Αλεξάντρ Μοζάισκι
| Αλεξάντρ Φιόντοροβιτς Μοζάισκι Алекса́ндр Фёдорович Можа́йский | |
|---|---|
 Ο Αλεξάντερ Μοζαΐσκι | |
| Γέννηση | 21 Μαρτίου 1825 Ρόχενσαλμ, Ρωσική Αυτοκρατορία (σημερινή Φινλανδία |
| Θάνατος | 1 Απριλίου 1890 (65 ετών) Αγία Πετρούπολη, Ρωσική Αυτοκρατορία |
| Ενταφιασμός | Αγία Πετρούπολη, Ρωσική Αυτοκρατορία |
| Χώρα |  Ρωσία |
| Κλάδος | Αυτοκρατορικό Ρωσικό Ναυτικό |
| Εν ενεργεία | 1841–1882 |
| Βαθμός | υποναύαρχος |
| Μάχες/πόλεμοι | Κριμαϊκός Πόλεμος |
| Τιμές | Τάγμα του Αγίου Στανισλάου, Β΄ Τάξη, Τάγμα του Αγίου Βλαδίμηρου, Δ΄ Τάξη, Τάγμα του Αγίου Βλαδίμηρου και Τάγμα του Αγίου Στανισλάου (Οίκος των Ρομανώφ) |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Ο Αλεξάντρ Φιόντοροβιτς Μοζάισκι (ρωσικά: Алекса́ндр Фёдорович Можа́йский, 21 Μαρτίου [Π.Η. 9 Μαρτίου] 1825 – 1 Απριλίου [Π.Η. 20 Μαρτίου] 1890) ήταν ναύαρχος του Αυτοκρατορικού Ρωσικού Ναυτικού, πρωτοπόρος της αεροπορίας, ερευνητής και σχεδιαστής βαρύτερων από τον αέρα σκαφών.[1][2]
Βιογραφικά στοιχεία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Μοζάισκι γεννήθηκε στο Ρόχενσαλμ του Μεγάλου Δουκάτου της Φινλανδίας (σημερινή Κότκα), στη νότια Φινλανδία, που τότε ήταν τμήμα της Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Ο πατέρας του ήταν ναύαρχος του Αυτοκρατορικού Ρωσικού Ναυτικού, και ο Μοζάισκι αποφοίτησε από το Σώμα Ναυτικών Δοκίμων το 1841. Τα επόμενα επτά χρόνια πραγματοποίησε ταξίδια με διάφορα πλοία στη Βαλτική και τη Λευκή Θάλασσα, και κατατάχθηκε ως υποπλοίαρχος το 1849. Υπηρέτησε στο Στόλο της Βαλτικής από το 1850 έως το 1852. Το 1853, επελέγη ως μέλος της εκστρατείας του Αντιναυάρχου Γιεβφίμι Πουτλιάτιν στην Άπω Ανατολή. Τον Αύγουστο το 1853, πραγματοποίησε επίδειξη ενός λειτουργικού μοντέλου ατμομηχανής σε Ιάπωνες αξιωματούχους στο Ναγκασάκι, από το οποίο ο Ιάπωνας εφευρέτης Τανάκα Χισασίγκε κατάφερε να πραγματοποιήσει μέσω της αντίστροφης μηχανικής την ιαπωνική έκδοση της. Το Δεκέμβριο του 1854, ναυάγησε στη Χέντα της Σιζουόκα, όταν η φρεγάτα Diana βυθίστηκε κατά τη διάρκεια του σεισμού στο Ανσέι-Τοκάι. Ο Μοζάισκι συνέβαλε στην κατασκευή της γολέτας Heda το 1855, η οποία επέτρεψε στα μέλη της ρωσική αντιπροσωπεία που διαπραγματευόταν κατά τη Συνθήκη της Σιμόντα, να επιστρέψουν στην πατρίδα τους. Αργότερα το 1855, κατά τη διάρκεια του Κριμαϊκού Πολέμου, υπηρέτησε στον Κόλπο της Φινλανδίας στο βρίκιο Antenor.
