Μιχάλης Τιβέριος

Μιχάλης Τιβέριος
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Μιχάλης Τιβέριος (Ελληνικά)
Γέννηση	1947[1] Άνδρος[1]
Χώρα πολιτογράφησης	Ελλάδα[1]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	νέα ελληνική γλώσσα Αγγλικά
Σπουδές	Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Πανεπιστήμιο της Βόννης (1977–1979)[1]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	διδάσκων πανεπιστημίου[1] αρχαιολόγος[1]
Εργοδότης	Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Ρώμης[1]
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	μέλος της Ακαδημίας Αθηνών (από 2012)[1]
δεδομένα

Ο Μιχάλης Α. Τιβέριος (Χώρα Άνδρου, 1947)^[2] είναι Έλληνας αρχαιολόγος, ομότιμος^[3][4] καθηγητής της κλασικής αρχαιολογίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.^[5] Είναι επίσης επόπτης του Κέντρου Ερεύνης της Αρχαιότητος της Ακαδημίας Αθηνών^[6].

Βίος

Ο Μιχάλης Τιβέριος γεννήθηκε το 1947 στη Χώρα της Άνδρου.^[7] Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, αποφοιτώντας το 1971, ενώ το 1976 πήρε το διδακτορικό του δίπλωμα με επόπτη τον Μανόλη Ανδρόνικο. Μεταξύ 1977 ως 1979 συνέχισε, ως υπότροφος του ιδρύματος Alexander von Humboldt Stiftung, τις σπουδές του στο Αρχαιολογικό Ινστιτούτο της Βόννης με τον καθηγητή Nikolaus Himmelmann. Είναι ιδιαίτερη η συμβολή του στην έρευνα της μελανόμορφης αγγειογραφίας της Αρχαίας Αττικής.^[5][7]

Σταδιοδρομία

Από το 1975 εργάστηκε στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης ως βοηθός της έδρας Κλασσικής Αρχαιολογίας, το 1981 έγινε υφηγητής, το 1983 εξελέγη αναπληρωτής και το 1987 καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας και διατέλεσε, από το 1989 ως το 1993, πρόεδρος του ιδίου τμήματος και διευθυντής των μεταπτυχιακών σπουδών του, από το 1996 ως το 1997.^[5][7]

Παράλληλα το 1987 εργάστηκε στο Ινστιτούτο Κλασσικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου του Μονάχου και στο Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο της Ρώμης, ενώ το 1994 εργάστηκε στο Πανεπιστήμιο του Μάρμπουργκ (Marburg) και το 1998 στο J. Paul Getty Museum στο Μαλιμπού (Malibu) της Καλιφόρνιας.

Είναι μέλος πολλών επιστημονικών επιτροπών, οργανισμών και ιδρυμάτων, όπως της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Γραμμάτων και Τεχνών (Academia Scientiarum et Atrium Europaea, European Academy of Sciences and Arts), του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου του Βερολίνου και του Αμερικανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου (Archaeological Institute of America)^[8]. Ήταν ή είναι μέλος της ολομέλειας της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την UNESCO, μέλος του Εθνικού Γνωμοδοτικού Συμβουλίου Έρευνας και μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας και Τεχνολογίας και μέλος διοικητικών συμβουλίων διαφόρων ιδρυμάτων, όπως του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τράπεζας (Μ.Ι.Ε.Τ.)^[9], του Ιδρύματος Μελετών Χερσονήσου του Αίμου (Ι.Μ.Χ.Α.) και του Τελλογλείου Ιδρύματος Τεχνών του ΑΠΘ.^{[4][5][7][10]} Επιπλέον, είναι μέλος του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (Κ.Α.Σ.)^[11]

Το Νοέμβριο του 2011 εξελέγη ως τακτικό μέλος στην έδρα Αρχαιολογίας (Κεραμικής) της Τάξης των Γραμμάτων και Καλών Τεχνών της Ακαδημίας Αθηνών.^[12]

Αρχαιολογικές έρευνες

Παράλληλα με το διδακτικό του έργο ο Μιχάλης Τιβέριος έχει συμμετάσχει σε σημαντικές ανασκαφές σε διάφορες αρχαιολογικές θέσεις, όπως της Βεργίνας και των Φιλίππων, τη Θεσσαλονίκη, τη Κύπρο, τη Παλαιόπολη της Άνδρου, ενώ διευθύνει τις ανασκαφές σε αρχαίους οικισμούς, οι οποίοι βρίσκονται κοντά στη Σίνδο και στο ακρωτήριο Μικρό Έμβολο (Καραμπουρνάκι) της Θεσσαλονίκης:

Από το 1990 ως το 2002 διατέλεσε επικεφαλής των ανασκαφών στη Σίνδο.^[13][14][15]

Από το 1994 ως το 2013, ήταν ο διευθυντής των ανασκαφών στο Μικρό Έμβολο.^[16]

Βραβεύσεις

Έχει τιμηθεί από διάφορους φορείς και επιστημονικά ιδρύματα, όπως από το Πανεπιστήμιο της Βέρνης, που τον αναγόρευσε επίτιμο διδάκτορα, το 1999. To 2007 του αφιερώθηκαν τα πρακτικά του διεθνούς συνεδρίου “Athenian Potters and Painters”.

