Άουγκουστ Βάισμαν

Άουγκουστ Βάισμαν
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		August Weismann (Γερμανικά)
Γέννηση17  Ιανουαρίου 1834[1][2][3]
Φραγκφούρτη[4][5]
Θάνατος5  Νοεμβρίου 1914[1][2][3]
Φράιμπουργκ[5]
ΥπηκοότηταΒασίλειο της Πρωσίας
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν
ΒραβεύσειςDarwin Medal (1908), Μετάλλιο Κοτένιους (1876), μετάλλιο Δαρβίνος-Γουάλας (1908), Βαυαρικό Μαξιμιλιανό Τάγμα για τις Επιστήμες και Τέχνες (1894) και αλλοδαπό μέλος της Βασιλικής Εταιρείας του Λονδίνου (30  Ιουνίου 1910)
Επιστημονική σταδιοδρομία
Ερευνητικός τομέαςβιολογία, ιατρική, ζωολογία, εξελικτική βιολογία και γενετική
ΑξίωμαGeheimrat
Ιδιότηταβιολόγος, ζωολόγος, γενετιστής, ιατρός, εξελικτικός βιολόγος και βοτανολόγος
Διδακτορικός καθηγητήςRudolf Leuckart
Φοιτητές τουAdolf Fritze
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Φρήντριχ Λέοπολντ Άουγκουστ Βάισμαν (Friedrich Leopold August Weismann, 17 Ιανουαρίου 1834 – 5 Νοεμβρίου 1914) ήταν Γερμανός εξελικτικός βιολόγος[6]. Ο Ερνστ Μάυρ τον κατέταξε ως τον δεύτερο πιο αξιόλογο θεωρητικό εξελικτικό του 19ου αιώνα μετά τον ίδιο τον Κάρολο Δαρβίνο και ως έναν «από τους μεγαλύτερους βιολόγους όλων των εποχών»[7].

Ο Βάισμαν, γιος καθηγητή γυμνασίου, γεννήθηκε στη Φραγκφούρτη. Σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν και αργότερα διετέλεσε διευθυντής του Ζωολογικού Ινστιτούτου και ο πρώτος καθηγητής της ζωολογίας στο Πανεπιστήμιο του Φράιμπουργκ. Απεβίωσε στο Φράιμπουργκ σε ηλικία 80 ετών.

Η συνεισφορά του στη βιολογία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η βασική συνεισφορά του ήταν η θεωρία της συνεχίσεως του βλαστοπλάσματος ή πλάσματος των γαμετών (Germ plasm theory), γνωστή κάποτε και ως «βαϊσμανισμός»[8], κατά την οποία σε έναν πολυκύτταρο οργανισμό η κληρονομικότητα μεταδίδεται μόνο δια των ωαρίων και των σπερματοζωαρίων (που από κοινού ονομάζονται γαμέτες): Τα άλλα κύτταρα του σώματος, τα λεγόμενα «σωματικά κύτταρα», δεν λειτουργούν ως φορείς κληρονομικότητας. Η γενετική πληροφορία δεν μπορεί να περάσει από το σώμα στο βλαστόπλασμα και από εκεί στην επόμενη γενεά. Αυτός ο φραγμός αναφέρεται ως φραγμός Βάισμαν.[9] Ο φραγμός αυτός αποκλείει την κληρονόμηση των επίκτητων χαρακτηριστικών, κάτι που είχε υποστηρίξει ο Ζαν Μπατίστ Λαμάρκ («Λαμαρκισμός»)[10].

Ο Βάισμαν έκανε και πειράματα για να ελέγξει τη θεωρία του: Αφαίρεσε τις ουρές 68 λευκών ποντικών και των απογόνων τους, επανειλημμένα επί 5 γενεές και ανέφερε ότι κανένας ποντικός δεν γεννήθηκε ως συνέπεια χωρίς ουρά, ούτε καν με βραχύτερη ουρά: «901 ποντικάκια παράχθηκαν από 5 γενεές τεχνητώς ακρωτηριασθέντων γονέων και όμως δεν υπήρξε ούτε ένα παράδειγμα μικρής ουράς ή οποιασδήποτε άλλης ανωμαλίας της»[11].

Η ιδέα του φραγμού Βάισμαν κατέχει κεντρική θέση στη σύγχρονη εξελικτική βιολογία, παρότι δεν εκφράζεται πλέον με τους ίδιους όρους. Για τον Βάισμαν, η κυρίως τυχαία διαδικασία των μεταλλάξεων, που πρέπει να συμβαίνουν στους γαμέτες (ή στα βλαστοκύτταρα από τα οποία αυτοί προέρχονται), είναι η μοναδική πηγή αλλαγών, ώστε να επενεργήσει η φυσική επιλογή. Οι ιδέες του Βάισμαν προηγήθηκαν της επανανακαλύψεως των ερευνών του Γκρέγκορ Μέντελ και, παρά το ότι ο Βάισμαν ήταν επιφυλακτικός ως προς την αποδοχή του «μενδελισμού», οι νεότεροι ερευνητές δεν άργησαν να πραγματοποιήσουν τη σύνδεση.

Εργογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 122842092. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/August-Friedrich-Leopold-Weismann. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ 3,0 3,1 (Αγγλικά) SNAC. w6pc35m3. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  5. ↑ 5,0 5,1 (Ιταλικά) www.accademiadellescienze.it. august-weismann. Ανακτήθηκε στις 1  Δεκεμβρίου 2020.
  6. ↑ August Weismann. www.nndb.com
  7. ↑ Mayr, Ernst (1982): The growth of biological thought, Harvard Un. Press, σελ. 698
  8. ↑ Romanes, George John: An examination of Weismannism, The Open court publishing company, Σικάγο 1893 [1]
  9. ↑ Germ-Plasm, a theory of heredity (1893) - πλήρες κείμενο. Esp.org. Ανακτήθηκε στις 2012-02-25.
  10. ↑ Huxley, Julian (1942): Evolution, the modern synthesis, σελ. 17
  11. ↑ August Weismann: Essays Upon Heredity. Clarendon Press, Οξφόρδη 1889

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Romanes, George John: An Examination of Weismannism, Longmans, Λονδίνο 1893
  • Churchill, F.B.: «August Weismann and a break from tradition», J. Hist. Biol, τ. 1 (1968), σσ. 91–112
  • Churchill, F.B.: «Hertwig, Weismann, and the meaning of the reduction division, circa 1890», Isis τ. 61 (1970), σσ. 429–457.
  • Löther, Rolf: Wegbereiter der Genetik: Gregor Johann Mendel und August Weismann, Verlag Harri Deutsch, Φραγκφούρτη 1990, ISBN 3-8171-1130-4
  • Risler, H.: «August Weismanns Leben und Wirken nach Dokumenten aus seinem Nachlass», στο: Freiburger Universitätsblätter Heft 87/88, Freiburg 1985, σσ. 23–42

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]