![]() |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Ο ειδικός επιστημονικός όρος αφασία (στερητικό α- και -φέτος από το ρήμα φημί = λέγω) αναφέρεται σε κάθε μερική ή ολική απώλεια γλωσσικών ικανοτήτων σε ενήλικες και παιδιά και γενικότερη ανικανότητα λόγου.
Ο λόγος είναι το κύριο μέσο του ανθρώπου ώστε να επικοινωνήσει με το περιβάλλον του. Στην περίπτωση της αφασίας το άτομο δεν μπορεί να μιλήσει, να αποδίδει το σωστό νόημα στις λέξεις, να κατανοεί και πολλές φορές να διαβάζει. Στο πολύ νεαρό παιδί, του οποίου ο εγκέφαλος διατηρεί την πλαστικότητά του, επιτρέπεται μια ταχεία ανάληψη έστω κι αν αυτή δεν είναι ολοκληρωμένη, σε αντίθεση με τους ενήλικες.
Μπορεί να οφείλεται σε διαταραχές των εγκεφαλικών αγγείων ή σε εγκεφαλικές βλάβες.
Η Αφασία τύπου Broca ή αλλιώς Κινητική χαρακτηρίζεται από περιορισμένη ικανότητα έκφρασης προφορικού λόγου, περιορισμένο λεξιλόγιο και μετρίου βαθμού δυσκολία στην κατανόηση της γλώσσας, γεγονός που οδηγεί συχνά σε δυσκολία στην επικοινωνία. Ο ασθενής σε πολλές περιπτώσεις είναι ικανός να διαβάζει, αλλά έχει δυσκολίες στη γραφή.
Η Αφασία τύπου Wernicke ή αλλιώς αισθητική χαρακτηρίζεται από ελλιπή ικανότητα του ασθενούς να καταλαβαίνει τη σημασία των λέξεων που παράγει. Παρατηρείται ταχεία εκφορά της γλώσσας με παραφασίες (η χρησιμοποίηση αντί της σωστής μιας άλλης λέξης), νεολογισμούς (η χρήση λέξεων που δεν υπάρχουν καν). Μερικοί ασθενείς με Αφασία τύπου Wernicke μιλούν ακατάπαυστα, παρατηρείται η λεγόμενη «γλωσσική σαλάτα», ενώ δεν δείχνουν να έχουν επίγνωση της διαταραχής επικοινωνίας. Η κατανόηση του λόγου είναι εντόνως επηρεασμένη.
Κύριο σύμπτωμα της ανομικής αφασίας είναι η δυσκολία εύρεσης των σωστών λέξεων κατά την εκφορά προφορικού λόγου, κυρίως κατά την κατονομασία αντικειμένων. Η κατανόηση καθώς και η γραφή και η ανάγνωση είναι ανεπηρέαστες.
Η Γενική Αφασία είναι η σοβαρότερη μορφή αφασίας, κατά την οποία ο ασθενής αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα τόσο κατά την εκφορά όσο και κατά την κατανόηση του προφορικού λόγου. Επίσης, δεν μπορεί να γράψει ή να διαβάσει.