Νικολά ντε Κοντορσέ

Νικολά ντε Κοντορσέ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση17  Σεπτεμβρίου 1743[1][2][3]
Ριμπεμόν[4][5]
Θάνατος28  Μαρτίου 1794[6][2][3]
Μπουρ-λα-Ρεν[7][5]
Αιτία θανάτουδηλητηρίαση
Συνθήκες θανάτουαυτοκτονία
Τόπος ταφήςΠάνθεον (48°50′46″ s. š., 2°20′46″ v. d.)
ΨευδώνυμοJoachim Schwartz[8]
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Θρησκείααθεϊσμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΓαλλικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[2][9]
ΣπουδέςUniversity of Paris
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταφιλόσοφος
μαθηματικός
οικονομολόγος
πολιτικός
πολιτικός επιστήμονας
βιογράφος
κοινωνιολόγος
συγγραφέας[10]
Αξιοσημείωτο έργοEsquisse d'un tableau historique des progrès de l'esprit humain
Επηρεάστηκε απόΖαν λε Ροντ ντ' Αλαμπέρ
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΓιρονδίνοι
Οικογένεια
ΣύζυγοςSophie de Condorcet (από 1786)[11]
ΤέκναElisa de Caritat de Condorcet[12]
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμέλος της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης (1791–1792)[13]
Perpetual Secretary (1776–1793, Γαλλική Ακαδημία Επιστημών)
39η έδρα της Γαλλικής Ακαδημίας (1782–1793)
president of the French National Assembly (7  Φεβρουαρίου 1792 – 19  Φεβρουαρίου 1792)[13]
Βραβεύσειςμέλος στην Αμερικανική Ακαδημία Τεχνών και Επιστημών
μέλος στην Αμερικανική Ακαδημία Τεχνών και Επιστημών[14]
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Μαρί Ζαν Αντουάν Νικολά ντε Καριτά, μαρκήσιος ντε Κοντορσέ (Marie-Jean-Antoine-Nicolas Caritat, Marquis de Condorcet, 17 Σεπτεμβρίου 1743 - 29 Μαρτίου 1794) ήταν Γάλλος μαθηματικός και φιλόσοφος[15].

Βιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σε ηλικία 16 χρονών έγραψε το πρώτο του δοκίμιο για τον ολοκληρωτικό λογισμό. Συνδέθηκε με τον Βολταίρο, τον Ντ' Αλαμπέρ, τον Κλερώ, τον Τυργκώ κ.ά. εγκυκλοπαιδιστές και συνεργάστηκε στην "Εγκυκλοπαίδεια" με θέματα πολιτικής οικονομίας. Το 1769 έγινε μέλος της Ακαδημίας Επιστημών και έγραψε μια σειρά Εγκωμίων για τα μέλη της Ακαδημίας που πέθαναν.

Esquisse d'un tableau historique des progres de l'esprit humain, 1795

Ο Κοντορσέ ήταν ένας πεπεισμένος φιλελεύθερος και πολιτιστικός νεωτεριστής πριν και μετά τη Γαλλική Επανάσταση. Το 1790 εξέφρασε την επιθυμία του και οι γυναίκες να κατέχουν ατομικά και πολιτικά δικαιώματα. Στο πολιτικό δοκίμιο του Sur l'admission des femmes au droit de cité που δημοσιεύτηκε στις 3 Ιουλίου 1790 κάνει λόγο για την εισαγωγή του δικαιώματος ψήφου στις γυναίκες.

Υποστήριξε την καθολική και μικτή (μεταξύ των δυο φύλων) εκπαίδευση καθώς και την ανάγκη να δοθεί σημασία στην ύλη των θετικών έναντι των φιλολογικών επιστημών. Στην προσπάθειά του να θεμελιώσει τη φιλοσοφία της ιστορίας σε διδακτικές βάσεις, έγραψε το περίφημο έργο του Σκιαγράφημα ιστορικού πίνακα των προόδων του ανθρώπινου πνεύματος, όπου και διαιρεί την ανθρώπινη ιστορία σε δέκα στάδια.

Κατηγορήθηκε ως φίλος των Γιρονδίνων και φυλακίστηκε. Αυτοκτόνησε στη φυλακή για να αποφύγει την γκιλοτίνα. Εγκάθειρκτος έγραψε το "Περίγραμμα ιστορικού πίνακα των προόδων του ανθρώπινου πνεύματος" στο οποίο υποκαθιστά το θρησκευτικό συναίσθημα με εκείνο της απεριόριστης τελειοποίησης του ανθρώπου. Στην πολιτική οικονομία τάχτηκε υπέρ της προοδευτικής φορολογίας και του περιορισμού των γεννήσεων.

Έργα του σε νεοελληνική

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Condorcet, M. de: Σχεδίασμα για έναν ιστορικό πίνακα των προόδων του ανθρώπινου πνεύματος. Μετάφρ. Νικολέτα Χαρδαλιά, Εισαγωγικά κείμενα: Άννα Καρακατσούλη, Γιώργος Σιακαντάρης. Κείμενα επιμέτρου: Jean-Pierre Schandeler, Pierre Macherey, Χρυσάνθη Αυλάμη, Bertrand Binoche. "Πόλις", Αθ. 2006

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Μαγκίρης, Βαγγέλης: «MARIE JEAN ANTOINE NICOLAS CARITAT,ΜΑΡΚΗΣΙΟΣ ΤΟΥ CONDORCET(1743–1794)/Η Στατιστική γεννιέται μαζί με τη Γαλλική Επανάσταση», Περισκόπιο της Επιστήμης, τεύχος 202 (Ιανουάριος 1997), σσ. 10-11

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 118975118. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 MacTutor History of Mathematics archive. Ανακτήθηκε στις 22  Αυγούστου 2017.
  4. ↑ «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  5. ↑ 5,0 5,1 (Ιταλικά) www.accademiadellescienze.it. marie-jean-antoine-condorcet. Ανακτήθηκε στις 1  Δεκεμβρίου 2020.
  6. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei.
  7. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  8. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. ola2002159003. Ανακτήθηκε στις 30  Αυγούστου 2020.
  9. ↑ CONOR.SI. 98667107.
  10. ↑ «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
  11. ↑ «Dictionnaire des féministes» (Γαλλικά) σελ. 337.
  12. ↑ Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  13. ↑ 13,0 13,1 www2.assemblee-nationale.fr/sycomore/fiche/(num_dept)/11572.
  14. ↑ www.amacad.org/sites/default/files/media/document/2019-10/electionIndex1780-1799.pdf.
  15. ↑ «Κοντορσέ (Condorcet), Μαρί Ζαν Αντουάν Νικολά ντε Καριτά μαρκήσιος ντε - (1743 - 1794) - Εκδοτική Αθηνών Α.Ε.». www.greekencyclopedia.com. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2016.