Εργογραφία

Στην εργογραφία του περιλαμβάνονται πρωτότυπες έρευνες και πολλά άρθρα σε ελληνικά και διεθνή επιστημονικά περιοδικά, σχετικά με ανασκαφικές έρευνες, την Ιστορία, την πλαστική, την επιγραφική και τη θρησκεία, καθώς και βιβλιοπαρουσιάσεις, κριτικές και εκλαϊκευμένα κείμενα για την Κεραμική και την Αρχαία Ελλάδα. Έχει επιβλέψει αρχαιολογικές εκδόσεις και μεταφράσεις εξειδικευμένων αρχαιολογικών βιβλίων, όπως «Τα Ερυθρόμορφα Αγγεία της Νότιας Ιταλίας και Σικελίας» από τον Α. Ντ. Τρένταλ και τις αρχαιότητες της Αθήνας και της Αττικής, από τον Τζ. Μ. Καμπ.

Ελληνόγλωσση εργογραφία

• Μιχάλης Α. Τιβέριος, "Ὁ Λυδός καί τό ἔργο του: Συμβολή στην ἔρευνα τῆς ἀττικῆς μελανόμορφης ἀγγειογραφίας^{[νεκρός σύνδεσμος]}", έκδοση: Υπουργεῖο Πολιτισμού και Ἐπιστημών, Ἀθῆναι 1976,
• Μιχάλης Α. Τιβέριος, "Προβλήματα τῆς μελανόμορφης ἀττικῆς κεραμικῆς^{[νεκρός σύνδεσμος]}", έκδοση: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη 1981
• Μιχάλης Α. Τιβέριος, "Μια κρίσις των όπλων του ζωγράφου του Συλέα, Παρατηρήσεις σε ερμηνευτικά θέματα και στις σχέσεις εικονογραφίας και πολιτικής κατά την υστεροαρχαϊκή και πρώιμη κλασική περίοδο", εκδόσεις Καρδαμίτσα, Αθήνα 1985,
• Μιχάλης Τιβέριος, "Περίκλεια Παναθήναια. Ένας κρατήρας του Ζωγράφου του Μονάχου 2335", Θεσσαλονίκη 1989 (και στα γερμανικά: "Perikleische Panathenäen. Ein Krater des Malers von München 2335", Gutenberg 2008)
• Μιχάλης Α. Τιβέριος, "Εισαγωγή στην αρχαία ελληνική τέχνη", έκδοση: Ίδρυμα Γουλανδρή - Χορν, Αθήνα 1995, ISBN 960-7079-35-3, ISBN 978-960-7079-35-0,
• Μιχάλης Α. Τιβέριος, "Αρχαία αγγεία", εκδόσεις: Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1996, ISBN 960-213-291-4, ISBN 978-960-213-291-3,
• Μιχάλης Α. Τιβέριος, "Μακεδόνες και Παναθήναια. Παναθηναϊκοί αμφορείς από τον βορειοελλαδικό χώρο", έκδοση: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 2000, ISBN 960-250-197-9, ISBN 978-960-250-197-9,
• Μιχάλης Α. Τιβέριος, "Αμπέλου παις εΰφρων οίνος. Από την εικονογραφία της αμπέλου και του οίνου στα αρχαία ελληνικά αγγεία", έκδοση: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 2002, ISBN 960-250-250-9, ISBN 978-960-250-250-1
• Μιχάλης Α. Τιβέριος, "Όψεις του αρχαίου ελληνικού κόσμου. (Αν)επίκαιρες αρχαιογνωστικές συμβολές", επιμέλεια: Βιβή Σαριπανίδη, επιμέλεια σειράς: Αντώνης Ρεγκάκος, εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα 2007, ISBN 978-960-16-2656-7
• Μιχάλης Α. Τιβέριος, "Ελεύθερος σκοπευτής. Αναμοχλεύοντας το χθες, σχολιάζοντας το σήμερα", έκδοση: Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός, Καΐρειος Βιβλιοθήκη, Αθήνα - Άνδρος 2011, ISBN 978-960-01-1445-4
• Μιχάλης Α. Τιβέριος, "Πλαστές αρχαιότητες και παραχάραξη της ιστορίας. Η περίπτωση ενός εικονογραφημένου μολύβδινου ελάσματος", έκδοση: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 2014, ISBN 978-960-250-609-7 (και στα αγγλικά: "Faked Antiquities and the Falsification of History: The Case of a Pictorial Lead Sheet", Athens 2014).
• Μιχάλης Α. Τιβέριος, "Συμπόσιο και συμποσιακό τελετουργικό στην αρχαία Αθήνα - Κείμενα και εικόνες", Εκδόσεις Κτήμα Γεροβασιλείου, Θεσσαλονίκη 2020
• Μιχάλης Α. Τιβέριος, "ΑΘΗΝΑ ΠΟΛΥΒΟΥΛΟΣ ΚΑΙ ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ ΠΟΛΥΝΟΥΣ. O ΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΟΣ ΔΙΑΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΣΙΝΑΙΑΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΑΘΗΝΩΝ", ΠΡΑΓΜΑΤΕΙΑΙ ΤΗΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΑΘΗΝΩΝ, Τ. 79 (ΑΘΗΝΑ 2023)

