Έλληνες στην Αρμενία

Έλληνες στην Αρμενία
Συνολικός πληθυσμός
900[1]
Περιοχές με σημαντικούς πληθυσμούς
Γλώσσες
Ελληνικά (κυρίως Ποντιακά), Ρωσικά, Αρμενικά
Θρησκεία
Ορθόδοξη Εκκλησία

Οι Έλληνες της Αρμενίας, όπως και οι άλλες ομάδες των Ελλήνων του Καυκάσου, όπως οι Έλληνες στη Γεωργία, είναι κυρίως απόγονοι των Ποντίων, που αρχικά ζούσαν κατά μήκος των ακτών της Μαύρης Θάλασσας, στα υψίπεδα των Ποντιακών Άλπεων, και άλλα μέρη της βορειοανατολικής Ανατολίας. Στις αρχικές τους πατρίδες οι ελληνικές κοινότητες ονομάζονται Πόντιοι και της Έλληνες της Ανατολικής Ανατολίας αντίστοιχα. Οι ναυτικοί Ίωνες Έλληνες εγκαταστάθηκαν γύρω από τις νότιες ακτές της Μαύρης Θάλασσας από περίπου το 800 π.Χ. και αργότερα επεκτάθηκαν και σε παράκτιες περιοχές της σύγχρονης Ρουμανίας, της Ρωσίας, της Βουλγαρίας και της Ουκρανίας. Οι Έλληνες του Πόντου ζούσαν για χιλιάδες χρόνια, σχεδόν απομονωμένοι από την ελληνική χερσόνησο, διατηρώντας στοιχεία της Αρχαίας ελληνικής γλώσσας και κάνοντας τα ποντιακά ακατανόητα για τις περισσότερες άλλες σύγχρονες Ελληνικές γλώσσες. Ενώθηκαν στην περιοχή με αργότερα κύματα Ελλήνων στην Ελληνιστική, Ρωμαϊκή και Βυζαντινή περίοδο, που κυμαίνονται από έμπορους, λόγιους, κληρικούς, μισθοφόρους, ή πρόσφυγες από άλλα μέρη της Ανατολίας ή τα νότια Βαλκάνια.

Το κέντρο της ελληνικής διασποράς στο Αλαβερντί

Πολλά χωριά με μεγάλο ποσοστό εθνοτικών ελληνικών Αρμένιων βρίσκονται σε περιοχές κατά μήκος των βορείων συνόρων της Αρμενίας με τη Γεωργία, στο βόρειο τμήμα του μαρζ Λορί (επαρχία). Οι κύριες κοινότητες των Ελλήνων ήταν το Μαντάν, το Σαμλούγ, η Αχτάλα, το Γιαγντάν, τα Κογόσεα, το Ανκαβάν (Μιχάηλοφκα) και η Μεχμανά η οποία βρίσκεται στο θύλακα του Αρτσάχ. Μεγάλες κοινότητες μπορούν να βρεθούν επίσης και στο Αλαβερντί Γερεβάν,[2] το Βαναντζόρ, το Γκιουμρί, το Στεπαναβάν και το Νογιεμπεριάν. Η ομογένεια στην Αρμενία αριθμεί περίπου 1.800 άτομα έως πάνω από 4.000.[3] Οι αριθμοί τους έχουν μειωθεί σημαντικά από το τέλος της Σοβιετικής Ένωσης, λόγω της μετανάστευσης για οικονομικούς λόγους προς άλλες πρώην Σοβιετικές δημοκρατίες και την Ελλάδα. Οι Έλληνες και οι Αρμένιοι επίσης ζουν μαζί σε μικτές κοινότητες στα βόρεια αρμενικά σύνορα στη Γεωργία - αλλά οι αριθμοί τους έχουν μειωθεί σημαντικά λόγω της μετανάστευσης. Το Γιαγντάν στην επαρχία Λορί έχει περιγραφεί ως το τελευταίο εναπομείναν ελληνικό χωριό στην Αρμενία.[4]

  1. 2011 Armenian Census
  2. Hellenic Republic Αρχειοθετήθηκε 2010-08-29 στο Wayback Machine. Σφάλμα στο πρότυπο webarchive: Ελέγξτε την τιμή |url=. Empty῍ Hellenic Republic, Ministry of Foreign Affairs
  3. «Papoulias concludes state visit to Armenia». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2018. 
  4. «Visiting Yaghdan: The last Greek village in Armenia». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2009-09-13. https://web.archive.org/web/20090913030637/http://www.reporter.am/go/article/2009-07-10-visiting-yaghdan-the-last-greek-village-in-armenia. Ανακτήθηκε στις 19 May 2012. 
  5. The Ethnic Minorities of Armenia, Garnik Asatryan, Victoria Arakelova.