Βραβείο Κριτικής Επιτροπής (Φεστιβάλ Κινηματογράφου Καννών)

Το Βραβείο Κριτικής Επιτροπής (γαλλικά: Prix du Jury‎‎) είναι ένα βραβείο του Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών που απονέμεται από την κριτική επιτροπή του φεστιβάλ σε μία από τις διαγωνιζόμενες ταινίες μεγάλου μήκους. Σύμφωνα με τον Αμερικανό κριτικό κινηματογράφου Ντέιβ Κερ, το βραβείο «προορίζεται να αναγνωρίσει ένα πρωτότυπο έργο που ενσαρκώνει το πνεύμα της έρευνας».[1]

Ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το βραβείο απονεμήθηκε για πρώτη φορά το 1946. Το βραβείο δεν απονεμήθηκε σε 10 περιπτώσεις (1947, 1949, 1953, 1967, 1974–79, 1981–82, 1984 και 2001). Το φεστιβάλ δεν πραγματοποιήθηκε καθόλου το 1948, το 1950 και το 2020. Το 1968, δεν δόθηκαν βραβεία, καθώς το φεστιβάλ ακυρώθηκε στη μέση λόγω των γεγονότων του Μαΐου 1968 στη Γαλλία. Επίσης, σε 20 περιπτώσεις, η ψήφος της κριτικής επιτροπής ήταν ισόπαλη και το βραβείο μοιράστηκαν δύο ταινίες (1957, 1960, 1962–63, 1970–71, 1973, 1987, 1991–93, 1998, 2000, 2007, 2007, 2004, 2014, 2019 και 2021–22). Οι Κεν Λόουτς και Άντρεα Άρνολντ έχουν κερδίσει τα περισσότερα βραβεία σε αυτήν την κατηγορία, από τρία ο καθένας τους. Η Ίρμα Χολ είναι η μόνη ηθοποιός που κέρδισε σε αυτή την κατηγορία, για τον ρόλο της στη Συμμορία των πέντε (2004). Τέσσερις σκηνοθετικές ομάδες έχουν μοιραστεί το βραβείο: οι Ενρίκο Γκρας, Τζόρτζιο Μόζερ και Λεονάρντο Μπόνζι για τη Χαμένη ήπειρο (1955), Μαργιάν Σατραπί και Βενσάν Παρονό για το Περσέπολις (2007), Κλέμπερ Μεντόνσα Φίλιο και Χουλιάνο Ντορνέλες για Τα γεράκια της νύχτας (2019) και Φέλιξ φαν Χρένινγκεν και Σάρλοτ Βαντερμίς για Τα οχτώ βουνά (2022). Η Σαμίρα Μαχμαλμπάφ ήταν η πρώτη γυναίκα που κέρδισε το βραβείο, για την ταινίαTakhté siah του 2000.

Από το 1967, το επίσημο όνομα του βραβείου ήταν απλώς Prix du Jury, αλλά είχε δύο άλλα ονόματα από τη δημιουργία του το 1946: Διεθνές Βραβείο Κριτικής Επιτροπής, το οποίο απονεμήθηκε μόνο για εκείνη τη χρονιά,[2] και Prix special du Jury (1951–1967) που δόθηκε μεταξύ άλλων δευτερευόντων βραβείων. Το 1954, μετά από πολλές επικρίσεις σχετικά με την παράδοξη φύση αυτών των βραβείων, οι αρχές του Φεστιβάλ αποφάσισαν να στραφούν σε μια πιο παραδοσιακή ρύθμιση απονομής βραβείων.[3] Έκτοτε, το Prix special du Jury επανεμφανίστηκε μόνο δύο φορές: ο Κρίστοφερ Χάμπτον κέρδισε αυτό το βραβείο για το Κάρινγκτον μαζί με το κανονικό Prix du Jury που δόθηκε στον Ξαβιέ Μποβουά για το Μην ξεχνάς πως θα πεθάνεις το 1995 και ο Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ το κέρδισε για το Crash το 1996, στο μόνο βραβείο που δόθηκε από τη Διεθνή Κριτική Επιτροπή εκείνη τη χρονιά.[4][5]

Ο Βρετανός μελετητής του κινηματογράφου Άντριου Μπάτλερ θεωρεί τα βραβεία κριτικών επιτροπών όπως αυτής των Καννών έναν τρόπο για να καταφέρει μια ταινία να βγει σε διανομή.[6]

