Πάλντεν Γκιάτσο

Πάλντεν Γκιάτσο
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		དཔལ་ལྡན་རྒྱ་མཚོ་ (Θιβετιανά)
Γέννηση1933[1][2][3] ή 1922[4]
Θιβέτ
Θάνατος30  Νοεμβρίου 2018[5]
Νταράμσαλα[5]
Αιτία θανάτουκαρκίνος του ήπατος
Χώρα πολιτογράφησηςΘιβέτ
ΘρησκείαΛαμαϊσμός
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμπίκου
συγγραφέας[4]
Αξιοσημείωτο έργοFire Under the Snow
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςJohn Humphrey Freedom Award
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Πάλντεν Γκιάτσο (1933, Πανάμ, Θιβέτ - 2018, Νταραμσάλα, Ινδία) ήταν βουδιστής μοναχός του Θιβέτ, ο οποίος έγινε ευρύτατα γνωστός, διότι εξέτισε 33 χρόνια φυλάκισης σε στρατόπεδα εργασίας λαογκάι αγωνιζόμενος για την ανεξαρτησία του Θιβέτ.[6][7]

Σύμφωνα με αξιόπιστες πηγές,[8][9][10] ο Γκιάτσο βασανίστηκε κατ' επανάληψη από το κινεζικό καθεστώς, και ήταν αυτός με τη μεγαλύτερη "ποινή" φυλάκισης ως πολιτικός κρατούμενος του Θιβέτ. Μετά την απελευθέρωσή του, το 1992, κατέφυγε στη Νταραμσάλα στη βόρεια Ινδία, όπου και έζησε εξόριστος από το Θιβέτ. Αν και ήταν ασκούμενος μοναχός, εξελίχθηκε ως ένας σημαντικός πολιτικός ακτιβιστής, ταξίδευσε σε όλο τον κόσμο, υποστηρίζοντας την ανεξαρτησία του Θιβέτ από την Κίνα, μέχρι και το θάνατό του το 2018.

Η αυτοβιογραφία του, Fire Under the Snow, είναι επίσης γνωστή ως Η αυτοβιογραφία ενός Θιβετιανού μοναχού. Ήταν το θέμα της ταινίας ντοκιμαντέρ του 2008, Fire Under the Snow.[11]

Βιογραφικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Π. Γκιάτσο γεννήθηκε το 1933 στο χωριό Πανάμ (Panam) του Θιβέτ. Λίγες μέρες μετά τη γέννησή του, μία ομάδα μοναχών έφτασε από την κοντινή μονή Drag Riwoche και τον ανακήρυξε ως έναν από τους υποψηφίους για τη μετενσάρκωση ενός ανώτερου λάμα, που είχε αποβιώσει το προηγούμενο έτος.[12]

Το 1943 εισήλθε σε μονή (Gadong) ως δόκιμος μοναχός. Κατά τη διάρκεια της κινεζικής εισβολής, χειροτονήθηκε μοναχός στη σχολή του Γκελούνγκ (Gelug). Μετά από πρόσκληση του 14ου Δαλάι Λάμα, μετέβη στη μονή του Ντρέπονγκ, κοντά στη Λάσα, για να ολοκληρώσει τελικά εκεί τις σπουδές του.[13][14]

Εγκλεισμός και βασανιστήρια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Συνελήφθη τον Ιούνιο του 1959 από Κινέζους αξιωματούχους για συμμετοχή σε διαδήλωση κατά τη διάρκεια της εξέγερσης του Θιβέτ στις 10 Μαρτίου 1959.[15]

Χωρίς να καταδικαστεί, πέρασε τα επόμενα 33 χρόνια σε κινεζικές φυλακές και λαογκάι,[16] τα επονομαζόμενα και στρατόπεδα μεταρρύθμισης μέσω εργασίας, τη μεγαλύτερη φυλάκιση οποιουδήποτε πολιτικού κρατουμένου του Θιβέτ.[17][18] Σύμφωνα με τις μαρτυρίες του ίδιου: "Αναγκάστηκε να συμμετάσχει σε βασανιστικά μαθήματα επανεκπαίδευσης και κακοποιήθηκε και βασανίστηκε με διάφορες μεθόδους, όπως λ.χ ξυλοδαρμό με κλαμπ με καρφιά, σοκ με ηλεκτρικό καθετήρα, που σημάδεψε τη γλώσσα του και έκανε τα δόντια του να πέσουν, μαστίγωμα, και εξαναγκασμό έλξης σε άροτρο ενώ λιμοκτονούσε."[19][20][21][22] Κατά τη διάρκεια αυτής της σκληρής περιόδου, συνέχισε να τηρεί το Ντάρμα, τις διδασκαλίες του Βούδα.

