Αριδαία

Συντεταγμένες: 40°58′30″N 22°3′30″E / 40.97500°N 22.05833°E / 40.97500; 22.05833

Αριδαία
Κεντρικός δρόμος στην Αριδαία (οδός Κύπρου)
Αριδαία Αριδαία
Χάρτης
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Αποκεντρωμένη Διοίκηση	Μακεδονίας-Θράκης
Περιφέρεια	Κεντρικής Μακεδονίας
Περιφερειακή Ενότητα	Πέλλας
Δήμος	Αλμωπίας
Δημοτική Ενότητα	Αριδαίας
Δημοτική Κοινότητα	Αριδαίας
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμα	Μακεδονία
Νομός	Πέλλας
Υψόμετρο	128 μέτρα
Πληθυσμός
Μόνιμος	6.639
Έτος απογραφής	2021
Πληροφορίες
Πολιούχος	Άγιοι Νίκανδρος και Ιωαννίκιος
Παλαιά ονομασία	Σουμπόσκον, Σούμποτσκο, Αρδέα
Ονομασία κατοίκων	Αριδαιώτες
Ταχ. κώδικας	58400
Τηλ. κωδικός	2384
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Η Αριδαία είναι η έδρα και η μοναδική κωμόπολη του Δήμου Αλμωπίας στην Περιφερειακή Ενότητα Πέλλας της Μακεδονίας. Έχει πληθυσμό 6.639 κατοίκους (2021), καθιστώντας την την τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Πέλλας, μετά τα Γιαννιτσά και την Έδεσσα.

Γεωγραφικά στοιχεία

Η Αριδαία βρίσκεται σε υψόμετρο 122 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας χωρίς πολλές απότομες αλλαγές στην τοπογραφία σε ακτίνα 3 χιλιομέτρων, ενώ η περιοχή περιτριγυρίζεται από μεγάλους ορεινούς όγκους, όπως το Καϊμάκτσαλαν, τη Τζένα και το Πάικο. Η περιοχή κυρίως διαθέτει καλλιεργήσιμες εκτάσεις και σε μικρότερο ποσοστό βοσκοτόπια και δέντρα.^[1][2]

Δημογραφικά στοιχεία

Εκτός από τον ντόπιο πληθυσμό, στην Αριδαία υπάρχει και ισχυρή παρουσία προσφύγων από τη Μικρά Ασία, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν το 1923. Οι πρόσφυγες αυτοί, συνεισέφεραν στην ανάπτυξη της Αριδαίας ως κωμόπολης.^[3]

Πληθυσμός

Μόνιμος ^[4][5][6][7]

Έτος	Πληθυσμός
1991	4.679
2001	5.725
2011	6.561
2021	6.639

Πραγματικός (de facto) ^[8][9][10]

Έτος	Πληθυσμός
1961	3.222
1971	3.555
1981	4.205
1991	4.425
2001	5.600
2011	6.540
2021	7.118

Κλίμα

Το κλίμα της Αριδαίας είναι υγρό υποτροπικό (Cfa κατά Κέππεν),^[11] δηλαδή, είναι εύκρατο με ζεστά καλοκαίρια και κρύους χειμώνες αλλά βρέχει όλο τον χρόνο, ακόμη και το καλοκαίρι, όπου οι θερμοκρασίες είναι σχετικά υψηλές, με τις θερμότερες ημέρες συνήθως στους 38 βαθμούς Κελσίου τον Ιούλιο. Θερμοκρασίες υπό του μηδενός παρατηρούνται συχνά στην περιοχή, με τις ψυχρότερες μέρες συνήθως στους -7 τον Ιανουάριο. Οι χιονοπτώσεις είναι αρκετά σπάνιες παρά τις χαμηλές θερμοκρασίες, αλλά ο παγετός συχνότερος.^[12]

