Σέιμ του Γκρόντνο

Το Νέο Κάστρο στο Γκρόντο, όπου πραγματοποιήθηκε το Σέιμ του Γκρόντνο
Ο δεύτερος διαμελισμός (1793)
Τα 18 νέα βοεβοδάτα της διαμελισμένης Κοινοπολιτείας που δημιουργήθηκαν από το Σέιμ του Γκρόντνο

Το Σέιμ του Γκρόντνο (πολωνικά: Sejm grodzieński, λευκορωσικά: Гарадзенскі сойм, λιθουανικά: Gardino seimas) ήταν το τελευταίο Σέιμ (σύνοδος του κοινοβουλίου) της Πολωνικής-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας. Το Σέιμ του Γκρόντνο, που πραγματοποιήθηκε το φθινόπωρο του 1793 στο Γκρόντνο, στο Μεγάλο Δουκάτο της Λιθουανίας (τώρα Γκρόντνο, Λευκορωσία), είναι διαβόητο επειδή οι βουλευτές του, δωροδοκημένοι ή εξαναγκασμένοι από τη Ρωσική Αυτοκρατορία, ψήφισαν την πράξη του δεύτερου διαμελισμού της Πολωνίας. Το Σέιμ ξεκίνησε στις 17 Ιουνίου και τελείωσε στις 23 Νοεμβρίου 1793. Επικύρωσε το διαμελισμό της χώρας σε μια μάταιη προσπάθεια να αποτρέψει την επακόλουθη πλήρη προσάρτηση της δύο χρόνια αργότερα, στον τρίτο διαμελισμό της Πολωνίας το 1795.

Ιστορικό

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Σέιμ κλήθηκε στο Γκρόντνο από τη Ρωσική Αυτοκρατορία αφού ο Πόλεμος Πολωνίας-Ρωσίας του 1792 τελείωσε με τη νίκη της Ρωσίας και των συμμάχων της, της Συνομοσπονδίας της Ταργκοβίτσα, προκειμένου να επιβεβαιώσει τα ρωσικά αιτήματα.[1] Το Γκρόντνο επιλέχθηκε για πρωτεύουσα της Κοινοπολιτείας, καθώς η Βαρσοβία θεωρήθηκε πολύ ανασφαλής για τους Ρώσους (και πράγματι θα αποδεικνυόταν έτσι κατά την Εξέγερση της Βαρσοβίας το επόμενο έτος). Πολλοί από τους βουλευτές ήταν υποστηρικτές της Ρωσίας (όπως ο Διευθύνων του Σέιμ, Στανίσουαφ Κόστκα Μπιελίνσκι), με τους Ρώσους εκπροσώπους να δωροδοκούν μερικούς βουλευτές και ρωσικούς στρατούς εξαναγκάζοντας στην εκλογή του αγαπημένου τους υποψηφίου σε τοπικά σέιμικ.[2][3] Οι Ρώσοι χρειάστηκε να χρησιμοποιήσουν τον στρατό τους, καθώς και να στηριχθούν στη δωροδοκία, προκειμένου να παρακάμψουν την αντίθεση των Πολωνο-Λιθουανών βουλευτών, καθώς αρχικά, τα σέιμικ αρνήθηκαν να εκλέξουν αρκετούς βουλευτές για να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις ενός εθνικού Σέιμ.[2]

Το Σέιμ κλήθηκε τελικά στις 17 Ιουνίου.[4] Πραγματοποιήθηκε στο Νέο Κάστρο του Γκρόντο παρουσία ρωσικής φρουράς που στάθμευε μέσα και γύρω από το Νέο Κάστρο και διοικούνταν από τον Ρώσο πρέσβη στην Πολωνία, Γιάκομπ φον Σίβερς, για να εξασφαλίσει την υπακοή όλων των βουλευτών. Οι αντιφρονούντες απειλούνταν με ξυλοδαρμό, συλλήψεις, δήμευση[5] ή εξορία. Η πλειοψηφία των Γερουσιαστών επέλεξε να μην παραστεί στις διαδικασίες.[4]

