Ασίνιος Κουαδράτος
| Ασίνιος Κουαδράτος | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Gaius Asinius Quadratus (Λατινικά) |
| Γέννηση | 0η χιλιετία |
| Χώρα πολιτογράφησης | Αρχαία Ρώμη |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Αρχαία ελληνικά Λατινικά Ιωνική διάλεκτος |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | ιστορικός συγγραφέας πολιτικός |
| Αξιοσημείωτο έργο | Χιλιετηρίς Παρθικά Γερμανικά |
| Περίοδος ακμής | 244 και 249 |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | Ύπατος αποδεδειγμένος |
Ο Ασίνιος Κουαδράτος (3ος αιώνας) ήταν Ρωμαίος ιστορικός που έγραψε τα έργα του στην ελληνική γλώσσα, σε ιωνική διάλεκτο. Είναι γνωστός για δυο έργα, το «Ρωμαϊκή χιλιαρχία» (σε 15 βιβλία), ιστορία της Ρώμης και τα «Παρθικά» (σε τουλάχιστον 9 βιβλία), πιθανότατα ιστορία των πολέμων της Ρώμης στην Παρθία. Σύμφωνα με τον Σούδα η Ρωμαϊκή χιλιαρχία κάλυπτε την περίοδο από την ίδρυση της Ρώμης μέχρι την εποχή του Αλεξάνδρου Σεβήρου. Από τα έργα του μένουν λίγα αποσπάσματα τα περισσότερα από τα οποία έχουν διασωθεί στο έργο Εθνικά του Στεφάνου του Βυζαντίου. Φαίνεται ότι το έργο του ήταν ευρύτερα γνωστό, δεδομένου ότι γίνεται αναφορά σε αυτό και από άλλους συγγραφείς, από την Historia Augusta (έργο του 4ου αιώνα περίπου), από τον Ζώσιμο, τον Αγαθία και τον Ευάγριο τον Σχολαστικό. Από το κείμενο μάλιστα του Αγαθία, μελετητές υποστηρίζουν ότι πιθανώς είχε γράψει και έργο με τίτλο «Γερμανικά». Επιπλέον, σε αυτόν αποδίδεται και το επίγραμμα 312 στο έβδομο βιβλίο (τα επιτύμβια) της Παλατινής Ανθολογίας[1].[2]
Αναφορές σε αυτόν και τα έργα του
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στον Ασίνιο Κουαδράτο με το πλήρες όνομά του αναφέρονται ο Στέφανος ο Βυζάντιος, στα λήμματα Γηλύς και Μεσσήνη, ο Αγαθίας[3], ο Ευάγριος ο Σχολαστικός [4].[5] Στον Σούδα, καταγράφεται ως «Κορδάτος». [6]
Τα έργα του
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Από τα έργα του, γνωστά σε εμάς είναι η Ρωμαϊκή Χιλιαρχία, τα Παρθικά και ένα επίγραμμά του. Υπάρχει επίσης μια υπόθεση από τους ερευνητές για ακόμη ένα έργο με τίτλο Γερμανικά.
Ρωμαϊκή χιλιαρχία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το έργο του Κουαδράτου για την ιστορία της Ρώμης, αναφέρεται από τον Στέφανο τον Βυζάντιο αλλού ως «Ρωμαϊκή Χιλιαρχία»[7], αλλού ως «Ρωμαϊκή Χιλιάς»[8], απλά ως «Ρωμαϊκή» [9] ή στον Σούδα[6] και στην Ιστορία των Αυγούστων (Historia Augusta)[10] ως «Χιλιετηρίς».[5] Ο τίτλος, Χιλιαρχία, παραπέμπει σε ιστορία που περιλαμβάνει χίλια χρόνια, είτε για τον εορτασμό που έκανε για την χιλιετία to 248 ο Φίλιππος ο Άραβας (Ρωμαίος αυτοκράτορας από το 244 έως το 249).
Στον Σούδα και τον Στέφανο τον Βυζάντιο αναφέρεται ότι αποτελείτο από δεκαπέντε βιβλία. Από τον Σούδα δίνεται η πληροφορία ότι η Χιλιετηρίς κάλυπτε την περίοδο από την ίδρυση της Ρώμης μέχρι την εποχή του Αλεξάνδρου Σεβήρου (ο οποίος πέθανε το 235)[5][6][11].
