Savoia-Marchetti SM.81 Pipistrello

Savoia-Marchetti SM.81 Pipistrello
SM.81 Pipistrello της Ιταλικής Βασιλικής Αεροπορίας.
Τύποςβομβαρδιστικό/μεταγωγικό αεροσκάφος
ΚατασκευαστήςSavoia-Marchetti
Χώρα προέλευσηςΙταλία
Παρθενική πτήση8 Φεβρουαρίου 1934
Πρώτη παρουσίαση1935
Κύριος χειριστήςRegia Aeronautica
Άλλοι χειριστέςΙσπανική Πολεμική Αεροπορία
Aviazione Legionaria
Αναπτύχθηκε απόSavoia-Marchetti S.73

Το Savoia-Marchetti SM.81 Pipistrello (ιταλικά: «νυχτερίδα») ήταν το πρώτο τρικινητήριο βομβαρδιστικό/μεταγωγικό αεροσκάφος που ενέταξε σε υπηρεσία η Ιταλική Βασιλική Αεροπορία (Regia Aeronautica).[1] Όταν παρουσιάστηκε το 1935 αποτελούσε άλμα προς τα εμπρός για την ιταλική αεροπορία διότι ήταν ταχύ, καλά οπλισμένο και είχε μεγάλη ακτίνα δράσης.[1] Τα SM.81 αποδείχθηκαν αποτελεσματικά στον Β΄ Ιταλο-Αιθιοπικό Πόλεμο και στον Ισπανικό Εμφύλιο.[1] Την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ήταν πλέον πολύ αργά για να μπορούν να χρησιμοποιούνται ως βομβαρδιστικά, όμως μπόρεσαν να καλύψουν πολλούς δευτερεύοντες ρόλους. Το γεγονός αυτό καθιστά το SM.81 ένα από τα σημαντικότερα αεροσκάφη της περιόδου για την ιταλική αεροπορία.

Σχεδιασμός και ανάπτυξη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το SM.81 ήταν εκδοχή του επιβατηγού SM.73 για στρατιωτική χρήση. Αναπτύχθηκε εξαιτίας των προσδοκιών και των επιδιώξεων του Ίταλο Μπάλμπο (Italo Balbo), που ζητούσε ένα αεροσκάφος ικανό να καλύψει τις ανάγκες των ιταλικών αποικιών στην Αφρική.

Ήταν ένα τρικινητήριο μονοπλάνο με σταθερό σύστημα προσγείωσης και εξαμελές πλήρωμα.[2] Ήταν μικτής κατασκευής: ο σκελετός της ατράκτου αποτελούνταν από ατσάλινους σωλήνες και είχε μεταλλική επικάλυψη στο πίσω μέρος της, ενώ στα υπόλοιπα τμήματά της η επικάλυψη ήταν υφασμάτινη ή ξύλινη. Οι πτέρυγες του Pipistrello ήταν παρόμοιες με του S.55 και πανομοιότυπες του SM.73. Ο πιλότος και ο συγκυβερνήτης κάθονταν δίπλα-δίπλα στο κόκπιτ και υπήρχαν ξεχωριστές καμπίνες για τον μηχανικό πτήσης και τον χειριστή ασυρμάτου/βομβαρδιστή.[3] Η θέση για τον βομβαρδιστή όταν έπρεπε να επιτελέσει τον ρόλο αυτόν ήταν σε ημι-ανασυρόμενη «γόνδολα» που βρίσκονταν κάτω από το κόκπιτ.[3]

Ο αμυντικός οπλισμός των SM.81 αποτελούνταν από έξι πολυβόλα των 7,7 mm και ήταν ισχυρός για τα δεδομένα του 1935. Υπήρχαν δύο ανασυρόμενοι πυργίσκοι πολυβόλων, ένας στη ράχη και ένας στη κοιλιά της ατράκτου, καθώς και θέσεις πολυβόλων στα πλευρά της.[3] Μπορούσαν να μεταφερθούν έως και 2000 kg βομβών, για μικρές αποστάσεις.[3]

