Μιετσισουάβα Τσβικλίνσκα

Μιετσισουάβα Τσβικλίνσκα
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Mieczysława Ćwiklińska (Πολωνικά)
Γέννηση1  Ιανουαρίου 1879[1][2][3]
Λούμπλιν[3]
Θάνατος28  Ιουλίου 1972[1][4][2]
Βαρσοβία[3]
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο Ποβόνσκι[5]
Χώρα πολιτογράφησηςΡωσική Αυτοκρατορία
Πολωνία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταηθοποιός[6]
τραγουδίστρια όπερας
ηθοποιός ταινιών[7]
Περίοδος ακμής1900
Οικογένεια
ΣύζυγοςΜάριαν Στάινσμπεργκ (1933–1939)
Ζίγκμουντ Μπαρτκιέβιτς (έως 1899)
ΓονείςΜαρτσέλι Τράπσο και Aleksandra Trapszo
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΜετάλλιο της 10ης Επετείου της Λαϊκής Πολωνίας
Χρυσή Δάφνη (Πολωνική Ακαδημία Λογοτεχνίας)
Τάγμα του Λαβάρου της Εργασίας
μετάλλιο της 1000ης επετείου του πολωνικού κράτους[8]
Χρυσός Σταυρός της Αξίας[9]
Αξιωματικός του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας[10]
Διοικητής με Αστέρι του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας‎[11]
Τάγμα του Λαβάρου της Εργασίας, 1η τάξη[12]
Τάγμα του Λαβάρου της Εργασίας, 2η τάξης[12]
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας[13]
Honorary badge "For Merits for Warsaw"[14]
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Σκηνή από την ταινία Granica: Η οικογένεια Ζιεμπιέβτςy - Γιοάννα (Μιετσισουάβα Τσβικλίνσκα), Ζένον (Γέζι Πιχέλσκι) και Βαλέριαν (Αλεξάντερ Ζελβερόβιτς)
Ο τάφος της Μιετσισουάβα Τσβικλίνσκα στο Κοιμητήριο Ποβόνσκι στη Βαρσοβία

Η Μιετσισουάβα Τσβικλίνσκα (πολωνικά: Mieczysława Ćwiklińska, το γένος Τραπς [Trapsz]) (1 Ιανουαρίου 1879, Λούμπλιν - 28 Ιουλίου 1972, Βαρσοβία) ήταν Πολωνή ηθοποιός του θεάτρου και του κινηματογράφου, τραγουδίστρια (σοπράνο) και μέλος της υπόγειας οργάνωσης «Muszkieterzy» («Σωματοφύλακες»).[15] Θεωρείται μία από τις σπουδαιότερες Πολωνές ηθοποιούς του θεάτρου και του κινηματογράφου όλων των εποχών.

Καταγόταν από την πολωνική θεατρική οικογένεια Τράπσο. Ήταν κόρη του Μαρτσέλι Τράπσο και της Αλεξάντρα (το γένος Φιτσκόφσκι) και εγγονή του Αναστάζι Τράπσο. Έλαβε τη φωνητική της εκπαίδευση στο Παρίσι υπό τον Ζαν ντε Ρεσκ.

Έκανε το θεατρικό της ντεμπούτο στις 2 Δεκεμβρίου 1900 στο ρόλο της Χελένκα στο Παχύ ψάρι του Μίχαου Μπαουούτσκι, στο Λαϊκό Θέατρο της Βαρσοβίας. Από τότε, ήταν μέλος του συνόλου οπερέτας των Κυβερνητικών Θεάτρων της Βαρσοβίας. Στις 5 Ιανουαρίου 1901, έκανε την πρώτη της εμφάνιση στο Νέο Θέατρο ως Κάσια στο Gwałtu, co się dzieje. Εκείνη την εποχή, άρχισε να χρησιμοποιεί το επώνυμο Τσβικλίνσκα, το οποίο ήταν το πατρικό όνομα της γιαγιάς της, Άννας. Τα έτη 1907–1908 έμεινε στο Παρίσι, όπου σπούδασε φωνητική με τον καθηγητή Τζουλιάνι. Από το 1909 ηχογράφησε για τη Syrena Rekord. Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, εμφανίστηκε στο εξωτερικό (Γαλλία, Ρωσία). Επέστρεψε στην Πολωνία το 1918. Από το 1922 ανήκε στο σύνολο του Πολωνικού Θεάτρου και αργότερα στο Εθνικό Θέατρο. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ήταν πριμαντόνα οπερέτας και η αγαπημένη της Βαρσοβίας. Τη σεζόν 1926/1927, μαζί με τον Αντόνι Φέρτνερ δημιούργησε ένα θέατρο κωμωδίας και φάρσας «Teatr Ćwiklińska i Fertnera» στη Βαρσοβία, στην οδό Νόβι Σφιάτ 63.

Έκανε το κινηματογραφικό της ντεμπούτο σε ηλικία 54 ετών, με τον ρόλο της Ιδαλίας στην ταινία Jego ekscelencja subiekt (1933). Εμφανίστηκε σε πολλές πολωνικές ταινίες και θεωρήθηκε μια από τις πιο σημαντικές κωμικές ηθοποιούς.

