεί για την επιτυχία. Παρά τις ομοιότητες, ο συγγραφέας πάντα υποστήριζε ότι το έργο ήταν μια επίθεση στον ατομικισμό. Κάνοντας τον Μάρτιν ένα ατομικιστικό alter-ego του, που φτάνει στην καταστροφή λόγω έλλειψης δεσμών και κοινωνικής συνοχής, ο σοσιαλιστής Τζακ Λόντον προσπάθησε να αναδείξει την ανάγκη για οργάνωση και κοινωνική αλληλεγγύη.
Το μυθιστόρημα έχει διασκευαστεί πολλές φορές για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση. [4][5]
Περιλαμβάνεται στην 61η θέση στα 100 βιβλία του 20ου αιώνα της γαλλικής εφημερίδας Le Monde.
Υπόθεση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Μάρτιν Ήντεν είναι ένας νεαρός τραχύς ναυτικός που ζει στο Όκλαντ στις αρχές του 1900. Έχει μεγαλώσει σε εργατική οικογένεια και δεν έχει λάβει καμία εκπαίδευση αλλά θέλει να μορφωθεί, κάτι που πιστεύει ότι θα βελτιώσει τη ζωή του, που μέχρι τώρα είναι γεμάτη περιπέτειες, ταξίδια και σκληρή δουλειά. Μια μέρα, ενώ εργαζόταν ως ναύτης σε ένα πορθμείο, ο Μάρτιν υπερασπίζεται τον νεαρό Άρθουρ Μορς ενάντια σε μια συμμορία. Αυτός τον προσκαλεί στο σπίτι του για δείπνο για να τον ευχαριστήσει για τη βοήθειά του αλλά και για να δείξει στη μεγαλοαστική οικογένειά του έναν εκπρόσωπο ενός άγνωστου σ' αυτούς βίαιου κόσμου. Εκεί ο Μάρτιν συναντά την αδελφή του νεαρού, την Ρουθ Μορς, μια λεπτεπίλεπτη νεαρή κοπέλα της καλής κοινωνίας. Την ερωτεύεται αμέσως και καταλαβαίνει ότι η ένωσή τους θα ήταν δυνατή μόνο αν ήταν σε θέση να γεφυρώσει το πνευματικό και κοινωνικό χάσμα που τους χωρίζει. Αποφασίζει να μορφωθεί για να την κατακτήσει. Σιγά σιγά, πρώτα για να την ευχαριστήσει και μετά από δίψα για μόρφωση, ξεκινάει μια δύσκολη και παθιασμένη περίοδο αυτοδιδασκαλίας με στόχο να γίνει ένας καταξιωμένος συγγραφέας, κάτι που αισθάνεται σαν μια ακατάσχετη επιθυμία. Αρχίζει να γράφει ασταμάτητα, όμως παρά το ταλέντο που πιστεύει ότι έχει, δεν καταφέρνει να ζήσει από την πένα του, οι εκδότες απορρίπτουν τα χειρόγραφά του. Η Ρουθ ανταποκρίνεται στα αισθήματα του Μάρτιν, ωστόσο, του ζητά να βρει δουλειά ενώ πάντα η οικογένειά της προσπαθεί να την αποτρέψει από την πρόθεσή της να τον παντρευτεί.[6]
Μετά από μια περίοδο δύο ετών μεγάλων υλικών δυσκολιών - φτάνει στα όρια της εξαθλίωσης -, εντατικής μελέτης και συγγραφής - γράφει ποιήματα, ιστορίες, βιβλία και δοκίμια - ο Μάρτιν καταφέρνει να πετύχει την πολυπόθητη φήμη και τα χρήματα, χάρη σε ένα φιλοσοφικό δοκίμιο, που έγινε η λογοτεχνική επιτυχία της χρονιάς, ξεσηκώνοντας συζητήσεις σε ΗΠΑ και Ευρώπη. Αλλά αυτή η επιτυχία έρχεται μόνο μετά από δύο περιστατικά που στράγγισαν την ψυχή του: ο αγαπημένος του φίλος και προστάτης, επίσης συγγραφέας και ποιητής Ρας Μπρίσεντεν αυτοκτονεί και η Ρουθ τον εγκαταλείπει, τελικά οι γονείς της την έπεισαν να τον απορρίψει εξαιτίας μιας ψευδούς δημοσίευσης που τον απεικόνιζε ως σοσιαλιστή, κάτι που δεν ήταν. Η Ρουθ του γράφει ένα αποχαιρετιστήριο γράμμα στο οποίο τον κατηγορεί, για πολλοστή φορά, ότι δεν κατάφερε να βρει δουλειά και να πετύχει στη ζωή του.