Παρθικά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα «Παρθικά», αναφέρονται και αυτά στα Εθνικά του Στεφάνου του Βυζαντίου. Τα μικρά αποσπάσματα που έχουν σωθεί στα λήμματα για τα Σόλυμα, Συρβανή και Τιγρανόκερτα, δεν επιτρέπουν την μονοσήμαντη ταυτοποίηση της χρονικής περιόδου και το θέμα που πραγματεύονταν. Υποθέσεις μελετητών είναι ότι αφορούσε κάποιον πόλεμο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας εναντίον των Σασσανιδών. Αναφορές υπάρχουν μέχρι το ένατο βιβλίο των Παρθικών. Θεωρείται ότι θα μπορούσαν να έχουν γραφεί είτε για να εορταστεί η εκστρατεία του Αλεξάνδρου Σεβήρου το 232-233, στην οποία αντιμετώπισε τον πρώτο Σασσανίδα ηγέτη Αρντασίρ (Ardashir), είτε για πόλεμο που έγινε δέκα χρόνια αργότερα και στον οποίο πήραν μέρος ο Γορδιανός Γ΄, ο πραιτωριανός έπαρχος Τιμησίθεος και ο Φίλιππος ο Άραβας, ο οποίος αργότερα έγινε αυτοκράτορας.[12]
Πιθανώς άλλο έργο: Γερμανικά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Αγαθίας ο Σχολαστικός στο έργο του Περί της Ιουστινιανού βασιλείας αναφέρει πληροφορίες από τα Γερμανικά του Ασινίου Κουαδράτου.[3]. Με βάση αυτό το κείμενο μελετητές θεωρούν πιθανό ότι υπήρχε και έργο του με όνομα «Γερμανικά», ενώ άλλοι θεωρούν την υπόθεση αυτή δεν υπάρχει ικανή στήριξη.
Βιογραφία / Οικογένεια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Δεν υπάρχουν επιβεβαιωμένες πληροφορίες για άλλες δραστηριότητές του ή την οικογένειά του, παρά μόνο εκτιμήσεις.
Στην Ολυμπία, έχει βρεθεί επιγραφή με την οποία τιμάται κάποιος C. Ασίνιος Κουαδράτος (το C αποδίδεται συνήθως ως Caius, Γάιος), ανθύπατος (πιθανότατα της Αχαΐας) και «Ύπατος αποδεδειγμένος» (consul designatus), γιατί τίμησε την Ολυμπία με τους λόγους και τις πράξεις του[13]. Θεωρείται ότι πιθανότατα αυτός είναι το ίδιο πρόσωπο με τον ιστορικό. [14]
Θεωρείται από μελετητές ότι ήταν μέλος της οικογένειας των Ασινίων της Αρχαίας Ρώμης και συγκεκριμένα παιδί του Γάιου Ιουλίου Ασινίου Κουαδράτου (Gaius Julius Asinius Quadratus), αδελφού του Γάιου Ασινίου Ρούφου (Gaius Asinius Rufus, γεννημένου περίπου το 160) και του Γάιου Ασινίου Κουαδράτου Πρότιμου (Gaius Asinius Quadratus Protimus γεννημένου περίπου το 165), Ανθυπάτου της Αχαΐας περίπου το 211 ή το 220.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Παλατινή Ανθολογία , VII 312 [1]
312 Ασινίου Κουαδράτου
Οι προς Ρωμαίους δεινόν στήσαντες Άρηα κείνται, αριστείης σύμβολα δεικνύμενοι
ου γαρ τις μετά νώτα τυπείς θάνεν, αλλ’ άμα πάντες ώλοντο κρυφίω και δολερώ θανάτω
μετάφραση
Αυτοί που ενάντια στους Ρωμαίους έστησαν μάχη κείνται εδώ, ως σύμβολα αριστείας
γιατί κανένας τους δεν πέθανε πληγωμένος στην πλάτη, αλλά όλοι χάθηκαν με κρυφό και δολερό θάνατο
- ↑ Asinius Quadratus, Gaius 3. Jh. n. Chr, Pesrseus catalogue
