Τζέι-Τζέι Οκότσα

Τζέι-Τζέι Οκότσα
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Jay-Jay Okocha (Αγγλικά)
Γέννηση14  Αυγούστου 1973[1][2]
Ενούγκου
Χώρα πολιτογράφησηςΝιγηρία
Ύψος175 cm Edit this on Wikidata
Βάρος70 kg Edit this on Wikidata
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΊγκμπο
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά
Ίγκμπο
Πίντγκιν της Νιγηρίας
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταποδοσφαιριστής
Περίοδος ακμής1990
ΣυγγενείςΆλεξ Ιβόμπι (ανιψιός)[3]
Ιστότοπος
www.jayjay-okocha.com
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Ογκάστιν Αζούκα «Τζέι-Τζέι» Οκότσα (Augustine Azuka "Jay-Jay" Okocha, γενν. 14 Αυγούστου 1973) είναι Νιγηριανός πρώην επαγγελματίας ποδοσφαιριστής, ο οποίος αγωνιζόταν ως μεσοεπιθετικός. Θεωρείται ως ο κορυφαίος ποδοσφαιριστής της χώρας του όλων των εποχών.

Πρώιμη ζωή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Οκότσα γεννήθηκε στο Ενούγκου. Το όνομα Τζέι-Τζέι πέρασε από τον μεγαλύτερο αδερφό του, Τζέιμς, ο οποίος άρχισε να παίζει ποδόσφαιρο πρώτος. Άρχισε να παίζει ποδόσφαιρο στους δρόμους όπως και πολλοί άλλοι αστέρες του ποδοσφαίρου, συνήθως με μια αυτοσχέδια μπάλα.[4] Σε συνέντευξή του στο BBC Sport είπε, «Από όσο θυμάμαι, παίζαμε με οτιδήποτε, με ό,τι στρογγυλό πράγμα βρίσκαμε, και όποτε καταφέρναμε να πιάσουμε μια μπάλα, αυτό ήταν ένα μπόνους! Εννοώ ότι ήταν καταπληκτικό!».

Καριέρα σε συλλόγους

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1990, ο Οκότσα εντάχθηκε στην Ενούγκου Ρέιντζερς. Κατά την εποχή του στο σύλλογο έκανε πολλές θεαματικές εμφανίσεις, συμπεριλαμβανομένου μιας όπου σημείωσε ένα γκολ εναντίον του έμπειρου Νιγηριανού τερματοφύλακα Ουίλιαμ Οκπάρα σε έναν αγώνα ενάντια στην ΜΣΚ Λάιονς. Αργότερα το ίδιο έτος, πήγε διακοπές στη Δυτική Γερμανία, τη χώρα που μόλις είχε κερδίσει το Παγκόσμιο Κύπελλοτου 1990, για να μπορέσει να παρακολουθήσει ποδόσφαιρο στο γερμανικό πρωτάθλημα.[5] Ο φίλος του, Μπινέμπι Νούμα, έπαιζε στην Τρίτη Κατηγορία για την Μπορούσια Νοϊνκίρχεν και ένα πρωί ο Οκότσα συνόδευσε το Νούμα στην προπόνηση, όπου ζήτησε να συμμετάσχει. Ο προπονητής της Νοϊνκίρχεν εντυπωσιάστηκε με τις ικανότητες του Οκότσα και τον προσκάλεσε πίσω την επόμενη μέρα πριν του προσφέρει συμβόλαιο.[6] Ένα χρόνο αργότερα, εντάχθηκε στην 1. ΦΚ Σααρμπρύκεν της 2. Μπούντεσλιγκα, αλλά έμεινε μόνο λίγους μήνες στην ομάδα, πριν ενταχθεί στην Άιντραχτ Φραγκφούρτης της Μπούντεσλιγκα.[7]

