55 Καρκίνου

Συντεταγμένες: Sky map 08h 52m 35.8s, 28° 19′ 51″

55 Καρκίνου
Καλλιτεχνική απεικόνιση των πλανητών του 55 Καρκίνου
ΑστερισμόςΚαρκίνος
Συντεταγμένες
(εποχή 2000.0):		α = 8h:52m:36s , δ = +28°.19′.59″
Φαινόμενο μέγεθος5,95
Φασματικός τύποςG8V+M3,5-4V
Απόσταση από τη Γη40,3 ± 0,4 έτη φωτός

Το 55 Καρκίνου (55 Cancri), καταχωρημένο επίσης ως ρ1 Καρκίνου, είναι ένας διπλός αστέρας ο οποίος βρίσκεται σε απόσταση 40 ετών φωτός από τη Γη. Αποτελείται από έναν αστέρα τύπου G (το 55 Καρκίνου Α) και έναν ερυθρό νάνο (55 Καρκίνου Β), ο οποίος απέχει περίπου 1000 ΑΜ από το πρωτεύον άστρο. Μέχρι το 2012 πέντε πλανήτες είχαν βρέθει να περιφέρονται γύρω από το 55 Καρκίνου Α. Το πλανητικό σύστημα του 55 Καρκίνου ήταν το πρώτο εκτός του Ηλιακού που βρέθηκε ότι είχε αρχικά τέσσερις και έπειτα πέντε πλανήτες.

Χαρακτηριστικά αστέρων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 55 Καρκίνου αποτελείται από δύο άστρα. Ο 55 Καρκίνου Α είναι ένας κίτρινος νάνος που βρίσκεται στην Κύρια Ακολουθία και έχει φασματικό τύπο G8. Έχει ελαφρώς μικρότερη μάζα και μέγεθος από τον Ήλιο και έτσι είναι πιο κρύος (επιφανειακή θερμοκρασία περίπου 5.400 βαθμοί Κέλβιν) και λιγότερο φωτεινός (απόλυτο μέγεθος: +5,46). Το φαινόμενο μέγεθός του είναι 5,95. Το 55 Καρκίνου Α έχει μεγαλύτερη συγκέντρωση στοιχείως βαρύτερων από το ήλιο σε σχέση με τον Ήλιο. Για παράδειγμα η συγκέντρωση σιδήρου είναι 1.86 φορές μεγαλύτερη από την Ηλιακή, και έτσι το 55 Καρκίνου Α κατατάσσεται ως αστέρας πολύ πλούσιος σε μέταλλα.[1] Αυτή η διαφορετική συγκέντρωση καθιστά εκτιμήσεις για την ηλικία και το βάρος του άστρου πιο δύσκολες, καθώς δεν υπάρχουν ακριβή σχετικά μοντέλα για αυτά τα άστρα. Εκτιμήσεις για την ηλικία του κυμαίνονται από 5,5[2] μέχρι 8,7 δις χρόνια[3].

Ο συνοδός αστέρας, ο 55 Καρκίνου Β, είναι ένας ερυθρός νάνος με φασματικό τύπο Μ3,5-4. Απέχει από το Α 1065 ΑΜ[4]. Έχει φαινόμενο μέγεθος 13,15 και είναι ορατός μόνο με τηλεσκόπιο.

Πλανητικό σύστημα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σύγκριση των τροχιών των πλανητών του ηλιακού συστήματος και του 55 Καρκίνου

Το 1997 ανακοινώθηκε η ανακάλυψη ενός πλανήτη σαν και αυτόν του 51 Πήγασου να περιφέρεται γύρω από το 55 Καρκίνου Α. Η ανάκοινωση έγινε μαζί με τις ανακοινώσεις για την ανακάλυψη ενός πλανήτη γύρω από το Ταφ Βοώτη και το πρώτο πλανήτη του Ύψιλον Ανδρομέδας. Η ανακάλυψή του έγινε με τη μέτρηση της ακτινικής ταχύτητας του άστρου, όπου βρέθηκε ότι ο πλανήτης είχε μάζα 0,78 φορές αυτή του Δία και μια περιφορά του γύρω από το άστρο διαρκούσε 14,7 μέρες. Όμως η ανακάλυψη αυτού του πλανήτη δεν επεξήγησε το σύνολο των ανωμάλιων της ακτινικής ταχύτητας.[5] Ο πλανήτης έλαβε το χαρακτηρισμό HR 3522b από αυτούς που τον ανακάλυψαν[5], όμως χρησιμοποιείται περισσότερο η ονομασία 55 Καρκίνου β[6]. Σύμφωνα με τους κανόνες ονοματοδοσίας σε πλανήτες διπλών αστέρων θα πρέπει να ονομάζεται 55 Καρκίνου Αβ.[7]

Ύστερα από περαιτέρω μελέτες της ακτινικής ταχύτητας προσδιορίστηκε η ύπαρξη ενός άλλου πλανήτη, ο οποίος περιφέρεται σε απόσταση περίπου 5 ΑΜ από το άστρο, και η ανακοίνωση της ανακάλυψής του έγινε το 2002.[1] Ο πλανήτης αυτός έλαβε την ονομασία 55 Καρκίνου δ. Η απόσταση του από το 55 Καρκίνου Α είναι παρόμοια περίπου με αυτή μεταξύ Ήλιο και Δία. Η τροχία του έχει μικρή εκκεντρότητα, περίπου 0,02. Είναι ο μεγαλύτερος και εξώτερος πλανήτης του συστήματος. Μετά τον υπολογισμό των τροχιακών χαρακτηριστικών του 55 Καρκίνου δ, προσδιόριστηκε στην ακτινική ταχύτητα του άστρου μια ανωμάλια με περίοδο 43 μέρες. Αυτός ο πιθανός πλανήτης ονομάστηκε 55 Καρκίνου γ.

