Ο Ράφαου Καζίμιες Τσασκόφσκι (πολωνικά: Rafał Kazimierz Trzaskowski, προφέρεται: [ˈrafaw tʂaˈskɔfskʲi]) (17 Ιανουαρίου 1972) είναι Πολωνός πολιτικός και νυν Δήμαρχος της Βαρσοβίας. Είναι επίσης πολιτικός επιστήμονας με ειδίκευση στις ευρωπαϊκές σπουδές.
Διετέλεσε μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (2009-2013), Υπουργός Διοίκησης και Ψηφιοποίησης (2013-2014), καθώς και Υπουργός Εξωτερικών (2014-2015). Εξελέγη μέλος του Πολωνικού Κοινοβουλίου το 2015. Τον Νοέμβριο του 2017, ανακοινώθηκε ότι θα ήταν ο κοινός υποψήφιος Δήμαρχος της Βαρσοβίας της Πολιτικής Πλατφόρμας και του Σύγχρονου πολιτικού κόμματος στις δημοτικές εκλογές της Πολωνίας το 2018.[12] Στη συνέχεια κέρδισε τις εκλογές στις 21 Οκτωβρίου 2018 στον πρώτο γύρο και εξελέγη Δήμαρχος της Βαρσοβίας, αφού νίκησε τον κύριο αντίπαλό του, Πάτρικ Γιάκι, του κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη.[13][14][15] Έλαβε συνολικά 505.187 ψήφους (56,67%).[16]
Τον Μάιο του 2020, ο Τσασκόφσκι ορίστηκε υποψήφιος της Πολιτικής Πλατφόρμας για την Προεδρία της Πολωνίας για να λάβει μέρος στις προεδρικές εκλογές.[17] Πέρασε στον δεύτερο γύρο των εκλογών, αλλά στη συνέχεια έχασε έναντι του Άντζεϊ Ντούντα, παίρνοντας 10.018.263 ψήφους ή το 48,97% των ψήφων.[18][19]
Ο Τσασκόφσκι γεννήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 1972 στη Βαρσοβία.[20][21] Είμαι γιος του Πολωνού συνθέτη της τζαζ, Άντζεϊ Τσασκόφσκι και της Τερέσα (το γένος Άρενς).[22] Ο ετεροθαλής αδελφός του, Πιοτρ Φέρστερ, ήταν ο διευθυντής του καμπαρέ Piwnica pod Baranami στην Κρακοβία.[23] Ο προπάππους του, Μπρονίσουαφ Τσασκόφσκι, ήταν γλωσσολόγος, ο οποίος ίδρυσε μερικά από τα πρώτα σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης θηλέων (gimnazja) στην Πολωνία.[24] Ως 8χρονος, εμφανίστηκε στο «Η αυλή μας» (πολωνικά: Nasze podwórko), μια παιδική τηλεοπτική σειρά της Πολωνίας το 1980 και είχε μια πολλά υποσχόμενη καριέρα ως ηθοποιός.[25]
Ο Τσασκόφσκι παρακολούθησε το 11ο Λύκειο Μικόουαϊ Ρέι της Βαρσοβίας και το Λύκειο Κράνμπουκ-Κίνγκσγουντ στο Μπλούμφιλντ Χιλς του Μίσιγκαν στις ΗΠΑ (1990-1991),[26] στη συνέχεια σπούδασε διεθνείς σχέσεις και αγγλική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας, αποφοιτώντας το 1996.[20][23] Ακολούθως, αποφοίτησε στις ευρωπαϊκές σπουδές από το Κολλέγιο της Ευρώπης στο Νατόλιν (1997).[20] Έλαβε υποτροφία στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης το 1996, καθώς και στο Ινστιτούτο Μελετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για Θέματα Ασφάλειας στο Παρίσι το 2002. Το 2004, απέκτησε το διδακτορικό του δίπλωμα Φιλοσοφίας (Ph.D.) στις πολιτικές επιστήμες στη Σχολή Δημοσιογραφίας και Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Βαρσοβίας, μετά την ολοκλήρωση μιας διατριβής με τίτλο «Η δυναμική της θεσμικής μεταρρύθμισης της Ευρωπαϊκής Ένωσης» υπό την επίβλεψη του Στανίσουαφ Παζίμιες.[27][28]