Σχεδόν αμέσως μετά από αυτά τα δύο τρομερά γεγονότα, η επιτυχία και η συνακόλουθη αλλαγή στην κοινωνική θέση του, πείθει όσους προηγουμένως τον αμφισβητούσαν, τον απέφευγαν ή τον περιφρονούσαν να αλλάξουν γνώμη και ο Μάρτιν προσκαλείται σε δείπνα στα καλύτερα σπίτια της πόλης και δίνει διαλέξεις σε κύκλους διανοούμενων του Σαν Φρανσίσκο. Ακόμη και η Ρουθ, με τη συναίνεση της οικογένειάς της, επιχειρεί να τον ξανακερδίσει, όμως ο Μάρτιν, εντελώς απελπισμένος, συνειδητοποιεί ότι ο έρωτάς της είναι ψεύτικος και δεν δείχνει το παραμικρό ενδιαφέρον.
Αυτή την περίοδο, απογοητευμένος, σταματάει να διαβάζει και να γράφει και καταλαμβάνεται από το εμμονικό ερώτημα για το τι είχε αλλάξει σ' αυτόν και στα έργα του, δεδομένου ότι τα έργα τα οποία τώρα οι εκδότες χαρακτήριζαν αριστουργήματα, μάλωναν και τα αγόραζαν από αυτόν με κάθε τιμή, ήταν τα ίδια που πριν από λίγους μήνες τα είχαν απορρίψει, ενώ τα ίδια άτομα που τώρα συναγωνίζονταν για να τον καλέσουν σε δείπνο, τότε τον περιφρονούσαν. Αισθάνεται ότι οι άνθρωποι δεν τον εκτιμούν ούτε για τον εαυτό του ούτε για το έργο του αλλά μόνο για τη φήμη του.
Θέλοντας να απελευθερωθεί από την κοινωνική υποκρισία, ο Μάρτιν φεύγει για να εγκατασταθεί σε ένα νησί στον Ειρηνικό. Πάνω στο πλοίο, μη έχοντας πια διάθεση για τίποτε, πηδά στη θάλασσα και πνίγεται. [7]
Σχόλια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Όταν ο Τζακ Λόντον έγραψε τον Μάρτιν Ήντεν σε ηλικία 33 ετών, είχε ήδη κερδίσει διεθνή αναγνώριση με τα μυθιστορήματα Το κάλεσμα της άγριας φύσης (1903), Ο θαλασσόλυκος (1903) και Ο Ασπροδόντης (1906). Έγραψε το μυθιστόρημα στο εξαντλητικό διετές ταξίδι του με ιστιοφόρο στον Νότιο Ειρηνικό, καθώς πάλευε με την κούραση και τις ασθένειες. [8]
Το μυθιστόρημα περιλαμβάνει αυτοβιογραφικά στοιχεία, με πολλές ομοιότητες μεταξύ του Μάρτιν Ήντεν και του ίδιου του συγγραφέα. Και οι δύο προέρχονταν από φτωχές οικογένειες και αναδείχθηκαν μόνο με τις δικές τους προσπάθειες. Και οι δύο ήταν αυτοδίδακτοι. Και οι δύο αγωνίστηκαν σκληρά για το ψωμί τους, ο Λόντον γράφει για τις οικονομικές δυσκολίες του Μάρτιν με προσωπική γνώση του θέματος. Ωστόσο, οι πολιτικές και φιλοσοφικές απόψεις του σοσιαλιστή Λόντον και του ήρωά του είναι διαφορετικές. Η κοσμοθεωρία του Μάρτιν Ήντεν βασίζεται σε ένα μείγμα του υλισμού του Χέρμπερτ Σπένσερ και του ορθολογισμού και της ηθικής του Φρίντριχ Νίτσε.[9]
Εκδόσεις στα ελληνικά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Μάρτιν Ήντεν, μετάφραση: Γεωργία Αλεξίου, εκδόσεις Ζαχαρόπουλος, 1999
- Μάρτιν Ίντεν, μετάφραση: Αγγελική Φιλιππάτου, εκδόσεις Λιβάνης, 2021 [10]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Martin Eden by Jack London | Open Library». Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2023.
- ↑ . «britannica.com/topic/Martin-Eden».
- ↑ . «andreasmoser.blog/2010/09/07/book-review-martin-eden-by-jack-london/».
- ↑ . «imdb.com/title/Μάρτιν Ίντεν/Original title: Martin Eden/2019».
- ↑ . «oanagnostis.gr/martin-eden-apo-to-vivlio-stin-othoni-toy-iasona-neyri/».
- ↑ . «complete-review.com/reviews/london».
- ↑ . «supersummary.com/martin-eden/summary/».
- ↑ . «reviewsofbook.com/martin-eden-review-jack-london/». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2023.
- ↑ . «biography.com/authors-writers/jack-london».
- ↑ . «politeianet.gr/books/london-jack-libanis-martin-inten».