Απελευθέρωση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Απελευθερώθηκε το 1992. Τότε -άγνωστο πως- δραπέτευσε από την Κίνα και κατέφυγε στην πόλη Νταραμσάλα της Ινδίας, που έμελλε να είναι ο τόπος της εξορίας του.

Στη Νταραμσάλα έγραψε την αυτοβιογραφία του, με τον τίτλο: Fire Under The Snow στα Θιβετιανά, η οποία μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες, και η οποία έγινε τελικά κινηματογραφική ταινία (το 2008) που ονομάστηκε -επίσης- Fire Under The Snow.[23][24][25][26] Η αυτοβιογραφία ενός Θιβετιανού μοναχού δημοσιεύθηκε το 1998. Ο Δαλάι Λάμα σημείωσε στον πρόλογο ότι: «Η αίσθηση της δικαιοσύνης για το σκοπό μας και η αγανάκτησή του για ό,τι έχει γίνει σε τόσους πολλούς Θιβετιανούς είναι τόσο έντονη, αυτό δεν τον αφήνει να εφησυχάσει. Έχοντας επί χρόνια αντισταθεί στις κινεζικές προσπάθειες, που προσπαθούν να κρύψουν τον αγώνα μας, εκμεταλλεύτηκε κάθε ευκαιρία για να διαλαλήσει σε όλο τον πλανήτη την αλήθεια για το Θιβέτ." [27]

Ακτιβισμός

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τη διάρκεια των επισκέψεών του στη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη, ως προσκεκλημένος, έγινε πολιτικά ενεργός ως αντίπαλος της παράνομης κινεζικής κατοχής στο Θιβέτ, και επίσης ως ''ζωντανός μάρτυρας" που υπέφερε και βασανίστηκε από το κινεζικό καθεστώς.[28][29][17][30][31] Το 1995, ήταν ο πρώτος πολιτικός κρατούμενος του Θιβέτ που μίλησε στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών, όπως επίσης και στην Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ.[32]

Το 1998, κέρδισε το βραβείο John Humphrey Freedom από την καναδική ομάδα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, Δικαιώματα & Δημοκρατία.[33] Προς τιμήν της Διεθνούς Ημέρας του 2006 για την υποστήριξη των θυμάτων βασανιστηρίων, η Γερουσία των ΗΠΑ τον τίμησε με αφιέρωμα.[19] Η Άνι Λένοξ έλαβε συνέντευξη από αυτόν το 2007. Η ταινία διανεμήθηκε ευρέως από τη Διεθνή Αμνηστία.[34] Το 2009, μίλησε στο εναρκτήριο φόρουμ ελευθερίας του Όσλο.[35]

Πίνακας του Πάλντεν Γκιάτσο στη Βαρσοβία.

Ο Πάλντεν Γκιάτσο έζησε τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του στη Νταραμσάλα, ενώ συνέχιζε να εκπονεί τις βουδιστικές του σπουδές.

Πέθανε στις 30 Νοεμβρίου 2018 στο νοσοκομείο Delek στη Νταραμσάλα.[36][37][38][39][40][41][42][43][44] 