Άιντραχτ Φραγκφούρτης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Οκότσαα εντάχθηκε στην Άιντραχτ Φραγκφούρτης το Δεκέμβριο του 1991, όπου βρήκε με πολλούς γνωστούς παίκτες, συμπεριλαμβανομένου του διεθνούς Γκανέζου επιθετικού Τόνι Γιεμπόα και αργότερα του Τόμας Ντολ. Στην πορεία εντυπωσίασε για τη γερμανική ομάδα, με μία από τις σημαντικότερες στιγμές του να είναι ένα γκολ που σημείωσε εναντίον της Καρλσρούης ΣΚ, όπου ντρίμπλαρε στη μεγάλη περιοχή περνώντας μερικούς παίκτες δύο φορές και πέρασε τη μπάλα πέρα από τον τερματοφύλακα Όλιβερ Καν.[8] Το γκολ ψηφίστηκε ως "Γκολ Της Χρονιάς" από πολλά ποδοσφαιρικά περιοδικά, και ψηφίστηκε επίσης ως Γκολ της Χρονιάς 1993 από τους θεατές του Sportschau (ένα γερμανικό αθλητικό τηλεοπτικό πρόγραμμα του ARD).[9] Το 1995, ο Οκότσα, ο Γιεμπόα και ο Μαουρίτσιο Γκαουντίνο συμμετείχαν σε μια διαμάχη με τον προπονητή Γιουπ Χάινκες, που οδήγησε στην αποχώρησή τους από τον σύλλογο.[10]

Ο Γιεμπόα και ο Γκουαντίνο αργότερα εντάχθηκαν σε συλλόγους της Αγγλίας, ενώ ο Οκότσα έμεινε μέχρι το τέλος της σεζόν, όπου η Φρανκφούρτη υποβιβάστηκε στη 2. Μπούντεσλιγκα, πριν υπογράψει για τη Φενέρμπαχτσε.

Φενέρμπαχτσε

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Οκότσα εντάχθηκε στην τουρκική Φενέρμπαχτσε, μετά τον υποβιβασμό της Άιντραχτ Φρανκφούρτης στη δεύτερη κατηγορία.[6] Στις δύο σεζόν του με την ομάδα, σημείωσε 30 γκολ σε 62 εμφανίσεις, πολλά από τα οποία προέρχονταν από απευθείας ελεύθερα λακτίσματα, κάτι που έγινε σήμα κατατεθέν για τον ίδιο στον σύλλογο.[11] Απέκτησε την τουρκική υπηκοότητα και επέλεξε το όνομα Μουχάμεντ Γιαβούζ (Muhammed Yavuz) ενώ έπαιζε στη Φενέρμπαχτσε.[12][13]

Παρί Σεν Ζερμέν

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1998, η γαλλική Παρί Σεν Ζερμέν ξόδεψε περίπου 14 εκατομμύρια λίρες για να υπογράψει τον Οκότσα,[6] κάνοντάς τον τον πιο ακριβό Αφρικανό παίκτη εκείνη την εποχή. Κατά τη διάρκεια της τετραετούς θητείας του με την ομάδα, έπαιξε σε 84 αγώνες και σημείωσε 12 γκολ. Υπηρέτησε επίσης ως μέντορας, εκείνη την εποχή, για τον νεαρό Βραζιλιάνο Ροναλντίνιο κατά τη διάρκεια του χρόνου του στο Παρίσι.[14]

Μπόλτον Γουόντερερς

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Οκότσα εντάχθηκε στην Μπόλτον Γουόντερερς με ελεύθερη μεταγραφή αφότου έφυγε από την Παρί Σεν Ζερμέν το καλοκαίρι του 2002 μετά το Παγκόσμιο Κύπελλο.[15] Η πρώτη του σεζόν, παρά το γεγονός ότι δυσκολεύτηκε από τραυματισμούς, τον έκανε αγαπημένο στους οπαδούς της Μπόλτον, με την ομάδα να τυπώνει φανέλες με την επιγραφή «Τζέι-Τζέι – τόσο καλός που τον ονομάτισαν δύο φορές». Απομάκρυνε την ομάδα από τον υποβιβασμό με επτά γκολ, συμπεριλαμβανομένου του "Γκολ της Χρονιάς" στη σημαντική νίκη πρωταθλήματος εναντίον της Γουέστ Χαμ Γιουνάιτεντ.[16] Αυτό το γκολ ψηφίστηκε ως το καλύτερο γκολ της Μπόλτον στην Πρέμιερ Λιγκ σε ψηφοφορία των φιλάθλων το 2008.[17] Την επόμενη σεζόν ο Οκότσα έλαβε περισσότερες ευθύνες καθώς του δόθηκε το περιβραχιόνιο του αρχηγού μετά την αποχώρηση του Γκούντνι Μπέργκσον. Ως αρχηγός οδήγησε τη Μπόλτον στον πρώτο της τελικό κυπέλλου μετά από εννέα χρόνια, όπου έχασε από τη Μίντλεσμπρο στο Λιγκ Καπ Αγγλίας το 2004.[18]