Διαδικασίες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δεν επιτράπηκε σε πολλούς βουλευτές να μιλήσουν και το κύριο θέμα στην ημερήσια διάταξη ήταν το έργο της «Αιώνιας Συμμαχίας Πολωνίας και Ρωσίας», που στάλθηκε στο Σέιμ από τη Ρωσίδα Τσαρίνα Αικατερίνη Β΄ και παρουσιάστηκε στο Σέιμ ως «αίτημα των Πολωνών» από τους Πολωνούς υποστηρικτές της Ρωσίας.[6] Παρ΄ όλα αυτά, από τους 140 βουλευτές που ήταν παρόντες, περίπου 25 διαμαρτυρήθηκαν φωνητικά κατά της πρότασης, ιδιαίτερα ενάντια στις εδαφικές απαιτήσεις της Πρωσίας. Στις 2 Ιουλίου τα ρωσικά στρατεύματα περιέβαλλαν την πόλη και πολλά βουλευτές (Σίμον Σιντουόφσκι, Ντιονίζι Μικορέσκι, Αντόνι Κάρσκι και Σίμον Σκαζίνσκι) συνελήφθησαν.[4] Με περαιτέρω απειλές και ενέργειες των Ρώσων, στις 14 Οκτωβρίου 1793 η συμμαχία πέρασε με «επευφημία». Στην πραγματικότητα, μετά από μια μακρά συζήτηση, γύρω στις 4 το πρωί, με τις ρωσικές δυνάμεις να είναι παρούσες και να εμποδίζουν οποιονδήποτε να φύγει από την αίθουσα, ο διευθύνων του Σέιμ ρώτησε τρεις φορές εάν υπάρχει συμφωνία για την έγκριση της πράξης. Όταν δεν μίλησε ούτε ένας βουλευτής, ο Γιούζεφ Άνκφιτς, ένας άλλος γνωστός υποστηρικτής των ξένων δυνάμεων, δήλωσε ότι ήταν μια ομόφωνη ψήφος υποστήριξης («Αυτός που σιωπά σημαίνει πως συμφωνεί»).[4][7][8]

Δεν ήταν η πρώτη φορά που η Ρωσική Αυτοκρατορία χρησιμοποίησε τέτοια στρατηγική: η μοίρα του Σέιμ του Γκρόντνο έμοιαζε με εκείνη του Σιωπηλού Σέιμ του 1717 - όπου το μόνο άτομο που είχε το δικαίωμα να μιλήσει ήταν ο διευθύνων του Σέιμ ή το Σέιμ του Ρεπνίν του 1767-1768, όπου οι αντίπαλοι της ρωσικής παρέμβασης συνελήφθησαν και εξορίστηκαν στη Ρωσία. [9]

Το Σέιμ εξέδωσε τις ακόλουθες πράξεις:

  1. Αιώνια Συμμαχία της Πολωνίας και της Ρωσίας: η Πολωνία έγινε υποτελής σύμμαχος της Ρωσίας,[10] ουσιαστικά ρωσικό προτεκτοράτο. Η Ρωσική Αυτοκρατορία έλαβε το δικαίωμα να έχει βάσεις στην Πολωνία και το δικαίωμα μετακίνησης δυνάμεων μέσω πολωνικού εδάφους κατά βούληση. Η Πολωνία δεν θα υπέγραψε συμμαχίες χωρίς τη ρωσική έγκριση και θα έστελνε διπλωματικές αποστολές σε ξένες χώρες μόνο μαζί με αυτές των Ρώσων[11]
  2. εδαφικές αλλαγές: παραχώρηση τμημάτων του πρώην εδάφους της Κοινοπολιτείας στη Ρωσική Αυτοκρατορία και την Πρωσία
  3. Το Σύνταγμα της 3ης Μαΐου καταργήθηκε,[12] αν και διατηρήθηκαν ορισμένες από τις διατάξεις του που παρέχουν δικαιώματα στη μπουρζουαζία
  4. αποκαταστάθηκαν ορισμένοι Καρδινικοί Νόμοι (wolna elekcja (ελεύθερες εκλογές), liberum veto), μαζί με το Μόνιμο Συμβούλιο, υπό την προεδρία του Ρώσου πρέσβη.[13]
  5. Ο πολωνικός στρατός μειώθηκε σε 15.000
  6. Το υψηλότερο πολωνικό στρατιωτικό βραβείο, Τάγμα Στρατιωτικής Αξίας της Πολωνίας, που είχε δημιουργηθεί πρόσφατα και απονεμήθηκε κατά τον προηγούμενο πόλεμο του 1792 εναντίον της Ρωσίας, καταργήθηκε

