Ακανθοπτεροκτητίδες

Ακανθοπτεροκτητίδες
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα
Συνομοταξία: Αρθρόποδα
Ομοταξία: Έντομα
Τάξη: Λεπιδόπτερα
Υποτάξη: Γλωσσάτα (Glossata)
Οικογένεια: Ακανθοπτεροκτητίδες
Acanthopteroctetidae
Davis, 1978

Οι ακανθοπτεροκτητίδες (λατινική και επιστημονική ονομασία Acanthopteroctetidae) είναι μικρή οικογένεια εντόμων της τάξεως λεπιδόπτερα, που περιλαμβάνει δύο περιγραφέντα μέχρι σήμερα γένη «πρωτόγονων» λεπιδόπτερων, τα ακανθοπτεροκτήτης (Acanthopteroctetes) και καταπτέρυξ (Catapterix), με συνολικώς επτά περιγραφέντα είδη. Δύο ακόμα είδη, ένα της Κίνας και ένα των Άνδεων του Περού, είναι γνωστό ότι υπάρχουν, αλλά δεν έχουν ακόμα περιγραφεί επιστημονικώς.[1]

Μέχρι το 2002 οι ακανθοπτεροκτητίδες ταξινομούνταν ως η μοναδική οικογένεια της υπεροικογένειας ακανθοπτεροκτητοειδή (Acanthopteroctetoidea) και την ανθυπόταξη «ακανθοκτήσια» (Acanthoctesia).[2] Με βάση πιο πρόσφατες έρευνες, μπορεί να περιληφθούν εντός της υπεροικογένειας νεοψευστοειδή (Neopseustoidea).[1](pp675, 681)

Μορφολογία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα έντομα της οικογένειας είναι συνήθως μικρότερα των 15 χιλιοστόμετρων σε άνοιγμα πτερύγων και ιριδίζοντα λέπια. Παρόμοια με άλλα ομόνευρα κοιλολέπιδα (Coelolepida) και με τα ετερόνευρα που δεν ανήκουν στα διτρύσια, οι απλοί οφθαλμοί έχουν χαθεί κατά την πορεία της εξελίξεως. Υπάρχουν αρκετά διαφορετικά μοναδικά χαρακτηριστικά[3], ενώ τα ενήλικα θηλυκά των ειδών Catapterix crimaea[4] και C. tianshanica[5] είναι άγνωστα, δηλαδή δεν έχουν παρατηρηθεί ποτέ.

Γεωγραφική κατανομή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τέσσερα από τα είδη του γένους Acanthopteroctetes (τα Acanthopteroctetes aurulenta, A. bimaculata, A. tripunctata και A. unifascia) είναι πολύ εντοπισμένα στη δυτική Βόρεια Αμερική[6], ενώ το πέμπτο (το A. nepticuloides) περιγράφηκε ως είδος της Νότιας Αφρικής.[7] Απο το γένος Catapterix, το Catapterix crimaea έχει παρατηρηθεί στην Κριμαία και τη νότια Γαλλία[4], ενώ το Catapterix tianshanica είναι γνωστό από την Κιργισία.[5]

Είδη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα επτά επισήμως καταγεγραμμένα είδη της οικογένειας είναι τα εξής:

Το γένος Catapterix περιγράφηκε αρχικώς ως μέλος της δικής του, ομώνυμης οικογένειας, των Catapterigidae[8][9][10], αλλά οι δύο οικογένειες μοιράζονται εξειδικευμένα δομικά χαρακτηριστικά, όπως την παρόμοια μορφολογία των πτερύγων (ιδίως με το A. unifascia).[11](p1255)

Βιολογία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα επιστημονικά δεδομένα για τα είδη των ακανθοπτεροκτητιδών είναι ελάχιστα. Από τα επτά περιγραφέντα είδη μόνο για το Acanthopteroctetes unifascia υπάρχει πλήρης περιγραφή του σταδίου της προνύμφης.[1](p691)[5] Εκτός από μία και μόνη καταγραφή ενός δείγματος που χωρίς βεβαιότητα έχει ταυτοποιηθεί ως Acanthopteroctetes bimaculata[1](p691), οι προνύμφες των υπόλοιπων ειδών σε αμφότερα τα γένη είναι άγνωστες.