- ↑ 3,0 3,1 Αγαθίας ο Σχολαστικός, Historici Graeci minores: Menander Protector, et Agathias, Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Volume 2 of Historici Graeci minores, Ludwig August Dindorf, in aedibus B. G. Teubneri, 1871, I 6.30, σελ. 149 του βιβλίου «είγε χρή Aσιννίω Κουαδράτω έπεσθαι, άνδρί Ιταλιώτη και τά Γερμανικά ές το άκριβές άναγραψαμένω, ξυνήλυδές είσιν άνθρωποι και μιγάδες και τούτω δύναται αυτοίς η επωνυμία»
- ↑ Βιβλίο 5, 283 (στον κατάλογο των ιστορικών της εποχής που περιγράφει αναφέρει: «Γέγραπται δε περί των χρόνων τούτων ένια Αριανώ και τε και Ασινίω Κουαδράτω») [2]
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Pauli’s Realencyclopaedie den classischen Altertum…, λήμμα Asinius 31
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Σούδας, λήμμα Κοδράτος: «Κοδράτος· Ρωμαίος ιστορικός, έγραψεν Ίάδι διαλέκτω Ίστορίαν 'Ρωμαϊκήν εν βιβλίοις ιε΄, επιγραφήν δε Χιλιετηρίδα· και περιέχει από κτίσεως Ρώμης έως Αλεξάνδρου τοϋ Μαμαίας υίού Καίσαρος» (σημείωση: Αλέξανδρος ο Μαμαίας αποκαλείται ο Αλέξανδρος Σεβήρος ο οποίος πέθανε το 235, γιος της Ιουλίας Μαμαίας η οποία είχε αναλάβει τη διοίκηση μέχρι την ενηλικίωσή του)
- ↑ Στέφανος ο Βυζάντιος, στo λήμμα Οξύβιοι
«Οξύβιοι, μοίρα Λιγύων, Κουάδρατος τεσσαρεσκαιδεκάτω Ρωμαϊκής χιλιαρχίας»[3] - ↑ Στέφανος ο Βυζάντιος, στα λήμματα Άνθιον, Ιβηρίαι
«Άνθιον, Πόλις Ιταλίας, Κουάδρατος εν δευτέρα Ρωμαϊκής χιλιάδος» [4])
«αφ’ ου, παρά Κουαδράτω εν Ρωμαϊκής χιλιάδος έ εστίν Ιβηροίσοιν ούτως «και τοι Λίγυσί θ’ άμα και Ιβήροισι πολεμέοντες» » [5]) - ↑ Στέφανος ο Βυζάντιος, στο λήμμα Θαψίπολις
«Θαψίπολις, πλησίον Καρχηδόνος. Το εθνικόν Θαψιπολίτης. Κουαδράτος δωδεκάτω Ρωμαϊκής.» [6] - ↑ Historia Augusta Avidius Cassius 1, 2[7] «cuius Quadratus in historiis meminit» (μετάφραση:«αυτόν, ο Κουαδράτος, τον αναφέρει στην ιστορία του»)
- ↑ Στέφανος ο Βυζάντιος, στο λήμμα Ὀξύβιοι «Οξύβιοι, μοίρα Λιγύων, Κουάδρατος τεσσαρεσκαιδεκάτω Ρωμαϊκής χιλιαρχίας»[8]
- ↑ Armenia and Armenians in Asinius Quadratus’ Παρθικά, Greek Texts and Armenian Traditions: An Interdisciplinary Approach, Volume 39 of Trends in Classics - Supplementary Volumes, editors Francesca Gazzano, Lara Pagani, Giusto Traina, publisher Walter de Gruyter GmbH & Co KG, 2016, ISBN 3110489945, 9783110489941, σελ. 164 [9]
- ↑ W. Dittenberger, Inschriften aus Olympia, Archäologische Zeitung, XXXVIII 1880, 55 επιγραφή nr. 342 = Sylloge 291
ΑΓΑΘΗ ΤΥΧΗ
Η Ολυμπική Βουλή και ο Δήμος Ηλείων Γ. Ασίνιον Κουαδράτον ανθύπατον ύπατον αποδεδειγμένον τειμήσαντα την Ολυμπίαν και λόγω και έργω
πρωτότυπο με κενά ΑΓΑΘΗ ΤΥΧΗ ΑΓΑΘΗ ΤΥΧΗ ΗΟΛΥΜΠΙΚΗΒΟΥΛΗΚΑΙΟ Η Ολυμπική Βουλή και ο ΔΗΜΟCΗΛΕΙΩΝΓΑCΙΝΙΟΝ Δήμος Ηλείων Γ. Ασίνιον ΚΟVΑΔΡΑΤΟΝΑΝΘVΠΑΤΟΝ Κουαδράτον ανθύπατον VΠΑΤΟΝΑΠΟΔΕΔΕΙΓΜΕΝΟΝ ύπατον αποδεδειγμένον ΤΕΙΜΗCΑΝΤΑΤΗΝΟΛΥΜΠΙ τειμήσαντα την Ολυμπί- ΑΝΚΑΙΛΟΓΩΚΑΙΕΡΓΩ αν και λόγω και έργω - ↑ Pauli’s Realencyclopaedie den classischen Altertum…, λήμμα Asinius 32