Κλιματικά δεδομένα Αριδαίας (1980-2016)
Μήνας	Ιαν	Φεβ	Μάρ	Απρ	Μάι	Ιούν	Ιούλ	Αύγ	Σεπ	Οκτ	Νοε	Δεκ	Έτος
Μέση Μέγιστη °C (°F)	8 (46)	10 (50)	14 (57)	19 (66)	24 (75)	29 (84)	32 (90)	31 (88)	27 (81)	20 (68)	14 (57)	9 (48)	19,8
Μέση Μηνιαία °C (°F)	4 (39)	5 (41)	9 (48)	14 (57)	18 (64)	23 (73)	26 (79)	25 (77)	21 (70)	15 (59)	9 (48)	5 (41)	14,5
Μέση Ελάχιστη °C (°F)	0 (32)	1 (34)	4 (39)	8 (46)	13 (55)	17 (63)	19 (66)	19 (66)	15 (59)	10 (50)	5 (41)	1 (34)	9,3
Βροχόπτωση mm (ίντσες)	29,1	31,8	34	36,3	37,9	33,1	24,4	23,8	35,2	48,7	55,4	43,9	433,6
% υγρασίας	0	0	0	0	0	0.4	0.9	0.7	0.1	0	0	0	0,2
Πηγή: weatherspark.com

Εκπαίδευση

Στην Αριδαία λειτουργεί Δημόσιο ΙΕΚ.^[13] Επίσης, λειτουργούν έξι Νηπιαγωγεία (εκ των οποίων το ένα είναι ειδικό),^[14] πέντε Δημοτικά σχολεία, (εκ των οποίων το ένα είναι ειδικό),^[14][15] δύο Γυμνάσια, ένα ΓΕΛ, δύο ΕΠΑΛ (εκ των οποίων το ένα είναι εσπερινό), ΕΚ και ΕΕΕΚ.^[14]

Μέσα Μαζικής Ενημέωσης

Στην Αριδαία λειτουργεί και τοπική ηλεκτρονική εφημερίδα ονόματι AridaiaNews,^[16] καθώς και δύο ραδιοφωνικοί σταθμοί, οι Ράδιο Αλμωπία 97.1 και Ιδιωτικό Ραδιόφωνο Αλμωπίας 106.7^[17]

Μεταφορές

Οδικός

Yπάρχουν πέντε (5) επαρχιακές οδοί που ενώνουν την Αριδαία με τους γύρω οικισμούς. Αυτές είναι:^[18][19]

1. Έδεσσα - Αριδαία. (Πέλλας 1)

2. Αριδαία - Νότια (Όρια Π.Ε. Πέλλας-Κιλκίς)

3. Αριδαία - Λουτρών. (Πέλλας 7)

4. Αριδαία - Πολυκάρπι. (Πέλλας 8)

5. Αριδαία - Πρόμαχοι. (Πέλλας 9)

Μέσα Μαζικής Μεταφοράς

Υπάρχει λεωφορειακή σύνδεση της κωμόπολης, μέσω του σταθμού Αριδαίας του ΚΤΕΛ Πέλλας με απευθείας δρομολόγια με την Έδεσσα, την Σκύδρα και τα Γιαννιτσά,^[20] , την Θεσσαλονίκη,^[21] την Κοζάνη, την Αθήνα^[22], τοπικούς οικισμούς^[23] και άλλα δρομολόγια με την συνεργασία άλλων ΚΤΕΛ.^[24]

Η Αριδαία δεν διαθέτει ενεργό σιδηροδρομικό σταθμό και εξυπηρετείται από τον Σιδηροδρομικό Σταθμό Εδέσσης, αλλά στην περίοδο 1916-1936 λειτούργησε σιδηροδρομικό δίκτυο που την ένωνε με τη Σκύδρα και την Όρμα. Τον σιδηρόδρομο, οι Αριδαιώτες τον ονόμαζαν «Τρενάκι της Καρατζόβας». Ο τότε σιδηροδρομικός σταθμός διατηρείται μέχρι σήμερα και λειτουργεί ως μουσείο φυσικής ιστορίας.^[25]

Χάρτης Ποδηλατόδρομων Αριδαίας Κόκκινο: Υπό κατασκευή -- Μωβ: Προς κατασκευή -- Μπλε: Μελλοντικές Επεκτάσεις

Ποδηλατόδρομοι

Η Αριδαία δεν διαθέτει προς το παρόν ποδηλατόδρομους. Ο πρώτος ποδηλατόδρομος είναι υπό κατασκευή στην οδό Λοχαγού Πασιά, από την γέφυρα προς Εξαπλάτανο μέχρι την συμβολή της με την λεωφόρο Ξενιτίδη. Ο επόμενος προς κατασκευή θα είναι στην λεωφόρο Ξενιτίδη, από το τέλος του πρώτου ποδηλατόδρομου, μέχρι την διασταύρωση με την οδό Καραϊσκάκη.