Η Ρωσική Αυτοκρατορία εγγυήθηκε αυτό το νέο σύνταγμα και δηλώθηκαν κυρώσεις για την παραβίαση του.[14]

Λόγω των σημαντικών εδαφικών απωλειών, η Δίαιτα ρύθμισε τη διοικητική διαίρεση της Πολωνικής-λιθουανικής Κοινοπολιτείας και δημιούργησε 18 νέες βοεβοδάτα: brasławskie, brzeskie, chełmskie, ciechanowskie, grodzieńskie, krakowskie, lubelskie, mazowieckie, mereckie, nowogrodzkie, podlaskie, sandomierskie, trockie, warszawskie, wileńskie, włodzimierskie, wołyńskie και żmudzkie (δείτε χάρτη).[15]

Το Σέιμ τελείωσε στις 23 Νοεμβρίου.[16]

Επακόλουθα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι σύμμαχοι της Ταργκοβίτσα, οι οποίοι δεν περίμεναν άλλο διαμελισμό, και ο βασιλιάς, Στανίσουαφ Αύγουστος Πονιατόφσκι, που εντάχθηκε μαζί τους στο τέλος, έχασαν και οι δύο πολύ κύρος και υποστήριξη.[17][18] Οι μεταρρυθμιστές, από την άλλη πλευρά, προσέλκυσαν αυξανόμενη υποστήριξη.[14][19] Τον Μάρτιο του 1794 είχε ξεκινήσει η Εξέγερση του Κοστσιούσκο. Η ήττα της Νοεμβριανής Εξέγερσης του ίδιου έτους είχε ως αποτέλεσμα τον τελευταίο τρίτο διαμελισμό της Πολωνίας, τερματίζοντας την ύπαρξη της Κοινοπολιτείας.[17]