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εργογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ταινίες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 120187159. Ανακτήθηκε στις 12  Αυγούστου 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 NUKAT. n01033875.
  3. ↑ 3,0 3,1 (Κορεατική γλώσσα) Korean Authority File. KAC201406252.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 P00EGS1016739.
  5. ↑ 5,0 5,1 «Tibetan freedom fighter Palden Gyatso passes away». 30  Νοεμβρίου 2018.
  6. ↑ «Tibetan human rights advocate Palden Gyatso passes away at the age of 85». Free Tibet. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουνίου 2021. 
  7. ↑ «Palden Gyatso, Monk Who Suffered for a Free Tibet, Dies at 85». The New York Times. 7 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουνίου 2021. 
  8. ↑ AsiaNews.it. «Tibet weeps for the death of Palden Gyatso, defender of freedom». www.asianews.it. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουνίου 2021. 
  9. ↑ McMillin, Laurie Hovell (2001). «Political Prisoners: Palden Gyatso and Ama Adhe». English in Tibet, Tibet in English. New York: Palgrave Macmillan US. σελίδες 209–222. doi:10.1057/9780312299095_14. ISBN 978-1-349-38685-7. 
  10. ↑ «A Political Prisoner in Tibet». Shambhala. 6 Μαρτίου 2017. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουνίου 2021. 
  11. ↑ «Fire Under the Snow (2008)». IMDb (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Ιουνίου 2021. 
  12. ↑ Gyatso, Palden; Shakya, Tsering (February 1, 1998). «The Chapter One: Autobiography of a Tibetan Monk». New York Times. https://archive.nytimes.com/www.nytimes.com/books/first/g/gyatso-monk.html?module=inline. Ανακτήθηκε στις 9 December 2018. 
  13. ↑ «Tibetans worried about Palden Gyatso, herald of freedom». Asia News. November 16, 2018. http://www.asianews.it/news-en/Tibetans-worried-about-Palden-Gyatso,-herald-of-freedom-45497.html. Ανακτήθηκε στις 9 December 2018. 
  14. ↑ «VOA Tibetan Interviews: Paldan Gyatso, Life Before Prison». youtube.com. Voice of America Tibetan. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2018. 
  15. ↑ Spencer, Metta (Mar–Apr 1998). «The heart of Tibetan resistance». Peace Magazine. http://peacemagazine.org/archive/v14n2p08.htm. Ανακτήθηκε στις 9 December 2018. 
  16. ↑ «PROVIDING FOR CERTAIN MEASURES TO INCREASE MONITORING OF PRODUCTS OF PEOPLE'S REPUBLIC OF CHINA MADE WITH FORCED LABOR». gpo.gov. Congressional Record Volume 143, Number 153, November 5, 1997. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2018. 
  17. ↑ 17,0 17,1 Rosenthal, A. M. On My Mind; You Are Palden Gyatso, The New York Times, April 11, 1995
  18. ↑ Huckenpahter, Victoria (October 1, 1996). «A Bodhisattva's Ordeal/». Snow Lion. https://www.shambhala.com/snowlion_articles/a-bodhisattvas-ordeal/. Ανακτήθηκε στις 9 December 2018. 
  19. ↑ 19,0 19,1 Pittman, Congressman Michael. «TRIBUTE TO PALDEN GYATSO». congress.gov. 109th Congress, 2nd Session Issue: Vol. 152, No. 84, June 26, 2006. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2018. 
  20. ↑ Waller, Douglas (June 24, 2001). «Weapons Of Torture». Time. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2020-11-27. https://web.archive.org/web/20201127090744/http://content.time.com/time/magazine/article/0,9171,138886,00.html. Ανακτήθηκε στις 9 December 2018. 
  21. ↑ «Torture and Impunity: 29 Cases of Tibetan Political Prisoners». savetibet.org. International Campaign for Tibet. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2018. 
  22. ↑ Moffett, Shannon (May 2, 2000). «Monk Reflects on Time in Prison». The Stanford Daily. https://stanforddailyarchive.com/cgi-bin/stanford?a=d&d=stanford20000502-01.2.5&e=-------en-20--1--txt-txIN-------. Ανακτήθηκε στις 9 December 2018. 
  23. ↑ Slotnik, Daniel E. (July 6, 2008). «On Film, a Monk's Passion and Protest». New York Times. https://www.nytimes.com/2008/07/06/nyregion/06monk.html. Ανακτήθηκε στις 8 December 2018. 
  24. ↑ Ramsey, Nancy (August 9, 2008). «China's Other Face Revealed». ABC News. https://abcnews.go.com/Entertainment/China/story?id=5543796&page=1. Ανακτήθηκε στις 8 December 2018. 
  25. ↑ Lowe, Justin (August 26, 2008). «Film Review: Fire Under the Snow». Hollywood Reporter. https://www.hollywoodreporter.com/news/film-review-fire-under-snow-118133. Ανακτήθηκε στις 9 December 2018. 
