Έβνο Άζεφ

Έβνο Άζεφ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1869[1][2][3]
Lyskava
Θάνατος24  Απριλίου 1918
Βερολίνο
Τόπος ταφήςWilmersdorf Cemetery
Χώρα πολιτογράφησηςΡωσική Αυτοκρατορία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΡωσικά
ΣπουδέςΤεχνολογικό Ινστιτούτο της Καρλσρούης
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητατρομοκράτης
δημοσιογράφος
πολιτικός
κατάσκοπος
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΚόμμα των Σοσιαλεπαναστατών
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Έβνο Άζεφ (ρωσικά: Евгений Филиппович "Евно Фишелевич" Азеф, μεταφράζεται επίσης ως Evno Azef, 1869-1918), ήταν Ρώσος σοσιαλ-επαναστάτης ο οποίος ήταν επίσης διπλός πράκτορας και προβοκάτορας, ασχολούμενος τόσο σαν οργανωτής δολοφονιών για το Σοσιαλ-Επαναστατικό Κόμμα και κατάσκοπος της αστυνομίας για την Οχράνα, την Αυτοκρατορική μυστική αστυνομία. Ανέβηκε στις γραμμές του κόμματος και έγινε αρχηγός του τρομοκρατικού κλάδου του κόμματος, την Οργάνωση Μάχης των Εσέρων, από το 1904 ως το 1908.

Αφού αποκαλύφθηκε από τον επαναστάτη Βλαντιμίρ Μπούρτσεφ το 1909 κατέφυγε στη Γερμανία όπου απεβίωσε το 1918.

Βιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε ως Έβνο Φισέλεβιτς Άζεφ στη Λίσκαβα (τώρα Περιοχή Μπρεστ, Λευκορωσία) το 1869 από μια φτωχή Εβραϊκή οικογένεια. Ήταν το δεύτερο από εφτά παιδιά.

Έλαβε μόνο τη στοιχειώδη εκπαίδευση. Αργότερα εργάστηκε σαν δημοσιογράφος και περιοδεύων πωλητής. Έγινε επαναστάτης από νεαρός. Το 1892, όταν επρόκειτο να συλληφθεί, καταχράστηκε 800 ρούβλια και κατέφυγε στη Γερμανία, στην αρχή στην Καρλσρούη και μετά στο Ντάρμσταντ. Εκεί σπούδασε και έγινε ηλεκτρολόγος μηχανικός. Εκείνα τα χρόνια επίσης, ο Σεργκέι Βασίλιεβιτς Ζουμπάτοβ της Οχράνα τον στρατολόγησε σαν πληροφοριοδότη της αστυνομίας.[4]

Στη Γερμανία επίσης, εντάχθηκε σε μια ομάδα εξόριστων μελών του Ρωσικού Σοσιαλ-Δημοκρατικού Κόμματος και ταξίδεψε σε όλη την Ευρώπη για να συναντήσει άλλους επαναστάτες. Ο Άζεφ προσχώρησε σε μια ομάδα Εσέρων το 1894. Ταξίδεψε ευρύτατα σε όλη την Ευρώπη, κάνοντας επαφή με εξέχοντες Εσέρους, συλλέγοντας πληροφορίες και φτάνοντας με τον τρόπο του στους εσωτερικούς κύκλους των Σοσιαλιστικών-Επαναστατικών κινημάτων. Ανάμεσα σε αυτούς που άθελά τους άνοιξαν τον δρόμο του Άζεφ ήταν ο σεβαστός ναρόντνικος Κ.Ο. Ζιτλόφσκι και ο Α.Α. Αργκούνοφ, ιδρυτής της “Βόρειας Ένωσης Σοσιαλ-Επαναστατών” το 1896. Αυτή η οργάνωση ήταν ένα από τα σημαντικότερα ιδρυτικά μέρη του ενωμένου Κόμματος των Εσέρων, και ο Άζεφ ήταν πληρεξούσιός της στο εξωτερικό. Ανέβηκε σε εκτίμηση και έγινε μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος.

Το 1899, κατ’ εντολή της τσαρικής Οχράνα, ο Άζεφ επέστρεψε στη Μόσχα, εργαζόμενος σαν ηλεκτρολόγος μηχανικός και καθιστώντας τον εαυτό του απαραίτητο για το Κόμμα των Εσέρων. Το 1903 έδωσε πληροφορίες στην Οχράνα που οδήγησαν στη σύλληψη του Γκριγκόρι Γκερσούνι, επικεφαλής της Οργάνωσης Μάχης του κόμματος (το στρατιωτικό του σκέλος), επιτρέποντας στον Άζεφ να τον διαδεχθεί (με τον Μπόρις Σαβινκόβ σαν βοηθό του). Σε αυτή τη θέση οργάνωσε δολοφονίες, περιλαμβανομένων αυτών του Βιατσεσλάβ Πλέβε (1904), του θείου του Τσάρου Μεγάλου Δούκα Σέργιου Αλεξανδρόβιτς (1905) και του πατέρα Γκαπόν (1906).[5] Μέχρι το 1908, ο Άζεφ έπαιζε τον διπλό του ρόλο του επαναστάτη δολοφόνου και του κατασκόπου της αστυνομίας, που εισέπραττε 1.000 ρούβλια τον μήνα από τις αρχές. Συμπαθούντες στις γραμμές της αστυνομίας διέρρευσαν πληροφορίες στο κόμμα, αλλά δεν ήταν πιστευτές, και θεωρήθηκαν κακόβουλη προπαγάνδα.

