VY Μεγάλου Κυνός

Συντεταγμένες: Sky map 07h 22m 58.33s, −25° 46′ 03.17″

VY Μεγάλου Κυνός (VY Canis Majoris)
Το νεφέλωμα που περιβάλλει το VY Μεγάλου Κυνός στο ορατό φως από το ΔΤΧ
ΑστερισμόςΜέγας Κύων
Συντεταγμένες
(εποχή 2000.0):		α = 07h:22m:58s , δ = -25°.46΄.03΄΄[1]
Φαινόμενο μέγεθος7,96[2]
(6,5-9,5 μεταβλητός)[3]
Φασματικός τύποςM3 - Μ5e Ia[1][4]
Απόσταση από τη Γη~ 3.840 έτη φωτός[5]

Το VY Μεγάλου Κυνός (VY CMa) (ή στα αγγλικά: VY Canis Majoris[6]) είναι ένα από τα μεγαλύτερα γνωστά άστρα και επίσης ένα από τα πιο φωτεινά. Έχει διάμετρο 1.420 ± 120 φορές μεγαλύτερη από την ηλιακή ακτίνα (6,5 αστρονομικές μονάδες), περίπου 2 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα, ενώ στο παρελθόν θεωρούνταν ακόμη μεγαλύτερο, αν και κάποιοι αστροφυσικοί διαφωνούν και προτείνουν ότι η διάμετρός του είναι 600 ηλιακές διάμετροι. Έχει ταξινομηθεί ως ημικανονικός παλλόμενος μεταβλητός αστέρας, με εκτιμώμενη περίοδο 1,420 μέρες. Σε αντίθεση με άλλους υπεργίγαντες που έχουν ένα ή δύο συνοδούς, το VY Μεγάλου Κυνός είναι μονό, αλλά περιβάλλεται από ένα εκτεταμένο νεφέλωμα από υλικά που έχει αποβάλλει.

Βρίσκεται περίπου 3.900 έτη φωτός μακριά από τη Γη.[5]

Αστροφυσικά δεδομένα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο VY Μεγάλου Κυνός είναι ένας ερυθρός υπεργίγαντας, από τους μεγαλύτερους γνωστούς. Η διάμετρός του αρχικά είχε υπολογιστεί σε περίπου 1.800 με 2.100 φορές μεγαλύτερη από την ηλιακή (περίπου 2,9 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα),[7] οπότε, αν βρισκόταν στη θέση του Ήλιου στο ηλιακό σύστημα, τότε η επιφάνειά του θα βρισκόταν λίγο μετά την τροχιά του Κρόνου. Αυτή η διάμετρος το καθιστούσε το μεγαλύτερο γνωστό αστέρι. Όμως, πιο ακριβείς μετρήσεις από το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο του ESO δίνουν διάμετρο περίπου 1,420 ± 120 (περίπου 2 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα) φορές μεγαλύτερη από την ηλιακή[5].

Όμως υπάρχουν διαφωνίες σχετικά με αυτό το μέγεθος, καθώς η επιφάνεια του VY Μέγα Κυνός είναι χίλιες φορές αραιότερη από την ατμόσφαιρα της Γης στο επίπεδο της θάλασσας. Αντιθέτως το ηλιακό στέμμα, το οποίο είναι θερμότερο και πυκνότερο από την επιφάνεια του υπεργίγαντα δεν προσμετράται στη διάμετρο του Ήλιου. Η διαχωριστική γραμμή στην οποία τα αποβαλλόμενα υλικά από το άστρο δεν προσμετρώνται στην ακτίνα του αστέρα δεν έχει ακόμη καθοριστεί.

Επίσης το VY Μεγάλου Κυνός είναι ένα από τα πιο φωτεινα άστρα στο Γαλαξία, με λαμπρότητα ίση με αυτή 450.000 Ήλιων, αν και το περιαστρικό νεφέλωμα απορροφά μεγάλο μέρος του ορατού φωτός.[7][8] Η μάζα του αστέρα είναι 30 με 40 φορές μεγαλύτερη από την ηλιακή μάζα. Ο αστέρας είναι πολύ ασταθής και αναμένεται να εκραγεί ως υπερνόβα σε περίπου εκατό χιλιάδες χρόνια, όπως προέβλεψαν αστρονόμοι βασισμένοι σε παρατηρήσεις του ΔΤΧ.[9]

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σύγκριση μεγεθών του Μεγάλου Κυνός και του Ήλιου
  • UY Ασπίδος, ένας άλλος υπεργίγαντας ο οποίος χαρακτηρίζεται ως ένα από τα μεγαλύτερα γνωστά άστρα

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 «SIMBAD basic query result: VY Canis Majoris». SIMBAD, Centre de Données astronomiques de Strasbourg. Ανακτήθηκε στις 7 Μαρτίου 2009. 
  2. ↑ «Hipparchos catalogue: query form». CASU Astronomical Data Centre. Cambridge Astronomical Survey Unit. 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιανουαρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 10 Μαρτίου 2009. 
  3. ↑ «GCVS Query=VY CMa». General Catalogue of Variable Stars @ Sternberg Astronomical Institute, Μόσχα, Ρωσσία. Ανακτήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 2010. 
  4. ↑ Lipscy, S. J.; Jura, M.; Reid, M. J. (10 Ιουνίου 2005). «Radio photosphere and mass-loss envelope of VY Canis Majoris». The Astrophysical Journal (The American Astronomical Society) 626 (1): 439–445. doi:10.1086/429900. Bibcode: 2005ApJ...626..439L. https://archive.org/details/sim_astrophysical-journal_2005-06-10_626_1/page/439. 
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Wittkowski, M.; Hauschildt, P.H.; Arroyo-Torres, B.; Marcaide, J.M. (5 April 2012). «Fundamental properties and atmospheric structure of the red supergiant VY CMa based on VLTI/AMBER spectro-interferometry». Astronomy & Astrophysics 540: L12. doi:10.1051/0004-6361/201219126. Bibcode: 2012A&A...540L..12W. 
  6. ↑ «The Canis Major Constellation - Universe Today» (στα αγγλικά). Universe Today. 2016-12-16. https://www.universetoday.com/19780/canis-major-constellation/. Ανακτήθηκε στις 2018-04-03. 
  7. ↑ 7,0 7,1 Humphreys, Roberta (13 Οκτωβρίου 2006). «VY Canis Majoris: the astrophysical basis of its luminosity». arXiV. 
  8. ↑ «Spectrum of massive star VY Canis Majoris». ESA Herschel. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Αυγούστου 2011. Ανακτήθηκε στις 15 Νοεμβρίου 2011. 
  9. ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Φεβρουαρίου 2001. Ανακτήθηκε στις 29 Δεκεμβρίου 2011. 

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα VY Canis Majoris στο Wikimedia Commons