Αρκετοί τύποι αστεροειδών κινητήρων χρησιμοποιήθηκαν κατά την παραγωγή των SM.81.[4] Επίσης κατασκευάστηκε ένα δικινητήριο SM.81B που προωθούνταν από δύο Isotta-Fraschini Asso XI των 840 hp και ενσωμάτωνε ορισμένες βελτιώσεις, όμως αποδείχθηκε υποδεέστερο των τρικινητήριων και δεν εντάχθηκε σε παραγωγή.[5]

Το πρωτότυπο SM.81 πραγματοποίησε την παρθενική του πτήση στο Βερτζάτε (Vergiate) στις 8 Φεβρουαρίου 1934, περίπου έξι μήνες έπειτα από την παρουσίαση του SM.73.[4] Χειριστής ήταν ο πιλότος δοκιμαστής Adriano Bacula.[4] Η πρώτη παρτίδα εκατό αεροσκαφών παραγγέλθηκε το 1935 και σύντομα ξεκίνησε η παραγωγή της εξαιτίας της διεθνούς κρίσης και του εμπάργκο που επιβλήθηκε στην Ιταλία εξαιτίας του πολέμου στην Αιθιοπία. Τα πρώτα αεροσκάφη παραδόθηκαν στο 7° Stormo, που είχε τη βάση του κοντά στο Λονάτε Ποτσόλο (Lonate Pozzolo).

Επιχειρησιακή ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η ενότητα αυτή είναι κενή, ανεπαρκώς ανεπτυγμένη ή ανολοκλήρωτη. Η βοήθειά σας είναι καλοδεχούμενη!

Τα SM.81 έδρασαν στον Ισπανικό Εμφύλιο, στο πλαίσιο της στρατιωτικής υποστήριξης που παρείχε η Ιταλία στην πλευρά των Εθνικιστών του Φράνκο. Μάλιστα ήταν από τα πρώτα αεροσκάφη της Aviazione Legionaria, της ιταλικής αεροπορικής δύναμης που πολέμισε στην Ισπανία από το 1936 και μετά.

Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παρόλο που κατά την είσοδο της Ιταλίας στον παγκόσμιο πόλεμο τα SM.81 ήταν πλέον ξεπερασμένα, η Regia Aeronautica διέθετε περίπου τριακόσια. Δύο SM.81 ήταν τα πρώτα αεροσκάφη που πέταξαν σε πολεμική επιχείρηση στην Ιταλική Ανατολική Αφρική. Την 11η Ιουνίου 1940 το ένα έπληξε στόχους στο Πορτ Σουδάν και το άλλο πραγματοποίησε αναγνωριστική αποστολή στην Ερυθρά Θάλασσα. Την ίδα νύχτα τρία SM.81 απογειώθηκαν για να βομβαρδίσουν το Άντεν, όμως το ένα επέστρεψε εξαιτίας μηχανικής βλάβης και ακόμα ένα χάθηκε όταν, επιχειρώντας να προσγειωθεί κοντά στη Μασσάουα, προσέκρουσε σε λόφο.[6] Σχηματισμός SM.81 έδρασε ενάντια στις αμυντικές θέσεις των Άγγλο-Ροδεσιανών στη Βρετανική Σομαλιλάνδη, λίγο πριν από την αποφασιστική μάχη του Άργκαν.[7]

Όντας ευάλωτα όταν τα αναχαίτιζαν αντίπαλα μαχητικά, τα SM.81 χρησιμοποιούνταν κατά τη διάρκεια της ημέρας σε δευτερεύοντες ρόλους, για παράδειγμα ως μεταγωγικά. Τη νύχτα αποδείχθηκαν αποτελεσματικά βομβαρδιστικά, ειδικά στο θέατρο επιχειρήσεων της Βόρειας Αφρικής. Τα SM.81 πραγματοποίησαν επίσης ορισμένες αποστολές προσβολής πλοίων, με πενιχρά όμως αποτελέσματα.

Όταν συνθηκολόγησε η Ιταλία τον Σεπτέμβριο του 1943, τα περισσότερα είχαν ήδη αποσυρθεί. Παρόλα αυτά ορισμένα παρέμειναν σε υπηρεσία με τις αεροπορικές δυνάμεις του καθεστώτος του Σαλό (Aeronautica Nazionale Repubblicana, ANR) καθώς και της ιταλικής συμπόλεμης αεροπορίας (Aviazione Cobelligerante Italiana, ACI).

