NGC 5033

NGC 5033
Εικόνα του NGC 5033 από το αστεροσκοπείο του όρους Λέμον.
Παρατηρησιακά Δεδομένα (εποχή J2000)
ΑστερισμόςΚύνες Θηρευτικοί[1]
Ορθή Αναφορά13h 13m 27.5s[2]
Απόκλιση+36° 35′ 38″[2]
Μετατόπιση προς το ερυθρό875 ± 1 km/s[2]
Φαινόμενο μέγεθος (V)10.8[2]
Χαρακτηριστικά
Τύπος ΓαλαξίαSA(s)c[2]
Φαινόμενη διάμετρος (V)10.7′ × 5.0′[2]
Άλλες ονομασίες
UGC 8307,[2] PGC 45948[2]
Δείτε επίσης: Γαλαξίες, Κατάλογος γαλαξιών

Ο NGC 5033 είναι σπειροειδής γαλαξίας στον αστερισμό Κύνες Θηρευτικοί. Εκτιμάται πως απέχει μεταξύ 38 και 60 εκατομμυρίων ετών φωτός από τον Γαλαξία μας. Έχει πολύ λαμπρό πυρήνα και σχετικά αμυδρό δίσκο. Μάλιστα στο νότιο ήμισυ του δίσκου παρατηρείται εκτεταμένη παραμόρφωση. Η παρατήρηση του γαλαξία αυτού είναι δυνατή και με ερασιτεχνικά τηλεσκόπια ενώ η σχετικά μικρή απόστασή του από τη Γη και ο ενεργός πυρήνας του τον καθιστούν συχνά αντικείμενο μελέτης από τους αστρονόμους. Τον ανακάλυψε ο αστρονόμος Ουίλιαμ Χέρσελ (Wilhelm Herschel) την 1η Μαΐου 1785.[3]

Εικόνα του γαλαξία από το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Χαμπλ. Ο πυρήνας του γαλαξία είναι λαμπρός διότι φαίνεται πως υπάρχει υπερμαζική μελανή οπή η οποία απορροφά αστέρες και κοσμική σκόνη.

Ο NGC 5033 έχει πυρήνα Σίφερτ[4] και όπως συμβαίνει με πολλούς άλλους γαλαξίες που έχουν ενεργό πυρήνα, φαίνεται ότι και στην περίπτωση του NGC 5033 υπάρχει υπερμαζική μελανή οπή στο κέντρο του.

Ο πυρήνας του NGC 5033 δεν βρίσκεται στο κινηματικό του κέντρο, δηλαδή στο σημείο γύρω από το οποίο περιστρέφονται τα άστρα του γαλαξία.[5] Αυτό έχει ερμηνευτεί ως ένδειξη πως ο NGC 5033 συγχωνεύτηκε με άλλον γαλαξία στο παρελθόν. Το γεγονός πως η θέση του πυρήνα είναι άλλη από το κινηματικό κέντρο μπορεί να αποσταθεροποιήσει την περιστροφή των αερίων στο κέντρο του γαλαξία, κάτι που με τη σειρά του θα μπορούσε να προκαλέσει την εισροή αερίων στον πυρήνα. Εξαιτίας των τεράστιων βαρυτικών δυνάμεων στο κέντρο τα αέρια συμπιέζονται και θερμαίνονται, κάνοντάς τον πυρήνα να φαίνεται φωτεινός ή «ενεργός».

Παραπλήσιοι γαλαξίες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο NGC 5033 σχηματίζει ζεύγος με τον γαλαξία NGC 5005.[6] Η βαρυτική αλληλεπίδραση μεταξύ των δύο δεν είναι ισχυρή και έτσι δεν παρατηρούνται παραμορφώσεις εξαιτίας της. Μέλος της ίδιας ομάδας είναι επίσης ο αμυδρός ακανόνιστος γαλαξίας IC 4182.

Έχουν παρατηρηθεί τρεις υπερκαινοφανείς στον NGC 5033:

  • Ο SN 1950C, άγνωστου τύπου, τον οποίο ανακάλυψε ο Φριτς Τζβίκυ (Fritz Zwicky) στις 14 Μαΐου 1950.[7][8]
  • Ο SN 1985L, τύπου ΙΙ, τον οποίο ανακάλυψε η Natalya Metlova στις 13 Ιουνίου 1985.[9][10]
  • Ο SN 2001gd, τύπου IIb, τον ο οποίο ανακάλυψε ο Κοίτσι Ιταγκάκι στις 24 Νοεμβρίου 2001.[11][12]
  1. R. W. Sinnott, επιμ. (1988). The Complete New General Catalogue and Index Catalogue of Nebulae and Star Clusters by J. L. E. Dreyer. Sky Publishing Corporation and Cambridge University Press. ISBN 978-0-933346-51-2. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 «NASA/IPAC Extragalactic Database». Results for NGC 5033. Ανακτήθηκε στις 15 Νοεμβρίου 2006. 
  3. Sellingman, Courtney. «NGC 5033». cseligman.com. Ανακτήθηκε στις 1 Δεκεμβρίου 2024. 
  4. L. C. Ho; A. V. Filippenko; W. L. W. Sargent (1997). «A Search for "Dwarf" Seyfert Nuclei. III. Spectroscopic Parameters and Properties of the Host Galaxies». Astrophysical Journal Supplement 112 (2): 315–390. doi:10.1086/313041. Bibcode1997ApJS..112..315H. 
  5. E. Meiavilla; A. Guijarro; A. Castillo-Morales και άλλοι. (2005). «Asymmetrical structure of ionization and kinematics in the Seyfert galaxy NGC 5033». Astronomy and Astrophysics 433 (1): 79–86. doi:10.1051/0004-6361:20034537. Bibcode2005A&A...433...79M. 
  6. G. Helou; E. E. Salpeter; Y. Terzian (1982). «Neutral hydrogen in binary and multiple galaxies». Astronomical Journal 87: 1443–1464. doi:10.1086/113235. Bibcode1982AJ.....87.1443H. 
  7. «SN 1950C». Transient Name Server. IAU. Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2024. 
  8. Kowal, C. T.; Sargent, W. L. W.; Zwicky, F. (1970). «The 1969 Palomar Supernova Search». Publications of the Astronomical Society of the Pacific 82 (487): 736. doi:10.1086/128951. Bibcode1970PASP...82..736K. 
  9. «SN 1985L». Transient Name Server. IAU. Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2024. 
  10. Aksenov, E. P.; Terebizh, Yu. V.; Metlova, N.; Leibundgut, B.; Albert, T. (1985). «Supernovae». International Astronomical Union Circular (4077): 2. Bibcode1985IAUC.4077....2A. 
  11. «SN 2001gd». Transient Name Server. IAU. Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2024. 
  12. Nakano, S.; Itagaki, K.; Kushida, Y.; Kushida, R.; Dimai, A. (2001). «Supernova 2001gd in NGC 5033». International Astronomical Union Circular (7761): 1. Bibcode2001IAUC.7761....1N. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα NGC 5033 στο Wikimedia Commons