Αϊντάμπ

Αϊντάμπ
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Αϊντάμπ
22°19′51″N 36°29′25″E
ΧώραΑίγυπτος

Η Αϊντάμπ (αραβικά: عَيذاب) ήταν αρχαία και μεσαιωνική πόλη και λιμένας της Αιγύπτου στη δυτική ακτή της Ερυθράς Θάλασσας. Η εγκαταλειμμένη περιοχή της πόλης βρίσκεται στο Τρίγωνο της Χαλάιμπ ένα έδαφος που αμφισβητείται μεταξύ της Αιγύπτου και του Σουδάν.

Ενδεχομένως η πόλη υπήρχε κατά την εποχή των Πτολεμαίων, καταλήφθηκε από τους νομάδες Μπέζα πριν από την κατάληψή της από τους Φατιμίδες της Αίγυπτου τον 10ο αιώνα[1]. Βρίσκεται περίπου 20 χιλιόμετρα βόρεια του σύγχρονου λιμανιού Χαλάιμπ[2].

Η πόλη έγινε σημαντικό λιμάνι για το εμπόριο της Ανατολής (ιδιαίτερα με την Υεμένη) και για τους μουσουλμάνους προσκυνητές από την Αφρική στην πορεία τους προς τη Μέκκα κατά τη διάρκεια του 10ου και 11ου αιώνα. Οι σταθεροί νοτιάδες έκαναν δύσκολο για τα μεγάλα πλοία να ταξιδεύουν στο Σουέζ κάτι που ευνόησε την Αϊντάμπ[3].

Η Αϊντάμπ ήταν κοντά στην Τζέντα και συνδέονται με πλοίο, εδώ έρχονταν τα καραβάνια από το Ασουάν και άλλες πόλεις στον Νείλο. Ο Νασίρ Χουσράφ πίστευε ότι στην περιοχή είχαν τις καλύτερες καμήλες στον κόσμο[1]. Οι νομάδες Μπέζα προστάτευαν την πόλη και τους εμπόρους[4].

Η πόλη λεηλατήθηκε από τον σταυροφόρο Ρευνιόν του Σατιλιόν το 1182 και από τον βασιλιά Dawud της Νουβίας γύρω στο 1270.

Η πόλη ως το τέλος των Σταυροφοριών έχασε τη σημασία που είχε λόγω αυξημένου ανταγωνισμού με άλλους λιμένες. Το 1326 ο Ιμπν Μπατούτα ταξίδεψε από την Αίγυπτο προς τη Μέκκα μέσω της Αϊντάμπ η οποία ήταν κατά την εξεταζόμενη περίοδο μία από τις τρεις πιθανές διαδρομές. Ωστόσο κατά την προσέγγιση της Αϊντάμπ αναγκάστηκε να γυρίσει πίσω λόγω τοπικής εξέγερσης, επιστρέφοντας στο Κάιρο και να πάει στη Μέκκα από μια διαφορετική διαδρομή[2].

Μετά την άνοδο των Μαμελούκων η Τζέντα έλαβε προτιμησιακή μεταχείριση για την ινδική εμπόριο.

Τέλος το 1426 ο σουλτάνος των Μαμελούκων κατέστρεψε την πόλη ως αντίποινα για τη λεηλασία εμπόρων καθ' οδόν προς τη Μέκκα. Οι κάτοικοι της πόλης κατέφυγαν στο Ντονγκόλα και στη Σουακίν, αλλά σφαγιάστηκαν στην τελευταία[1]. Αυτό ήταν μέρος της εκστρατείας του σουλτάνου για να εξασφαλίσει για την Αίγυπτο τα αποκλειστικά δικαιώματα επί την Ερυθρά Θάλασσα εμπόριου μεταξύ της Υεμένης και της Ευρώπης[5].

Ο πρώην λιμένας της πόλης δεν υπάρχει πια, και η περιοχή σήμερα είναι ακατοίκητη.

  1. 1,0 1,1 1,2 Dahl, Gudrun & al: "Precolonial Beja: A Periphery at the Crossroads." Αρχειοθετήθηκε 2017-08-29 στο Wayback Machine. Nordic Journal of African Studies 15(4): 473–498 (2006)
  2. 2,0 2,1 Peacock, David; Peacock, Andrew (2008), «The enigma of 'Aydhab: a medieval Islamic port on the Red Sea coast», International Journal of Nautical Archaeology 37 (1): 32–48, doi:10.1111/j.1095-9270.2007.00172.x 
  3. Facey, Wm. "Queen of the India Trade." Αρχειοθετήθηκε 2010-01-13 στο Wayback Machine. Saudi Aramco World
  4. Kerr, Robert: A General History and Collection of Voyages and Travels, Arranged in a Systematic Order: Forming a Complete History of the Origin and Progress of Navigation, Discovery, and Commerce, by Sea and Land, from the Earliest Ages to the Present Time
  5. Garcin, 293-94.