Η χειροπρακτική είναι μια μέθοδος που ασχολείται με τη διάγνωση και τη θεραπεία μηχανικών διαταραχών του μυοσκελετικού συστήματος, ειδικά της σπονδυλικής στήλης. Οι χειροπράκτες, ειδικά αυτοί της πρώιμης ιστορίας του τομέα, υποστηρίζουν ότι τέτοιες διαταραχές επηρεάζουν τη γενική υγεία μέσω του νευρικού συστήματος.[1] Κατατάσσεται στις κατηγορίες της συμπληρωματικής και εναλλακτικής ιατρικής.[2] Η κύρια τεχνική χειροπρακτικής θεραπείας περιλαμβάνει τη χειρωνακτική θεραπεία και ειδικά την χειραγώγηση της σπονδυλικής στήλης και άλλων αρθρώσεων και μαλακών ιστών, αλλά μπορεί επίσης να περιλαμβάνει ασκήσεις και συμβουλές για την υγεία και τον τρόπο ζωής.[3] Οι χειροπράκτες δεν είναι ιατροί.[4]
Έχουν διεξαχθεί πολυάριθμες ελεγχόμενες κλινικές μελέτες θεραπειών που χρησιμοποιούνται από χειροπράκτες, με σχετικά αντικρουόμενα αποτελέσματα. Οι συστηματικές ανασκοπήσεις αυτής της έρευνας δεν έχουν βρει στοιχεία πως η χειροπρακτική χειραγώγηση είναι αποτελεσματική, με την πιθανή εξαίρεση της θεραπείας για τον πόνο στη μέση.[5] Μια κριτική επιστημονική αξιολόγηση διαπίστωσε ότι συλλογικά, η χειραγώγηση της σπονδυλικής στήλης ήταν αναποτελεσματική στην αντιμετώπιση οποιασδήποτε πάθησης [6]. Ο χειρισμός της σπονδυλικής στήλης μπορεί να είναι αποδοτικός ως προς το κόστος για τον υποτονικό ή χρόνιο πόνο χαμηλής οσφυϊκής χώρας, αλλά τα αποτελέσματα για οξεία οσφυαλγία είναι ανεπαρκή.[7] Η αποτελεσματικότητα και η σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας της χειροπρακτικής είναι άγνωστες.[8] Δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα για να διαπιστωθεί η ασφάλεια των χειροπρακτικών χειρισμών.[9] Συχνά συνδέεται με ήπιες έως μέτριες ανεπιθύμητες ενέργειες και με σοβαρές ή θανατηφόρες επιπλοκές σε σπάνιες περιπτώσεις.[10] Υπάρχει αντιπαράθεση σχετικά με τον βαθμό κινδύνου διάσπασης της σπονδυλικής αρτηρίας, που μπορεί να οδηγήσει σε εγκεφαλικό επεισόδιο και θάνατο, από χειραγώγηση του τραχήλου της μήτρας.[11] Η χειροπρακτική έχει προταθεί ως αιτία διάφορων θανάτων που έχουν συσχετιστεί με την πρακτική της,[12] γεγονός το οποίο αμφισβητείται από πολλούς χειροπράκτες.[13]
Η χειροπρακτική έχει καθιερωθεί σε διάφορες χώρες.[14] Σχετίζεται με άλλα επαγγέλματα χειροθεραπείας όπως η οστεοπαθητική και η φυσικοθεραπεία.[15] Ο λόγος για τον οποίο πολλοί επιζητούν την χειροπρακτική είναι για πόνους στη μέση.[16] Οι πόνοι στην πλάτη και στον αυχένα θεωρούνται ειδικότητες της χειροπρακτικής, αλλά πολλοί χειροπρακτικοί ισχυρίζονται πως θεραπεύουν και άλλες ασθένειες εκτός των μυοσκελετικών προβλημάτων.[5] Πολλοί χειροπρακτικοί περιγράφουν τους εαυτούς τους ως φορείς παροχής πρωτοβάθμιας περίθαλψης[17] αλλά η κλινική εκπαίδευση των χειροπρακτικών δεν είναι συμβατή με άλλους φορείς παροχής πρωτοβάθμιας περίθαλψης.[1] Η χειροπρακτική χωρίζεται σε δύο κύριες ομάδες: τους "απόλυτους", που τώρα είναι μειονότητα, οι οποίοι δίνουν έμφαση στην ζωτικότητα, την "έμφυτη νοημοσύνη" και θεωρούν ότι η αιτία όλων των ασθενειών βρίσκεται στη σπονδυλική στύλη, και τους "συνδυαστικούς", που είναι περισσότεροι, και είναι πιο ανοιχτοί στις γενικές απόψεις και τις συμβατικές ιατρικές τεχνικές, όπως η άσκηση, το μασάζ και η θεραπεία με πάγο.[18]
