Αλμπέρ Ζαφί

Αλμπέρ Ζαφί
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Albert Zafy (Μαλγασικά)
Προφορά
Γέννηση1  Μαΐου 1927[1][2]
Επαρχία Αντσιρανάνα
Θάνατος13  Οκτωβρίου 2017[3][4][1]
Σαιν-Πιερ[4][5]
Αιτία θανάτουενδοεγκεφαλική αιμορραγία
Χώρα πολιτογράφησηςΜαδαγασκάρη
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΜαλαγασική γλώσσα
Γαλλικά
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Μονπελιέ
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
χειρουργός
Οικογένεια
ΣύζυγοςThérèse Zafy[6]
ΤέκναRichard Valery Jaomalaza Zafy
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠρόεδρος της Μαδαγασκάρης (1993–1996)
Member of the National Assembly of Madagascar
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Αλμπέρ Ζαφί (Albert Zafy, 1 Μαΐου 1927 – 13 Οκτωβρίου 2017) ήταν πολιτικός από τη Μαδαγασκάρη. Υπήρξε πρόεδρος της χώρας από τις 27 Μαρτίου 1993[7] ως τις 5 Σεπτεμβρίου 1996.[8]

Πολιτική σταδιοδρομία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αντιπολίτευση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στη μικρή πόλη Μπετσιχάκα της βόρειας Μαδαγασκάρης. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Μονπελιέ, στη Γαλλία. Μετά την επιστροφή του από την Ευρώπη έγινε υπουργός Υγείας και Κοινωνικών Υποθέσεων επί προεδρίας του Γκαμπριέλ Ραμαναντσόα.

Έπειτα από την άνοδο του Ντιντιέ Ρατσιράκα στην εξουσία το 1975 ο Ζαφί παραιτήθηκε από την κυβέρνηση και έγινε φοιτητής στο Πανεπιστήμιο της Μαδαγασκάρης.[9]

Το 1988 ίδρυσε την Εθνική Ένωση για τη Δημοκρατία και την Ανάπτυξη (UNDD). Στη διάρκεια εθνικού συνεδρίου της αντιπολίτευσης το 1990,ο Ζαφί εξελέγη πρόεδρος της Επιτροπής των Ενεργών Δυνάμεων (CFV), η οποία ήταν μια ομάδα συνεργασίας συναποτελούμενη από διάφορα κόμματα της αντιπολίτευσης, ανάμεσα στα οποία και το UNDD. Στις 16 Ιουλίου του 1991 το CFV σχημάτισε εναλλακτική κυβέρνηση, με το Ζαφί ως πρωθυπουργό.[9] Στα τέλη Ιουλίου συνελήφθη και παρέμεινε υπό κράτηση από μία εβδομάδα. Στη συνέχεια ένα πλήθος από 100.000 οπαδούς του τον υποδέχτηκαν μετά την απελευθέρωσή του.[10] Κατά τη διάρκεια μιας διαδήλωσης διαμαρτυρίας τραυματίστηκε.[9] Η Αντιπολίτευση κατάφερε να εξαναγκάσει το Ρατσιράκα να συμφωνήσει και να υπογράψει τη συνθήκη Πανόραμα, με βάση την οποία ο ισχυρός άνδρας του νησιού απώλεσε πολλές από τις εξουσίες του και σχηματίστηκε προσωρινή κυβέρνηση στις 31 Οκτωβρίου του 1991.[7] Ο Ζαφί έγινε επικεφαλής της Ανώτατης Αρχής του Κράτους[11] , η οποία αντικατέστησε το Ανώτατο Επαναστατικό Συμβούλιο. Παράλληλα συστάθηκε Συμβούλιο για την Οικονομική και Κοινωνική Αποκατάσταση, όπως επίσης και Εθνοσυνέλευση για μεταβατικό χρονικό διάστημα.[12][13]