Τα τελευταία SM.81 αποσύρθηκαν μεταπολεμικά, στα τέλη της δεκαετίας του 1940.

Εκδόσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
SM.81
Έκδοση παραγωγής.
SM.81B
Πειραματική δικινητήρια εκδοχή του αεροσκάφους. Δεν εντάχθηκε σε παραγωγή.

Χρήστες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κίνα
  • Τον Νοέμβριο του 1936 η Κινέζικη Αεροπορία παρήγγειλε έξι SM.81 που θα παράγονταν τα οποία θα κατασκευάζονταν στη Ναντσάνγκ,[8] καθώς και ένα ακόμα αεροσκάφος που παραγγέλθηκε απευθείας από την Ιταλία. Τα τμήματα του αεροσκάφους αυτού έφτασαν στο Χονγκ Κονγκ τον Οκτώβριο του 1937, όμως δεν ήταν δυνατή η παράδοσή του στους Κινέζους διότι τα κιβώτια μεταφοράς των τμημάτων του ήταν πολύ μεγάλα για να καταστή εφικτή η σιδηροδρομική τους μεταφορά. Δύο από τα αεροσκάφη που κατασκευάστηκαν στη Ναντσάνγκ παραδόθηκαν στην Κινέζικη Αεροπορία ενώ ένα ακόμα ολοκληρωμένο SM.81 καταστράφηκε στο έδαφος όταν βομβαρδίστηκε το εργοστάσιο τον Δεκέμβριο του 1937.[9]
Βασίλειο της Ιταλίας
Ιταλική Κοινωνική Δημοκρατία (καθεστώς του Σαλό)
Ιταλία
Ισπανία

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Αεροσκάφη που σχετίζονται με την ανάπτυξη του SM.81
Συγκρίσιμα αεροσκάφη
Κατάλογοι

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Angelucci and Matricardi 1978, p. 188.
  2. ↑ Passingham 1977, pp.182–183.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Passingham 1977, p.183.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Passingham 1977, p.182.
  5. ↑ Passingham 1977, p.187.
  6. ↑ Sutherland 2009, p. 31.
  7. ↑ Playfair 1954, p. 176.
  8. ↑ Andersson 2008, p. 233
  9. ↑ Andersson 2008, pp. 133, 282
  10. ↑ THOMAS, Hugh. The Spanish Civil War. Penguin Books. 2006. London. p.938

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Andersson, Lennart (2008). A History of Chinese Aviation: Encyclopedia of Aircraft and Aviation in China until 1949. Taipei, Republic of China: AHS of ROC. ISBN 978-957-28533-3-7. 
  • Angelucci, Enzo and Paolo Matricardi. World Aircraft: World War II, Volume I (Sampson Low Guides). Maidenhead, UK: Sampson Low, 1978. (ISBN 0-562-00096-8).
  • Apostolo, Giorgio. The Savoia Marchetti S.M.81 (Aircraft in Profile number 146). Leatherhead, Surrey, UK: Profile Publications Ltd.,1967.
  • Lembo, Daniele, SIAI 81 Pipistrello, Aerei nella Storia, n.33.
  • Passingham, Malcolm. "Savoia-Marchetti SM81". Aircraft Illustrated, May 1977, Vol 10 No 5. pp. 182–187.
  • Mondey, David. The Hamlyn Concise Guide to Axis Aircraft of World War II. Chancellor Press, 2002.
  • Playfair, Major-General I. S. O.· και άλλοι. (1954). Butler, J. R. M., επιμ. The Mediterranean and Middle East: The Early Successes Against Italy (to May 1941). History of the Second World War, United Kingdom Military Series. I. London: HMSO. OCLC 494123451. Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2015. 
  • Sutherland, Jon & Diane Canwell: Air War East Africa 1940–41 The RAF versus the Italian Air Force. Barnsley (South Yorkshire) Pen and Sword Aviation, 2009. (ISBN 978-1-84415-816-4).

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]