Κινήσεις | 1.ε4 γ6 |
---|---|
ECO | B10–B19 |
Προέλευση | Εφημερίδα Bruederschaft (1886) |
Ονομασία | Οράτιο Κάρο και Μάρκους Κανν |
Γονέας | Παρτίδα πιονιού του βασιλιά |
Η Άμυνα Κάρο–Κανν είναι ένα σκακιστικό άνοιγμα που χαρακτηρίζεται από τις κινήσεις (σε αλγεβρική σημειογραφία):
Η Κάρο–Κανν είναι μια κοινή άμυνα εναντίον του ανοίγματος του πιονιού του βασιλιά και έχει χαρακτηριστεί ως ημιανοικτή παρτίδα, όπως η Σικελική άμυνα και η Γαλλική άμυνα, παρά το γεγονός ότι πιστεύεται ότι είναι πιο σταθερή και λιγότερο δυναμική από αυτά τα ανοίγματα. Αυτή η άμυνα συχνά οδηγεί σε καλά φινάλε για τον μαύρο, ο οποίος έχει την καλύτερη δομή των πιονιών.
Το άνοιγμα πήρε το όνομά του από τον Άγγλο σκακιστή Οράτιο Κάρο και τον Αυστριακό σκακιστή Μάρκους Κανν, οι οποίοι το ανέλυσαν το 1886. Ο Κανν σημείωσε μια εντυπωσιακή νίκη σε 17 κινήσεις με την Άμυνα Κάρο–Κάνν εναντίον του Γερμανο-Βρετανού πρωταθλητή σκακιού Ζακ Μίεσες στο 4ο γερμανικό Πρωτάθλημα Σκακιού τον Μάιο του 1885 στο Αμβούργο:
1. ε4 γ6 2. δ4 δ5 3. ε5 Αζ5 4. Αδ3 Α:δ3 5. Β:δ3 ε6 6. ζ4 γ5 |
7. γ3 Ιγ6 8. Ιζ3 Ββ6 9. 0-0 Ιθ6 10. β3 γ:δ4 11. γ:δ4 Ιζ5 12. Αβ2 Πγ8 |
13. α3 Ιγ:δ4 14. Ι:δ4 Αγ5 15. Πδ1 Ι:δ4 16. Α:δ4 Α:δ4+ 17. Β:δ4 Πγ1 0–1[1] |
Η συνηθισμένη συνέχεια είναι:
Ακολουθείται από:
Η "Κλασική βαριάντα" (3. Ιγ3) έχει αποκτήσει μεγάλη δημοτικότητα.
Ο πιο συνηθισμένος τρόπος χειρισμού της Κάρο–Κάνν είναι η "Κλασική βαριάντα" (που συχνά αναφέρεται και ως "Βαριάντα Καπαμπλάνκα" από τον Χοσέ Ραούλ Καπαμπλάνκα), με τις χαρακτηριστικές κινήσεις:
Αυτή θεωρούταν για πολύ καιρό ότι αντιπροσωπεύει καλύτερα το παιχνίδι στην Κάρο–Κάνν και για τις δύο πλευρές. Ο λευκός συνήθως συνεχίζει με:
Αν και το πιόνι του λευκού στο θ5 φαίνεται έτοιμο να επιτεθεί, μπορεί να αποδειχθεί αδυναμία κατά το φινάλε.[2]
Ένα μεγάλο μέρος της φήμης της Κάρο–Κάνν ως συμπαγή άμυνα πηγάζει από αυτήν την βαριάντα. Ο μαύρος καθιστά πολύ λίγους συμβιβασμούς στην δομή των πιονιών και παίζει έγκαιρα γ6-γ5 για να διεκδικήσει το τετράγωνο δ4. Οι βαριάντες με το μεγάλο ροκέ του μαύρου έδωσαν στην Κάρο–Κάνν την φήμη της σταθερότητας, αλλά και της κάπως βαρετής. Πρόσφατα, πιο δημοφιλής είναι οι βαριάντες με το μικρό ροκέ του μαύρου, ή ακόμη και αφήνοντας τον μαύρο βασιλιά στο κέντρο. Αυτές οι παραλλαγές μπορεί να είναι έντονες και δυναμικές.