Από το 1995, εργάστηκε ως ταυτόχρονος διερμηνέας και καθηγητής αγγλικών. Το 1998, έγινε ακαδημαϊκός δάσκαλος στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης και το 2002 στο Collegium Civitas. Τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα αφορούν κυρίως την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και τις διεθνείς σχέσεις. Από το 2002, εργάστηκε επίσης ως αναλυτής στο Ευρωπαϊκό Κέντρο στο Νατόλιν.[29]
Μεταξύ 2000 και 2001, άρχισε να εργάζεται για τον Γιάτσεκ Σάριους-Βόλσκι στο Πολωνικό Γραφείο της Επιτροπής Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης. Κατά τα έτη 2004-2009, ήταν σύμβουλος του πολιτικού κόμματος Πολιτική Πλατφόρμα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Το 2009, έχοντας λάβει 25.178 ψήφους, εξελέγη ευρωβουλευτής εκπροσωπώντας το κόμμα Πολιτική Πλατφόρμα.[30] Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας υποστηρίχθηκε από γνωστές πολωνικές προσωπικότητες και καλλιτέχνες, όπως ο Τόμας Καρόλακ, ο Γκζέγκος Τούρναου, ο Μίχαου Ζεμπρόφσκι και η Ουρσούλα Ντούντζιακ. Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ήταν μέλος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Το 2010, ήταν επικεφαλής της προεκλογικής εκστρατείας της Χάνα Γκρονκιέβιτς-Βαλτς που διεκδικούσε τη θέση του δημάρχου της Βαρσοβίας στις δημοτικές εκλογές της Πολωνίας το 2010.[31]
Στις 27 Νοεμβρίου 2013, ο Τσασκόφσκι ορκίστηκε Υπουργός Διοίκησης και Ωηφιοποίησης από τον Πρόεδρο Μπρονίσλαφ Κομορόφσκι. Κατά τη διάρκεια της θητείας του, ο Τσασκόφσκι δημιούργησε ένα σύστημα ειδοποίησης του Κυβερνητικού Κέντρου Ασφάλειας που προειδοποιούσε τους πολίτες, για ακραία μετεωρολογικά φαινόμενα. Ήταν υπεύθυνος για τη συνεργασία με τις τοπικές κυβερνήσεις, την επίβλεψη των βοεβοδάτων και τη βοήθεια σε θύματα σε σχέση με φυσικές καταστροφές, όπως για παράδειγμα κατά τη διάρκεια των πλημμυρών το 2014, καθώς και την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, την προσβασιμότητα του περιεχομένου στο Διαδίκτυο για άτομα με αναπηρίες και την προστασία των προσωπικών δεδομένων στο διαδίκτυο. Στις 24 Σεπτεμβρίου 2014, έγινε Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών της Δημοκρατίας της Πολωνίας και ασχολήθηκε με το συντονισμό θεμάτων που σχετίζονται με την ΕΕ στα διάφορα υπουργεία του υπουργικού συμβουλίου του Ντόναλντ Τουσκ. Εκείνη την εποχή, ο Τσασκόφσκι ήταν ο κύριος διαπραγματευτής στις σχέσεις με την ΕΕ εξ ονόματος του πρωθυπουργού και συντόνιζε το έργο των υπουργείων στις σχέσεις με τα θεσμικά όργανα της ΕΕ.[32]
Το 2015, συμμετείχε στις πολωνικές βουλευτικές εκλογές 2015 και κέρδισε μια έδρα στο Σέιμ, έχοντας λάβει 47.080 ψήφους.[33] Το 2016, έγινε μέλος του Εθνικού Συμβουλίου του κόμματος Πολιτική Πλατφόρμα. Την ίδια χρονιά, ανέλαβε τη θέση του Υπουργού Εξωτερικών στο αντιπολιτευτικό υπουργικό συμβούλιο που δημιουργήθηκε από την Πολιτική Πλατφόρμα.[34] Στις 29 Μαρτίου 2017, έγινε αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος.[35] Ως μέλος του Σέιμ, ο Τσασκόφσκι ήταν μέλος της Επιτροπής Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και της Επιτροπής Ψηφιοποίησης, Καινοτομίας και Σύγχρονων Τεχνολογιών. Στις κοινοβουλευτικές δραστηριότητες, ο Τσασκόφσκι ασχολήθηκε κυρίως με ζητήματα που σχετίζονται με εξωτερικές υποθέσεις, ευρωπαϊκή πολιτική, άμυνα, καθώς και πολιτική υγείας, προστασία των πολιτικών και μειονοτικών δικαιωμάτων και υποστήριξη της αυτοδιοίκησης. Κατά τη διάρκεια της θητείας του, υπέβαλε πάνω από 150 επερωτήσεις και πάνω από 70 κοινοβουλευτικές ερωτήσεις. Το 2017, έλαβε το Τάγμα της Λεγεώνας της Τιμής για τη συμβολή του στην ενίσχυση των σχέσεων Γαλλίας-Πολωνίας.[36]
Τον Φεβρουάριο του 2020, εξελέγη αντιπρόεδρος της Πολιτικής Πλατφόρμας.[37]
Τον Νοέμβριο του 2017, ανακοινώθηκε ότι θα ήταν ο κοινός υποψήφιος Δήμαρχος της Βαρσοβίας της Πολιτικής Πλατφόρμας και του Σύγχρονου πολιτικού κόμματος στις δημοτικές εκλογές της Πολωνίας το 2018.[12] Στη συνέχεια, κέρδισε τις εκλογές στις 21 Οκτωβρίου 2018 στον πρώτο γύρο και εξελέγη Δήμαρχος της Βαρσοβίας, αφού νίκησε τον μεγάλο αντίπαλό του Πάτρικ Γιάκι του κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη.[13][14][15] Έλαβε συνολικά 505.187 ψήφους (56,67%).[38] Κατά τη διάρκεια της θητείας του ως δήμαρχος, ο Τσασκόφσκι εισήγαγε, μεταξύ άλλων, ένα δωρεάν πρόγραμμα παιδικού σταθμού για παιδιά της Βαρσοβίας, αύξησε τη χρηματοδότηση στο πλαίσιο του προγράμματος in vitro της Βαρσοβίας και πραγματοποίησε ρεκόρ αγορών οχημάτων δημόσιων μεταφορών. Στα πρώτα χρόνια της θητείας του, ανατέθηκαν έξι νέοι σταθμοί της δεύτερης γραμμής του μετρό και ξεκίνησαν οι εργασίες για την κατασκευή της τρίτης γραμμής του μετρό.
Μαζί με τους δημάρχους των πρωτευουσών άλλων χωρών της Ομάδας Βίσεγκραντ, ο Τσασκόφσκι υπέγραψε το Σύμφωνο Ελεύθερων Πόλεων τον Δεκέμβριο του 2019 για την προώθηση «κοινών αξιών ελευθερίας, ανθρώπινης αξιοπρέπειας, δημοκρατίας, ισότητας, κράτους δικαίου, κοινωνικής δικαιοσύνης, ανοχής και πολιτιστικής πολυμορφίας».[39] Τον Αύγουστο του 2020, οι δήμαρχοι εξέδωσαν μια κοινή δήλωση, στην οποία εκφράστηκε η αλληλεγγύη τους στους διαδηλωτές στη Λευκορωσία και καταδικάστηκε η βία που χρησιμοποιήθηκε από τις κρατικές αρχές. Έκανε επίσης έκκληση στην Ευρωπαϊκή Ένωση «να αναθεωρήσει την πολιτική της απέναντι στη Λευκορωσία και να θεσπίσει μέτρα εναντίον των υπευθύνων για τη βίαιη καταστολή».[40]
Στις 18 Φεβρουαρίου 2019, ο Τσασκόφσκι υπέγραψε μια δήλωση 12 σημείων για τα ΛΟΑΤ άτομα και ανακοίνωσε την πρόθεσή του να ακολουθήσει τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Αυτή η δήλωση αποσκοπεί στην καταπολέμηση των διακρίσεων της ΛΟΑΤ κοινότητας και παρέχει καθοδήγηση σε τομείς όπως η ασφάλεια, η εκπαίδευση, ο πολιτισμός, ο αθλητισμός, η διοίκηση και η εργασία.[41][42] Οι προτεινόμενες δράσεις κυμαίνονται από την παροχή καταφυγίου σε ΛΟΑΤ εφήβους που απορρίπτονται από τις οικογένειές τους, την εισαγωγή τοπικών γραμμών βοήθειας για την παρέμβαση κατά της κρίσης και την παροχή πρόσβασης στην καταπολέμηση των διακρίσεων και τη σεξουαλική αγωγή στα σχολεία της πόλης.