Όμπερον (ποίημα)

Όμπερον
Ο ιππότης Υόν, πίνακας του Γιόχαν Χάινριχ Φίσλι, 1805
ΣυγγραφέαςΚρίστοφ Μάρτιν Βίλαντ
ΤίτλοςOberon
ΓλώσσαΓερμανικά
Ημερομηνία δημοσίευσης1780

Όμπερον (γερμανικά: Oberon ‎‎) είναι επικό ποίημα του Γερμανού ποιητή του 18ου αιώνα Κρίστοφ Μάρτιν Βίλαντ, που δημοσιεύτηκε το 1780. Το έργο, αν και γράφτηκε στο τέλος του Διαφωτισμού, έχει τυπικά ρομαντικά χαρακτηριστικά, όπως τη γοητεία από τον Μεσαίωνα και την Ανατολή.[1]

Η πλοκή βασίζεται στο γαλλικό μεσαιωνικό επικό άσμα Υόν του Μπορντώ και χρησιμοποιεί μοτίβα από το Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας του Σαίξπηρ.[2]

Το έργο έχει το ύφος περιπετειώδους ιπποτικής μυθιστορίας. Διαδραματίζεται στην εποχή του αυτοκράτορα Καρλομάγνου και ήρωας είναι ο ιππότης Υόν. Για το έγκλημα που διέπραξε, προκάλεσε ακούσια σε αυτοάμυνα τον θάνατο του γιου του αυτοκράτορα, ο ισχυρός ηγεμόνας τον διώχνει από την αυτοκρατορία του σε μια επικίνδυνη αποστολή στην Ανατολή. Επιτρέπεται να επιστρέψει μόνο με την προϋπόθεση να αποκεφαλίσει με σπαθί τον άνδρα που θα καθόταν στα αριστερά του χαλίφη της Βαγδάτης, να φιλήσει την κόρη του Ρέζια, τρεις φορές για να το δουν όλοι και, επιπλέον, να του βγάλει τέσσερα δόντια και μια χούφτα μαλλιά από τα γένια του. Η αποστολή έμοιαζε καταδικασμένη σε αποτυχία και πιθανότατα θα είχε τελειώσει τραγικά αν ο Υόν δεν έβρισκε τη βοήθεια του βασιλιά των ξωτικών Όμπερον.

Ο Υόν ξεκινά και σύντομα συναντά τον Σερασμίν, παλιό φίλο του πατέρα του που είχε πεθάνει στις Σταυροφορίες, ο οποίος θα γίνει ο πιστός σύντροφός του από εδώ και στο εξής.

Ο καυγάς του Όμπερον και της Τιτάνιας

Ο βασιλιάς των ξωτικών Όμπερον και η σύζυγός του Τιτάνια έχουν μια διαμάχη. Ο Όμπερον ορκίστηκε ότι δεν θα συμφιλιωνόταν μαζί της μέχρι να βρεθεί ένα ζευγάρι που θα παρέμεναν πιστοί ο ένας στον άλλον παρά τους κινδύνους και τους πειρασμούς και θα προτιμούσαν τον θάνατο από το χωρισμό. Πρόβλεψε ότι αυτό το ζευγάρι θα ήταν ο Υόν και η κόρη του χαλίφη, γι' αυτό ο Όμπερον εμφανίζεται στον Φράγκο ιππότη, του δίνει ένα μαγικό κέρας και του δείχνει τη Ρέζια σε όνειρο. Κάνει επίσης την εικόνα του Υόν να εμφανιστεί στο όνειρο της πριγκίπισσας. [3]

Πριν φτάσει στη Βαγδάτη, ο Υόν σώζει τον πρίγκιπα Μπαμπεκάν από ένα λιοντάρι στο δάσος, αλλά ο Μπαμπεκάν τον προσβάλλει όπως και όλους τους Χριστιανούς.

