Ο Αργύρης Εμμανουήλ (Πάτρα 7 Ιουνίου 1911 - Παρίσι 14 Δεκεμβρίου 2001[3]) ήταν Έλληνας οικονομολόγος που σπούδαζε και εργάσθηκε κυρίως στη Γαλλία. Γνωστός παγκόσμια για τη συμβολή του στη θεωρία της "άνισης ανταλλαγής" μεταξύ ανεπτυγμένων και μη οικονομιών.
Γιός του Χαράλαμπου Εμμανουήλ και της Αικατερίνης Μενούνου, σπούδασε οικονομία και νομικά στην Αθήνα. Το 1937 μετανάστευσε στο Βελγικό Κογκό. Πολέμησε με τις ελληνικές δυνάμεις της Μέσης Ανατολής από το 1942. Το 1945 επέστρεψε στο Κογκό όπου και έζησε μέχρι το 1957. Λόγω των αντιαποικιακών εξεγέρσεων κατέφυγε στη Γαλλία. Σπούδασε ιστορία της τέχνης και ακολούθως έκανε μεταπτυχιακά στα οικονομικά υπό την επίβλεψη του Σαρλ Μπετελέμ. Εργάσθηκε ως καθηγητής οικονομικών και ερευνητής στο Παρίσι.
Έγινε γνωστός για τη συμβολή του στη θεωρία της "άνισης ανταλλαγής", όπως την εξέθεσε στη διατριβή του L’échange inégal (1969). Το βιβλίο μεταφράσθηκε σε αρκετές γλώσσες και συζητήθηκε στους κύκλους οικονομολόγων και πολιτικών που εμπνέονταν από τη μαρξιστική πολιτική οικονομία και τη θεωρία του ιμπεριαλισμού (θεωρητικοί της "εξάρτησης").
- 1962. Arghiri Emmanuel, Charles Bettelheim. Échange inégal et politique de développement, Problèmes de planification, No. 2, Sorbonne: Centre d’Étude de Planification Socialiste.
- 1964. “El intercambio desigual”, Revue Economica, Havana, Feb.
- 1966. “Le taux de profit et les incompatibilités Marx-Keynes.” Annales, 21(6): 1189–1211.
- 1966. “Le Prix mondial et le marché international socialiste,” in idem, La division internationale du travail et le marché socialiste, pp. 1–15. Problèmes de planification, No. 7, Sorbonne: Centre d’Étude de Planification Socialiste.
- 1969. L’échange inégal: Essais sur les antagonismes dans les rapports économiques internationaux. Paris: François Maspero. Αγγλικά: Unequal Exchange: A Study of the Imperialism of Trade. New York & London: Monthly Review Press, 1972. Πορτογαλικά: A troca desigual. Lisboa, Estampa, 1973. Ελληνικά: Η άνιση ανταλλαγή, Αθήνα, Παπαζήσης 1980.
- 1970. “Démystifier les antagonismes entre les nations.” Politique aujourd’hui, No. 1(Jan.): 78–94.
- 1970. “The Delusions of Internationalism.” Monthly Review: An Independent Socialist Magazine, Vol. 22, No. 2(June): 13–19.
- 1970. “Échange inégal et dévéloppement inégal”, Politique aujourd’hui, No. 11(Nov.): 75–90.
- 1970. “La question de l’échange inégal”, L’homme et la société, Vol. 18, No. 4, pp. 35–59.
- 1971. “Le colonialisme des “poor-whites” et le mythe de l’impérialisme d’investisement” in L’Homme et la société, No. 22, 1971.
- 1974. Le profit et les crises. Paris: François Maspero (αγγλικά. Profit and Crises. New York: St. Martin’s Press, 1984).
- 1974. “The Myths of Development versus ‘Myths of Underdevelopment’.” New Left Review, Vol. I, No. 85 (May–June): 61–82.
- 1976. “The Multinational Corporations and Inequality of Development”, International Social Science Journal 28(4): 754–765.
- 1979. “The State in the Transitional Period.” New Left Review, Vol. I, Nos. 113-114 (January–April): 111-131.
- 1980. “Le ‘prix rémunérateur’: Épilogue à l’échange inégal.” Revue Tiers-Monde, 21(81): 21-39.
- 1985. La dynamique des inégalités. Paris: Éditions Anthropos.
- 1988. “Le Surcroit d’endettement des pays à monnaie internationale: ses limites et ses contradictions”. Économie et Société, Nos. 6-7: 113–127.