Βίας ο Πριηνεύς

Βίας ο Πριηνεύς
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Βίας ο Πριηνεύς (Αρχαία Ελληνικά)
Γέννηση600 π.Χ. (περίπου)
Πριήνη
Θάνατος530 π.Χ. (περίπου)
Πριήνη
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςαρχαία ελληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταδικηγόρος
φιλόσοφος
ρήτορας
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Βίας ο Πριηνεύς (6ος αι. π.Χ.) ήταν ένας από τους Επτά Σοφούς της αρχαιότητας και ποιητής,[1] από την Πριήνη της Ιωνίας, γιος του Τευτάμου.[2]

Έγινε γνωστός για τη δικαιοσύνη του και τη ρητορική του δεινότητα. Σήμερα σώζονται ηθικά αποφθέγματά του και απόσπασμα λυρικού ποιήματός του. Ο γραμματικός Σάτυρος τον κατανέμει ανάμεσα στους Επτά Σοφούς.

Σύμφωνα με τον Σάτυρο, όταν κάποτε Αθηναίοι ψαράδες ψάρεψαν χάλκινο τρίποδα που έφερε επιγραφή «τω σοφώ», έστειλαν τον τρίποδα στον Βίαντα θεωρώντας ότι του ανήκει, επειδή τον θεωρούσαν ως τον σοφότερο άνδρα.[3]

Λέγεται ότι κάποτε απελευθέρωσε κάποιες γυναίκες που είχαν γίνει δούλες, καταβάλλοντας τα λύτρα, και αφού τις δίδαξε και τις προίκισε τις έστειλε πίσω στους δικούς τους, στη Μεσσηνία.[4]

Έγραψε το ποίημα «Περί Ιωνίας, τίνα μάλιστ' αν τρόπον ευδαιμονοίη» με 2.000 στίχους, και πολλά γνωμικά.

Όπως διαπιστώνει και ο Σοπενχάουερ στις ταξιδιωτικές του εντυπώσεις, η μαρμάρινη προτομή του Βίαντα που φιλοξενείται στα Μουσεία του Βατικανό, στην αίθουσα των φιλοσόφων, φέρει την επιγραφή «ΒΙΑΣ ΠΡΗΝΕΥΣ» και «ΟΙ ΠΛΕΙΣΤΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΚΟΙ».[5] Η λαοφιλής ρήση του Βίαντα του Πριηνέως απεικονίζεται και στην προτομή που είναι ζωγραφισμένη στην οροφή της αίθουσας.

  1. [0,13] Σοφοὶ δὲ ἐνομίζοντο οἵδε· Θαλῆς, Σόλων, Περίανδρος, Κλεόβουλος, Χείλων, Βίας, Πιττακός.[...] Διογένης Λαέρτιος Βιβλίο Α΄
  2. ΒΙΑΣ. Βίας Τευτάμου Πριηνεύς, προκεκριμένος τῶν ἑπτὰ ὑπὸ Σατύρου [...] Διογένης Λαέρτιος Βιβλίο Β΄
  3. Χρόνῳ δὲ ἐν ταῖς Ἀθήναις, ὡς προείρηται, τοῦ τρίποδος εὑρεθέντος ὑπὸ τῶν ἁλιέων, τοῦ χαλκοῦ, ἐπιγραφὴν ἔχοντος « Τῷ σοφῷ », Σάτυρος μέν φησι παρελθεῖν τὰς κόρας - οἱ δὲ τὸν πατέρα αὐτῶν, ὡς καὶ Φανόδικος - εἰς τὴν ἐκκλησίαν, καὶ εἰπεῖν τὸν Βίαντα σοφόν, διηγησαμένας τὰ καθ' ἑαυτάς. Καὶ ἀπεστάλη ὁ τρίπους· καὶ ὁ Βίας ἰδὼν ἔφη τὸν Ἀπόλλω σοφὸν εἶναι, οὐδὲ προσήκατο. Διογένης Λαέρτιος Βιβλίο Β΄
  4. Τοῦτον οἱ μὲν πλούσιον, Δοῦρις δὲ πάροικόν φησι γεγονέναι. Φανόδικος δὲ κόρας αἰχμαλώτους λυτρωσάμενον Μεσσηνίας θρέψαι τε ὡς θυγατέρας καὶ προῖκας ἐπιδοῦναι καὶ εἰς τὴν Μεσσήνην ἀποστεῖλαι τοῖς πατράσιν αὐτῶν Διογένης Λαέρτιος Βιβλίο Β΄
  5. α) Διογένη Λαέρτιου, Βίοι Φιλοσόφων, [Βίας] ἀπεφθέγξατο· οἱ πλεῖστοι κακοί. β) Ιωάννου Στοβαίου, Ανθολόγιον, ζ΄ Βίας Τευταμίδου Πριηνεὺς ἔφη· Οἱ πλεῖστοι ἄνθρωποι κακοί.