Έλεκ Μπένεντεκ | |
---|---|
Γενικές πληροφορίες | |
Γέννηση | 30 Σεπτεμβρίου 1859[1][2] Bățanii Mici |
Θάνατος | 17 Αυγούστου 1929[1][2] Bățanii Mici |
Χώρα πολιτογράφησης | Ουγγαρία |
Εκπαίδευση και γλώσσες | |
Ομιλούμενες γλώσσες | ουγγρικά[3][4] |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | συγγραφέας[5] δημοσιογράφος πολιτικός συγγραφέας παιδικής λογοτεχνίας |
Πολιτική τοποθέτηση | |
Πολιτικό κόμμα/Κίνημα | Φιλελεύθερο Κόμμα |
Οικογένεια | |
Τέκνα | Marcell Benedek |
Συγγενείς | Dénes Lengyel (εγγονός), Miklós Lengyel (γαμπρός), István Benedek (εγγονός) και András Benedek (εγγονός) |
Αξιώματα και βραβεύσεις | |
Αξίωμα | μέλος της Εθνοσυνέλευσης της Ουγγαρίας (1887–1892) |
Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Μπένεντεκ Έλεκ (ανατολική σειρά ονόματος) ή Έλεκ Μπένεντεκ (δυτική σειρά ονόματος, ουγγρ. Elek Benedek) (30 Σεπτεμβρίου 1859 - 17 Αυγούστου 1929) ήταν Ούγγρος δημοσιογράφος και συγγραφέας, ευρέως γνωστός ως «Μεγάλος παραμυθάς σεκέλικων παραμυθιών».
Ο Μπέντενεκ γεννήθηκε στο Κίσμπατσον της Τρανσυλβανίας, που σήμερα ονομάζεται Μπατσάνι και ανήκει στη Ρουμανία. Σπούδασε στο Οντορχέιου Σεκουγιέσκ (ρουμανικά: Odorheiu Secuiesc) και αργότερα στη Βουδαπέστη. Μαθήτευσε δίπλα στον Γιομπ Σεμπέσι συλλέγοντας λαογραφικά στοιχεία. Το αποτέλεσμα ήταν μια συλλογή από Τρανσυλβανικά λαϊκά παραμύθια, η οποία γνώρισε τόσο θετική κριτική, ώστε ο νεαρός Έλεκ Μπένεντεκ εγκατέλειψε τις σπουδές του. Εργάστηκε αρχικά ως δημοσιογράφος για τη Budapest Hírlap (Εφημερίδα Βουδαπέστη) καθώς και για άλλες εφημερίδες.
Ήταν μέλος του ουγγρικού κοινοβουλίου στη Βουδαπέστη μεταξύ των ετών 1887 και 1892. Στις ομιλίες του αναφερόταν θετικά στη λογοτεχνία των νέων και στη «λαϊκή ποίηση», τη λαϊκή γλώσσα και τη δημόσια εκπαίδευση.
Το 1889 ίδρυσε, μαζί με τον Lajos Pósa, το πρώτο ουγγρικό λογοτεχνικό περιοδικό για νέους, που είχε τίτλο Az Én Újságom (Το περιοδικό μου). Επίσης, ήταν ένας από τους εκδότες του Jó Pajtás (Καλό παιδί) μαζί με τον Zsigmond Sebők.
Επιμελήθηκε επίσης μια σειρά από βιβλία που προορίζονταν για τη νεολαία με τον τίτλο Kis Könyvtár (Μικρή βιβλιοθήκη). Αυτή η σειρά αργότερα έγινε γνωστή ως Benedek Elek Kis Könyvtára (Μικρή βιβλιοθήκη του Έλεκ Μπένεντεκ).
Το 1900, ο Έλεκ Μπένεντεκ εντάχθηκε στο Kisfaludy Tarsasag (Ομάδα Kisfaludy), μια ομάδα διάσημων Ούγγρων συγγραφέων και ποιητών. Έγραψε επίσης ποιήματα, θεατρικά έργα, μυθιστορήματα και ιστορική λογοτεχνία, αλλά τα πιο διάσημα έργα του ήταν τα Παραμύθια Σέκελι.
Το 1885, δημοσιεύθηκε η συλλογή Székely Tündérország (Σέκελι παραμυθοχώρα), η οποία περιείχε τα πρώτα πρωτότυπα παραμύθια των συγγραφέων. Έξι χρόνια αργότερα, το 1891, εμφανίστηκε το Székely mesemondó (Σέκελι παραμυθάς).
Η μεγαλύτερη πρόκληση για τον Μπέντενεκ ήταν το Magyar mese-mondavilág (Ο κόσμος των ουγγρικών παραμυθιών και θρύλων), μια συλλογή σε πέντε τόμους που δημοσιεύθηκε μεταξύ 1894 και 1896 και ήταν αφιερωμένη στην ουγγρική χιλιετία.
Δίπλα στα πρωτότυπα παραμύθια, τοποθετούσε τις μεταφράσεις τους. Ανάμεσα σε αυτά τα παραμύθια βρίσκονται πολλά από τα παραμύθια των αδελφών Γκριμ και η μετάφραση του Χίλιες και μία νύχτες στα ουγγρικά.
Μετά τη Συνθήκη του Τριανόν (με την οποία η κυριαρχία της Τρανσυλβανίας μεταβιβάστηκε στη Ρουμανία), ο Μπέντενεκ επέστρεψε στο χωριό του, το Κίσμπατσον, όπου επιμελούνταν το περιοδικό για νέους Cimbora (Φίλος) μέχρι τον θάνατό του.