Πρόεδρος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Νοέμβριο του 1992 διεξάχθηκαν πολυκομματικές εκλογές στις οποίες στον πρώτο γύρο ο Ζαφί προηγήθηκε με γύρω στο 45% των ψήφων έναντι περίπου 29% για τον δεύτερο, Ντιντιέ Ρατσιράκα.[14] Στο δεύτερο γύρο, ο οποίος διεξήχθη στις 10 Φεβρουαρίου του 1993, ο Ζαφί εξελέγη πρόεδρος με 66,74% των ψήφων. Ορκίστηκε και ανέλαβε καθήκοντα στις 27 Μαρτίου. Τον Ιούνιο του 1993, οι προσκείμενοι στον Ζαφί κέρδισαν την πλειοψηφία των εδρών στις βουλευτικές εκλογές. Η διαμάχη του με τον πρωθυπουργό Φρανσίσκ Ραβονί τον οδήγησε στο να επιζητήσει αυξημένες εξουσίες, με αποτέλεσμα να εγκριθεί το αίτημα αυτό σε δημοψήφισμα τον Σεπτέμβριο του 1995. Με βάση το θετικό αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, ο πρόεδρος θα είχε πλέον την εξουσία να επιλέγει ο ίδιος τον πρωθυπουργό και όχι η Εθνοσυνέλευση, όπως ίσχυε μέχρι τότε. Ειπλέον, ο πρόεδρος θα είχε πλέον τη δυνατότητα να απολύει τον πρωθυπουργό δίχως να απαιτηθεί η διεξαγωγή νέων εκλογών.[7][14] Τον επόμενο μήνα ο Ραβονί παραιτήθηκε και νέος πρωθυπουργός διορίστηκε από τον Ζαφί ο Εμανουέλ Ρακοτοβαχινί, πρόεδρος του UNDD και πρώην υπουργός προεδρίας επί αγροτικών ζητημάτων.[15][16]

Καθαίρεση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η θητεία του Ζαφί στην προεδρία χαρακτηρίστηκε από την οικονομική κρίση, η οποία επηρέασε αρνητικά τη δημοφιλία του. Επιπλέον, κατηγορήθηκε για διαφθορά και για κατάχρηση εξουσίας, με αποτέλεσμα την καθαίρεσή του από την Εθνοσυνέλευση στις 26 Ιουλίου του 1996.[7] Η απόφαση για την καθαίρεση ήταν με μεγάλη πλειοψηφία: από τους 134 παρόντες βουλευτές, οι 99 ψήφισαν υπέρ της πρότασης για καθαίρεση του προέδρου, 32 την καταψήφισαν και υπήρχαν επίσης τρία άκυρα. Η καθαίρεση επικυρώθηκε από το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο στις 4 Σεπτεμβρίου.[17] Στις 5 Σεπτεμβρίου ο Ζαφί ανακοίνωσε ότι θα παραιτούνταν από πρόεδρος στις 10 Οκτωβρίου, ενώ περιέγραψε την καθαίρεσή του ως "συνταγματικό πραξικόπημα". Ωστόσο, διεκδίκησε ξανά τη θητεία στο ύπατο αξίωμα στις προεδρικές εκλογές του 1996.[18]

Εκλογές 1996

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, κατηγόρησε τους αντιπάλους του και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ως υπαίτιους για την κρίση. Παρότι είχε απωλέσει πολλούς από τους υποστηρικτές του,[18] στον πρώτο γύρο των εκλογών που διενεργήθηκε στις 3 Νοεμβρίου,[14]μπόρεσε να έρθει στη δεύτερη θέση με ποσοστό 23,39% των ψήφων, πίσω από τον Ρατσιράκα, που είχε λάβει ποσοστό 36,61%.[14] Ο Ζαφί στον δεύτερο γύρο υποστηρίχθηκε ακόμα και από πρώην αντιπάλους του, οι οποίοι τον προτιμούσαν από τον Ρατσιράκα, όπως ο Νορμπέρ Ρατσιραχονάνα, ο οποίος είχε ανεπιτυχώς διεκδικήσει την προεδρία. Στις 29 Δεκεμβρίου διεξήχθη ο δεύτερος γύρος που έδωσε τη νίκη στον Ρατσιράκα με οριακή διαφορά σχεδόν 45.000 ψήφων. Ο Ζαφί έλαβε το 49,29%.[14] Αργότερα κατηγόρησε το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο ότι είχε αλλάξει τα ποσοστά αλλά δεν είχε μιλήσει τότε για χάρη της ειρήνης.[18]

