Αποξηραμένα, τριμμένα, Περσικά μαύρα μοσχολέμονα.Ολόκληρα λούμι (loomi) προς πώληση στην αγορά της Μανάμα, Μπαχρέιν.
Τα αποξηραμένα μοσχολέμονα (ή αποξηραμένα λάιμ(dried lime) επίσης γνωστά ως: μαύρα λάιμ ή μαύρα μοσχολέμονα·[1]νοόμι Μπάσρα (Βασόρας) ((noomi basra)Ιράκ)·[2]λίμοο Αμανή (Ομάν) ((limoo amani)Ιράν)· λίμοο ((limoo) Ομάν)[3]) είναι μοσχολέμονα τα οποία έχουν χάσει την περιεκτικότητά τους σε νερό, συνήθως αφού πέρασαν ένα μεγάλο μέρος του χρόνου αποξήρανσής τους στον ήλιο. Χρησιμοποιούνται, ολόκληρα, κομμένα σε τεμάχια ή τριμμένα, ως καρύκευμα στα φαγητά της Μέσης Ανατολής. Με καταγωγή τον Περσικό Κόλπο, εξ ου και η Περσική ονομασία «λίμοο Αμανή» ((limoo amani)λάιμ του Ομάν), τα αποξηραμένα μοσχολέμονα είναι δημοφιλή στη μαγειρική ολόκληρης της Μέσης Ανατολής.
Τα αποξηραμένα λάιμ χρησιμοποιούνται για να προσθέσουν μια ξινή γεύση στα φαγητά, μέσω μιας διαδικασίας που είναι γνωστή ως ξίνισμα (souring).[Σημ. 1][4] Στην Περσική κουζίνα,[Σημ. 2]χρησιμοποιούνται για να αρωματίσουν βραστά και σούπες.[5] Σε όλο τον Περσικό Κόλπο, χρησιμοποιούνται μαγειρεμένα με ψάρια, ενώ στο Ιράκ κονιορτοποιούνται και προστίθενται σε πιάτα με ρύζι και στη γέμιση.[3] Επίσης, γίνονται ζεστό ρόφημα, που ονομάζεται Hamidh (ξινό). Η σκόνη του αποξηραμένου μοσχολέμονου, χρησιμοποιείται και σαν συστατικό τύπου-μπαχαράτ στον Περσικό Κόλπο (ένα μείγμα μπαχαρικών που επίσης ονομάζεται kabsa ή kebsa). Πρόκειται για ένα παραδοσιακό συστατικό της Αραβικής και Περσικής μαγειρικής.
Τα αποξηραμένα λάιμ είναι έντονα αρωματισμένα. Έχουν γεύση ξινή και εσπεριδοειδή σαν του μοσχολέμονου, αλλά επίσης έχουν ένα γήινο και κάπως καπνιστό άρωμα, στερούμενα όμως τη γλυκύτητα του φρέσκου λάιμ. Επειδή διατηρούνται, έχουν μια ελαφρά πικράδα, ζυμωμένη γεύση, αλλά οι πικροί τόνοι, συγκεντρώνονται κυρίως στον εξωτερικό φλοιό και τους σπόρους του μοσχολέμονου.
↑ Το ξίνισμα ή ξύνισμα (souring), είναι μια τεχνική μαγειρέματος η οποία χρησιμοποιεί την έκθεση σε ένα οξύ προκειμένου να πραγματοποιηθεί μια φυσική και χημική αλλαγή στο τρόφιμο. Αυτό το οξύ μπορεί να προστεθεί ρητά (για παράδειγμα, με τη μορφή ξιδιού, χυμό λεμονιού, χυμό λάιμ κλπ.) ή μπορεί να παραχθεί μέσα στο ίδιο το τρόφιμο από ένα μικρόβιο όπως το Lactobacillus.
Το ξύνισμα είναι παρόμοιο με το τουρσί (διατήρηση σε ξύδι) ή τη ζύμωση, αλλά το ξίνισμα συνήθως συμβαίνει μέσα σε λίγα λεπτά ή ώρες, ενώ οι διεργασία του τουρσιού ή της ζύμωσης, μπορεί να διαρκέσει πολύ περισσότερο χρόνο.