Βισόκα

Συντεταγμένες: 53°10′51″N 17°5′0″E / 53.18083°N 17.08333°E / 53.18083; 17.08333

Βισόκα
Έμβλημα
Βισόκα 53°10′51″N 17°5′0″E
Χώρα	Πολωνία[1]
Διοικητική υπαγωγή	Γκμίνα Βισόκα
Έκταση	4,82 km²
Υψόμετρο	110 μέτρα
Πληθυσμός	2.577 (31  Μαρτίου 2021)[2]
Ταχ. κωδ.	89-320
Ζώνη ώρας	UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα)
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Η Βισόκα (πολωνικά: Wysoka, γερμανικά: Wissek; 1942-45 Weißeck‎‎) είναι πόλη του Πόβιατ Πίουα, στο Βοεβοδάτο της Μεγάλης Πολωνίας της Πολωνίας. Ο πληθυσμός της είναι 2.612 κάτοικοι (2020).^[3]

Ιστορία

Η παλαιότερη γνωστή αναφορά της Βισόκα προέρχεται από το 1260, όταν παραχωρήθηκε από τον Δούκα Μπολέσλαφ τον Ευσεβή από τη δυναστεία των Πιαστ στον Μικοουάι Γούντζια. Το όνομά της σημαίνει «ψηλό» στα πολωνικά και αναφέρεται στο υψόμετρο της, καθώς βρίσκεται στους λόφους Βισότσκιε (Wysockie).^[4] Τον 15ο αιώνα υπήρχε ήδη καθολική εκκλησία του Αγίου Μαρτίνου στο χωριό.^[5] Η Βισόκα έλαβε προνόμια πόλης το 1505. Επίσης το οικόσημο της πόλης χρονολογείται από τον 16ο αιώνα.^[4] Στους επόμενους αιώνες ήταν μια ιδιωτική πόλη που ανήκε σε Πολωνούς ευγενείς, ιδιαίτερα στις οικογένειες Κοστσιέλσκι και Τουτσίνσκι, που βρισκόταν στο Βοεβοδάτο Κάλις (1314-1793) στην Επαρχία Μείζονος Πολωνίας του Πολωνικού Στέμματος.

Μπαρόκ Εκκλησία της Παναγίας του Ροζαρίου και το καμπαναριό με ξύλινο πλαίσιο τη δεκαετία του 1970

Στα τέλη του 17ου αιώνα, η ντόπια αρχόντισσα Απολόνια Τουτσίνσκα έφερε Αυγουστίνους στη Βισόκα.^[4] Αργότερα ανανέωσε τα προνόμια πόλης της Βισόκα μετά από μια μεγάλη πυρκαγιά το 1722, ενώ το 1727-29 οι Αυγουστίνοι έχτισαν μια μπαρόκ εκκλησία της Παναγίας του Ροζαρίου.^[5]

Κατά τη διάρκεια του πρώτου διαμελισμού της Πολωνίας, το 1772, η Βισόκα προσαρτήθηκε από το Βασίλειο της Πρωσίας.^[5] Ανακτήθηκε από Πολωνούς ως μέρος του βραχύβιου Δουκάτου της Βαρσοβίας το 1807, προτού επαναπροσαρτηθεί από την Πρωσία το 1815. Μετά το 1818, με το γερμανοποιημένο όνομα Wissek (Βίσεκ), ανήκε στο Πόβιατ Βίζισκ της Επαρχίας Πόζεν. Το 1846 η πόλη υπέστη πυρκαγιά.^[4]

Τον Ιανουάριο του 1919, η Βισόκα αιχμαλωτίστηκε από τους Πολωνούς κατά τη διάρκεια της Εξέγερσης της Μείζονος Πολωνίας (1918-1919), η οποία είχε ως στόχο την επανένταξη της πόλης μαζί με την περιοχή της Μείζονος Πολωνίας με τη Δεύτερη Πολωνική Δημοκρατία, η οποία μόλις ανέκτησε την ανεξαρτησία της λίγες εβδομάδες νωρίτερα. Οι Πολωνοί ίδρυσαν το Πολωνικό Λαϊκό Συμβούλιο (Polska Rada Ludowa) και την Πολιτική Φρουρά (Straż Obywatelska). Ωστόσο, αργότερα τον ίδιο μήνα, άτακτοι από τη Γερμανία κατέλαβαν την πόλη. Μια πολωνική αντεπίθεση από το Βίζισκ απέτυχε. Το 1919 ιδρύθηκε ένα τοπικό παράρτημα της Πολωνικής Γυμναστικής Εταιρείας «Σόκουου».^[6] Τον Ιανουάριο του 1920, η Βισόκα μεταφέρθηκε τελικά από τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης στην Πολωνία μετά τη Συνθήκη των Βερσαλλιών και προσαρτήθηκε στο Πόβιατ Βίζισκ.

