Όκνος

Όκνος
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
ΓονείςΤιβερίνος και Auletes και Μαντώ του Τειρεσία
ΑδέλφιαAuletes

Στην αρχαία ελληνική μυθολογία και τη ρωμαϊκή μυθολογία με το όνομα Όκνος είναι γνωστή μία θεότητα ή θνητός (αντιστοίχως) που προσωποποιούσε τη νωθρότητα, τη βραδύτητα και τη ματαιοπονία (πρβλ. τα επίθετα οκνός, οκνηρός).[1] Ο Όκνος μυθολογείται ως γιος της Μαντούς, κόρης του μάνη Τειρεσία και του Τιβερίνου Σίλβιου, 9ου βασιλέως της Άλμπα Λόνγκα. Ο Όκνος ίδρυσε την πόλη Μάντοβα στην βόρεια Ιταλία προς τιμή της μητέρας του και της έδωσε το όνομα της.[2] Σύμφωνα με άλλες πηγές ο Όκνος ήταν γιος ή αδελφός του Αυλητή, ενώ αναφέρεται συχνά σε σχέση με τον Άδη. Κατά την παράδοση ίδρυσε εκτός από την Μάντοβα τη Φελσίνα (τη σημερινή Μπολόνια, Βιργίλιος Χ 198), την Περούτζα και την Τσεζένα.[3][4] Ο Όκνος καταδικάστηκε για τη συμπεριφορά του να περάσει την αιωνιότητα στα Τάρταρα και να πλέκει ένα σχοινί από άχυρο. Ο ζωγράφος Πολύγνωτος είχε απεικονίσει τον Όκνο στη «Λέσχη των Κνιδίων» στους Δελφούς, ο Όκνος έπλεκε το σχοινί το οποίο έτρωγε αμέσως από πίσω του ένας γάιδαρος.[5]

Σε ανάγλυφο που βρίσκεται στο Βατικανό ο θεός παριστάνεται ως μεσήλικας άνδρας που πλέκει ασταμάτητα ένα σκοινί, το οποίο κατατρώει συνεχώς ένας γάιδαρος που βρίσκεται δίπλα του. Η απασχόλησή του θυμίζει το μάταιο γέμισμα του «Πίθου των Δαναΐδων», μαζί με τις οποίες απεικονίζεται πολλές φορές ο Όκνος. Σε αντίθεση με άλλους κρατούμενους που καταδικάστηκαν στα Τάρταρα, η κατάσταση του ήταν ανεξήγητη επειδή δεν είχε υποπέσει σε τόσο σοβαρό παράπτωμα για τέτοια τιμωρία.[6] Ο κλασσικός αρχαιολόγος και φιλόλογος Ράινχολντ Μέρκελμπαχ εξηγεί την περίπτωση του Όκνου ως τιμωρία για την καθυστέρηση των υποχρεώσεων του στα Ελευσίνια Μυστήρια αλλά δεν υπάρχουν λογοτεχνικές πηγές.[7] Ο κλασικός φιλόλογος Ούλριχ Βιλαμόβιτς βλέπει την τιμωρία του Όκνου υπό το πρίσμα ότι η πνευματική του εξασθένιση και η έλλειψη θάρρους τον οδήγησαν σε πλήρη αμέλεια των καθηκόντων του.[8] Τα ελαττώματα αυτά βοήθησαν τα κακά πνεύματα και τον εγωισμό να κυριεύσουν το μυαλό του.[9] Ο Ιταλός εσωτεριστής Ιούλιος Έβολα εξετάζει τον μύθο του Όκνου σαν μια συμβολική αναπαράσταση της ζωής και του θανάτου. Ο Όκνος σύμφωνα με τον Έβολα συμβολίζει την αιώνια μητέρα που δημιουργεί την ζωή και ο γάιδαρος ο θάνατος που διακόπτει τη ζωή.[10]


  1. Abril Cultural (1973): Dicionário de Mitologia Greco-Romana (στην πορτογαλική), Editora Victor Civita, σελ. 134
  2. Abril Cultural (1973). Editora Victor CivitaDicionário de Mitologia Greco-Romana (in Portuguese). Editora Victor Civita. σ. 134
  3. Βιργίλιος, 10, 198
  4. Serv. ad Virg. Ed. ix. 60, Aen. x. 198
  5. http://staff.washington.edu/fox/lib/ocnus1.jpg
  6. Norbert Wokart: Ent-Täuschungen. Philosophische Signaturen des 20. Jahrhunderts, Bibliothek Metzler Τομ. 5, Stuttgart 1991, σσ. 103-116
  7. David Castriota: Myth, Ethos, and Actuality. Official Art in Fifth-century B.C. Athens, Madison 1992, σ. 277
  8. Ulrich von Wilamowitz-Moellendorff: Der Glaube der Hellenen, Τομ. 2, Darmstadt 1976, σ. 181
  9. Ulrich von Wilamowitz-Moellendorff: Aristoteles und Athen, Τομ. 1, Berlin 1893, σ. 174
  10. Evola, Julius (1983). The metaphysics of sex (1st U.S. ed.). New York: Inner Traditions International. σ. 51
  • Emmy Patsi-Garin: Επίτομο λεξικό Ελληνικής Μυθολογίας, εκδ. οίκος «Χάρη Πάτση», Αθήνα 1969
  • Publius Vergilius Maro: Aeneid, Theodore C. Williams. trans. Boston. Houghton Mifflin Co. 1910.
  • Publius Vergilius Maro: Bucolics, Aeneid, and Georgics, J. B. Greenough. Boston. Ginn & Co. 1900.
  • Maurus Servius Honoratus: In Vergilii carmina comentarii. Servii Grammatici qui feruntur in Vergilii carmina commentarii; recensuerunt Georgius Thilo et Hermannus Hagen. Georgius Thilo. Leipzig. B. G. Teubner. 1881.
  • Abril Cultural (1973): Editora Victor CivitaDicionário de Mitologia Greco-Romana (in Portuguese). Editora Victor Civita.
  • Norbert Wokart: Ent-Täuschungen. Philosophische Signaturen des 20. Jahrhunderts, Bibliothek Metzler Τομ. 5, Stuttgart 1991
  • David Castriota: Myth, Ethos, and Actuality. Official Art in Fifth-century B.C., Athens, Madison 1992
  • Ulrich von Wilamowitz-Moellendorff: Der Glaube der Hellenen, τόμ. 2, Darmstadt 1976
  • Ulrich von Wilamowitz-Moellendorff: Aristoteles und Athen, τόμ. 1, Berlin 1893
  • Evola, Julius (1983): The metaphysics of sex (1st U.S. ed.). New York: Inner Traditions International.