Το 2006, του αφαιρέθηκε η αρχηγία, καθώς είχε αλλάξει στάση συμπεριφοράς από ορισμένα μέλη του προσωπικού. Αυτό πιθανότατα οφειλόταν στην προτεινόμενη μετακίνησή του στη Μέση Ανατολή, η οποία είχε αυξηθεί σε εικασίες. Στο τέλος της σεζόν, αρνήθηκε επέκταση ενός έτους για να μετακομίσει στο Κατάρ.[19]

Χαλ Σίτι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά από μόλις μία σεζόν στο Κατάρ με την Κατάρ ΣΚ, η Χαλ Σίτι της Φούτμπολ Λιγκ Τσάμπιονσιπ υπέγραψε τον Οκότσα με ελεύθερη μεταγραφή το 2007, αφού ο παίκτης είχε συνδεθεί με τη Ρεάλ Σολτ Λέικ και τη Σίντνεϊ ΦΚ. Ήταν μια κίνηση που έκανε λέγοντας ότι «του είχε πει ο Θεός να το κάνει».[20] Ωστόσο, δεν μπόρεσε να συνεισφέρει σημαντικά στην εκστρατεία ανόδου της Χαλ λόγω φυσικής κατάστασης και συνεχών προβλημάτων τραυματισμών, παίζοντας μόνο 18 παιχνίδια όπου δεν σημείωσε γκολ. Παρ΄ όλα αυτά η Χαλ κατάφερε να κερδίσει την άνοδο στην Πρέμιερ Λιγκ, για πρώτη φορά στα 104 χρόνια ιστορίας της. Στο τέλος της σεζόν, αφού άλλαξε γνώμη σχετικά με την προτεινόμενη αποχώρηση λόγω της ανόδου της Χαλ, αφέθηκε ελεύθερος από τον σύλλογο και στη συνέχεια ο Οκότσα ανακοίνωσε την αποχώρηση του από το ποδόσφαιρο.[21]

Εθνική ομάδα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Οκότσα έκανε το επίσημο ντεμπούτο του για τη Νιγηρία τον Μάιο του 1993, στην εκτός έδρας ήττα με 2–1 από την Ακτή Ελεφαντοστού για τα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου 1994. Μόλις στο δεύτερο παιχνίδι και στο ντεμπούτο του εντός έδρας έγινε ο αγαπημένος των Νιγηριανών φιλάθλων. Με τη Νιγηρία να βρίσκεται πίσω με 1–0 με αντίπαλο την Αλγερία, σε έναν αγώνα που η ομάδα έπρεπε να κερδίσει, σκόραρε από απευθείας ελεύθερο λάκτισμα για να ισοφαρίσει, πριν βοηθήσει την ομάδα να κερδίσει με 4–1, εξασφαλίζοντας τελικά την πρόκριση στο πρώτο της Παγκόσμιο Κύπελλο. Το 1994, ήταν μέλος και της νικηφόρας ομάδας στο Κύπελλο Εθνών Αφρικής 1994, καθώς και της ομάδας του Παγκοσμίου Κυπέλλου που έφτασε στον δεύτερο γύρο, προτού ηττηθεί σε έναν δραματικό αγώνα από την μετέπειτα φιναλίστ Ιταλία.[22]

