Αρχάγγελος Ρόδου | |
---|---|
36°13′0″N 28°7′0″E | |
Χώρα | Ελλάδα |
Διοικητική υπαγωγή | Δήμος Ρόδου |
Γεωγραφική υπαγωγή | Ρόδος |
Έκταση | 115,375 km² |
Υψόμετρο | 160 μέτρα |
Πληθυσμός | 5.371 (2021) |
Ταχ. κωδ. | 85102 |
Τηλ. κωδ. | 22440 |
Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Αρχάγγελος είναι η μεγαλύτερη κωμόπολη που βρίσκεται στη νήσο Ρόδο.[1] Είναι κτισμένη στα κεντρικά ανατολικά παράλια της νήσου, σε υψόμετρο 160 μ., εσωτερικά του ομώνυμου όρμου και έχει πληθυσμό 8.997 κατοίκους. Ψηλότερο βουνό της περιοχής είναι ο Χέλανδρος (507 μ.) όπου εδράζει και το εξωκλήσι του Προφήτη Ηλία.
Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία και την κτηνοτροφία καθώς και με την αγγειοπλαστική. Στους νεότερους χρόνους ασχολούνται και με την επεξεργασία των αγροτικών προϊόντων και τα τελευταία χρόνια ως επί το πλείστον με τον τουρισμό
Στον Αρχάγγελο υπάρχουν παιδικός σταθμός, 3 νηπιαγωγεία, 2 δημοτικά σχολεία, ενώ λειτουργεί ημερήσιο και νυκτερινό γυμνάσιο, ημερήσιο και νυκτερινό λύκειο καθώς και επαγγελματικό λύκειο (ΕΠΑ.Λ.)
Το 1971 αριθμούσε 3.915 κατοίκους,[2] το 1981 έφθασε τους 4.769 κατοίκους[3] στην απογραφή (του 2001) αριθμούσε 6.884 [4] ενώ στην τελευταία απογραφή του 2011 τους 7.982 [5].
Ανατολικά του οικισμού, πάνω σε ένα λόφο ύψους 216 μέτρων κοντά στη θάλασσα, είναι κτισμένο το κάστρο του Αρχαγγέλου. Η κατασκευή του χρονολογείται την εποχή που μεγάλος Μαγίστρος ήταν ο Jacques de Milly (1454-1461). Το εμβαδόν του κάστρου είναι 3.000 τετραγωνικά μέτρα και τα τείχη του έχουν μήκος 240 μέτρα. Πριν από περίπου 20 χρόνια τα τείχη είχαν αρχίσει να γκρεμίζονται, όμως με πρωτοβουλία του τότε Δήμου Αρχαγγέλου άρχισε η ανοικοδόμηση τους με αποτέλεσμα σήμερα να είναι επισκέψιμο. Η κατάσταση διατηρήσεως χαρακτηρίζεται ως καλή.[6]
Κοντά στον Αρχάγγελο βρίσκεται η Μονή Παναγιάς Τσαμπίκας. Αποτελείται από την παλαιά και τη νέα μονή, που ονομάζονται από τους ντόπιους «η Ψηλή» και η «η Χαμηλή», αντιστοίχως. Η παλαιά μονή βρίσκεται στην κορυφή λόφου (326 μ), πάνω από την ομώνυμη παραλία, ενώ η νέα βρίσκεται χαμηλότερα κοντά στην εθνική οδό που ενώνει τον Αρχάγγελο με την πόλη της Ρόδου όπου και φυλάσσεται και η ομώνυμη εικόνα της Παναγίας. Η «Χαμηλή» μονή γιορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου κάθε χρόνο, στο Γενέσιον της Θεοτόκου, ενώ «η Ψηλή» την Γ΄ Κυριακή των Νηστειών.[7][8]
Στην περιοχή του χωριού έχει δημιουργηθεί ο σύλλογος προστασίας μικρόσωμων αλόγων Φαέθων ο οποίος έχει ως σκοπό την προστασία, τη διατήρηση και την αύξηση του πληθυσμού των εναπομείναντων 8 αρχαίων αλόγων. Μοναδικά στον κόσμο και τελευταίοι επιζήσαντες της αρχαίας αυτής φυλής.
Αρης Αρχαγγελου
Ο Αρης Αρχαγγέλου είναι η ποδοσφαιρική ομάδα του χωριού[9] η οποία ιδρύθηκε το 1948 και αγωνίζεται στην κατηγορία του Ά τοπικού έχοντας φτάσει μέχρι και την κατηγορίας της ΄Γ εθνικής
Στη περιοχή χρησιμοποιείται στον προφορικό λόγο εκτός από τα Νέα Ελληνικά μια τοπική διάλεκτος που ονομάζεται Αρχαγγελίτικη. Η διάλεκτος συγγενεύει πολύ με την κυπριακή διάλεκτο και συγκεκριμένα με το Παφίτικο ιδίωμά της, στην οποία όμως με την πάροδο του χρόνου έχουν προστεθεί τοπικά λεξικολογικά στοιχεία. Η συγγένεια αυτή μεταξύ των δύο διαλέκτων είναι μια καλή ένδειξη σχετικά με τη καταγωγή των κατοίκων.[10]
Αναφέρεται επίσημα, μετά την ένωση με την Ελλάδα, στο ΦΕΚ 248Α - 28/09/1948 να ορίζεται έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας.[12] Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης και την τροποποίησή του Κλεισθένης Ι, μαζί με τα Στεγνά και το Μοναστήρι η Τσαμπίκα αποτελούν την κοινότητα Αρχαγγέλου[13] που υπάγεται στην δημοτική ενότητα Αρχαγγέλου του δήμου Ρόδου ενώ σύμφωνα με την απογραφή 2011 απογράφησαν 7.982 κάτοικοι.[14]
Δείτε Κοινότητα Αρχαγγέλου
Οι απογραφές πληθυσμού μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο είναι:
Απογραφή | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Πληθυσμός | 2.817[15] | 3.218[16] | 3.915[17] | 4.769[18] | 5.788[19] | 6.884 [20] | 7.982 |
|