Ένας μήνας στην εξοχή

Ένας μήνας στην εξοχή
Ο Κονσταντίν Στανισλάφσκι και η Όλγα Κνίπερ σε παράσταση του έργου στο Θέατρο Τέχνης της Μόσχας το 1909
ΣυγγραφέαςΙβάν Τουργκένιεφ
ΤίτλοςМесяц в деревне
ΓλώσσαΡωσικά
Ημερομηνία δημιουργίας1850
Ημερομηνία δημοσίευσης1855
Μορφήθεατρικό έργο
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ένας μήνας στην εξοχή (Ρωσικός τίτλος: Месяц в деревне ) είναι πεντάπρακτο θεατρικό έργο του Ιβάν Τουργκένιεφ, το μόνο γνωστό έργο του για το θέατρο. Αρχικά με τίτλο Ο φοιτητής, το έργο γράφτηκε στη Γαλλία μεταξύ 1848 και 1850 και δημοσιεύτηκε το 1855 ως Δύο γυναίκες. Ανέβηκε στη σκηνή για πρώτη φορά το 1872 με τον σημερινό τίτλο.[1]

Πρόκειται για μια πικρή ερωτική κωμωδία που παρουσιάζει τα προβλήματα που προκύπτουν όταν η σύζυγος ενός πλούσιου Ρώσου γαιοκτήμονα και η νεαρή συνοδός της ερωτεύονται και οι δύο έναν αφελή νεαρό δάσκαλο, ο οποίος βρίσκεται στο επίκεντρο ενός ερωτικού τριγώνου για το οποίο αγνοεί τα πάντα. Το έργο θεωρείται πρόδρομος του ψυχολογικού ρεαλισμού των έργων του Άντον Τσέχωφ.[2]

Στην Ελλάδα ανέβηκε το 1979 στο Εθνικό Θέατρο με πρωταγωνίστρια τη Μαίρη Αρώνη σε μετάφραση και σκηνοθεσία Αλέξη Σολομού.[3]

Με τον αρχικό τίτλο Ο φοιτητής, το έργο απαγορεύτηκε από τη λογοκρισία της Αγίας Πετρούπολης χωρίς να παιχτεί. Ο Τουργκένιεφ άλλαξε τον τίτλο σε Δύο γυναίκες. Το 1854 επέτρεψαν τη δημοσίευση, υπό την προϋπόθεση ότι θα γίνονταν τροποποιήσεις - απαίτηση που έγινε περισσότερο για ηθικούς παρά για πολιτικούς λόγους. Για να δώσει τέλος στη διαμάχη, ο Τουργκένιεφ συμφώνησε τελικά με το όνομα Ένας μήνας στην εξοχή.[4]

Στην εισαγωγή της αγγλικής του μετάφρασης το 1994, ο Ρίτσαρντ Φρίμπορν έγραψε:

Η κωμωδία του Τουργκένιεφ αποκαλείται συχνά τσεχωφική, παρόλο που προηγήθηκε του ώριμου έργου του Τσέχωφ για περισσότερα από σαράντα χρόνια. Η επιβίωση του έργου και η απόλυτη επιτυχία του οφείλεται περισσότερο από οτιδήποτε άλλο στη δημοτικότητα των έργων του Τσέχωφ και στο θεατρικό είδος που εισήγαγε ο Στανισλάφσκι στο Θέατρο Τέχνης της Μόσχας. Η παράστασή του το 1909, όπου έπαιξε ο ίδιος τον ρόλο του Ρακίτιν, έδειξε τελικά την αληθινή λαμπρότητα του έργου του Τουργκένιεφ.

Το έργο διαδραματίζεται στο εξοχικό κτήμα του πλούσιου γαιοκτήμονα Ισλάεφ στη δεκαετία του 1840. Η 29χρονη Νατάλια Πετρόβνα είναι παντρεμένη με τον Αρκάντι Σεργκέγιεβιτς Ισλάεφ, επτά χρόνια μεγαλύτερό της. Βαριεστημένη από τη ζωή της, κολακεύεται από την προσοχή του μορφωμένου αλλά μάλλον συγκρατημένου θαυμαστή της συγγραφέα Μιχαήλ Ρακίτιν και διώχνει τη συζυγική πλήξη φλερτάροντας μαζί του, χωρίς ποτέ να αφήσει τη φιλία τους να εξελιχθεί σε ερωτική σχέση.[5]

Σκηνικό για παράσταση του Κονσταντίν Στανισλάφσκι, Μόσχα 1909

Η άφιξη του γοητευτικού 21χρονου φοιτητή Αλεξέι Μπελιάγιεφ ως δάσκαλου του δεκάχρονου γιο τους Κόλια για το καλοκαίρι δίνει τέλος στην πλήξη της. Η Νατάλια καταλαμβάνεται από πάθος για τον νεαρό, ο οποίος, αθώος και αφελής, αρχικά δεν το προσέχει. Επίσης τον Αλεξέι ερωτεύεται και η Βέρα, η 17χρονη ψυχοκόρη και συνοδός της Νατάλιας. Για να απαλλαγεί από την αντίζηλό της, η Νατάλια κανονίζει η Βέρα να παντρευτεί έναν πλούσιο ηλικιωμένο γείτονα, αλλά ο ανταγωνισμός παραμένει.[6]

Ο Ρακίτιν παλεύει για την αγάπη του για τη Νατάλια και εκείνη παλεύει για τον έρωτά της για τον Αλεξέι, ενώ η Βέρα και ο Αλεξέι έρχονται κάπως πιο κοντά. Προκύπτουν ερωτικές εξομολογήσεις και παρεξηγήσεις και όταν ο Αρκάντι αρχίζει να ανησυχεί για τις συναισθηματικές διακυμάνσεις της γυναίκας του και να έχει υποψίες για τη συμπεριφορά της, τόσο ο Ρακίτιν όσο και ο Αλεξέι είναι υποχρεωμένοι να φύγουν. Η Βέρα, που συνειδητοποιεί ότι ο Αλεξέι δεν την αγαπά, δέχεται την πρόταση γάμου του ηλικιωμένου υποψήφιου και η ζωή της Νατάλια επιστρέφει στην παλιά κατάσταση πλήξης μετά τη «μάλλον αναγκαστική επιστροφή της αμαρτωλής συζύγου στο μονοπάτι της αρετής». [7]

Το θεατρικό έργο έχει διασκευαστεί για την όπερα, [8]το μπαλέτο, σε κινηματογραφικές ταινίες και για την τηλεόραση.[9]

Μετάφραση στα ελληνικά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]