Συμμετοχή σε συλλογικά έργα

• "Από την εικονογραφία του αττικού Κεραμεικού στα χρόνια του Κίμωνα. Εὐρυμέδ[ω]ν (= Κίμων) εἰμ[ὶ] κύβ<δ>α δὲ ἒστηκα[ς], στο: Αι.Δ.Μαυρουδής (επιμ.), Ἒτος ἦλθε περιπλομένων ἐνιαυτῶν ἑκατοστόν… Τιμητικός Τόμος για τον Καθηγητή-Ακαδημαϊκό Ν.Χ.Κονομή, Αθήναι 2023, 151-184
• "Η τρίχρονη παρουσία της ελληνικής Αρχαιολογικής Υπηρεσίας στη Μικρά Ασία (1919-1922). Γνωστές και άγνωστες δράσεις", στο: Μικρασιατικός Ελληνισμός. Ημερίδα της Ακαδημίας Αθηνών (10.11.2022) με αφορμή τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή (Αθήνα 2023), Εισηγήσεις των Ακαδημαϊκών Μιχάλη Τιβέριου, Χρύσας Μαλτέζου, Πασχάλη Κιτρομηλίδη.

Επιμέλεια εκδόσεων και μεταφράσεων

• "Αμητός: τιμητικός τόμος για τον καθηγητή Μανόλη Ανδρόνικο", επιμέλεια: Μ. Τιβέριος - Στ Δρούγου - Χ. Σαατσόγλου-Παλιαδέλη, εκδόσεις Α.Π.Θ., Θεσσαλονίκη 1987
• "ΑΓΑΛΜΑ. Μελέτες για την αρχαία πλαστική προς τιμήν του Γιώργου Δεσπίνη", επιμέλεια: Δ. Παντερμαλής - Μ. Τιβέριος - Εμμ. Βουτυράς, Θεσσαλονίκη 2001
• "Το χρώμα στην Αρχαία Ελλάδα. Ο ρόλος του χρώματος στην αρχαία ελληνική τέχνη και αρχιτεκτονική (700-31 π.Χ.): Πρακτικά συνεδρίου, Θεσσαλονίκη 12-16 Απριλίου 2000", επιμέλεια: Μ. Α. Τιβέριος - Δ. Σ. Τσιαφάκη, έκδοση: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Ίδρυμα Μελετών Λαμπράκη, Θεσσαλονίκη 2002, ISBN 960-243-520-8, ISBN 978-960-243-520-5
• "Η κεραμική της αρχαϊκής εποχής στο βόρειο Αιγαίο και την περιφέρειά του (700-480 π.Χ.)", επιμέλεια: Μ. Τιβέριος – Β. Μισαηλίδου-Δεσποτίδου – Ε. Μανακίδου – Α. Αρβανιτάκη, ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΘΡΑΚΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΡ. 11, Θεσσαλονικη 2012
• "Θρεπτήρια. Μελέτες για την αρχαία Μακεδονία", επιμέλεια: Μ. Τιβέριος - Π. Νίγδελης - Π. Αδάμ-Βελένη, εκδόσεις Α.Π.Θ. Θεσσαλονίκη 2012
• A. D. Trendall, "Ερυθρόμορφα αγγεία της Νότιας Ιταλίας και Σικελίας", επιμέλεια: Μιχάλης Τιβέριος, μετάφραση: Βικτωρία Μ. Σαμπετάι, εκδότης: Παπαδήμας Δημ. Ν., Αθήνα 1996, ISBN 960-206-373-4, ISBN 978-960-206-373-6,
• Brian A. Sparkes, "Ερυθρόν και μέλαν. Μελέτες στην αρχαία ελληνική κεραμική", επιμέλεια: Μιχάλης Τιβέριος, μετάφραση: Δέσποινα Τσιαφάκη, εκδότης: Παπαδήμας Δημ. Ν., Αθήνα 2000, ISBN 960-206-470-6, ISBN 978-960-206-470-2,
• J. Camp., Οι Αρχαιότητες της Αθήνας και της Αττικής”, επιμέλεια: Μ. Τιβέριος, Μετάφραση: Μαίρη Κλεώπα, εκδόσεις: Καρδαμίτσα, 2009, ISBN 978-960-354-237-