Το 1996 έγινε βασικό μέλος μιας αναμφισβήτητα πιο επιτυχημένης ομάδας της Νιγηρίας, της ομάδας που κέρδισε το χρυσό στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ατλάντα, η οποία αργότερα ονομάστηκε Dream Team από τον νιγηριανό Τύπο από τη χρυσή ομάδα καλαθοσφαίρισης των ΗΠΑ το 1992. Στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1998 που φιλοξενήθηκε από τη Γαλλία, ο Οκότσα έπαιξε για μια απογοητευτική Εθνική Νιγηρίας που απέτυχε να ανταποκριθεί στις προσδοκίες φτάνοντας ξανά στη φάση των 16, αν και με λιγότερο εντυπωσιακές επιδόσεις εκτός από την εναρκτήρια νίκη της με 3-2 επί της Ισπανίας. Αυτό δεν κατέστρεψε το ενδιαφέρον για τον Οκότσα, ο οποίος είχε διασκεδάσει τους οπαδούς με τις ικανότητές του και τις ντρίμπλες που ήταν σήμα κατατεθέν του και στη συνέχεια ονομάστηκε στην Ομάδα της Διοργάνωσης.[23][24]

Ο Οκότσα αγωνίστηκε ξανά με του Σούπερ Αετούς στο Κύπελλο Εθνών Αφρικής 2000 που διοργανώθηκε από κοινού με την Γκάνα. Σκόραρε τρία γκολ στη διοργάνωση, δύο στο εναρκτήριο παιχνίδι εναντίον της Τυνησίας και στη συνέχεια χειροκροτήθηκε από τους σχεδόν 60.000 θεατές όταν έφυγε από το γήπεδο.[24]

Επέστρεψε στους Σούπερ Αετούς στον αγώνα προς τιμήν του εναντίον μιας επίλεκτης αφρικανικής ομάδας στο Γάρι. Η Νιγηρία κέρδισε το παιχνίδι με 2–1 με τον Οκότσα να σκοράρει το νικητήριο γκολ αφού εμφανίστηκε για την ομάδα στο δεύτερο ημίχρονο.[25] Τον Μάρτιο του 2004, επιλέχθηκε από τον Πελέ ως ένας από τους 125 κορυφαίους εν ζωή ποδοσφαιριστές.[26]

Στυλ παιχνιδιού

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Οκότσα ήταν γρήγορος, ταλαντούχος και επιδέξιος πλέι μέικερ, ο οποίος έπαιζε συνήθως ως μεσοεπιθετικός και θεωρείται ευρέως από ορισμένους ειδικούς διεθνώς ως ο καλύτερος Νιγηριανός ποδοσφαιριστής όλων των εποχών και ως ένας από τους καλύτερους Αφρικανούς παίκτες όλων των εποχών.[27][28][29] Εξακολουθεί να μνημονεύεται από τους οπαδούς της Φενέρμπαχτσε ως ένας από τους θρύλους του συλλόγου και της χώρας. Ο Οκότσα ήταν γνωστός για την αυτοπεποίθηση και τα κόλπα του με την μπάλα, την τεχνική, τη δημιουργικότητα, το ταλέντο, τον κοντινό έλεγχο και τις ικανότητές του στο ντριμπλάρισμα, καθώς και για την αλλαγή του ρυθμού του και τη χρήση των προσποιήσεων.[29][30][31][32] Λόγω της ικανότητάς του και του ψευδώνυμού του, τον περιέγραψαν ως «τόσο καλό που τον ονομάτισαν δύο φορές».[33] Παρά την ικανότητά του, ωστόσο, ήταν επίσης γνωστός ως ασυνεπής.[34]

Μετά το ποδόσφαιρο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 21 Φεβρουαρίου 2015, ο Οκότσα εξελέγη Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου Πολιτείας Ντέλτα.[35] Στις 15 Μαΐου 2016, έπαιξε σε έναν φιλανθρωπικό αγώνα ως μέρος της «Ομάδας Τζον ΜακΓκίνλεϊ» εναντίον της «Ομάδας Τόνι Κέλι» στο Στάδιο Μάκρον, όπου σημείωσε χατ τρικ στη νίκη της ομάδας του με 6-2.[36] Στις 14 Νοεμβρίου 2021, ο Οκότσα έπαιξε σε έναν φιλανθρωπικό αγώνα ως μέρος μιας ομάδας Θρύλων της Μπόλτον Γουόντερερς εναντίον της τρέχουσας πρώτης ομάδας της Μπόλτον, με σκοπό να συγκεντρωθούν χρήματα για τον παίκτη της Μάδερ οφ Μπόλτον, Γκέθιν Τζόουνς, ο οποίος είχε διαγνωστεί με νόσο του κινητικού νευρώνα. Η πρώτη ομάδα της Μπόλτον κέρδισε με 7-4, με τον Οκότσα να σκοράρει ένα πέναλτι για την ομάδα των Θρύλων.[37]