[43][44][45][46] Πολιτικοί από το εθνικό συντηρητικό κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (ΝκΔ) αντιτάχθηκαν στο πρόγραμμα λέγοντας ότι θα σεξουαλικοποιήσει τα παιδιά.[47] Ο αρχηγός του κόμματος ΝκΔ και πρώην πρωθυπουργός, Γιαρόσουαφ Κατσίνσκι, ανταποκρίθηκε στη δήλωση, χαρακτηρίζοντας τα δικαιώματα των ΛΟΑΤ «μια εισαγωγή» που απειλεί την Πολωνία.[48] Σύμφωνα με την The Daily Telegraph, η δήλωση «εξόργισε και κινητοποίησε» συντηρητικούς πολιτικούς και συντηρητικά ΜΜΕ στην Πολωνία. Οι διακηρύξεις «ζώνη ελεύθερη από ΛΟΑΤ» θεωρήθηκαν ως αντίδραση στη δήλωση της Βαρσοβίας. Τον Ιούνιο του 2019, ο νεοδιορισμένος Υπουργός Εθνικής Παιδείας, Ντάριους Πιοντκόφσκι, επέκρινε τη δήλωση, λέγοντας ότι ήταν «μια προσπάθεια σεξουαλικοποίησης των παιδιών με τη βία» και «να μεγαλώσουν παιδιά που θα δοθούν σε παιδόφιλους κάποια στιγμή».[49][50][51]
Στις 15 Μαΐου 2020, επιλέχθηκε από τον επικεφαλής του κόμματος Πολιτική Πλατφόρμα, Μπόρις Μπούντκα, ως υποψήφιος για την Προεδρία της Πολωνίας για να λάβει μέρος στις προεδρικές εκλογές, μετά την παραίτηση της Μαουγκοζάτα Κιντάβα-Μπουόνσκα από την υποψηφιότητά της λόγω της κακής αξιολόγησης.[17] Στις 28 Ιουνίου 2020, κέρδισε τη δεύτερη θέση στον πρώτο γύρο των πολωνικών προεδρικών εκλογών του 2020, κερδίζοντας το 30,46% των ψήφων και προκρίθηκε στον δεύτερο γύρο, ο οποίος πραγματοποιήθηκε στις 12 Ιουλίου 2020.[52][53] Στον δεύτερο γύρο ψηφοφορίας, ο Τσασκόφσκι κέρδισε το 48,97% των ψήφων, χάνοντας τις εκλογές από τον Άντζεϊ Ντούντα, ο οποίος κέρδισε το 51,03% των ψήφων.[54]
Στις 17 Οκτωβρίου 2020, ο Τσασκόφσκι εγκαινίασε ένα κοινωνικό και αστικό κίνημα με το όνομα «Wspólna Polska» (Κοινή Πολωνία)[55] και ανακοίνωσε ότι ένα μέρος του που ονομάζεται «Νέα Αλληλεγγύη» θα είναι ένα συνδικάτο για ελεύθερους επαγγελματίες και άτομα που εργάζονται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου. Περίπου 11.000[56] μέλη εγγράφηκαν εντός λίγων ημερών από την ανακοίνωση.[57] Από τον Φεβρουάριο του 2021, ο ιστότοπος του κινήματος ανέφερε περίπου 18.500 εγγεγραμμένα μέλη και δεν έφερε καμία ενημέρωση από τις 3 Νοεμβρίου 2020.[58]
Ο Τσασκόφσκι είναι παντρεμένος με την Μαουγκοζάτα, απόφοιτη του Οικονομικού Πανεπιστημίου της Κρακοβίας.[59][60] Έχουν δύο παιδιά: την Αλεξάντρα (γενν. 2004) και τον Στανίσουαφ (γενν. 2009).[61]
Η πολωνική δεξιά προς την ακροδεξιά εβδομαδιαία εφημερίδα Gazeta Polska δημοσίευσε ένα άρθρο που περιγράφει τη δήθεν συνεργασία της μητέρας του Τσασκόφσκι με την κομμουνιστική μυστική αστυνομία. Η Τερέσα Τσασκόφσκα λέγεται ότι ήταν μια πληροφοριοδότης που λειτουργούσε με το ψευδώνυμο «Γιουστίνα» και ανέφερε για Αμερικανούς διπλωμάτες και Πολωνούς μουσικούς, ιδιαίτερα μουσικούς της τζαζ. Λέγεται επίσης ότι κατασκόπευε τους Γέζι Ματουσκιέβιτς και Λεόπολντ Τίρμαντ.[62] Αυτοί οι ισχυρισμοί δημοσιοποιήθηκαν ευρέως από τους αντιπάλους του Τσασκόφσκι κατά τη διάρκεια του προεδρικού αγώνα της Πολωνίας το 2020. Ο Τσασκόφσκι δεν τους επιβεβαίωσε ή τους διέψευσε ποτέ.[63]