Μετέπειτα χρόνια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις αρχές του 1998 κινήθηκε προς την καθαίρεση του προέδρου Ρατσιράκα, κατηγορώντας τον μεταξύ άλλων για νεποτισμό, ψευδορκία και παραβίαση του Συντάγματος. Η σχετική πρόταση μομφής καταψηφίστηκε στις 4 Φεβρουαρίου του 1998 με μόνο 60 βουλευτές να την υποστηρίζουν, όταν απαιτούνταν 92 υπέρ. Ο Ζαφί εξελέγη βουλευτής στις εκλογές του 1998 και αποπειράθηκε ανεπιτυχώς να αποσπαστεί η επαρχία Αντσιρανάνα από τη Μαδαγασκάρη.[19]

Στις 31 Αυγούστου του 2001 ο Ζαφί ανακοίνωσε ότι θα κατερχόταν ξανά υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές αργότερα την ίδια χρονιά.[20] Στις εκλογές του 2001 έλαβε γύρω στο 5% των ψήφων και ήρθε 5ος.[14]

Ήταν ο ηγέτης της Επιτροπής Εθνικής Συμφιλίωσης (CRN), η οποία συστάθηκε τον Ιούνιο του 2002 με σκοπό τη συμφιλίωση όλων των εμπλεκομένων προσώπων στην κρίση που ακολούθησε τη διεξαγωγή των προεδρικών εκλογών του 2001.[21] Άσκησε έντονη κριτική προς τον πρόεδρο Μαρκ Ραβαλομανάνα και ζήτησε μεταξύ άλλων την αλλαγή του Συντάγματος.[7]

Στις 8 Ιουλίου του 2004 εξερράγη χειροβομβίδα έξω από την οικία του Ζαφί, προκαλώντας μόνο υλικές ζημίες.[22] Το γεγονός έλαβε χώρα σε περίοδο που σωρεία παρόμοιων επιθέσεων συνέβαιναν σε όλη τη χώρα.[22][23]

Η κατοικία του Ζαφί δέχτηκε επιδρομή από την αστυνομία στις 8 Δεκεμβρίου 2006, στα πλαίσια των ερευνών της κυβέρνησης για τον στρατηγό Φιντί, ο οποίος φερόταν να σχεδίαζε πραξικόπημα, μαζί με τον προεδρικό υποψήφιο Πετί Ρακοτονιάινα. Απαντώντας στην επιδρομή, ο Ζαφί δήλωσε ότι ποτέ του δεν είχε αναγνωρίσει τον Ραβολομανάνα ως νόμιμο πρόεδρο.[24]

Ταξίδεψε στο Παρίσι τον Ιούνιο του 2007, όπου συναντήθηκε με τον Ρατσιράκα (στις 8 Ιουνίου) και με άλλους επίσης εξόριστους πολιτικούς.[25] Με τον Ρατσιράκα συναντήθηκε ξανά στις 27 Ιουνίου.[26].

Στις 9 Απριλίου του 2009 άρχισαν στην πρεσβεία της Σενεγάλης στο Ανταναναρίβο διαβουλεύσεις ανάμεσα στις αντιπροσωπείες του πρώην προέδρου Μαρκ Ραβαλομανάνα και του προσωρινού προέδρου Αντρί Ραζοελίνα, οι οποίες γίνονται υπό την αιγίδα του ΟΗΕ και της Αφρικανικής Ένωσης. Στις διαβουλεύσεις έλαβε μέρος και ο Ζαφί όπως και ο διάδοχός του, Ρατσιράκα.[27] Στόχος των διαβουλεύσεων ήταν η εξασφάλιση συναίνεσης για μια προσωρινή κυβέρνηση στο νησί.

Ο Αλμπέρ Ζαφί πέθανε από εγκεφαλικό επεισόδιο σε ηλικία 90 ετών, σε νοσοκομείο του Σαιν Πιερ της Ρεϋνιόν.