Προσωπική ζωή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Οκότσα είναι από το Anioma, μια υποομάδα της εθνοτικής φυλής Ίγκμπο.[38] Ο μεγαλύτερος αδερφός του, Εμάνουελ, είναι επίσης πρώην ποδοσφαιριστής που έπαιξε για την Εθνική Νιγηρίας. Έχει έναν ανιψιό, τον Άλεξ Ιβόμπι, ο οποίος παίζει στην Έβερτον και την Εθνική Νιγηρίας.[39]

Στατιστικά σταδιοδρομίας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Εμφανίσεις και γκολ ανά ομάδα, σεζόν και διοργάνωση
Ομάδα Σεζόν Πρωτάθλημα Κύπελλο Λιγκ Καπ Ηπειρωτικές Σύνολο
Κατηγορία Συμ. Γκολ Συμ. Γκολ Συμ. Γκολ Συμ. Γκολ Συμ. Γκολ
Άιντραχτ Φραγκφούρτης 1992–93[40] Μπούντεσλιγκα 20 2 3 1 – 3 0 26 3
1993–94[40] Μπούντεσλιγκα 19 2 2 0 – 4 2 25 4
1994–95[40] Μπούντεσλιγκα 27 7 2 0 – 7 0 36 7
1995–96[40] Μπούντεσλιγκα 24 7 1 1 – 4 3 29 11
Σύνολο 90 18 8 2 – 18 5 116 25
Φενέρμπαχτσε 1996–97[40] Σούπερ Λιγκ 33 16 3 1 1 0 8 1 45 18
1997–98[40] Σούπερ Λιγκ 29 14 0 0 – 2 0 31 14
Σύνολο 62 30 3 1 1 0 10 1 76 32
Παρί Σεν Ζερμέν 1998–99[40] Λιγκ 1 25 4 0 0 2 0 2 1 29 5
1999–2000[40] Λιγκ 1 23 2 1 0 3 0 – 26 2
2000–01[40] Λιγκ 1 16 2 1 0 1 0 6 1 24 3
2001–02[40] Λιγκ 1 20 4 2 0 2 1 9 5 33 10
Σύνολο 84 12 4 0 8 1 17 7 112 20
Μπόλτον Γουόντερερς 2002–03[41] Πρέμιερ Λιγκ 31 7 0 0 0 0 – 31 7
2003–04[41] Πρέμιερ Λιγκ 35 0 0 0 6 3 – 41 3
2004–05[41] Πρέμιερ Λιγκ 31 6 1 0 1 1 – 33 7
2005–06[41] Πρέμιερ Λιγκ 27 1 3 0 0 0 7 0 37 1
Σύνολο 124 14 4 0 7 4 7 0 142 18
Χαλ Σίτι 2007–08[40] Τσάμπιονσιπ 18 0 0 0 1 0 – 19 0
Σύνολο σταδιοδρομίας 378 74 19 3 17 5 52 13 465 95

Διεθνή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Εθνική ομάδα Έτος Συμ. Γκολ
Νιγηρία[42] 1993 3 1
1994 11 0
1995 5 1
1996 1 0
1997 5 0
1998 5 0
1999 1 0
2000 7 4
2001 8 1
2002 12 1
2003 3 1
2004 8 4
2005 2 1
2006 2 0
Σύνολο 73 14

Τίτλοι και διακρίσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μπορούσια Νοϊνκίρχεν