Οι προνύμφες (κάμπιες) του Acanthopteroctetes unifascia κατοικούν μέσα στα φύλλα του γένους θάμνων Ceanothus (Rhamnaceae), με τα οποία και τρέφονται.[3] Διαχειμάζουν ως προνύμφες χωρίς να καταναλώνουν τροφή και επαναλαμβάνουν τη λήψη τροφής την άνοιξη.[1] Στο στάδιο της νύμφης το είδος σχηματίζει κουκούλι επάνω στο έδαφος.[3] Τα ακμαία (τα ώριμα έντομα) ξεπροβάλλουν από το κουκούλι την άνοιξη και είναι ημερόβια.


Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Regier, Jerome C.; Mitter, Charles (Οκτώβριος 2015). «A molecular phylogeny for the oldest (nonditrysian) lineages of extant Lepidoptera, with implications for classification, comparative morphology and life-history evolution: Molecular phylogeny for nonditrysian Lepidoptera». Systematic Entomology 40 (4). doi:10.1111/syen.12129. 
  2. ↑ Minet, J.: «Proposal of an infraordinal name for the Acanthopteroctetidae (Lepidoptera)», Bulletin de la Société entomologique de France, τόμ. 107 (3), σελ. 222, έτος 2002
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Kristensen, N.P.: «The homoneurous Glossata», Κεφ. 5, σσ. 51-64, στο έργο Lepidoptera, Moths and Butterflies σε επιμέλεια Kristensen, N.P., Τόμος 1: Evolution, Systematics, and Biogeography, εκδ. Walter de Gruyter, Βερολίνο και Νέα Υόρκη 1999
  4. ↑ 4,0 4,1 Nel, J.; Varenne, T.; van Nieukerken, Erik (1 January 2016). «Découverte en France d'un lépidoptère "primitif", Catapterix crimaea Zagulajev & Sinev, 1988 (Lepidoptera, Neopseustoidea, Acanthopteroctetidae)». Revue de l'Association Roussillonnaise d'Entomologie XXV (3): 153-156. ISSN 1288-5509. https://repository.naturalis.nl/pub/648812. Ανακτήθηκε στις 14 September 2022. 
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Mey, Wolfram; Rutjan, Evgeniy (28 September 2016). «Catapterix tianshanica sp. n. – the second species of the genus from the Palaearctic Region (Lepidoptera, Acanthopteroctetidae)». Nota Lepidopterologica 39 (2): 145-150. doi:10.3897/nl.39.9882. https://nl.pensoft.net/articles.php?id=9882. Ανακτήθηκε στις 14 September 2022. 
  6. ↑ Davis, D.R.: «A revision of the North American moths of the superfamily Eriocranioidea with the proposal of a new family, Acanthopteroctetidae (Lepidoptera)», Smithsonian Contributions to Zoology, τόμ. 251 (1978), σσ. 1-131
  7. ↑ Mey, Wolfram (2011). «Basic pattern of Lepidoptera diversity in southwestern Africa». Esperiana Memoir 6: 151-152. https://www.researchgate.net/publication/266614868. Ανακτήθηκε στις 14 September 2022.  [το συνδεδεμένο αρχείο PDF δίνει μόνο μέρος του σχετικού κειμένου]
  8. ↑ Sinev, S.Y.: «Systematic position of the Catapterigidae (Lepidoptera) and the problem of the naturalness of the group Heteroneura», Entomologicheskoe Obozrenie, τόμ. 67 (έτος 1988), σσ. 602-614 (στη ρωσική γλώσσα, αγγλ. μετάφρ. στο περιοδικό Entomological Review, τόμ. 69, σσ. 1-14)
  9. ↑ Zagulajev, A.K. και Sinev S.Y. . «Catapterigidae fam. n. - a new family of lower Lepidoptera (Lepidoptera, Dacnonypha). Entomologicheskoe Obozrenie, τόμ. 68 (1988), σσ. 35-43 )(στη ρωσική γλώσσα, αγγλ. μετάφρ. στο περιοδικό Entomological Review, τόμ. 68)
  10. ↑ De Prins, J.· De Prins, W. (2011–2021). «Catapterigidae». Afromoths, online database of Afrotropical moth species (Lepidoptera). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου 2022. 
  11. ↑ Nielsen, E.S. και Kristensen, N.P. «The Australian moth family Lophocoronidae and the basal phylogeny of the Lepidoptera Glossata», Invertebrate Taxonomy, 10 (έτος 1996): 1199-1302 (Περίληψη

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Firefly Encyclopedia of Insects and Spiders, επιμ. Christopher O'Toole, ISBN 1-55297-612-2, 2002