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 (Αγγλικά) Find A Grave. 184249506. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. ↑ 2,0 2,1 (Γερμανικά) Munzinger Personen. 00000020841. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ www.rfi.fr/afrique/20171013-madagascar-disparition-ancien-president-albert-zafy.
  4. ↑ 4,0 4,1 fr.africanews.com/2017/10/14/mort-de-l-ancien-president-malgache-albert-zafy//.
  5. ↑ Fichier des personnes décédées mirror. 7jx36MWZGDSk. Ανακτήθηκε στις 29  Οκτωβρίου 2022.
  6. ↑ fr.m.wikipedia.org/wiki/Th%C3%A9r%C3%A8se_Zafy. Ανακτήθηκε στις 28  Απριλίου 2024.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 Richard R. Marcus, "POLITICAL CHANGE IN MADAGASCAR: POPULIST DEMOCRACY OR NEOPATRIMONIALISM BY ANOTHER NAME?" Αρχειοθετήθηκε 2012-02-05 στο Wayback Machine., Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών, Occasional Paper 89, Αύγουστος 2004.
  8. ↑ Guy Arnold, Madagascar: Year in Review 1996, Britannica.com.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 Africana: The Encyclopedia of the African and African American Experience (1999), ed. Kwame Anthony Appiah and Henry Louis Gates, Jr., page 2039.
  10. ↑ "Madagascar Offers Coalition", The New York Times, 31 Ιουλίου 1991.
  11. ↑ "Madagascar's Leader Agrees To Work for New Elections", The New York Times, 3 Νοεμβρίου 1991.
  12. ↑ "Nov 1991 - New government", Keesing's Record of World Events, Volume 37, November, 1991 Madagascar, Page 38565.
  13. ↑ World Factbook on Madagascar, 1993 Αρχειοθετήθηκε 2012-10-23 στο Wayback Machine..
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 14,5 Εκλογές στη Μαδαγασκάρη, African Elections Database.
  15. ↑ "Oct 1995 - Resignation of Prime Minister", Keesing's Record of World Events, Volume 41, October, 1995 Madagascar, Page 40764.
  16. ↑ Guy Arnold, Madagascar: Year in Review 1995, Britannica.com.
  17. ↑ "Empêchement du Président de la République" Αρχειοθετήθηκε 2012-02-08 στο Wayback Machine., Décision n°17-HCC/D3(Empêchement), Ιστότοπος του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου (Γαλλικά).
  18. ↑ 18,0 18,1 18,2 Philip M. Allen, "Madagascar: Impeachment as Parliamentary Coup d'Etat", in Checking Executive Power: Presidential Impeachment in Comparative Perspective (2003), ed. Jody C. Baumgartner, Naoko Kada, page 90.
  19. ↑ "Ex-President Zafy reportedly seeking secession of northern province", Malagasy National Radio (nl.newsbank.com), 12 Νοεμβρίου 1997.
  20. ↑ "Madagascar: Former president says he will stand in next elections", AFP (nl.newsbank.com), 1η Σεπτεμβρίου 2001.
  21. ↑ "Madagascan opposition parties talk business", AFP (IOL), 1η Ιουνίου 2005.
  22. ↑ 22,0 22,1 "MADAGASCAR: Grenade explodes outside ex-president's home", IRIN, 9 Ιουλίου 2004.
  23. ↑ "MADAGASCAR: Security beefed up after grenade attacks", IRIN, 12 Ιουλίου 2004.
  24. ↑ "Madagascar's president wins election", Associated Press (International Herald Tribune), 9 Δεκεμβρίου 2006.
  25. ↑ "Zafy Albert en France; Tête à tête avec Didier Ratsiraka", Madagascar Tribune, 12 Ιουνίου 2007 (Γαλλικά).
  26. ↑ "Rencontre Ratsiraka-Zafy-Tantely", Madagascar Tribune, 27 Ιουνίου 2007
  27. ↑ Καθημερινή[νεκρός σύνδεσμος], Διεθνείς διαβουλεύσεις για Μαδαγασκάρη, 10 Απριλίου 2009.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Albert Zafy στο Wikimedia Commons