Μελλοντικά σχέδια για επέκταση των ποδηλατόδρομων, αναφέρουν τις οδούς: Κύπρου, Καπετάν Γαρέφι, Βασιλίσσης Όλγας, μέρος της οδού Ταγματάρχη Χαϊλή, την Περιφερειακή οδό καθώς και τις πλατείες Σέτσκου και Αγγελή Γάτσου.

Επίσης υπάρχουν ακόμα μεγαλύτερα σχέδιά για σύνδεση της πόλης με ποδηλατόδρομους με τους κοντινούς οικισμούς. Υπάρχει πρόταση για την ανάπτυξη δικτύου προς την Πιπέρια, τους Τσάκους, την Σωσάνδρα, την Υδραία, την Δωροθέα, ίσως και το Βορεινό.^[26]

Αθλητισμός

Η ποδοσφαιρική ομάδα του Αλμωπού αποτελεί το σπουδαιότερο αθλητικό σωματείο της Αριδαίας. Με έτος ιδρύσεως το 1926 και χρώματα της ομάδας το μπλε και το λευκό, αποτελεί κατά τον τελευταίο αιώνα το σήμα κατατεθέν της ευρύτερης Αλμωπίας, έχοντας πολυετή παρουσία στα εθνικά πρωταθλήματα. Τη σεζόν 2023-24, αγωνίζονταν στο επαγγελματικό πρωτάθλημα της Σούπερ Λιγκ 2 από το οποίο αποβλήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2023.^[27] Έδρα της ομάδας είναι το Δημοτικό Στάδιο Αριδαίας.

Άλλες πληροφορίες

Η παράδοση λέει πως η Αριδαία φτιάχτηκε στα πολύ παλιά τα χρόνια, όχι από χέρι ανθρώπου αλλά από τους γίγαντες που πίστευαν πως την κατοικούσαν.^[25]

Έως το 1922 ήταν γνωστή ως Σούμποτσκο^[28] (νοτιοσλαβικά: С'ботско / S'botsko / Съботско), ημερομηνία κατά την οποία και μετονομάστηκε, αρχικώς, σε Αρδέα^[29], ενώ στη συνέχεια σε Αριδαία.

Η Αριδαία έχει αναπτυχθεί τουριστικά, καθώς είναι η πλησιέστερη κωμόπολη στα Λουτρά Πόζαρ, μία δημοφιλή πηγή ιαματικών λουτρών (απέχουν περίπου 13 χιλιόμετρα).^[25]

Μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του '80 στην Αριδαία λειτουργούσαν εργοστάσια επεξεργασίας κόκκινου πιπεριού, τα μοναδικά στην Ελλάδα, με εξαγωγές (κυρίως σε βαλκανικές χώρες).^[30]

Η Αριδαία σήμερα έχει δύο εκκλησίες. Ο κεντρικός ναός της πόλεως είναι αφιερωμένος στη μνήμη των αγίων Νικάνδρου και Ιωαννικίου που είναι και οι πολιούχοι της πόλεως και πανηγυρίζει κάθε χρόνο στις 4 Νοεμβρίου. Και ο άλλος ναός της Αριδαίας είναι χτισμένος στις εργατικές κατοικίες και είναι αφιερωμένος στη μνήμη του Αγίου Αντωνίου και πανηγυρίζει κάθε χρόνο στις 17 Ιανουαρίου.

Το μέλλον της πόλης θα είναι πολύ διαφορετικό. Η Αριδαία (υπό μελέτη) θα αλλάξει κατεύθυνση και θα γίνει καλύτερα προσβάσιμη και ασφαλής για πεζούς και επίσης περισσότερο πράσινη προς το περιβάλλον.^[26]

Εικόνες

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Αριδαία

Ο σιδηροδρομικός σταθμός το 1918

• 
  Αλμωπαίος ποταμός, Αριδαία
• 
  Το πάρκο της Αριδαίας «Δασάκι»
• 
  Χάρτης της Αριδαίας
• 
  Ο παλαιός σιδηροδρομικός σταθμός της Αριδαίας, όπου σήμερα στεγάζεται μουσείο
• 
  Πλατεία Αγγελή Γάτσου

