Πόπλιος Κορνήλιος Σκιπίων Ασίνα

Πόπλιος Κορνήλιος Σκιπίων Ασίνα
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση3ος αιώνας π.Χ.
Αρχαία Ρώμη
Χώρα πολιτογράφησηςΑρχαία Ρώμη
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςλατινική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
ΙδιότηταΡωμαίος πολιτικός
Οικογένεια
ΓονείςΓναίος Κορνήλιος Σκιπίων Ασίνα[1][2][3]
ΟικογένειαΚορνήλιοι Σκιπίωνες
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΎπατος στην αρχαία Ρώμη (221 π.Χ.)[4]
δεδομένα

Ο Πόπλιος Κορνήλιος Σκιπίων Ασίνα, λατιν.: Publius Cornelius Scipio Asina, (π. 260 π.Χ. – μετά το 211 π.Χ.) ήταν Ρωμαίος πολιτικός και στρατηγός, που υπηρέτησε ως ύπατος το 221 π.Χ., και ως εκ τούτου εκστράτευσε εναντίον των Ιστρών, ενός λαού στη βόρεια Αδριατική. Ο Ασίνα ανήκε στη μερίδα των Σκιπιόνων-Αιμιλίων, που κυριάρχησε στη ρωμαϊκή πολιτική στην αρχή τού Β' Καρχηδονιακού Πολέμου και υποστήριζε μία επιθετική πολιτική εναντίον τού Αννίβα. Αυτή η στάση τον οδήγησε να αντιταχθεί στην πιο συνετή στρατηγική τού Φάβιου Μάξιμου. Διορίστηκε κυρίως ενδιάμεσος ηγέτης (interrex) το 216 π.Χ., πιθανώς για να χειραγωγήσει τις εκλογές.

Ο Ασίνα ήταν επίσης ιδρυτής της Πιατσέντσας.

Καταγωγή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ασίνα ήταν μέλος τού γένους πατρικίων Κορνηλίων, ενός από τα κορυφαία γένη σε όλη τη Δημοκρατία. Μέλη τού γένους είχαν κάνει 29 υπατείες πριν από αυτόν. Οι Κορνήλιοι-Σκιπίονες ήταν ένας από τους κλάδους των Κορνηλίων, που εμφανίστηκε κατά τον 4ο αι., και από την εποχή τού Ασίνα είχε αποκτήσει μεγάλη επιρροή. Όλοι οι γνωστοί συγγενείς του ήταν ύπατοι τον 3ο αι.: ο πατέρας τού Ασίνα Γναίος Κ. Σκιπίωνας Ασίνα το 260 και το 254, ο παππούς του Σκιπίωνος Βαρβάτος το 298, ο θείος του Λεύκιος Σκιπίων το 259 και οι εξάδελφοί του Πόπλιος Σκιπίων το 218 και ο Γναίος Σκιπίωνας το 222, έτος πριν από την υπατεία τού ίδιου τού Aσίνα. [5]

Ο πατέρας του υπηρέτησε κατά τη διάρκεια του Α΄ Καρχηδονιακού Πολέμου, αλλά η αιχμαλωσία του από τους Καρχηδόνιους το 260 τού χάρισε το δυσάρεστο προσωνύμιο (agnomen) Asina (όνος), το οποίο διατήρησε ο γιος του. [6] Ο Γναίος Κ. Σκιπίων Ασίνα ανταλλάχθηκε αργότερα με Καρχηδόνιους αιχμαλώτους. Ωστόσο, είχε μία πιο επιτυχημένη δεύτερη υπατεία, καθώς κατέλαβε την Πάνορμο στη Σικελία, και ως αποτέλεσμα τού παραχωρήθηκε θρίαμβος. [7] [8]

Σταδιοδρομία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπατεία (221–220 π.Χ.)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Λόγω της απώλειας των βιβλίων τού Λίβιου που καλύπτουν την περίοδο μεταξύ 293 και 218, τίποτε δεν είναι γνωστό για τη σταδιοδρομία τού Ασίνα, πριν από την εκλογή του στην υπατεία το 221. Εξελέγη στο πλευρό τού πληβείου Μάρκου Μινούκιου Ρούφου. [9] Ο Κασσιόδωρος, ο οποίος βασιζόταν στον Λίβιο για τον κατάλογο των υπάτων του, περιγράφει τον Ασίνα ως τον ύπατο του προηγούμενου, που σημαίνει ότι η Συνέλευση των Εκατό τον εξέλεξε πριν από τον Ρούφο. [10] [11] Τα χρόνια μεταξύ 222 και 216 είδαν την κυριαρχία της Αιμιλίας-Σκιπιονικής μερίδας. Τα μέλη της έλαβαν επτά από τις οκτώ υπατείες πατρικίων, που ήταν διαθέσιμες. Οι περισσότεροι από τους πληβείους υπάτους που εξελέγησαν κατά την περίοδο αυτή ήταν και σύμμαχοί τους, όπως ο M. Lίβιος Σαλινάτωρ (219), ο Tι. Σεμπρώνιος Λόγγος (218), Γ. Φλαμίνιος (217), Γ. Τερέντιος Βάρρων (216), και επομένως ο Mινούκιος Ρούφος το 221.