Το 1858, ο Μοζάισκι επελέγη να συμμετάσχει σε εκστρατεία την Χίβα της Κεντρικής Ασίας, και δημοσίευσε μια διατριβή για την Αράλη και τον ποταμό Αμού Ντάρια. Του απονεμήθηκε το παράσημο 4ης τάξης του Τάγματος του Αγίου Βλαδίμηρου, για τη συμμετοχή του στην εκστρατεία. Μετά την επιστροφή του, κατετάγη στον βαθμό του πλωτάρχη, ωστόσο το 1863 παραιτήθηκε λόγω της συρρίκνωσης του Ρωσικού ναυτικού μετά το τέλος του Κριμαϊκού Πολέμου. Από το 1869 έως το 1876, διέμεινε στα πέριξ της πόλης Βίνιτσα που πλέον βρίσκεται στην Ουκρανία.[3][4]
Ο Μοζάισκι άρχισε να εργάζεται για την ανάπτυξη ενός βαρύτερου από τον αέρα σκάφους το 1876. Επανακατετάγη στο ναυτικό το 1879, του απονεμήθηκε ο βαθμός του πλοιάρχου 1ης τάξης και έγινε εκπαιδευτής του Σώματος Ναυτικών Δοκίμων. Προήχθη στο βαθμό του υποναυάρχου τον Ιούλιο του 1882, αλλά παραιτήθηκε λίγο αργότερα για προσωπικούς λόγους. Το 1884, το μονοπλάνο του Μοζάισκι απέτυχε να πετάξει. Το μοντέλο του στηριζόταν στην απογείωση μέσω ράμπας παρά την μηχανική ισχύ που θα δημιουργούσε επαρκή ταχύτητα για άντωση. Ο σχεδιασμός της πτέρυγας του σκάφους του είχε παραλείψεις στην αναγκαία κυρτότητα για την δημιουργία άντωσης. Ενώ θεωρείται πιθανό πως οι πτέρυγες του Μοζάισκι επιβράδυναν την προσγείωση του μονοπλάνου μετά την απογείωση του από τη ράμπα, δεν παρείχαν επαρκή άντωση για την πραγματοποίηση σταθερής πτήσης εκτός αν χρησιμοποιούνταν σε μη πρακτικές γωνίες πρόσπτωσης, με βάση τους κινητήρες του Μοζάισκι. Πειραματίστηκε με διάφορες γωνίες πρόσπτωσης.[5]
Ο Μοζάισκι απεβίωσε τη 1η Απριλίου 1890, και ο τάφος του βρίσκεται στο Κοιμητήριο Σμόλενσκ της Αγίας Πετρούπολης.
Κληρονομιά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 1909 μια ρωσική εφημερίδα ισχυρίστηκε πως το άλμα του αεροσκάφους του Μοζάισκι ήταν η πρώτη μηχανοκίνητη πτήση. Ο ισχυρισμός αυτός αργότερα επαναλήφθηκε αρκετές φορές στη Σοβιετική Ένωση. Την περίοδο 1971-1981 το ινστιτούτο TsAGI διερεύνησε το ζήτημα και απέρριψε τον ισχυρισμό. Βρέθηκε πως το αυθεντικό αεροσκάφος του Μοζάισκι δεν είχε την δυνατότητα να παραγάγει άντωση λόγω χαμηλής χωρητικότητας του κινητήρα του. Βρέθηκε επίσης, πως με έναν ισχυρότερο κινητήρα, τον οποίο ο Μοζάισκι είχε σχεδιάσει λίγο πριν τον θάνατό του, το αεροσκάφος του θα μπορούσε να πετάξει.[6][7]
Ωστόσο, τα επιτεύγματα της Μοζάισκι στον τομέα της αεροπορίας, ιδίως όσον αφορά τα συστήματα ελέγχου πτήσης και την πρόωση, ήταν σημαντικά, δεδομένων των ορίων της διαθέσιμης τεχνολογίας,[7] και μόλις πρόσφατα έλαβαν σοβαρή προσοχή.
Ο αστεροειδής 2850 Μοζάισκι ονομάστηκε προς τιμήν του.
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «САМОЛЕТЫ XIX ВЕКА (Airplanes of the 19th Century)» (στα Russian). WestEastToronto.com website. 7 Μαρτίου 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2018.
- ↑ Сергей Иванов (Sergei Ivanov) (Δεκέμβριος 2006). «Сделано в России. Наша дорога в небо (Made in Russia: Our Way To Heaven)». Mecánica Popular (στα Ρωσικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαΐου 2007. Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2018.
- ↑ Naughton, Russell. «The Pioneers : An Anthology : Alexandr Fyodorovich Mozhaisky (1825-1890)». www.ctie.monash.edu.au. Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2018.
- ↑ «Alexander Mozhaisky Russian rear admiral, aviation pioneer, inventor in aircraft engineering :: people :: Russia-InfoCentre». russia-ic.com. Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2018.
- ↑ Dowling, Timothy C. (2014). Russia at War: From the Mongol Conquest to Afghanistan, Chechnya, and Beyond. Santa Barbara, California: ABC-CLIO. σελ. 8. ISBN 9781598849486.
- ↑ История конструкций самолётов в СССР до 1938 г. Шавров В. Б. −3-е изд, исправл. -М. : Машиностроение, 1985 г.
- ↑ 7,0 7,1 Неизвестное об известных. Событие века — полёт человека Αρχειοθετήθηκε 2012-04-06 στο Wayback Machine.