Μια άλλη συνέχεια με σταθερή θέση, είναι η "Μοντέρνα βαριάντα" που χαρακτηρίζεται από τις κινήσεις:
Για κάποιο καιρό είχε το όνομά του πρώτου παγκόσμιου πρωταθλητή Βίλελμ Στάινιτς, στις μέρες μας η βαριάντα αναφέρεται ποικιλοτρόπως ως βαριάντα Σμισλόφ από τον έβδομο παγκόσμιο πρωταθλητή Βασίλι Σμισλόφ ο οποίος έπαιξε μια σειρά από αξιοσημείωτα παιχνίδια με αυτήν, ή βαριάντα Κάρποφ, από τον δωδέκατο παγκόσμιο πρωταθλητή Ανατόλι Κάρποφ, στου οποίου το ρεπερτόριο εμφανιζόταν αρκετά συχνά, ή συνηθέστερα ως Σύγχρονη ή Μοντέρνα βαριάντα.
Ο βραχυπρόθεσμος στόχος της 4...Ιδ7 είναι να διευκολύνει την ανάπτυξη με την έγκαιρη ανταλλαγή ενός ζεύγους Ίππων, χωρίς να θέτει σε κίνδυνο τη δομική ακεραιότητα της θέσης του. Το παιχνίδι είναι παρόμοιο με την Κλασική βαριάντα εκτός από το ότι ο μαύρος έχει μεγαλύτερη ελευθερία από την καθυστέρηση της ανάπτυξης του αξιωματικού του, μιας και δεν είναι αναγκασμένος να τον κινήσει στο τετράγωνο θ6. Ωστόσο, αυτή η ελευθερία έρχεται με ένα κόστος καθώς ο λευκός απολαμβάνει την προστιθέμενη ελευθερία με την κατάληψη χώρου στο κέντρο, και συχνά παίζει το επιθετικό 5.Ιη5!? όπου η ανάπτυξη του μαύρου είναι υπό αμφισβήτηση, καθώς υπάρχει αδυναμία θέσης στο τετράγωνο ζ7. Με αυτή τη βαριάντα παιζόταν η διάσημη έκτη και τελευταία παρτίδα του Deep blue εναντίον του Γκάρι Κασπάροφ στη ρεβάνς του 1997 όπου Κασπάροφ διέπραξε τη γνωστή γκάφα και έχασε.
Η εξειδικευμένη γνώση είναι απαραίτητη για να παιχτεί αυτό το άνοιγμα. Διαφορετικά ο μαύρος μπορεί να πέσει θύμα πρωίμων επιθέσεων, όπως η παγίδα του λευκού για γρήγορο ματ με 5.Βε2 και στη συνέχεια 6.Ιδ6#.
Οι βαριάντες "Μπρονστάιν–Λάρσεν" και "Κορτσνόι" ξεκινούν και οι δύο με τις εξής κινήσεις:
Η "Βαριάντα Μπρονστάιν–Λάρσεν" γίνεται με την κίνηση:
Ο μαύρος επιλέγει εθελοντικά μια κατώτερη δομή των πιονιών του και την πρακτική αναγκαιότητα του μεγάλου ροκέ, ενώ κερδίζει δυναμική αποζημίωση υπό τη μορφή της ανοιχτής στήλης "η" για τον πύργο του και ένα ασυνήθιστα ενεργό παιχνίδι για άμυνα Κάρο–Κανν. Θεωρείται γενικά κάπως εσφαλμένη συνέχεια, αν και ο διεκδικητής του παγκόσμιου πρωταθλήματος Ντέιβιντ Μπρονστάιν και ο πρώην υποψήφιος παγκόσμιος πρωταθλητής Μπεντ Λάρσεν την υποστηρίζουν με κάποια επιτυχία.
Η "Βαριάντα Κορτσνόι" γίνεται με την κίνηση:
Ο Βίκτωρ Κορτσνόι είχε παίξει πολλές φορές 5...ε:ζ6 (συμπεριλαμβανομένου του πρώτου αγώνα με τον Ανατόλι Κάρποφ για το παγκόσμιο πρωτάθλημα), επίσης αυτή η συνέχεια έχει απασχολήσει και τον Ουλφ Άντερσον. Η κίνηση του μαύρου 5...ε:ζ6 θεωρείται ως απόηχος της 5...η:ζ6!? της βαριάντας Μπρονστάιν-Λάρσεν και προσφέρει στον μαύρο ταχεία ανάπτυξη, αν και παραχωρεί στον λευκό ανώτερη δομή πιονιών και μακροπρόθεσμες προοπτικές (ο μαύρος πρέπει να είναι προσεκτικός διότι το δ-πιόνι είναι πλέον δυναμικό πιόνι για το φινάλε).