Ο χαλίφης έχει διατάξει ότι η Ρέζια θα παντρευτεί τον Μπαμπεκάν, κάτι που τη στενοχωρεί πολύ. Αλλά ο Υόν, που έχει φτάσει τώρα στη Βαγδάτη, εισβάλλει στην αίθουσα του θρόνου και, σύμφωνα με τις οδηγίες του ηγεμόνα του, αποκεφαλίζει τον Μπαμπεκάν που καθόταν στα αριστερά του χαλίφη. Φιλάει τη Ρέζια τρεις φορές, χρησιμοποιεί το μαγικό κέρας για να αποκρούσει τις επιθέσεις των αξιωματούχων αναγκάζοντάς τους να χορέψουν μέχρι να καταρρεύσουν από την εξάντληση, και με τη βοήθεια του Όμπερον αποκτά επίσης το τρόπαιο του αυτοκράτορα, δηλαδή τα δόντια και τα γένια του χαλίφη. Ο Υόν, ο Σερασμίν, η Ρέζια και η υπηρέτριά της Φατμέ πηγαίνουν στην ακτή και φεύγουν με πλοίο.[4]

Ο Υόν και η Ρέζια, Γιόχαν Χάινριχ Φίσλι, 1804-1805

Ωστόσο, ο Υόν και η Ρέζια δεν μπορούν να αντισταθούν στον έρωτά τους στο ταξίδι με το πλοίο και τελικά παραβιάζουν την εντολή του Όμπερον για αγνότητα πριν τον γάμο τους. Ο Όμπερον στη συνέχεια στέλνει μια τρομερή καταιγίδα και οι ναυαγοί καταλήγουν σε ένα έρημο νησί όπου η Ρέζια γεννά το παιδί της με τη βοήθεια της Τιτάνιας. Σύντομα όμως απάγεται από πειρατές, ο Υόν την ακολουθεί και η Τιτάνια κρατάει το παιδί.

Ο Υόν και η Ρέζια πωλούνται σκλάβοι στον σουλτάνο του Μαρόκου, όπου συναντούν ξανά τον Σερασμίν και τη Φατμέ. Η Ρέζια παραμένει ακλόνητη απέναντι στις ανήθικες προτάσεις του σουλτάνου και αυτός διατάζει τον θάνατό της. Η ίδια μοίρα περιμένει και τον Υόν, τον οποίο μάταια προσπάθησε να αποπλανήσει η παραμελημένη σύζυγος του Σουλτάνου.

Τώρα ο Όμπερον επεμβαίνει, τους σώζει από την αιχμαλωσία, τους δίνει πίσω το παιδί και συμφιλιώνεται με την Τιτάνια. Η οικογένεια επιστρέφει στην αυλή του Φράγκου ηγεμόνα και ο αυτοκράτορας τους υποδέχεται με χαρά. Ο Σερασμίν και η Φατμέ παντρεύονται επίσης.[5]

Υποδοχή - επίδραση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ποίημα είχε ενθουσιώδη υποδοχή, ο Γκαίτε το υποδέχθηκε με την προφητεία «όσο η ποίηση παραμένει ποίηση και ο χρυσός χρυσός, το Όμπερον θα θαυμάζεται ως αριστούργημα ποιητικής τέχνης».

Είχε μεγάλη επιρροή σε ζωγράφους, συνθέτες και συγγραφείς της εποχής, όπως το Δον Κάρλος του Φρίντριχ Σίλερ, το δεύτερο μέρος του Φάουστ του Γκαίτε και Ο Μαγικός αυλός του Μότσαρτ. Ο Καρλ Μαρία φον Βέμπερ χρησιμοποίησε την πλοκή στην τελευταία του όπερα Όμπερον το 1826.[6]

  1. . «ndl.uni-freiburg.de/Christoph Martin Wieland: Oberon. Ein romantisches Heldengedicht invierzehn Gesängen». 
  2. . «literaturkritik.de/oberon wieland». 
  3. . «yaclass.at/p/deutsch/oberstufe/literaturgeschichte/Wieland - Oberon». 
  4. . «en.wikisource.org/wiki/The_Encyclopedia_Americana_(1920)/Oberon». 
  5. . «gutenberg.org/The Project Gutenberg eBook of Oberon». 
  6. . «youtube.com/Weber - Oberon, ouverture».