Ο σιδηροδρομικός σταθμός το 1918

Ανάπλαση Λοχαγού Πασιά

Ανάπλαση Λοχαγού Πασιά

Παραπομπές

1. «Aridaía Climate, Weather By Month, Average Temperature (Greece) - Weather Spark». weatherspark.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 14 Νοεμβρίου 2021. 
2. Global Land Cover SHARE database (Food and Agriculture Organization of the United Nations)
3. «Αριδαία- Αλμωπία : Ιστορική Αναδρομή 1385- 1912 από τον Γιώργο Λιούγκα». Ανακτήθηκε στις 14 Νοεμβρίου 2021. 
4. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_monimos.pdf
5. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_monimos.pdf
6. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2011_monimos.pdf
7. «Απογραφή Μόνιμου Πληθυσμού 2021». ΕΛΣΤΑΤ. 
8. ΠΛ 3:589
9. ΠΛΜ 11:22
10. https://www.statistics.gr/2011-census-pop-hous
11. «Mindat.org - Aridaia». 
12. «Προσομοίωση ιστορικών δεδομένων κλίματος και καιρού για Αριδαία». meteoblue. Ανακτήθηκε στις 29 Δεκεμβρίου 2023. 
13. «Δημόσιο ΙΕΚ Αριδαίας - Η Επαγγελματική Κατάρτιση Σήμερα!». Δημόσιο ΙΕΚ Αριδαίας. Ανακτήθηκε στις 20 Αυγούστου 2020. 
14. «Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Πέλλας - Σχ. Μονάδες». dipe.pel.sch.gr. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2021. 
15. «Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Πέλλας - Σχ. Μονάδες». dipe.pel.sch.gr. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2021. 
16. «Aridaia News». www.aridaianews.gr. Ανακτήθηκε στις 14 Νοεμβρίου 2021. 
17. «Ραδιοφωνικοί Σταθμοί σε Αριδαία». Ανακτήθηκε στις 14 Νοεμβρίου 2021. 
18. Βασιλικό Διάταγμα 06-02-1956: Περί καθορισμού των επαρχιακών οδών των Νομών του Κράτους κατά τις διατάξεις του Νόμου 3155/1955 περί κατασκευής και συντηρήσεως οδών, (ΦΕΚ 47/Α/1956), 08-02-1956. (Τον κατάλογο του τέως Νομού Πέλλας μπορείτε να δείτε εδώ.)
19. «37. Πέλλας». www.nomoskopio.gr. Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2024. 
20. Aridaea to Giannitsa - Rome2rio
21. https://www.rome2rio.com/map/Thessalon%C3%ADki/Aridaea#trips/transport/Thessalon%C3%ADki/Aridaea/r/Bus/s/0
22. https://www.rome2rio.com/map/Athens/Aridaea#trips
23. «ΤΟΠΙΚΑ ΑΡΙΔΑΙΑΣ». ΚΤΕΛ Ν. ΠΕΛΛΑΣ. Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2024. 
24. «ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ». ΚΤΕΛ Ν. ΠΕΛΛΑΣ. Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2024. 
25. «Αριδαία: Η χώρα των θρύλων, μια πόλη που φτιάχτηκε από τους… Γίγαντες». PellaSimera.gr. 27 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2024. 
26. «Σχέδιο βιώσιμης κινητικότητας» (PDF). Δήμος Αλμωπίας (pdf) (στα Ελληνική). ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΙΚΗ, Σύμβουλοι τεχνικών έργων. 20 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2024. 
27. [1] Aλμωπός Αριδαίας: Αποβλήθηκε από το πρωτάθλημα
28. «Πανδέκτης: Soumposkon -- Ardea». pandektis.ekt.gr. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2022. 
29. «Πανδέκτης: Ardea -- Aridaia». pandektis.ekt.gr. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2022. 
30. thefoodproject.gr. «Κόκκινο πιπέρι Αριδαίας / thefoodproject.gr». thefoodproject.gr (στα Greek). Ανακτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2022. 

Πηγές

• Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα, 1996, 2006 (ΠΛΜ)
• Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, 1963 (ΠΛ)