Η "Προχωρημένη βαριάντα" 3...Αζ5 ακολουθεί τις κινήσεις:
Αν και η συνέχεια αυτή είχε θεωρηθεί ευρέως ως κατώτερη για πολλά χρόνια, έχει πλέον αποκτήσει δημοτικότητα λόγω κυρίως στη στρατηγική κατάρρευση την οποία υπέστη με τα λευκά ο Άρον Νίμζοβιτς από τον Χοσέ Ραούλ Καπαμπλάνκα σε ένα από τα παιχνίδια τους στο τουρνουά της Νέας Υόρκης το 1927[3]
Η "Προχωρημένη βαριάντα" έχει έκτοτε αναζωογονηθεί από επιθετικές συνέχειες. Μία από αυτές είναι η Επίθεση Μπαγιονέτ (4.Ιγ3 ε6 5.η4), που ήταν μια δημοφιλής συνέχεια στη δεκαετία του 1980 και αργότερα υιοθετήθηκε από τον Λετονό γκρανμαίτρ Αλεξέι Σίροφ. Μία άλλη συνέχεια είναι η τουλάχιστον φιλόδοξη βαριάντα 4.Ιζ3 ε6 5.Αε2 γ5 6.Αε3, που διαδόθηκε από τον Άγγλο γκρανμαίτρ Νάιτζελ Σορτ και εμφανιζόταν συχνά στη δεκαετία του 1990.
Η βαριάντα 3...γ5 ακολουθεί τις κινήσεις:
Είναι μια σημαντική εναλλακτική λύση η οποία αποφεύγει το βάρος της θεωρίας που συνδέεται με την 3...Αζ5. Χρησιμοποιήθηκε από τον Μιχαήλ Μποτβίνικ στο ματς για το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα το 1961 εναντίον του Μιχαήλ Ταλ (αν και με αρνητικό αποτέλεσμα για τον Μποτβίνικ - δύο ισοπαλίες και μία ήττα). Η συνέχεια αυτή βαπτίσθηκε το "Arkell/Khenkin Variation" στο κορυφαίο σκακιστικό περιοδικό New in Chess (επετηρίδα 42η), προς αναγνώριση της μελέτης που έκαναν αυτοί οι δύο γκρανμαίτρ και την επιτυχία που είχαν παίζοντας αυτή τη βαριάντα. Σε σύγκριση με τη Γαλλική άμυνα, ο μαύρος στερείται το τέμπο για να παίξει την ...ε6. Ωστόσο, ο λευκός μπορεί να το εκμεταλλευτεί μόνο με την αποδυνάμωση του δικού του ελέγχου στο κέντρο με 4.δ:γ5 όπου ο Μαύρος έχει καλές πιθανότητες να ανακτήσει το πιόνι.
Η Βαριάντα ανταλλαγής ακολουθεί τις κινήσεις: 1.ε4 γ6 2.δ4 δ5 3.ε:δ5 γ:δ5.
Η "Αληθής βαριάντα ανταλλαγής" ξεκινά με την κίνηση:
Και συνεχίζει:
Αυτή η γραμμή θεωρείται ότι προσφέρει ίσες ευκαιρίες και δοκιμάστηκε από τον Μπόμπι Φίσερ. Ορισμένες από τις στρατηγικές ιδέες της είναι ανάλογες με αυτές της Βαριάντα ανταλλαγής στο Μη αποδεκτό γκαμπί της βασίλισσας (1.δ4 δ5 2.γ4 ε6 3.Ιγ3 Ιζ6 4.γ:δ5 ε:δ5) σε αντίθετα χρώματα.