Τελικά, ένας αποστάτης από την αστυνομία έπεισε τον επαναστάτη Βλαντιμίρ Μπούρτσεβ να αρχίσει μακρά έρευνα. Ο Μπούρτσεβ τελικά μίλησε με τον Αλεξέι Λοπούκιν, πρώην διευθυντή της Αστυνομίας, ο οποίος διαβεβαίωσε ότι ο Άζεφ δούλευε γι’ αυτούς.

Ο Μπούρτσεβ αποκάλυψε τον Άζεφ τον Φεβρουάριο του 1909. Συγκροτήθηκε ένα Δικαστήριο Τιμής στο Παρίσι για να εξακριβώσει την ενοχή του. Οι Εσέροι την επόμενη ημέρα αποφάσισαν να τον αφήσουν να πάει σπίτι, αφού υποσχέθηκε να φέρει πειστικές αποδείξεις της αθωότητάς του. Αντ’ αυτού, ο Άζεφ αφού απέφυγε την αντεκδίκηση, κατέφυγε πάλι στη Γερμανία. Η σύζυγός του, Λιούμπα Μανκίν, που δεν γνώριζε το διπλό παιχνίδι του, τον χώρισε και μετακόμισε στις ΗΠΑ.

Στη Γερμανία, ο Άζεφ έζησε με μια τραγουδίστρια και εργάστηκε σαν πωλητής κορσέδων και παίχτης στο χρηματιστήριο, επενδύοντας τα χρήματα που είχε συγκεντρώσει κατά τη διάρκεια της καριέρας του σαν διπλός πράκτορας. Από το 1915 ως το 1917, κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, φυλακίστηκε από τη Γερμανία σαν αλλοδαπός εχθρός.[6] Στη φυλακή ασθένησε από τα νεφρά του.

Ο Έβνο Άζεφ απεβίωσε στο Βερολίνο από νεφρική ανεπάρκεια στις 24 Απριλίου 1918. Τάφηκε σε ανώνυμο τάφο στο κοιμητήριο του Βίλμερσντορφ.

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Nikolajewsky, B. Azeff the Spy: Russian Terrorist and Police Stool. Garden City, NY, 1934.
  • Pevsner, G. La Doppia Vita di Evno Azev (1869-1918). Milano: Mondadori, 1936. 315 pp.
  • Anna Geifman Entangled in Terror: The Azef Affair and the Russian Revolution. Scholarly Resources, 1999.
  • Richard E. Rubenstein Comrade Valentine: The True Story of Azef the Spy—The Most Dangerous Man in Russia at the Time of the Last Czars. Harcourt Brace and Company, 1994.
  • Shukman, H. (ed.) The Blackwell Encyclopedia of the Russian Revolution. Oxford, 1988.
  • Hildermeier, M. Die sozialrevolutionäre Partei Russlands. Cologne, 1978.

Μυθιστορήματα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Rebecca West's The Birds Fall Down (1966) is a spy thriller based on the deeds of Azef.[7]
  • Roman Gul's novel Azef (originally General B.O., 1929; later edition OCLC 3229274) hewed closely to the facts, according to Allen Dulles.[7]
  • Joseph Conrad's novel Under Western Eyes (1911, OCLC 608066) used elements of the Azef story.[7]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 119084716. Ανακτήθηκε στις 15  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 (Αγγλικά) SNAC. w6z92rrb. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ 3,0 3,1 Faceted Application of Subject Terminology. 67997. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ Richard Wilmer Rowan Secret Service, p. 361, Hawthorn Books Inc., 1967 LCCC #66-15344, ASIN B001NH45U0
  5. ↑ «Notes on Georgii Appolonovich Gapon (1870-1906)». Northern Virginia Community College (novaonline.nvcc.edu). 2012. Ανακτήθηκε στις 18 Απριλίου 2016. 
  6. ↑ oseph O. Baylen (Nov., 1972). «Yevno Azeff: The Story of a Scoundrel». The History Teacher 6 (1): 77-82. doi:10.2307/492626. http://www.jstor.org/stable/492626?seq=1#page_scan_tab_contents. 
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Dulles, Allen, ed. (1969). Great Spy Stories from Fiction. Harper & Row. pp. 47–48. ISBN 978-0-00-410591-8.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]