Έννιος

Έννιος Κόιντος
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Ennius Quintus (Λατινικά)[1]
Γέννηση16  Ιουλίου 239 π.Χ.
Ρωδαίες[2]
Θάνατος8  Οκτωβρίου 169 π.Χ.
Ρώμη
Αιτία θανάτουουρική αρθρίτιδα[3]
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια[2]
Τόπος ταφήςΤάφος των Σκιπιώνων
Χώρα πολιτογράφησηςΑρχαία Ρώμη[1][2]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΛατινικά[4][5]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταποιητής[2][1]
θεατρικός συγγραφέας
συγγραφέας[6]
Αρχαίος Ρωμαίος ιστορικός[7]
χρονογράφος[8]
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Κόιντος Έννιος (Quintus Ennius) (239 π.Χ-169 π.Χ) ήταν λατίνος τραγικός ποιητής.

Βίος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Κόιντος Ένιος γεννήθηκε στις Ρωδαίες (Rudiae), μικρή πόλη της Καλαβρίας ανάμεσα στον Τάραντα και το Βρινδήσιο, της Κάτω Ιταλίας το 239 π.Χ.[9] Φορέας τριών πολιτισμών, του Οσκικού, Ελληνικού και Λατινικού, προερχόταν από οικογένεια εύπορη της Μεσσαπείας και έλαβε επιμελημένη μόρφωση και κυρίως σπούδασε ρητορική και φιλοσοφία. Υπηρέτησε στο Ρωμαϊκό στρατό στη Νότια Ιταλία και αργότερα στη Σαρδηνία, ως εκατόνταρχος κατά την εκστρατεία του 215 π.Χ[9]- γνωρίζει τον Κάτωνα τον Πρεσβύτερο, ο οποίος τον πήρε μαζί του στη Ρώμη το 204 π.Χ.[10] Στη Ρώμη εργάζεται ως δάσκαλος. Κατοικεί στον στον Αβεντίνο λόφο με μεγάλη λιτότητα έχοντας μια υπηρέτρια να τον βοηθάει.[11] Στη Ρώμη γνωρίζει τον Σκιπίωνα τον Αφρικανό και τον Μάρκο Φούβλιο Νοβίλιο ο οποίος τον πήρε μαζί του όταν εκστράτευσε κατά κατά των Αιτωλών.[9] Από ένα αστεϊσμό στις Saturae ορισμένοι μελετητές συμπέραναν πως έπασχε από αρθριτικά. Αυτό όμως δεν τεκμηριώνει πως πέθανε από αυτήν την ασθένεια. Πέθανε το 169 π.Χ και οι στάχτες του μεταφέρθηκαν στην πατρίδα του και στήθηκε γι' αυτόν μνημείο στον οικογενειακό τάφο των Σκιπιώνων.[11]

Έργα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Έπος: Annales
  • Τραγωδίες: Achilles, Aiax, Alcumeo, Alexander, Andromacha, Andromeda, Athamas, Cresphontes, Eretheus, Eumenides, Hectoris Lytra, Hecuba, Iphigenia, Medea, Medea exul, Melanippa, Nemea, Phoenix, Telamo, Telephus, Thyestes
  • Praetextae:Ambracia,Sabinae
  • Κωμωδίες: Cupiuncula, Pancratiastes.[12]

Στην δραματική του δημιουργία κυριαρχεί η τραγωδία κάτι που οφειλόταν «στην κλίση του ταλέντου του»[13]

Πρότυπα του συγγραφικού έργου του Έννιου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μεγαλύτερο πρότυπό του είναι ο Ευριπίδης και τρεις από τις τραγωδίες του είναι αντλημένες από σωζόμενα έργα του Έλληνα τραγικού: η Hecuba, η Iphigenia και η Medea excul. Μεταφράζει κατ'ακρίβεια ή ακολουθεί πιστά τη δομή των έργων.[14] Οι επιδράσεις από τον Σοφοκλή δεν αποδεικνύονται από πουθενά, ενώ ο Αισχύλος επιδρά στο έργο του Eymenides. Ο Αρίσταρχος από την Τεγέα επιδρά στον Achilles.[13] Το έπος του Annales απηχεί ρωμαϊκές γεννεαλογικές παραδόσεις, ενώ φαίνεται να αγνοεί τα χρονικά των ποντιφήκων. Άγνωστες είναι οι πηγές των praetextae του.[15]

Ιδεολογικός κόσμος του Έννιου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα έργα του απηχούν τον ρωμαϊκό και ελληνιστικό αξιακό κόσμο: η εργασία προκρίνεται έναντι της οκνηρίας. Οι Ρωμαίοι ήρωες αποθεώνονται με κυρίαρχο τον Σκιπίωνα. Απουσίαζει κάθε ρομαντική εξύμνηση του πολέμου, της στρατιωτικής τραχύτητας και αντιπαραθέτει την λεκτική αναμέτρηση απηχώντας την ελληνική σοφία και τον ελληνικό ορθολογισμό. Για τον Έννιο το δίκαιο ιεραρχείται ως ανώτερο της ανδρείας. Ως προς τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις δέχεται την ύπαρξη των θεών αλλά δεν φροντίζουν για τους ανθρώπους. Στρέφεται κατά της τέχνης των μάντεων, αλλά των ιδιωτών και όχι των θεσμοθετημένων οιωνοσκόπων.[16]

