Η Βαρέννα ιδρύθηκε από τους Γαλάτες και επανασχεδιάστηκε από τους Ρωμαίους, μετατρέποντας τον οικισμό σε κάστρο με σπίτια με διαστάσεις πλάτους 15 μέτρων σε κάθε πλευρά.[3] Το 769 γίνεται μνεία στον οικισμό ως ψαροχώρι.[4]
Ο δήμος συμμάχησε με το Μιλάνο και έτσι το 1126 καταστράφηκε από τους Κομάσκι.[5] Στη συνέχεια δέχθηκε εξορίστους από το νησί Κοματσίνα, το οποίο καταστράφηκε το 1169. Η Βαρέννα στη συνέχεια άκμασε[6] και έγινε έδρα πολιτικής ενορίας.[7] Το 1480 η περιοχή έγινε φέουδο του Πιέτρο Β΄ νταλ Βέρμε[8] και μετά τη δολοφονία του το 1485 πέρασε στην κατοχή της Κιάρα Σφόρτσα. Το 1533 πέρασε στην κατοχή των Σφοντράτι, μέχρι το 1788.
Copia anastatica del Volume di Vittorio Adami, Cenni genealogici aulle famiglie di Varenna e del monte di Varenna, pubblicata a cura della Associazione "L. Scanagatta", Milano, 1923.
Copia anastatica del Volume di Vittorio Adami, Varenna e il monte di Varenna, saggio di storia comunale, pubblicata a cura della Associazione "L. Scanagatta", Milano, 1927.
Nove volumi editi dalla Parrocchia dal titolo latino Varèna seu insula nova in cui si sono pubblicati tutti i documenti riguardanti la storia delle sue sette Chiese e l'anagrafe a partire dal 1636 fino alla fine dell'Ottocento.
Varenna che sfugge, immagini tra ottocento e novecento, Ass. Scanagatta
Un volume su Villa Cipressi a cura della Associazione Villa Cipressi
Stefano Della Torre, Villa Monastero di Varenna
Lauro Consonni, Trascrizione a stampa dei Diari di S. E. Mgr. Diego Venini; Arciv. di Adana e secondo segretario di PIO XI (1922 - 1939)
L. Consonni e P. Ferrara, L'indulgenza delle sette Chiese di Varenna, Bellano, 2000
L. Consonni e P. Ferrara, Mons. Diego Venini accanto agli Arcivescovi di Milano, Bellano, 2001
Lauro Consonni, Paolo Ferrara, Angelo Vitali,"Monsignor Diego Venini, storia di una vita di fedeltà e di umiltà", Bellano 2009
Lauro Consonni, I "Blondel" in Villa Monastero a Varenna, 2009