Το 2004 ανακοινώθηκε η ανακάλυψη του 55 Καρκίνου ε.[8] Ο πλανήτης έχει μάζα 8,3 φορές μεγαλύτερη από τη γήινη και είναι μια μεγάλη υπεργαία. Αρχικά θεωρείτο ότι είχε τροχιακή περίοδο 2,8 μέρες, όμως αργότερα βρέθηκε ότι στην πραγματικότητα η περίοδός του ήταν 0,78 μέρες.[9] Η ανακάλυψή του επιβεβαίωσε την ύπαρξη του 55 Καρκίνου γ. Ο πλανήτης έχει διάμετρο 20.921 χιλιόμετρα και πυκνότητα διπλάσια από τη Γη, γεγονός που τον κατατάσσει ως τον πυκνότερο γνωστό πλανήτη. Σύμφωνα με έρευνες ο πλανήτης μπορεί να αποτελείται από άνθρακα, σίδηρο, καρβίδιο του πυριτίου και ενδεχομένως κάποιες πυριτιούχες ενώσεις.[10] Εξαίτιας της εγγύτητάς του στον αστέρα, ο 55 Καρκίνου ε έχει την ψηλότερη γνωστή επιφανειακή θερμοκρασία από κάθε πλανήτη, περίπου 2.700 °C.[11]

Το 2007 ανακοινώθηκε η ανακάλυψη του 55 Καρκίνου φ (f), ο οποίος έχει το μέγεθος του Ποσειδώνα και έχει περίοδο 261 μέρες[12]. Η ανακάλυψη του 55 Καρκίνου φ έκανε το 55 Καρκίνου το πρώτο πλανητικό σύστημα με πέντε πλανήτες εκτός του Ηλιακού, και το μοναδικό γνωστό όσον αφορά το 2012.


Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 Marcy, Geoffrey W. και άλλοι. (2002). «A planet at 5 AU Around 55 Cancri». The Astrophysical Journal 581 (2): 1375–1388. doi:10.1086/344298. Bibcode: 2002ApJ...581.1375M. http://iopscience.iop.org/0004-637X/581/2/1375/fulltext/. 
  2. ↑ Saffe, C. και άλλοι. (2005). «On the Ages of Exoplanet Host Stars». Astronomy and Astrophysics 443 (2): 609–626. doi:10.1051/0004-6361:20053452. Bibcode: 2005A&A...443..609S. http://www.aanda.org/articles/aa/full/2005/44/aa3452-05/aa3452-05.html. 
  3. ↑ Mamajek, Eric E.; Hillenbrand, Lynne A. (November 2008). «Improved Age Estimation for Solar-Type Dwarfs Using Activity-Rotation Diagnostics». The Astrophysical Journal 687 (2): 1264–1293. doi:10.1086/591785. Bibcode: 2008ApJ...687.1264M. 
  4. ↑ Eggenberger, A. και άλλοι. (2003). «Planets in Binaries». Scientific Frontiers in Research on Extrasolar Planets 294: 43–46. Bibcode: 2003ASPC..294...43E. http://adsabs.harvard.edu/full/2003ASPC..294...43E. 
  5. ↑ 5,0 5,1 Butler, R. Paul και άλλοι. (1997). «Three New 51 Pegasi Type Planets». The Astrophysical Journal Letters 474 (2): L115–L118. doi:10.1086/310444. Bibcode: 1997ApJ...474L.115B. http://iopscience.iop.org/1538-4357/474/2/L115/fulltext/. 
  6. ↑ Jean Schneider (2011). «Notes for Planet 55 Cnc b». Extrasolar Planets Encyclopaedia. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2011. 
  7. ↑ William I. Hartkopf & Brian D. Mason. «Addressing confusion in double star nomenclature: The Washington Multiplicity Catalog». United States Naval Observatory. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Μαΐου 2011. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2011. 
  8. ↑ McArthur, Barbara E. και άλλοι. (2004). «Detection of a NEPTUNE-mass planet in the ρ1 Cnc system using the Hobby-Eberly Telescope». The Astrophysical Journal Letters 614 (1): L81–L84. doi:10.1086/425561. Bibcode: 2004ApJ...614L..81M. http://iopscience.iop.org/1538-4357/614/1/L81/fulltext/. 
  9. ↑ Winn, Joshua N. και άλλοι. (2011). «A Super-Earth Transiting a Naked-Eye Star». The Astrophysical Journal Letters 737 (1): article number L18. doi:10.1088/2041-8205/737/1/L18. Bibcode: 2011ApJ...737L..18W. 
  10. ↑ Nikku Madhusudhan, Kanani K. M. Lee, Olivier Mousis (2012). A Possible Carbon-rich Interior in Super-Earth 55 Cancri e. http://arxiv.org/abs/1210.2720. 
  11. ↑ Λαλίνα Φαφούτη (3 Μαΐου 2011) Μια σούπερ-Γη στον Καρκίνο Βήμα Science. Ανακτήθηκε την 12 Οκτωβρίου 2012
  12. ↑ Wisdom, J. (2005). «Evidence of a Neptune-Sized Planet in the ρ1 Cancri System» (PostScript). The Astrophysical Journal Letters (submitted). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2007-03-19. https://web.archive.org/web/20070319192622/http://swiss.csail.mit.edu/users/wisdom/planet.ps. Ανακτήθηκε στις 2012-10-12. 

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]