Παραπομπές

1. www.academyofathens.gr/el/members/tiverios. Ανακτήθηκε στις 11  Φεβρουαρίου 2020.
2. Tivérios, Michális A. (1947) Αρχειοθετήθηκε 2019-08-23 στο Wayback Machine., στην ιστοσελίδα: www.idref.fr
3. Ομότιμοι Καθηγητές Αρχειοθετήθηκε 2016-04-05 στο Wayback Machine., στην ιστοσελίδα: /www.hist.auth.gr του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας ΑΠΘ.
4. Τιβέριος Μιχάλης Αρχειοθετήθηκε 2016-07-01 στο Wayback Machine., στην ιστοσελίδα www.blod.gr/ του Ιδρύματος Μποδοσάκη.
5. Τιβέριος Μιχαήλ - Επόπτης Κέντρου Ερεύνης της Αρχαιότητος^{[νεκρός σύνδεσμος]}, βιογραφικό στην ιστοσελίδα: www.academyofathens.gr/el/ της Ακαδημίας Αθηνών.
6. «Αρχές και προσωπικό». Ακαδημία Αθηνών. 20 Νοεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2023. 
7. Τιβέριος, Μιχάλης Α., βιογραφία στην ιστοσελίδα: www.biblionet.gr
8. «Corresponding Members». Archaeological Institute of America. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2023. 
9. https://www.miet.gr/foundation/management/.  Missing or empty |title= (βοήθεια)
10. Μιχάλης Τιβέριος: σύντομο βιογραφικό, στην ιστοσελίδα: www.24grammata.com
11. «Η σύνθεση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου». ksymvoulia.culture.gr. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2023. 
12. Εκλέχθηκε Ακαδημαϊκός ο καθηγητής Μιχάλης Τιβέριος. Στην έδρα της Αρχαιολογίας (Κεραμική) στην Τάξη των Γραμμάτων και των Τεχνών, 16/11/2011, στην ιστοσελίδα της εφημερίδας Το Βήμα.
13. Άννα Χρ. Παντή, "Η τοπική κεραμική στη Χαλκιδική και στο μυχό του Θερμαϊκού κόλπου κατά τους αρχαϊκούς και κλασικούς χρόνους(Ακανθος-Καραμπουρνάκι-Σίνδος)", GRI-2007-1026, [http://ikee.lib.auth.gr/record/66173/files/ch3.pdf Κεφάλαιο 3ο, σελ. 295 κ.ε.
14. Πηγή: Άρθρο: Antonis Kotsonas, αναφορές στη παρουσίαση του βιβλίου: Die Stadt Sindos: Eine Siedlung von der späten Bronze- bis zur Klassischen Zeit am Thermaischen Golf in Makedonien Αρχειοθετήθηκε 2016-08-10 στο Wayback Machine., By Stefanos Gimatzidis (Prähistorische Archäologie in Südosteuropa 26). Pp. 531, figs. 108, pls. 145, tables 12. Marie Leidorf, Rahden 2010, ISBN 978-3-89646-597-9, δημοσίευση: Ιούλιος 2013, από την ιστοσελίδα: www.ajaonline.org της AJA (American Journal of Archaeology).
15. Δημήτριος Β. Γραμμένος, (εκδ) Μελέτες για την Αρχαία Μακεδονία. Προς τη γένεση των πόλεων: Η διπλή τράπεζα Αγχιάλου - Βιβλιογραφία, στην ιστοσελίδα: language.gr/
16. Μιχάλης Τιβέριος - Ελένη Μανακίδου - Δέσποινα Τσιαφάκη, "Πανεπιστημιακές ανασκαφές στο Καραμπουρνάκι Θεσσαλονίκης (200-2002)^{[νεκρός σύνδεσμος]}", στην ιστοσελίδα www.hist.auth.gr του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας ΑΠΘ.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Τιβέριος Μιχαήλ - Επόπτης Κέντρου Ερεύνης της Αρχαιότητος^{[νεκρός σύνδεσμος]} στην ιστοσελίδα: της Ακαδημίας Αθηνών.
• Michalis Tiverios, ατομική ιστοσελίδα στο: auth.academia.edu