Η "Επίθεση Πανόφ–Μποτβίνικ" ξεκινά με την κίνηση:
Πήρε το όνομα του Βασίλι Πανόφ και του παγκόσμιου πρωταθλητή Μιχαήλ Μποτβίνικ. Το σύστημα αυτό οδηγεί συχνά σε τυπικές θέσεις με απομονωμένο πιόνι βασίλισσας, με τον λευκό να αποκτά ταχεία ανάπτυξη, μια λαβή στο ε5 και επιθέσεις στην πλευρά του βασιλιά με πιθανότητες να αντισταθμίσει τη μακροπρόθεσμη διαρθρωτική αδυναμία του απομονωμένου πιονιού στο τετράγωνο δ4. Η μείζωνα βαριάντα σε αυτή τη γραμμή είναι 4...Ιζ6 5.Ιγ3 ε6 6.Ιζ3, όπου οι κύριες εναλλακτικές λύσεις του μαύρου είναι 6...Αβ4 (μια θέση που συχνά μεταφέρεται με μεταθέσεις σε βαριάντες της Νιμζοϊνδικής Άμυνας) και 6...Αε7, που είναι μια από τις πιο κοινές συνέχειες. Η συνέχεια 6...Ιγ6?! είναι κατώτερη διότι θα ακολουθήσει το 7.γ5!, με το οποίο ο λευκός θα κάνει σχέδια για την πολιορκία του τετραγώνου ε5 με την προώθηση του β-πιονιού στο β5, ή με την ανταλλαγή του μαύρου ίππου στο γ6 μετά από Αβ5.
Ο λευκός μπορεί να παίξει 2.γ4, τότε ο μαύρος μπορεί να συνεχίσει με 2...δ5. Η συνέχεια μπορεί να μετατραπεί σε επίθεση Πανόφ–Μποτβίνικ (με ε:δ5 γ:δ5, δ4) ή Κάρο–Κανν με ανταλλαγή στο δ5. Ο μαύρος εναλλακτικά μπορεί να συνεχίσει με 2...ε5.
Ο λευκός μπορεί σε άλλη περίπτωση να παίξει 2.Ιγ3, τότε ο μαύρος μπορεί να συνεχίσει και πάλι με 2...δ5. Η συνέχεια μπορεί να οδηγήσει στη βαριάντα Στάινιτς (B17), σε Κάρο–Κανν (B10), σε Κάρο–Κανν (B15), ή στη βαριάντα δύο Ίππων με 3.Ιζ3 Αη4 (B11). Ο μαύρος εναλλακτικά μπορεί να συνεχίσει με 2...η6.
Μετά από τις κινήσεις 1.ε4 γ6 2.δ4, ο μαύρος έχει και πάλι την επιλογή 2...η6, που συνήθως ο λευκός απαντά με 3.Ιγ3 και τότε ο μαύρος μπορεί να συνεχίσει με 3...Αη7 ή 3...δ5.
Η βαριάντα 1.ε4 γ6 2.Ιζ3 δ5 3.Ιγ3, γνωστή και ως "Βαριάντα δύο Ίππων", παίχτηκε από τον Μπόμπι Φίσερ στις αρχές της καριέρας του, όπου η πρόθεση των λευκών είναι να επωφεληθούν από την ταχεία ανάπτυξη, καθώς και να διατηρήσουν τις δυνατότητες που έχει το δ-πιόνι. Η λογική και πιθανά καλύτερη απάντηση για τα μαύρα είναι η 3...Αη4. Μετά από 4.θ3 Α:ζ3 5.Β:ζ3, για τη συνέχιση του έλεγχου της θέσης, τα μαύρα έχουν την επιλογή 5...Ιζ6 ή 5...ε6. Αυτή η βαριάντα στήνει μια παγίδα, διότι αν τα μαύρα παίξουν σύμφωνα με τη συνέχεια της Κλασικής βαριάντας, μπαίνουν σε μπελάδες μετά από 3...δ:ε4 4.Ι:ε4 Αζ5 (ή 4...Ιδ7) 5.Ιη3 Αη6?! (ή 5...Αη4) 6.θ4 θ6 7.Ιε5 Αθ7 (7...Βδ6 ίσως είναι η καλύτερη κίνηση) 8.Βθ5! η6 (αναγκαστικά) 9.Αγ4! ε6 (9...η:θ5?? 10.Β:ζ7#) 10.Βε2 με ένα τεράστιο πλεονέκτημα για τα λευκά. Εδώ η καλύτερη κίνηση για τα μαύρα είναι 10...Βε7! Αντ' αυτής, ο Εμάνουελ Λάσκερ (Λάσκερ–Ράντσηρ, 1908)[4] και ο Αλεξάντρ Αλιέχιν (Αλιέχιν–Μπρους, 1938)[5] τελείωσαν γρήγορα μετά από τις κινήσεις, 10...Αη7?? 11.Ι:ζ7! και αντίστοιχα 10...Ιζ6?? 11.Ι:ζ7! Η συνέχεια 4...Αθ5 είναι μια σύνθετη κατάσταση, στην οποία τα λευκά μπορούν να παγιδεύσουν τον αξιωματικό, αλλά τα μαύρα παίρνουν μια πολύ μεγάλη αποζημίωση για αυτό.
