Αντεναρία

Αντεναρία
Το είδος Antennaria racemosa
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Φυτά (Plantae) Συνομοταξία: Αγγειόσπερμα (Magnoliophyta) Ομοταξία: Δικοτυλήδονα (Magnoliopsida) Τάξη: Αστερώδη (Asterales) Οικογένεια: Σύνθετα (Compositae ή Asteraceae) Γένος: Αντεναρία (Antennaria) Gaertn.[1][2], 1791
Συνώνυμα
Disynanthus Raf. Chamaezelum Link Cyttarium Peterm.

Η αντεναρία ή αντενναρία (Antennaria) είναι γένος ποωδών αγγειόσπερμων φυτών, που ανήκει στη μεγάλη οικογένεια των συνθέτων. Συγγενές γένος είναι το γνάφαλο (Gnaphalium).

Οι αντεναρίες είναι πολυετή φυτά της εύκρατης ζώνης του Βόρειου Ημισφαιρίου, με ένα είδος (A. chilensis) ιθαγενές της εύκρατης ζώνης της Νότιας Αμερικής. Ο μεγαλύτερος αριθμός ειδών συναντάται στη Βόρεια Αμερική, όπου αρκετά είδη είναι γνωστά με την κοινή ονομασία «πόδι/πατούσα της γάτας» (catsfoot ή pussytoes).^[1][3][4]

Το ύψος του φυτού, αναλόγως του είδους, φθάνει τα 10 έως 50 εκατοστόμετρα. Η ονομασία του γένους Antennaria προέρχεται από τους προεξέχοντες στήμονες που διακρίνονται στα άνθη μερικών ειδών του και μοιάζουν με «αντένες» (κεραίες) εντόμων.^[5]

Μερικά είδη καλλιεργούνται ως καλλωπιστικά. Επίσης, είδη αντεναρίας χρησιμεύουν ως τροφή στις κάμπιες μερικών ειδών λεπιδόπτερων εντόμων, όπως των Vanessa virginiensis^[6], Coleophora pappiferella (που τρέφεται αποκλειστικά με το είδος A. dioica) και Schinia verna (τρέφεται με αρκετά είδη Antennaria).

Επιλεγμένα είδη

To είδος αντεναρία η δίοικος

Τα γνωστά είδη αντεναρίας είναι πολλές δεκάδες. Τα γνωστότερα από αυτά δίνονται στον ακόλουθο κατάλογο, με την επιστημονική ονομασία τους, τα ονόματα των επιστημόνων που τα περιέγραψαν πρώτοι και, για μερικά είδη, ανεπίσημη ελληνική ονομασία:

• Antennaria alpina (L.) Gaertn. – αντεναρία η αλπική
• Antennaria anaphaloides Rydb. – αντεναρία η μαργαριτώδης
• Antennaria arcuata Cronq.
• Antennaria argentea Benth. – αντεναρία η αργυρόχρους
• Antennaria aromatica Evert – αντεναρία η αρωματική
• Antennaria boecheriana A.E.Porsild
• Antennaria carpatica (Wahlenb.) Bluff & Fingerh. – αντεναρία των Καρπαθίων
• Antennaria caucasica Boriss. – αντεναρία η καυκάσια
• Antennaria chilensis Remy
• Antennaria corymbosa E. Nels.
• Antennaria densifolia Porsild – αντεναρία η πυκνόφυλλος
• Antennaria dimorpha (Nutt.) Torr. & Gray – αντεναρία η δίμορφος
• Antennaria dioica (L.) Gaertn. – αντεναρία η δίοικος
• Antennaria eucosma Fern. & Wieg. – αντεναρία η εύκοσμος
• Antennaria flagellaris (Gray) Gray – αντεναρία η μαστιγωτή
• Antennaria friesiana (Trautv.) Ekman
• Antennaria geyeri Gray
• Antennaria howellii Greene (συνώνυμο: A. canadensis)
• Antennaria lanata (Hook.) Greene
• Antennaria luzuloides Torr. & Gray
• Antennaria marginata Greene
• Antennaria media Greene – αντεναρία των Βραχωδών Ορέων
• Antennaria microphylla Rydb. – αντεναρία η μικρόφυλλος
• Antennaria monocephala DC. – αντεναρία η μονοκέφαλος
• Antennaria neglecta Greene
• Antennaria nordhageniana Rune & Rönning
• Antennaria parlinii Fern.
• Antennaria parvifolia Nutt.
• Antennaria plantaginifolia (L.) Richards. – αντεναρία η βανανόφυλλος
• Antennaria porsildii E.Ekman
• Antennaria pulchella Greene
• Antennaria pulcherrima (Hook.) Greene
• Antennaria racemosa Hook. – αντεναρία η βοτρυωτή
• Antennaria rosea Greene – αντεναρία η ροδώδης
• Antennaria rosulata Rydb.
• Antennaria soliceps Blake
• Antennaria solitaria Rydb. – αντεναρία η μονοκέφαλος
• Antennaria stenophylla (A.Gray) A.Gray – αντεναρία η στενόφυλλος
• Antennaria suffrutescens Greene – αντεναρία η αμαράντειος
• Antennaria umbrinella Rydb.
• Antennaria villifera Boriss.
• Antennaria virginica Stebbins

Υβρίδια

• Antennaria × erigeroides Greene (pro sp.)
• Antennaria × foliacea Greene (pro sp.)
• Antennaria × macounii Greene (pro sp.)
• Antennaria × oblancifolia E.Nels. (pro sp.)

Παραπομπές

1. Gaertner 1791, σελ. 410.
2. Gaertner 1791, Tab. CLXVII: line drawings of flowers and flower heads of A. dioica.
3. Gaertner 1791, Tab. CLXVII: line drawings of flowers and flower heads of Antennaria dioica.
4. Antennaria, Biota of North America Program (BONAP), 2013, http://bonap.net/NAPA/TaxonMaps/Genus/County/Antennaria 
5. Πρότυπο:EFloras
6. Hilty, John (2020). «"Plantain-Leaved Pussytoes (Antennaria plantaginifolia)"». Illinois Wildflowers (στα Αγγλικά). 

• Gaertner, Joseph (1791). De Fructibus et Seminibus Plantarum (στα Λατινικά). τόμ. 2. Sumtibus Auctoris, Typis Academiae Carolinae. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Η αντεναρία στη Flora Europaea