Επιδράσεις-απήχηση του Έννιου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το έργο του Annales γίνεται σχολικό εγχειρίδιο, οι φιλόλογοι τον σχολιάζουν, ενώ οι ποιητές το μιμούνται όπως ο Βιργίλιος στην Αινειάδα του.Ο Λουκρήτιος το ακολουθεί ως γλωσσικό και ως θεματολογικό πρότυπο. Τον 1ο π.Χ.αι. οι κωμωδίες του δεν παίζονται, αλλά οι τραγωδίες του εξακολουθούν να παίζονται. Τον 2ο μ.Χ ανανεώνεται το ενδιαφέρον για το έργο του: τα έργα του αντιγράφονται και ο αυτοκράτορας Αδριανός τον εκτιμά. Ο Οράτιος επηρεάζεται από τον Έννιο σε ωδές ρωμαϊκού περιεχομένου. Αυτό που επιδρά κυρίως είναι θεμελίωση της λατινικής ποιητικής γλώσσας, του εξαμέτρου και της διαφοροποίησης των λογοτεχνικών ειδών. Μετά την κατάρρευση του ρωμαϊκού κόσμου ο Έννιος δεν επιζούν.[17] Φράσεις και μεμονωμένες λέξεις από τα έργα του επιβιώνουν στους μεταγενέστερους συγγραφείς: έτσι το Κανείς δεν βλέπει ό,τι είναι μπροστά στα μάτια του, διερευνά τα πεδία του ουρανού, χρησιμοποιείται από τον Σενέκα κατά του Κλαύδιου που ήθελε να γίνει θεός, ενώ στον Μινόυκιο Φήλικα ένας εθνικός την επικαλείται κατά των Χριστιανών, και οι τελευταίοι με τη σειρά τους κατά της αστρολογίας των εθνικών. Τέλος η λέξη omnipotens είναι δημιούργημά του.[18]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 «Энний Квинт» (Ρωσικά)
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 A. I. Malein: «Энний, Квинт» (Ρωσικά)
  3. ↑ A. I. Malein: «Энний, Квинт» (Ρωσικά)
  4. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 120078470. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  5. ↑ CONOR.SI. 94467683.
  6. ↑ «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
  7. ↑ Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  8. ↑ (Αγγλικά) Perseus Catalog. 553. Ανακτήθηκε στις 4  Σεπτεμβρίου 2019.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 H. J. Rose, Ιστορία της λατινικής λογοτεχνίας. Από τις ρίζες ως την ποίηση του Αυγούστου, τομ.Α, μτφρ. Κ.Χ. Γρόλλιου, εκδ.Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα, 1978, σελ. 36
  10. ↑ Michael Von Albrecht, Ιστορία της Ρωμαϊκής λογοτεχνίας.τομ.I, μτφρ. Δ.Ζ.Νικήτας, εκδ.Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 2007, σελ. 144
  11. ↑ 11,0 11,1 Michael Von Albrecht, Ιστορία της Ρωμαϊκής λογοτεχνίας.τομ.I, μτφρ. Δ.Ζ.Νικήτας, εκδ.Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 2007, σελ. 145
  12. ↑ Michael Von Albrecht, Ιστορία της Ρωμαϊκής λογοτεχνίας.τομ.I, μτφρ. Δ.Ζ.Νικήτας, εκδ.Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 2007, σελ. 146
  13. ↑ 13,0 13,1 Michael Von Albrecht, Ιστορία της Ρωμαϊκής λογοτεχνίας.τομ.I, μτφρ. Δ.Ζ.Νικήτας, εκδ.Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 2007, σελ. 148
  14. ↑ H. J. Rose, Ιστορία της λατινικής λογοτεχνίας. Από τις ρίζες ως την ποίηση του Αυγούστου, τομ.Α, μτφρ. Κ.Χ. Γρόλλιου, εκδ.Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα, 1978, σελ.37
  15. ↑ Michael Von Albrecht, Ιστορία της Ρωμαϊκής λογοτεχνίας.τομ.I, μτφρ. Δ.Ζ.Νικήτας, εκδ.Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 2007, σελ. 149
  16. ↑ Michael Von Albrecht, Ιστορία της Ρωμαϊκής λογοτεχνίας.τομ.I, μτφρ. Δ.Ζ.Νικήτας, εκδ.Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 2007, σελ. 157-158
  17. ↑ Michael Von Albrecht, Ιστορία της Ρωμαϊκής λογοτεχνίας.τομ.I, μτφρ. Δ.Ζ.Νικήτας, εκδ.Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 2007, σελ. 159-160
  18. ↑ Michael Von Albrecht, Ιστορία της Ρωμαϊκής λογοτεχνίας.τομ.I, μτφρ. Δ.Ζ.Νικήτας, εκδ.Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 2007, σελ. 161

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Michael Von Albrecht, Ιστορία της Ρωμαϊκής λογοτεχνίας.τομ.I, μτφρ. Δ.Ζ.Νικήτας, εκδ.Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 2007(7η επανέκδοση)
  • H. J. Rose, Ιστορία της λατινικής λογοτεχνίας. Από τις ρίζες ως την ποίηση του Αυγούστου, τομ.Α, μτφρ. Κ.Χ. Γρόλλιου, εκδ.Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα, 1978