Ο Ασίνα και ο Ρούφος στάλθηκαν στη βορειοανατολική Ιταλία, για να ξεκινήσουν μία εκστρατεία εναντίον των Ιστρών, ενός λαού που ζούσε στη χερσόνησο της Ιστρίας. Οι αρχαίοι συγγραφείς λένε ότι ήταν πειρατές, που απειλούσαν τη ναυσιπλοΐα στην Αδριατική Θάλασσα, αλλά η εκστρατεία των υπάτων ήταν μέρος μίας προγραμματισμένης στρατηγικής για την ασφάλεια των βόρειων συνόρων της Δημοκρατίας. Οι προηγούμενοι ύπατοι είχαν όντως εκστρατεύσει εναντίον των Κελτών της κοιλάδας τού Πάδου. Αυτή η στρατηγική μπορεί να πυροδοτήθηκε από τον φόβο ενός επερχόμενου πολέμου με την Καρχηδόνα, που ώθησε τη Σύγκλητο να αφαιρέσει την απειλή της επίθεσης από την πλάτη, ενώ αντιμετώπιζε τις Καρχηδονιακές δυνάμεις.

Ένας των τριών ανδρών για την ίδρυση της Πλακεντίας (218 π.Χ.)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πόπλιος Κορνήλιος Σκιπίων Ασίνα is located in Ιταλία
Πόπλιος Κορνήλιος Σκιπίων Ασίνα
Location of Placentia in Italy

Το 218 ο Ασίνα ήταν μέλος μίας επιτροπής τριών ανδρών (triumvir), που στάλθηκαν στη βόρεια Ιταλία για να εδραιώσουν τα βόρεια σύνορα, με την ίδρυση της αποικίας της Placentia (τώρα Piacenza στην Eμίλια-Ρομάνα). [12] Ο εξάδελφός του Σκιπίων Κάλβος και ο Πόπλιος Παπίριος Μάσων ήταν τα δύο άλλα μέλη της επιτροπής. Μία άλλη επιτροπή ίδρυσε την Κρεμόνα την ίδια εποχή. [13] [14]

Ενδιάμεσος ηγέτης (interrex) 217 π.Χ.

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ασίνα έπαιξε ρόλο στις επίμαχες υπατικές εκλογές τού 217, οι οποίες επέστρεψαν τους υπάτους για το 216: τον Αιμίλιο Παύλο και τον Τερέντιο Βάρρωνα, οι οποίοι σύντομα ηττήθηκαν στην καταστροφική μάχη των Καννών από τον Αννίβα. Οι δύο κύριες πηγές για τις εκλογές είναι ο Πολύβιος και ο Λίβιος, αλλά οι αναφορές τους είναι αμφίβολες. Και οι δύο συγγραφείς προσπαθούν να ρίξουν το φταίξιμο της ήττας στον Βάρρωνα και να αθωώσουν τον Παύλο. Ο τελευταίος ήταν ο φυσικός παππούς τού Σκιπίωνα Αιμιλιανού, προστάτη και φίλου τού Πολύβιου, ο οποίος λοιπόν λέει ότι ο Βάρρων πήρε την απόφαση να εμπλακεί στη δύναμη τού Αννίβα ενάντια στη θέληση τού Παύλου. [15] Ο στόχος τού Λίβιου ήταν διαφορετικός. Σε όλη την ιστορία του ευνοεί τους συντηρητικούς πολιτικούς έναντι των λαϊκιστών ταραχοποιών, και αυτό τον οδήγησε να εφεύρει μία αντίθεση μεταξύ τού Βάρρωνα, τού απερίσκεπτου νέου ανθρώπου (novus homo), και τού Παύλου, τού υπάτου που υποστηριζόταν από τη Σύγκλητο. Ο Λίβιος λέει ότι ο Βάρρων ανάγκασε την αντιπαράθεση με τον Αννίβα, ενώ η Σύγκλητος προτιμούσε να ακολουθηθεί η στρατηγική καθυστέρησης, που είχε ορίσει ο Φάβιος Μάξιμος. [16]

Το 217 π.Χ. επιλέχθηκε ως ενδιάμεσος ηγέτης (interrex) για τη διεξαγωγή υπατικών εκλογών. [17] Η εκλογή σημαδεύτηκε από μία διαμάχη μεταξύ των πληβείων και των πατρικίων.

