Polikarpov R-Z | |
---|---|
Τύπος | αναγνωριστικό/βομβαρδιστικό αεροσκάφος |
Κατασκευαστής | Σχεδιαστικό Γραφείο Polikarpov |
Χώρα προέλευσης | ΕΣΣΔ |
Παρθενική πτήση | Ιανουάριος 1935 |
Πρώτη παρουσίαση | 1935 |
Κύριος χειριστής | Σοβιετική Πολεμική Αεροπορία |
Μονάδες που παρήχθησαν | περ. 1000 |
Αναπτύχθηκε από | Polikarpov R-5 |
Το Polikarpov R-Z ήταν μονοκινητήριο σοβιετικό αναγνωριστικό/βομβαρδιστικό αεροσκάφος της δεκαετίας του 1930. Σχεδιαστικά ήταν βασισμένο στο Polikarpov R-5 και παρήχθη σε μεγάλους αριθμούς στα 1935-1937. Τα R-Z έδρασαν στον Ισπανικό Εμφύλιο, το Σοβιετοφινλανδικό πόλεμο του 1939 καθώς και στη μάχη του Χαλχίν Γκολ.
Το R-Z αναπτύχθηκε στο Κρατικό Εργοστάσιο Αεροσκαφών Νο. 1 στη Μόσχα ως εξέλιξη και προς αντικατάσταση του Polikarpov R-5, που ήταν τότε το βασικό αναγνωριστικό/βομβαρδιστικό της Σοβιετικής Αεροπορίας. Βασισμένο στο R-5SSS, την πλέον εξελιγμένη έκδοση του R-5, διέθετε άτρακτο νέας σχεδίασης. Ο κινητήρας Mikulin M-17F των 730 hp αντικαταστάθηκε από τον ισχυρότερο M-34 που μπορούσε να αποδώσει έως και 820 hp. Το πρωτότυπο πραγματοποίησε την παρθενική του πτήση τον Ιανουάριο του 1935[1] και έγινε αποδεκτό από την Αεροπορία έναντι του ανταγωνιστικού Kochyerigin LR. Η παραγωγή των R-Z διακόπηκε την άνοιξη του 1937, έπειτα από την ολοκλήρωση 1031 μονάδων.[1]
Το πρώτο πεδίο πολεμικής δράσης για τα R-Z ήταν η Ισπανία. Παραδόθηκαν 61 αεροσκάφη στην αεροπορία των Δημοκρατικών,[2] στις τάξεις της οποίας έφεραν το προσωνύμιο «Νατάσα».[3] Η χρήση τους στις μάχες ήταν εκτενέστατη.[2] Παρόλο που πετούσαν σε σχηματισμούς για να αλληλοκαλύπτονται και παρά την συνοδεία σοβιετικών μαχητικών, αποδείχθηκαν σε ορισμένες περιπτώσεις εύκολη λεία για τα FIAT CR.32 των Εθνικιστών.
Στις 14 Ιουλίου 1937, στην περιοχή του Μπρουνέτε ένα σμήνος μαχητικών των Εθνικιστών υπό την ηγεσία του «άσσου» Joaquín García Morato αναχαίτισε σχηματισμό βομβαρδιστικών R-Z που καλύπτονταν από μαχητικά I-16. Οι Εθνικιστές κατάφεραν να καταρρίψουν πέντε από τα R-Z.[4] Στις 24 Δεκεμβρίου 1938σχηματισμός μαχητικών CR.32 που συνόδευαν βομβαρδιστικά Junkers Ju 52 και Savoia-Marchetti SM.79, ξανά υπό την ηγεσία του Μοράτο, εντόπισε έντεκα R-Z που πετούσαν υπό την κάλυψη ορισμένων I-16.[5] Οι Εθνικιστές τους επιτέθηκαν και μέσα σε λίγα λεπτά κατέρριψαν εννέα αεροσκάφη.[5][6]
Παρόλο που πολλά R-Z υπέστησαν ζημιές εξαιτίας του αντιαεροπορικού πυρός, καθώς και την απώλειες στις προαναφερθείσες αεροπορίες,[6] οι ολικές απώλειες ήταν σχετικά περιορισμένες.[7] Από τα 61 αεροσκάφη που παραδόθηκαν, τα 36 ήταν ακόμα διαθέσιμα και πέρασαν στα χέρια των Εθνικιστών στο τέλος του Εμφυλίου τον Απρίλιο του 1939.[8]
Τα R-Z έδρασαν επίσης με την Σοβιετική Αεροπορία κατά τη μάχη του Χαλχίν Γκολ ενάντια στους Ιάπωνες καθώς και ενάντια στους Φινλανδούς στον Χειμερινό Πόλεμο.[1] Κατά την γερμανική εισβολή στη Σοβιετική Ένωση τον Ιούνιο του 1941 (Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα) τα R-Z ήταν πλέον σε φάση αντικατάστασης από τα Ilyushin Il-2.[8] Παρόλα αυτά αρκετά παρέμειναν σε υπηρεσία με ορισμένα αεροπορικά συντάγματα ελαφρών βομβαρδιστικών.[8]
Πέραν της πολεμικής αεροπορίας και η Αεροφλότ χρησιμοποίησε μεγάλο αριθμό αεροσκαφών.