Στις 3 Απριλίου 1936 πραγματοποιήθηκε τελετή στο Εθνικό Θέατρο με αφορμή την 30ή επέτειο του καλλιτεχνικού έργου της Μιετσισουάβα Τσβικλίνσκα.[16] Ήταν κυρίως γνωστή ως ηθοποιός κωμωδιών και χαρακτήρων. Έπαιζε συχνά ρόλους μεγαλύτερων γυναικών με χαρακτηριστικό χρωματισμό. Δημιούργησε αστείους, ακόμη και χαρακτήρες καρικατούρας. Στην αρχή της καλλιτεχνικής της καριέρας, η Τσβικλίνσκα έπαιξε επίσης ρόλους οπερέτας και όπερας στη Βαρσοβία, το Βερολίνο και τη Δρέσδη.[17]

Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής εργάστηκε στη Βαρσοβία ως σερβιτόρα στις καφετέριες «Café Bodo» και «U Aktorek».[18] Κατά τη διάρκεια της Εξέγερσης της Βαρσοβίας έμεινε στην Ποτκόβα Λέσνα, μετά την πτώση της εξέγερσης πήγε στο Ζακοπάνε.

Μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, έζησε στην Κρακοβία, όπου έπαιξε επίσης, και από το 1950 μέχρι το θάνατό της, έπαιξε στη Βαρσοβία στα Πολωνικό και στο Νέο Θέατρα.

Ο ρόλος της ως γιαγιά στο έργο Τα δέντρα πεθαίνουν όρθια, που έπαιξε για πρώτη φορά την 1η Νοεμβρίου 1958 στο Ποικίλο Θέατρο, ήταν ο τελευταίος διάσημος ρόλος της. Τον έπαιξε μέχρι τον Απρίλιο του 1971, εμφανιζόμενη σε αυτό περίπου 1.500 φορές. Η 70ή της επέτειος ως ηθοποιός έλαβε χώρα στις 2 Δεκεμβρίου 1970 στο Λούμπλιν, στο Θέατρο Γιούλιους Οστέρβα του Λούμπλιν. Το 1971 έκανε περιοδείες στις Ηνωμένες Πολιτείες και στον Καναδά μετά από πρόσκληση της αμερικανικής Πολωνικής Διασποράς.

Παντρεύτηκε τρεις φορές. Στις 7 Ιουλίου 1897, αμέσως μετά την αποφοίτησή της από το σχολείο, παντρεύτηκε τον συγγραφέα Ζίγκμουντ Μπαρτκιέβιτς και μετακόμισε στο Λοτζ. Μετά τον χωρισμό τους το 1899, επέστρεψε στη Βαρσοβία και διηύθυνε έναν οίκο μόδας. Ξαναπαντρεύτηκε στις 15 Ιουνίου 1919 στη Βαρσοβία με έναν έμπορο, τον Χένρικ Μάντερ, με τον οποίο χώρισε το 1928. Παντρεύτηκε για τρίτη φορά το 1933, με τον Μάριαν Στάινσμπεργκ - εκδότη και βιβλιοπώλη, με τον οποίο χώρισε το 1939.

Ενταφιάστηκε στο Κοιμητήριο Ποβόνσκι στη Βαρσοβία (Διάδρομος των Αξιέπαινων, 1-96).

Τάγματα και διακοσμήσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. 1,0 1,1 1,2 (Αγγλικά) Find A Grave. 114577867. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Πολωνικά) Internetowy Polski Słownik Biograficzny. mieczyslawa-cwiklinska-wlasciwie-trapszo-wiesz.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 (Πολωνικά) janek.czarnieckiego.pl/artysta/cwiklinska-mieczyslawa/. Ανακτήθηκε στις 17  Ιουλίου 2022.
  4. fdb.pl/osoba/78663-mieczyslawa-cwiklinska.
  5. 5,0 5,1 (Αγγλικά) Find A Grave. Ανακτήθηκε στις 5  Αυγούστου 2024.
  6. (Γερμανικά) Κατάλογος της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γερμανίας. 118927973. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2022.
  7. Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  8. Ανακτήθηκε στις 2  Μαρτίου 2021.
  9. Ανακτήθηκε στις 8  Μαρτίου 2021.
  10. Ανακτήθηκε στις 9  Μαρτίου 2021.
  11. Ανακτήθηκε στις 13  Μαρτίου 2021.
  12. 12,0 12,1 Ανακτήθηκε στις 11  Σεπτεμβρίου 2021.
  13. Ανακτήθηκε στις 9  Ιανουαρίου 2022.
  14. Ανακτήθηκε στις 14  Ιανουαρίου 2022.
  15. «Patrioci czy zdrajcy? Kim byli polscy Muszkieterowie. Poznaj historię jednej z najlepszych organizacji wywiadowczych w Europie». radiokrakow.pl. 7 Μαΐου 2015. 
  16. «Jubileusz Ćwiklińskiej». Gazeta Lwowska: 2. nr 80 z 5 kwietnia 1936. http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=44392. 
  17. portal Culture.pl Αρχειοθετήθηκε 2010-04-05 στο Wayback Machine..
  18. Wiernicki, Wacław (1994). Wspomnienia o warszawskich knajpach. Prószyński i S-ka. σελ. 81. ISBN 83-902520-0-7. 
  19. Wojciech Stela: Polskie ordery i odznaczenia (Vol. I). Warszawa: 2008, s. 47.
  20. Dziennik Polski, rok XV, nr 172 (4793), s. 9.
  21. Odznaczeni „Sztandarem Pracy” - Repozytorium Cyfrowe Filmoteki Narodowej, http://www.repozytorium.fn.org.pl/?q=pl/node/6176 
  • Sempoliński, Ludwik (1977). Wielcy artyści małych scen. Βαρσοβία: Czytelnik. 
  • Syrena Record: pierwsza polska wytwórnia fonograficzna = Poland’s first recording company: 1904–1939. ISBN 83-917189-0-5. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]