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Levent Gönenç (2002). Law in Eastern Europe, Prospects for Constitutionalism in Post-Communist Countries. Martinus Nijhoff Publishers. σελ. 55. ISBN 978-90-411-1836-3. 
  2. ↑ 2,0 2,1 Γιάτσεκ Γιέντρουχ (1998). Constitutions, elections, and legislatures of Poland, 1493–1977: a guide to their history. EJJ Books. σελ. 185. ISBN 978-0-7818-0637-4. 
  3. ↑ Χένρι Σμιθ Ουίλιαμς (1904). The Historians' History of the World: Poland, The Balkans, Turkey, Minor eastern states, China, Japan. Outlook Company. σελ. 89. 
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Γιάτσεκ Γιέντρουχ (1998). Constitutions, elections, and legislatures of Poland, 1493–1977: a guide to their history. EJJ Books. σελ. 186. ISBN 978-0-7818-0637-4. 
  5. ↑ Νόρμαν Ντέιβις (20 Ιανουαρίου 1998). Europe: A HistoryΑπαιτείται δωρεάν εγγραφή. HarperCollins. σελ. 719. ISBN 978-0-06-097468-8. 
  6. ↑ Robert Bideleux· Ian Jeffries (1998). A History of Eastern Europe: Crisis and Change. Taylor & Francis Group. σελ. 161. ISBN 978-0-415-16112-1. 
  7. ↑ (πολωνικά) Έντβαρντ Κρίστσιακ, II rozbiór Polski Αρχειοθετήθηκε 5 October 2011[Date mismatch] στο Wayback Machine.. 27 Ιανουαρίου 2008
  8. ↑ (πολωνικά) Nr 37 (518) IV kadencja Aneks - Z dziejów parlamentaryzmu polskiego: Zakaz zbytkownych strojów – szczególna uchwała ostatniego Sejmu Rzeczypospolitej
  9. ↑ Jan IJ. van der Meer (2002). Literary Activities and Attitudes in the Stanislavian Age in Poland (1764-1795): A Social System?. Rodopi. σελ. 142. ISBN 978-90-420-0933-2. 
  10. ↑ Γέζι Λουκόφσκι· Β. Χ. Ζαβάντζκι (2001). A Concise History of Poland: Jerzy Lukowski and Hubert Zawadzki. Cambridge University Press. σελ. 103. ISBN 978-0-521-55917-1. 
  11. ↑ Vasily Osipovich Klyuchevsky· Marshall S. Shatz (1997). A Course in Russian History: The Time of Catherine the GreatΑπαιτείται δωρεάν εγγραφή. M.E. Sharpe. σελ. 82. ISBN 978-1-56324-526-8. 
  12. ↑ Νόρμαν Ντέιβις (30 Μαρτίου 2005). God's Playground: The origins to 1795Απαιτείται δωρεάν εγγραφή. Columbia University Press. σελ. 405. ISBN 978-0-231-12817-9. 
  13. ↑ Νόρμαν Ντέιβις (30 Μαρτίου 2005). God's Playground: A History of Poland, The Origins to 1795Απαιτείται δωρεάν εγγραφή. Columbia University Press. σελ. 266. ISBN 978-0-231-12817-9. 
  14. ↑ 14,0 14,1 Γιάτσεκ Γιέντρουχ (1998). Constitutions, elections, and legislatures of Poland, 1493–1977: a guide to their history. EJJ Books. σελ. 187. ISBN 978-0-7818-0637-4. 
  15. ↑ Encyklopedja powszechna. Orgelbranda. 1866. σελ. 272. 
  16. ↑ Νόρμαν Ντέιβις (2005). God's Playground A History of Poland: Volume 1: The Origins to 1795. Oxford University Press. σελ. 254. ISBN 978-0-19-925339-5. 
  17. ↑ 17,0 17,1 Henry Smith Williams (1904). The Historians' History of the World: Poland, The Balkans, Turkey, Minor eastern states, China, Japan. Outlook Company. σελίδες 88–91. 
  18. ↑ Jerzy Lukowski· W. H. Zawadzki (2001). A Concise History of Poland: Jerzy Lukowski and Hubert Zawadzki. Cambridge University Press. σελίδες 101–103. ISBN 978-0-521-55917-1. 
  19. ↑ Νόρμαν Ντέιβις (1991). Boże igrzysko. 1. Od początków do roku 1795. Społeczny Inst. Wydawniczy Znak. σελ. 703. ISBN 978-83-7006-400-6. 

Περαιτέρω ανάγνωση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Τζόουνς, Ρόμπερτ E., Provincial Development in Russia. Catherine II and Jacob Sievers, Rutgers University Press 1984
  • Ρόμπερτ Χόουαρντ Λορντ, The Second Partition of Poland: A Study in Diplomatic History, Harvard University Press, 1915
  • (πολωνικά) Χένρικ Κοτσούι, Targowica i sejm grodzieński 1793 w relacjach posła pruskiego Ludwiga Buchholtza, Wydawnictwo UJ, 2004, (ISBN 83-233-1840-9)
  • (πολωνικά) Volumina Legum, TX Konstytucje Sejmu Grodzieńskiego z 1793 r. Wydał Z. Kaczmarczyk przy współudziale. Γ. Ματουσέφσκι, M. Στσανιέτσκι και Γ. Βασίτσκι, Πόζναν 1952.
  • (πολωνικά) ΓΕ Σίβερς, Jak doprowadziłem do drugiego rozbioru Polski, Βαρσοβία 1992;
  • (πολωνικά) Β. Σμολένσκι, Ze studiów nad historią Sejmu Grodzieńskiego z 1793 r., "Przegląd Historyczny" t. VIII, Βαρσοβία 1919;
  • (πολωνικά) Γ. Βασίτσκι, Diariusze Sejmu Grodzieńskiego 1793 roku, "Czasopismo prawno- historyczne" III, Πόζναν 1951, s. 356–364;
  • (πολωνικά) Γ. Βασίτσκι, Konfederacja Targowicka i ostatni Sejm Rzeczypospolitej z 1793 r. Studium historyczno-prawne, Πόζναν 1952;
  • (πολωνικά) Λ. Βέγκνερ, Sejm Grodzieński ostatni, Πόζναν 1866.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]