Ο Ντ. Πάλμερ θεωρείται πως ίδρυσε την χειροπρατκική την δεκαετία του 1890, λέγοντας ότι έλαβε γνώση από «τον άλλο κόσμο».[19] Ο Πάλμερ υποστήριξε ότι οι αρχές της χειροπρακτικής του μεταδόθηκαν από έναν γιατρό που είχε πεθάνει 50 χρόνια πριν.[20] Ο γιος του Μπ. Πάλμερ συνέβαλε στην επέκταση της χειροπρακτικής στις αρχές του 20ού αιώνα.[21] Καθ' όλη την ιστορία της, η χειροπρακτική είναι μια αμφιλεγόμενη πρακτική.[22][23] Η ίδρυσή της έρχεται σε αντίθεση με τη συμβατική ιατρική και έχει υποστηριχθεί από ψευδοεπιστημονικές ιδέες όπως η θεωρία της αποδιάρθρωσης και η έμφυτη νοημοσύνη.[24] Παρά τον αποδεδειγμένο ρόλο του εμβολιασμού ως αποτελεσματικής μεθόδου διασφάλισης της δημόσιας υγείας, μεταξύ των χειροπρακτών υπάρχουν σημαντικές διαφωνίες σχετικά με το θέμα,[25] οι οποίες έχουν οδηγήσει σε αρνητικές επιπτώσεις τόσο όσον αφορά τον δημόσιο εμβολιασμό όσο και την αποδοχή της χειροπρακτικής από τον μέσο άνθρωπο.[26] Ο Αμερικανικός Ιατρικός Σύλλογος αποκάλεσε την χειροπρακτική «αντιεπιστημονική λατρεία» το 1966[27] και την μποϊκόταρε έως ότου έχασε μια αντιμονοπωλιακή υπόθεση το 1987.[17] Η χειροπρακτική έχει ισχυρές πολιτικές βάσεις στις ΗΠΑ και υπάρχει συνεχής ζήτηση υπηρεσίων από το κοινό της. Τις τελευταίες δεκαετίες, έχει κερδίσει κάποια εγκυρότητα και αποδοχή από τους συμβατικούς γιατρούς στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Στην Ελλάδα, υπάρχει ειδικός μηχανισμός για την πιστοποίηση των χειροπρακτών βάσει του σχετικού προγράμματος σπουδών.[28]
↑«Content of practice». Chiropractic in the United States: Training, Practice, and Research. Rockville, MD: Agency for Health Care Policy and Research. 1997. σελίδες 67–91. AHCPR Pub No. 98-N002.
↑Ernst E (2010). «Vascular accidents after neck manipulation: cause or coincidence?». International Journal of Clinical Practice64 (6): 673–77. doi:10.1111/j.1742-1241.2009.02237.x. PMID20518945.
↑Lazarus, David (June 30, 2017). Column: Chiropractic treatment, a $15-billion industry, has its roots in a ghost story. "Daniel David Palmer, the 'father' of chiropractic who performed the first chiropractic adjustment in 1895, was an avid spiritualist. He maintained that the notion and basic principles of chiropractic treatment were passed along to him during a seance by a long-dead doctor. 'The knowledge and philosophy given me by Dr. Jim Atkinson, an intelligent spiritual being ... appealed to my reason,' Palmer wrote in his memoir The Chiropractor, which was published in 1914 after his death in Los Angeles. Atkinson had died 50 years prior to Palmer's epiphany." Los Angeles Times. Retrieved: September 25, 2019.
↑Joseph C. Keating, Jr.· Cleveland CS III· Menke M (2005). «Chiropractic history: a primer»(PDF). Association for the History of Chiropractic. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο(PDF) στις 19 Ιουνίου 2013. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2008. A significant and continuing barrier to scientific progress within chiropractic are the anti-scientific and pseudo-scientific ideas (Keating 1997b) which have sustained the profession throughout a century of intense struggle with political medicine. Chiropractors' tendency to assert the meaningfulness of various theories and methods as a counterpoint to allopathic charges of quackery has created a defensiveness which can make critical examination of chiropractic concepts difficult (Keating and Mootz 1989). One example of this conundrum is the continuing controversy about the presumptive target of DCs' adjustive interventions: subluxation (Gatterman 1995; Leach 1994).
↑«Chiropractic and public health: current state and future vision». Journal of Manipulative and Physiological Therapeutics31 (6): 397–410. 2008. doi:10.1016/j.jmpt.2008.07.001. PMID18722194.