Φενέρμπαχτσε

Παρί Σεν Ζερμέν

Μπόλτον Γουόντερερς

Χαλ Σίτι

  • Πλέι οφ ανόδου Φούτμπολ Λιγκ Τσάμπιονσιπ: 2008

Νιγηρία Κ23

Νιγηρία

Ατομικές

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 (πολλαπλές γλώσσες) Transfermarkt. 3708. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. ↑ 2,0 2,1 (Αγγλικά) Discogs. 262967. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ Ανακτήθηκε στις 13  Νοεμβρίου 2020.
  4. ↑ «Jay-jay Okocha's Parents Once Lived In A Remote Part of Osun State - Opera News». ng.opera.news. Ανακτήθηκε στις 31 Μαΐου 2021. [νεκρός σύνδεσμος]
  5. ↑ «IFFHS». www.iffhs.com. Ανακτήθηκε στις 31 Μαΐου 2021. 
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 Massarella, Louis (Σεπτέμβριος 2004). «So good they named him twice». FourFourTwo (Τέντινγκτον: Haymarket Magazines) (121): 72–6. ISSN 1355-0276. 
  7. ↑ Blackcoin (7 Μαρτίου 2021). «Okocha helped change football in Germany, says Felix Agu». BSN Sports (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Νοεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 31 Μαΐου 2021. 
  8. ↑ «jay jay okocha vs KSC». 27 Ιουλίου 2009. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2012. 
  9. ↑ «Αυγούστου 1993 - Okocha». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Ιουλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2014. 
  10. ↑ #· # (8 Μαΐου 2020). «Jay Jay Okocha: "I dribble racist in Germany to pay them back"». KICK442 (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Νοεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 31 Μαΐου 2021. 
  11. ↑ Olulana, Deji (4 Ιανουαρίου 2017). «Jay-Jay Okocha». PR2J3C4 - Nigeria @ Her Best (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Νοεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2019. 
  12. ↑ Augustin Okocha Profile @ TFF.org
  13. ↑ «Okocha: "Fenerbahçe'ye hoca olmak istiyorum"» (στα τούρκικα). ajansspor.com. 7 Φεβρουαρίου 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Φεβρουαρίου 2019. https://archive.today/20190208133250/https://ajansspor.com/haber/okocha-fenerbahceye-hoca-olmak-istiyorum-289592. Ανακτήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2019. 
  14. ↑ «Okocha: Local Players Not 'Ripe' Yet». Thisday Live. 15 Μαΐου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Οκτωβρίου 2014. https://web.archive.org/web/20141015093537/http://www.thisdaylive.com/articles/okocha-local-players-not-ripe-yet/115865/. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2012. 
  15. ↑ «Okocha joins Bolton». BBC Sport. 18 Ιουνίου 2002. http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/b/bolton_wanderers/2051436.stm. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2011. 
  16. ↑ «Desert Island Goals: Jay-Jay Okocha v West Ham». Manny Road. 5 Οκτωβρίου 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2012. 
  17. ↑ «Jay-Jay's triumph in our best goal vote». The Bolton News. 9 Οκτωβρίου 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Απριλίου 2009. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2012. 
  18. ↑ Pereira, Bimpe (9 Ιουλίου 2019). «Passion For Football - The Untold 'Jay Jay' Okocha Story». Latest Sports News In Nigeria (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Μαΐου 2021. 
  19. ↑ Bimpe, Pereira (20 Μαΐου 2020). «The Story Behind Jay Jay Okocha Passion For Football». Latest Sports and Football News in Nigeria | Sports247 (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Μαΐου 2021. 
  20. ↑ «Biography of Jay-Jay Okocha - Opera News». ng.opera.news. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Νοεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 31 Μαΐου 2021. 
  21. ↑ «jay jay okocha brother». plumbersinsurance.net.au. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιουνίου 2021. Ανακτήθηκε στις 31 Μαΐου 2021. 
  22. ↑ «Νιγηρία 1994-1998: Η «χρυσή φουρνιά» που απέτυχε να διακριθεί». Ανακτήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 2021. 
  23. ↑ Orr, Tamra. (2006). Jay-Jay Okocha. MITCHELL LANE. ISBN 1-58415-493-4. 
  24. ↑ 24,0 24,1 De Michele, Carmen (8 Δεκεμβρίου 2011), «Okocha, Augustine Azuka», African American Studies Center, Oxford University Press, doi:10.1093/acref/9780195301731.013.49698, ISBN 978-0-19-530173-1 