Μετά τη γερμανική εισβολή στην Πολωνία, η οποία πυροδότησε το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τον Σεπτέμβριο του 1939, 19 Πολωνοί τεχνίτες και αγρότες δολοφονήθηκαν από τους Γερμανούς στην πλαγιά του λόφου Γκούρα Βισόκα (Góra Wysoka) σε δύο μαζικές εκτελέσεις στις 21 Οκτωβρίου και στις 21 Νοεμβρίου.^[7] Σήμερα υπάρχει ένα μνημείο στο χώρο.^[4] Οι ντόπιοι Πολωνοί δολοφονήθηκαν επίσης από τους Γερμανούς σε άλλα μέρη, όπως για παράδειγμα, ο διευθυντής του πολωνικού σχολείου του μεσοπολέμου, Φραντσίσεκ Καρόφσκι, ο οποίος δολοφονήθηκε στο Πατέρεκ τον Οκτώβριο του 1939.^[6] Η πόλη προσαρτήθηκε στο «Regierungsbezirk Bromberg» του Ράιχσγκαου Ντάντσιχ-Δυτικής Πρωσίας και κυβερνήθηκε από τον Ναζί Γκάουλαϊτερ Άλμπερτ Φόρστερ. Κατά τη διάρκεια της κατοχής της Πολωνίας η διοίκηση άλλαξε το όνομα της πόλης σε Weißeck («Βάισεχ», 1942–1945).^[8] Η γερμανική κατοχή έληξε τον Ιανουάριο του 1945 και η πόλη αποκαταστάθηκε στην Πολωνία.

Μεταξύ 1975 και 1998 η πόλη διοικητικά ανήκε στο Βοεβοδάτο Πίουα.

Οικονομία

Η Βισόκα είναι ένα μικρό επιχειρηματικό κέντρο, το οποίο εξυπηρετεί τις ανάγκες της γύρω γεωργικής περιοχής. Υπάρχει ένα μικρό εργοστάσιο ξύλου και τούβλων. Υπήρξε μεγάλη οικονομική ανάπτυξη κατά τον 19ο αιώνα, όταν η πρωσική Επαρχία Πόζεν ενσωματώθηκε πλήρως στην ευρύτερη αυτοκρατορική γερμανική οικονομία. Πολλοί Γερμανοί έφυγαν μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και όσοι παρέμειναν εκδιώχθηκαν μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Αξιοθέατα

• 
  Λόφος Βισόσκιε
• 
  Μνημείο της Εξέγερση της Μείζονος Πολωνίας (1918–1919)
• 
  Μνημείο στη μνήμη των πεσόντων και δολοφονηθέντων Πολωνών της πόλης και της γκμίνα Βισόκα
• 
  Παλαιό σχολικό κτίριο
• 
  Αναμνηστική πλακέτα στον Πολωνό διευθυντή του σχολείουμ Φραντσίσεκ Καρόφσκι, ο οποίος δολοφονήθηκε από τους Γερμανούς το 1939, στο παλιό σχολικό κτίριο

Παραπομπές

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Βισόκα

1. (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 12494. Ανακτήθηκε στις 6  Αυγούστου 2018.
2. bdl.stat.gov.pl/api/v1/data/localities/by-unit/023016019094-0967417?var-id=1639616&format=jsonapi. Ανακτήθηκε στις 6  Οκτωβρίου 2022.
3. «Najwieksze miasta w Polsce pod wzgledem liczby ludnosci» [Οι μεγαλύτερες πόλεις της Πολωνίας από άποψη πληθυσμού]. polskawliczbach.pl (στα Πολωνικά). 
4. «Powiat pilski: Gmina Wysoka - historia pisana ziemią». Głos Wielkopolski + (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 7 Μαρτίου 2020. 
5. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Τόμος XIV, Βαρσοβία, 1895, σελ. 125 (πολωνικά)
6. Czerwone szkoły. Przywracamy pamięć, Fundacja Nasze Podwórko, Gościejewo, 2018, σελ. 47 (πολωνικά)
7. Maria Wardzyńska, Był rok 1939. Operacja niemieckiej policji bezpieczeństwa w Polsce. Intelligenzaktion, IPN, Warszawa, 2009, p. 164 (πολωνικά)
8. «Former Territory of Germany» (στα Γερμανικά). 7 Νοεμβρίου 2017.