Αρχαία Βέργη

Το αρχαίο Μακεδονικό βασίλειο.
Μαρμάρινο αναθηματικό ανάγλυφο βοός και αετού, αφιερωμένου στον Δία. Εύρημα από την αρχαία Βέργη, που εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Σερρών.

Η Βέργη, ή Βέργα, ή Βεργαίο, ή Βέρτα, ήταν αρχαία πόλη στον σημερινό νομό Σερρών κοντά στον σημερινό οικισμό του Νέου Σκοπού.[1] Μαζί με την Άργιλο, τη Βισαλτία, το Κερδύλιο, την Τράγιλο και την Όσσα, ήταν μια από τις σημαντικότερες πόλεις της αρχαίας Βισαλτίας[2].

Η Βέργα ήταν γνωστή στην αρχαιότητα και από τον κωμικό ποιητή της Αντιφάνη[3] με καταγωγή από τη Θράκη και ο οποίος ποτέ δεν έλεγε την αλήθεια.

Αρχαίες μαρτυρίες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι σχετικές με τη Βέργη φιλολογικές μαρτυρίες χρονολογούνται στους ελληνιστικούς χρόνους, όταν αναφέρεται η Βέργη ως πατρίδα του συγγραφέα τερατολογιών Αντιφάνους, στους ρωμαϊκούς (Κλαύδιος Πτολεμαίος, Στράβων) και στους παλαιοχριστιανικούς χρόνους (Ιεροκλής, Στέφανος Βυζάντιος).[4][5][6][7][8]

Η αναφορά της Βέργης ως πόλης από τον Πτολεμαίο και η εμφάνισή της ως πόλης στον "Συνέκδημο" του Ιεροκλέους και στον Στέφανο Βυζάντιο αφήνει μετέωρη την πληροφορία του Στράβωνα, ο οποίος την αναφέρει ως κώμη που απείχε 200 στάδια από την Αμφίπολη[3].

Το 1938, όταν ανοιγόταν ο δρόμος του Μεταξά, οι εργάτες που δούλευαν εκεί, βρήκαν μια σειρά από τάφους, στην τοποθεσία Πλάγια, ένας εκ των οποίων, εκτός από τα αγγεία και τα ξίφη, περιείχε και χάλκινες περικνημίδες, που αγνοώντας οι κάτοικοι το τι είναι, νομίζανε ότι ήταν σιδερένιες μπότες.

Το 1976 ένας εκσκαφέας, που άνοιγε μια τάφρο στη θέση "Μανιούσι", έφερε στο φως μερικούς τάφους, ένας από τους οποίους ήταν πλούσιος και περιείχε μελανόμορφο κρατήρα. Το 1983 αρχαιολόγοι έκαναν δοκιμαστικές ανασκαφές σε λόφους δυτικά του χωριού στις περιοχές "Παλιοχώρα" και "Τασλίκι", με ευρήματα προϊστορικής εποχής καθώς και ερείπια κλασσικής και ρωμαϊκής εποχής[9].

  1. [1] Αρχειοθετήθηκε 2017-04-24 στο Wayback Machine. Δ. Κ. Σαμσάρης, Ιστορική γεωγραφία της Ανατολικής Μακεδονίας κατά την αρχαιότητα, Θεσσαλονίκη 1976 (Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών), σ. 114-117. ISBN 960-7265-16-5.
  2. «Η Βισαλτία κατά την αρχαιότητα». www.dimosvisaltias.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2019. 
  3. 3,0 3,1 Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 54, τομ. 7. 
  4. Ψευδοσκύμνος Περιήγησης, 650-654 «ειτ’ Αμφίπολης. Στρυμών δε παρά ταύτην μέγας ποταμός παραρρεί... Εφ’ ου κατά μεσόγειον Αντιφάνους πατρίς κείται λεγομένη Βέργα.»
  5. Πτολεμαίος III, 13, 31 «Οδομαντικής και Ηδωνίδος Σκοτούσσα, Βέργα, Γάσωρος, Αμφίπολις, Φίλιπποι.»
  6. Στράβων VII, 36 «εν δε τοις Βισάλταις ανά ποταμόν ιόντι τον Στρυμόνα και Βέργη ίδρυται κώμη απέχουσα Αμφιπόλεως περί διακοσίους σταδίους»
  7. Συνέκδημος Ιεροκλέους, 640, 6 (Επαρχία Ιλλυρικού ά Μακεδονία) «βέρπη»
  8. Στέφανος Βυζάντιος, « Βέργη, πόλις Θράκης προς τη Χερρονήσω. Στράβων δε κώμην αυτήν λέγει, εξ ης ο Βεργαίος Αντιφάνης ο κωμικός. Άπιστα δε ούτος συνέγραψεν, ως φάσιν, αφ’ ου και παροιμία βεργαίζειν αντί του μηδεν αληθές λέγειν. Λέγεται και Βέργιον υποκοριστικώς»
  9. «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Φεβρουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2019.