  25. ↑ «Okocha, Mikel, Yak, Kanu or Yobo - Who is the best Super Eagles skipper? - Futbal Galore» (στα Αγγλικά). 26 Ιουλίου 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιουνίου 2021. Ανακτήθηκε στις 31 Μαΐου 2021. 
  26. ↑ «Pele's 125 Greatest Footballers Included Some Seriously Bizarre Choices». www.sportbible.com (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 31 Μαΐου 2021. 
  27. ↑ «Is Okocha the best African ever?». BBC Sport. 11 Απριλίου 2005. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2015. 
  28. ↑ Piers Edwards (13 Οκτωβρίου 2015). «History of the BBC African Footballer of the Year award». BBC Sport. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2015. 
  29. ↑ 29,0 29,1 Nixon, Alan (25 Φεβρουαρίου 2004). «O'Neill seeks Okocha to add flair in midfield». The Independent. https://www.independent.co.uk/sport/football/scottish/oneill-seeks-okocha-to-add-flair-in-midfield-70877.html. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2020. 
  30. ↑ Sam Wallace (12 Μαΐου 2003). «Okocha's dazzling feet set Allardyce off on survival jig». The Telegraph. https://www.telegraph.co.uk/sport/2403268/Okochas-dazzling-feet-set-Allardyce-off-on-survival-jig.html. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2015. 
  31. ↑ Dove, Ed (15 Μαΐου 2020). «African Legends Cup of Nations: Eto'o vs Okocha». www.goal.com. Ανακτήθηκε στις 4 Ιουλίου 2020. 
  32. ↑ Hayward, Joshua (24 Νοεμβρίου 2013). «20 Football Tricks and the Players Who Invented Them». Bleacher Report. Ανακτήθηκε στις 4 Ιουλίου 2020. 
  33. ↑ Ed Jones (6 Απριλίου 2003). «Okocha leads by example». The Guardian. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2015. 
  34. ↑ Holt, Nick (2014). Mammoth Book Of The World Cup (στα Αγγλικά). Little, Brown Book Group. ISBN 978-1-4721-1051-0. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2020. 
  35. ↑ Egbokhan, John (23 Φεβρουαρίου 2015). «Nigeria: Okocha Succeeds Pinnick As Delta FA Chairman». Vanguard (Lagos). http://allafrica.com/stories/201502231280.html. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2018. 
  36. ↑ https://www.bwfc.co.uk/news/2016/may/report-team-mcginlay-6-2-team-kelly/ BWFC: "Report: Team McGinlay 6-2 Team Kelly"]
  37. ↑ BWFC: "Wanderers 7 All Stars 4"
  38. ↑ «Semi-final success unites Nigeria». BBC News. 11 Φεβρουαρίου 2000. http://news.bbc.co.uk/1/hi/sport/football/africa/cup_of_nations/cup_news/639394.stm. Ανακτήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2009. «Two of the Super Eagles' top international stars, Arsenal star Nwankwo Kanu and Paris St Germain's Augustine 'Jay-Jay' Okocha are Ibo.» 
  39. ↑ Boyland, Patrick (14 Ιανουαρίου 2021). «Alex Iwobi's key role in Carlo Ancelotti's Everton». The Athletic. https://theathletic.com/2320287/2021/01/14/everton-iwobi-football-soccer/. Ανακτήθηκε στις 2 Αυγούστου 2021. 
  40. ↑ 40,00 40,01 40,02 40,03 40,04 40,05 40,06 40,07 40,08 40,09 40,10 «Jay-Jay Okocha Stats». FBREF. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Νοεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 9 Νοεμβρίου 2021. 
  41. ↑ 41,0 41,1 41,2 41,3 «Jay Jay Okocha». Premier League. Ανακτήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2021. 
  42. ↑ Passo Alpuin, Luis Fernando (31 Ιουλίου 2008). «Augustine Okocha – International Appearances». rsssf.com. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2012. 
  43. ↑ «Αυγούστου 1993 - Okocha» (στα Γερμανικά). Sportschau. 12 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2018. 
  44. ↑ «FIFA Technical Study Group designates MasterCard All-Star Team». FIFA.com. 10 Ιουλίου 1998. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Νοεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2015. 
  45. ↑ «Jay Jay Okocha: Overview». Premier League. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2018. 
  46. ↑ «Okocha named best player of tournament». IOL. 14 Φεβρουαρίου 2004. Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2020. 
  47. ↑ «IFFHS ALL TIME AFRICA MEN'S DREAM TEAM». IFFHS. 8 Ιουνίου 2021. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Ιουνίου 2021. Ανακτήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 2021. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]