Αγιούζ

Το φύλλωμα του δασοπονικού είδους Triplochiton scheroxylon

Το Αγιούζ (Ayous), επίσης γνωστό με τη βοτανική ονομασία Triplochiton scleroxylon, είναι δασοπονικό δέντρο του γένους Triplochiton της οικογένειας Malvaceae. Η ξυλεία που παράγεται από το δέντρο αυτό είναι γνωστή με τα ονόματα African whitewood, abachi, obeche (στη Νιγηρία), wawa (στην Γκάνα), ayous (στο Καμερούν) και sambawawa (στην Ακτή του Ελεφαντοστού). Στην Ελλάδα η ξυλεία κυκλοφορεί ευρέως σε ποικίλες χρήσεις με τις ονομασίες: obeche, ayous.[1]

Εξάπλωση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα δάση του είδους αυτού εξαπλώνονται στις τροπικές περιοχές της Δυτικής Αφρικής και της Κεντρικής Αφρικής.[2]

Χρήσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Εργάτες πριστηρίου ψεκάζουν κορμοτεμάχια του είδους ayous/obeche με ισχυρό εντομοκτόνο (γαμμαξένιο) για να τα προστατεύσουν από καταστρεπτικά ξυλοφάγα έντομα.

Η ξυλεία που παράγεται έχει ανοιχτό κίτρινο χρώμα. Είναι χαμηλής βιολογικής ανθεκτικότητας και προορίζεται αποκλειστικά για εσωτερικές κατασκευές. Το ξύλο είναι πολύ μαλακό έως μαλακό, και χαρακτηρίζεται ως ελαφρύ στα πλατύφυλλα είδη (σκληρή ξυλεία).[3]

Εμφάνιση της ξυλείας ayous.

Η ξυλεία χρησιμοποιείται για την παραγωγή καπλαμά, επίπλων, όπως και για κορνίζες και καλούπια. Χρησιμοποιείται επίσης από κατασκευαστές κιθάρας. Οι εταιρείες μουσικών οργάνων Gibson και Fender Japan έχουν αξιοποιήσει το ξύλο αυτό για την κατασκευή ηλεκτρικών ξύλινων κιθάρων, σε περιορισμένη έκδοση.[4][5]

Το δέντρο Αγιούζ αποτελεί το ίδιο φωλιά - καταφύγιο του αφρικανικού μεταξοσκώληκα, Anaphe venata, του οποίου οι κάμπιες τρέφονται με τα φύλλα και περιστρέφουν τα κουκούλια που στη συνέχεια χρησιμοποιούνται για την κατασκευή μεταξιού.[6]

Η ξυλεία του αξιοποιείται στο φυσικό της περιβάλλον, με αρκετές συγκομιδές σε δασικά οικοσυστήματα να μην είναι αειφορικής διαχείρισης, σε ορισμένες περιοχές. Ωστόσο, σήμερα το είδος παραμένει ταξινομημένο ως «χαμηλής ανησυχίας» στην κόκκινη λίστα της IUCN.[7]

Περαιτέρω μελέτη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ [1] Αρχειοθετήθηκε 2022-09-25 στο Wayback Machine. Δρ. Ιωάννη Α. Κακαρά, "Είδη ξύλων - ιδιότητες - εφαρμογές" (obeche, ayous), σελ. 106
  2. ↑ African Plant Database
  3. ↑ Wood Species Database: Obeche - TRADA[νεκρός σύνδεσμος]
  4. ↑ Fender Japan JB75 in Ayus/Obeche - TalkBass.com
  5. ↑ Gibson.com - Gibson Les Paul Jr Doublecut
  6. ↑ «African whitewood (Triplochiton scleroxylon) - Reforet IITA». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Μαρτίου 2019. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2022. 
  7. ↑ African Regional Workshop (Conservation & Sustainable Management of Trees, Zimbabwe, July 1996). 1998. Triplochiton scleroxylon. In: IUCN 2013. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2013.1. Downloaded on 24 July 2013.