  26. ↑ Finney, Richard (August 11, 2008). «Film Profiles Activist Monk». Radio Free Asia. https://www.rfa.org/english/news/tibet/palden-gyatso--08112008120836.html. Ανακτήθηκε στις 9 December 2018. 
  27. ↑ Shapiro, Judith (February 1, 1998). «Prisoner in His Homeland». New York Times Book Review. https://archive.nytimes.com/www.nytimes.com/books/98/02/01/reviews/980201.01shapirt.html. Ανακτήθηκε στις 8 December 2018. 
  28. ↑ 3 Tibetans Continue Hunger Strike Washington Post, February 26, 2006, Page E18
  29. ↑ Watanabe, Teresa (October 17, 1998). «People of Divergent Faiths Battle Scourge of Religious Persecution». Los Angeles Times. http://articles.latimes.com/1998/oct/17/local/me-33392. Ανακτήθηκε στις 8 December 2018. 
  30. ↑ Alana, Wartofsky; Jenkins, Mark (June 15, 1998). «Freedom, Justice and a Little Rap and Reggae». Washington Post. https://www.washingtonpost.com/wp-srv/style/music/features/tibetmessage0615.htm?noredirect=on. Ανακτήθηκε στις 8 December 2018. 
  31. ↑ Belt, Mike (October 19, 2005). «Tibetan monk commends human rights groups». Lawrence Journal-World. http://www2.ljworld.com/news/2005/oct/19/tibetan_monk_commends_human_rights_groups/. Ανακτήθηκε στις 13 December 2018. 
  32. ↑ «Tibetan human rights advocate Palden Gyatso passes away at the age of 85». Free Tibet. November 30, 2018. https://www.freetibet.org/news-media/na/tibetan-human-rights-advocate-palden-gyatso-passes-away-age-85. Ανακτήθηκε στις 9 December 2018. 
  33. ↑ «John Humphrey Freedom Award 2009». Rights & Democracy. 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2011. 
  34. ↑ Gyatso, Palden· Lennox, Annie. «Annie and Palden Gyatso». youtube.com. Annie Lennox. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2018. 
  35. ↑ «Palden Gyatso speaks at Oslo Freedom Forum 2009». youtube.com. Oslo Freedom Forum. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2018. 
  36. ↑ Jigme, Tenzin (December 2, 2018). «Trending This Week on Social Media: Tribute to Tibet's Noted Political Prisoner Palden Gyatso». Central Tibetan Administration. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-12-09. https://web.archive.org/web/20181209125232/https://tibet.net/2018/12/trending-this-week-on-social-media-tribute-to-tibets-noted-political-prisoner-palden-gyatso/. Ανακτήθηκε στις 9 December 2018. 
  37. ↑ «Former Political Prisoner Palden Gyatso dies». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουνίου 2021. 
  38. ↑ Slotnik, Daniel (December 7, 2018). «Palden Gyatso, Monk Who Suffered for a Free Tibet, Dies at 85». New York Times. https://www.nytimes.com/2018/12/07/obituaries/palden-gyatso-dead.html. Ανακτήθηκε στις 8 December 2018. 
  39. ↑ «Palden Gyatso, Tibetan monk who was tortured and jailed for 33 years, passes away». International Campaign for Tibet. November 30, 2018. https://www.savetibet.org/palden-gyatso-tibetan-monk-who-was-tortured-and-jailed-for-33-years-passes-away/. Ανακτήθηκε στις 8 December 2018. 
  40. ↑ Tethong, Tenzin (November 30, 2018). «Tibetan Monk Tortured for 3 Decades in China's Prisons Dies». Voice of America. https://www.voanews.com/a/tibetan-monk-tortured-for-3-decades-in-china-s-prisons-dies/4682027.html. Ανακτήθηκε στις 9 December 2018. 
  41. ↑ Duechung, Puntsok Tsering (December 7, 2018). «Remembering my uncle Palden Gyatso-la». Tibetan Review. http://www.tibetanreview.net/remembering-my-uncle-palden-gyatso-la/. Ανακτήθηκε στις 8 December 2018. 
  42. ↑ «Former Tibetan Political prisoner Palden Gyatso's funetal». Tibet Times. December 3, 2018. https://www.youtube.com/watch?v=xQFN4Wl-ofI. Ανακτήθηκε στις 10 December 2018. 
  43. ↑ Thinley, Pema (December 1, 2018). «Palden Gyatso defied China during 33 years of incarceration and continued to take on it in exile». tibetan Review. http://www.tibetanreview.net/palden-gyatso-defied-china-during-33-years-of-incarceration-and-continued-to-take-on-it-in-exile/. Ανακτήθηκε στις 13 December 2018. 
  44. ↑ «Tortured Tibetan Buddhist monk spoke out against Chinese occupation». Sydney Morning Herald. December 11, 2018. https://www.smh.com.au/national/tortured-tibetan-buddhist-monk-spoke-out-against-chinese-occupation-20181211-p50lgw.html. Ανακτήθηκε στις 13 December 2018. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]