Η "Βαριάντα φαντασίας" γνωστή και ως "Βαριάντα Ταρτακόβερ" χαρακτηρίζεται από τις κινήσεις 1.ε4 γ6 2.δ4 δ5 3.ζ3. Η διάταξη αυτή μοιάζει κάπως με το Μπλάκμαρ-Ντίεμερ γκαμπί. Η πιο σταθερή ίσως απάντηση είναι η 3...ε6, που ετοιμάζεται να εκμεταλλευτεί τα μαύρα τετράγωνα μέσω ...γ5, αν και ο Γιασέρ Σεϊραβάν έχει δοκιμάσει και την 3...η6. Οι γκρανμαίτρς Λαρς Σχάντορφ και Σαμ Σάνκλαντ προτιμούν την 3...δ:ε4 4.ζ:ε4 ε5 5.Ιζ3 Αη4 6.Αγ4 Ιδ7 7.0-0 Ιγζ6 8.γ3 Αδ6 με τη συνέχεια στο παιχνίδι να είναι έντονη και διφορούμενη. Ενδιαφέρουσα, αν και μάλλον ανεπαρκής, είναι η κίνηση 3...ε5. Αυτή είναι η λεγόμενη "Βαριάντα διαστρεβλωμένης φαντασίας" που έχει ως στόχο να εκμεταλλευτεί τις αδυναμίες των λευκών στην α7-θ1 διαγώνιο. Μια ιδέα που είναι παρόμοια με την βαριάντα που υπερασπίστηκε ο Baadur Jobava συνεχίζοντας με 3...Ββ6. Σχετικό με τη "Βαριάντα φαντασίας" είναι και το γκαμπί 1.ε4 γ6 2.δ4 δ5 3.Ιγ3 δ:ε4 4.ζ3, που προέρχεται από τον Σερ Στιούαρτ Μίλνερ-Μπάρι, καθώς και το γκαμπί 1.ε4 γ6 2.δ4 δ5 3.Ιγ3 δ:ε4 4.Αγ4 Ιζ6 5.ζ3, που προέρχεται από τον φον Χέννινγκ.
Η κίνηση 3.Ιγ3 έπεσε σε δυσμένεια κατά τη δεκαετία του 1970, εξαιτίας της βαριάντας 1.ε4 γ6 2.δ4 δ5 3.Ιγ3 η6, η οποία είναι γνωστή και ως "Βαριάντα Γκουργκενίτζε" καθώς προέρχεται από τον Μπουχούτι Γκουργκενίτζε (Bukhuti Gurgenidze). Έκτοτε, η κίνηση 3.Ιδ2 θεωρείται ο πλέον κατάλληλος τρόπος για να φτάσεις στις θέσεις που προκύπτουν από ...δ:ε4. Μετά από την 3.Ιδ2, η κίνηση 3...η6 καλύπτεται από την 4.γ3, όπου ο αξιωματικός στο φιανκέτο δεν μπορεί να κάνει και πολλά πράγματα.
Η "Επίθεση Χιλμπίλυ" (Hillbilly Attack, επίθεση βουνίσιων) γίνεται με 2.Αγ4?! και η βαριάντα αυτή παίζεται συχνά από παίκτες συλλόγων. Τα μαύρα μπορούν απλά να παίξουν 2...δ5 3.ε:δ5 γ:δ5, κερδίζοντας ένα τέμπο για τον αξιωματικό.
Η "Θολή επίθεση" ή "Επίθεση Ντανστ" γίνεται με 2.Ιγ3, ωστόσο, έχει πολλές δυνατότητες να μετατραπεί και μία από αυτές περιλαμβάνει την Κάρο–Κανν. Μετά τις κινήσεις 1.ε4 γ6 2.Ιγ3 δ5 3.Βζ3!, η θέση του λευκού είναι καλή σύμφωνα με τον Γκράχαμ Μπέρτζες. Μερικοί μελετώντας σε βάθος τη θεωρία της βαριάντας αυτής, υποστηρίζουν τη βιωσιμότητά της ως ένα πραγματικό όπλο εναντίον της Κάρο–Κανν.[6]
Σημειώστε ότι η Κάρο–Κάνν μπορεί μερικές φορές να επιτευχθεί με μεταστροφή κινήσεων από το Αγγλικό άνοιγμα: 1.γ4 γ6 2.ε4 δ5.