Συζήτηση για την υπεράσπιση της Ρώμης (211 π.Χ.)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 211 η πόλη Κάπουα, η οποία είχε αυτομολήσει στον Αννίβα, πολιορκήθηκε από τον ρωμαϊκό στρατό με επικεφαλής τον Κόιντο Φούλβιο Φλάκκο. Ο Αννίβας προσπάθησε ανεπιτυχώς πολλές φορές να άρει την πολιορκία και τελικά αποφάσισε να βαδίσει στη Ρώμη, για να αναγκάσει τον ρωμαϊκό στρατό που πολιορκούσε την Κάπουα να σώσει την πρωτεύουσά του. Ωστόσο, ορισμένοι Καρχηδόνιοι λιποτάκτες ενημέρωσαν τον Φούλβιο για την κίνηση, ο οποίος στη συνέχεια πέρασε τις πληροφορίες στη Σύγκλητο. Στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε συζήτηση σχετικά με τη στρατηγική, που πρέπει να υιοθετηθεί. Ο Λίβιος λέει ότι ο Ασίνα υποστήριξε υπέρ της ανάκλησης των στρατευμάτων, που ήταν διάσπαρτα στην Ιταλία, για την υπεράσπιση της Ρώμης. Ο Φάβιος Μάξιμος είχε την αντίθετη άποψη, λέγοντας ότι ήταν απλώς μία τακτική εξαπάτησης από τον Αννίβα, ο οποίος ήθελε μόνο να άρει την πολιορκία της Κάπουα, χωρίς να επιθυμεί να καταλάβει τη Ρώμη, και επομένως δεν έπρεπε να γίνει κάτι. Τέλος, ο Πόπλιος Βαλέριος Φλόκκος (ύπατος το 227) πρότεινε έναν συμβιβασμό, ρωτώντας τους στρατηγούς στην Κάπουα, εάν μπορούσαν να στείλουν ένα μέρος τού στρατού τους για να υπερασπιστεί τη Ρώμη. Η τελευταία άποψη επικράτησε. [18]

Βιβλιογραφικές αναφορές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 «Cornelii» (Ρωσικά)
  2. ↑ 2,0 2,1 «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 819. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  3. ↑ 3,0 3,1 «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 723. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουνίου 2021.
  4. ↑ Thomas Robert Shannon Broughton: «The Magistrates of the Roman Republic» (Αγγλικά) Αμερικανική Φιλολογική Εταιρεία. 1951. ISBN-10 0-89130-812-1.
  5. ↑ Broughton, vol. I, pp. 174, 205, 206, 210, 232, 233.
  6. ↑ H. H. Scullard, "Carthage and Rome", in F. W. Walbank et al. (ed.), Cambridge Ancient History, vol. VII, p. 550.
  7. ↑ H. H. Scullard, "Carthage and Rome", in F. W. Walbank et al. (ed.), Cambridge Ancient History, vol. VII, part 2, p. 557.
  8. ↑ Etcheto, Les Scipions, p. 160.
  9. ↑ Broughton, vol. I, pp. 233, 234.
  10. ↑ Cassiodorus, Chronica.
  11. ↑ Taylor & Broughton, "The Order of the Two Consuls' Names", p. 6.
  12. ↑ Etcheto, Les Scipions, p. 161.
  13. ↑ Livy, xxi. 25.
  14. ↑ Broughton, vol. I, pp. 240–242.
  15. ↑ John Briscoe, "the Second Punic War", in A. E. Astin et al. (ed.), Cambridge Ancient History, vol. VIII, pp. 51, 52.
  16. ↑ Twyman, "Consular Elections for 216 B.C.", pp. 285, 286.
  17. ↑ Livy (1823). The history of Rome. New York: Peter A. Mesier. σελ. 50. 
  18. ↑ Livy, xxvi. 8.

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρχαίες πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύγχρονες πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • T. Robert S. Broughton, The Magistrates of the Roman Republic, American Philological Association, 1951–1952.
  • JA Crook, FW Walbank, MW Frederiksen, RM Ogilvie (επιμέλεια), The Cambridge Ancient History, τομ. VIII, Rome and the Mediterranean to 133 π.Χ., Cambridge University Press, 1989.
  • Henri Etcheto, Les Scipions. Famille et pouvoir à Rome à l'époque républicaine, Bordeaux, Ausonius Éditions, 2012.
  • Francis X. Ryan, Rank and Participation in the Republican Senate, Στουτγάρδη, Franz Steiner Verlag, 1998.
  • Howard Hayes Scullard, Roman Politics 220–150 π.Χ., Oxford University Press, 1951.
  • Lily Ross Taylor and T. Robert S. Broughton, "The Order of the Two Consuls' Names in the Yearly Lists", Memoirs of the American Academy in Rome, 19 (1949), pp. 3–14.
  • Briggs L. Twyman, " The Consular Elections for 216 BC and the Lex Maenia de Patrum Auctoritate ", στο Classical Philology, Vol. 79, Νο. 4 (Οκτ., 1984), σσ. 285–294.
  • FW Walbank, AE Astin, MW Frederiksen, RM Ogilvie (επιμέλεια), The Cambridge Ancient History, τομ. VII, μέρος 2, The Rise of Rome to 220 BC, Cambridge University Press, 1989.