Νικητές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Έτος Πρωτότυπος τίτλος Τίτλος στα ελληνικά Αποδέκτης Χώρα παραγωγής
Δεκαετία 1940
1946 La Bataille du rail Η μάχη των σιδηροδρόμων Ρενέ Κλεμάν Γαλλία
Δεκαετία 1950
1951 All About Eve Όλα για την Εύα Τζόζεφ Λ. Μάνκιεβιτς ΗΠΑ
1952 'Nous sommes tous des assassins' Είμαστε όλοι δολοφόνοι Αντρέ Καγιάτ Γαλλία
1954 'Monsieur Ripois' Ο κύριος Ριπουά Ρενέ Κλεμάν
1955 'Continente perduto' Η χαμένη ήπειρος Ενρίκο Γκρας, Τζόρτζιο Μόζερ και Λεονάρντο Μπόνζι Ιταλία
1956 'Le mystère Picasso' Το μυστήριο του Πικάσο Ανρί-Ζορζ Κλουζό Γαλλία
1957 Kanał Οι ήρωες της Βαρσοβίας Άντζεϊ Βάιντα Πολωνία
'Det sjunde inseglet' Η έβδομη σφραγίδα Ίνγκμαρ Μπέργκμαν Σουηδία
1958 Mon Oncle Ο θείος μου Ζακ Τατί Γαλλία
1959 'Sterne' Η μπαλάντα ενός λαού Κόνραντ Βολφ Ανατολική Γερμανία
Δεκαετία 1960
1960 L'Avventura Η περιπέτεια Μικελάντζελο Αντονιόνι Ιταλία
Kagi Ακόλαστη σάρκα Κον Ιτσικάουα Ιαπωνία
1961 'Matka Joanna od Aniołów' Μητέρα Ιωάννα των αγγέλων Γέζι Καβαλερόβιτς Πολωνία
1962 L'Eclisse Η έκλειψη Μικελάντζελο Αντονιόνι Ιταλία
'Procès de Jeanne d'Arc' Ρομπέρ Μπρεσόν Γαλλία
1963 'Až přijde kocour' Μια μέρα ένας γάτος Βόιτσεχ Γιασνί Τσεχοσλοβακία
Seppuku Χαρακίρι Μασάκι Κομπαγιάσι Ιαπωνία
1964 Suna no onna Γυναίκα στους αμμόλοφους Χιρόσι Τασιγκαχάρα
1965 Kaidan Ιστορίες φαντασμάτων Μασάκι Κομπαγιάσι
1966 Alfie Άλφι, ο σατράπης Λιούις Γκίλμπερτ Ηνωμένο Βασίλειο
1969 Ζ Ζ Κώστας Γαβράς Γαλλία
Δεκαετία 1970
1970 'Magasiskola' Τα γεράκια Ίστβαν Γκάαλ Ουγγαρία
The Strawberry Statement Φράουλες και αίμα Στιούαρτ Χάνγκμαν ΗΠΑ
1971 Joe Hill Τζο Χιλ Μπο Γουάντερμπεργκ Σουηδία, ΗΠΑ
'Szerelem' Αγάπη για έναν κρατούμενο Κάρολι Μακ Ουγγαρία
1972 Slaughterhouse-Five Σφαγείο υπ' αριθμόν 5 Τζορτζ Ρόι Χιλ ΗΠΑ
1973 'Sanatorium pod klepsydrą' Tο σανατόριο της κλεψύδρας Βόιτσεχ Χας Πολωνία
'L'Invitation' Κλοντ Γκορετά Ελβετία
1974 La prima Angélica Κάρλος Σάουρα Ισπανία
Δεκαετία 1980
1980 'Constans' Ο αδέσμευτος Κριστόφ Ζανούσι Πολωνία
1983 খারিজ Μρίναλ Σεν Ινδία
1985 'Oberst Redl' Ιστβάν Σάμπο Ουγγαρία, Δυτική Γερμανία
1986 Thérèse Αλέν Καβαλιέ Γαλλία
1987 Shinran: Shiroi michi Ρεντάρο Μικούνι Ιαπωνία
Yeelen Yeelen - Το φως Σουλεϊμάν Σισέ Μάλι
1988 'Krótki film o zabijaniu' Μικρή ιστορία για ένα φόνο Κσίστοφ Κιεσλόφσκι Πολωνία
1989 'Jésus de Montréal' Ο Ιησούς του Μόντρεαλ Ντενί Αρκάν Καναδάς
Δεκαετία 1990
1990 Hidden Agenda Κρυφή ατζέντα Κεν Λόουτς Ηνωμένο Βασίλειο
1991 Europa Λαρς φον Τρίερ Δανία
'Hors la vie' Μαρούν Μπαγκνταντί Γαλλία
1992 'El sol del membrillo' Ο ήλιος της κυδωνιάς Βίκτορ Έριθε Ισπανία
Samostoyatelnaya zhizn Μια ανεξάρτητη ζωή Βιτάλι Κανέβσκι Γαλλία, Ρωσία
1993 Xi meng ren sheng Ο μάστορας του κουκλοθέατρου Χου Σιάο-σιεν Ταϊβάν
Raining Stones Βροχή από πέτρες Κεν Λόουτς Ηνωμένο Βασίλειο
1994 La Reine Margot Βασίλισσα Μαργκό Πατρίς Σερό Γαλλία
1995 'N'oublie pas que tu vas mourir' Μην ξεχνάς πως θα πεθάνεις Ξαβιέ Μποβουά
Carrington Κάρινγκτον ‡ Κρίστοφερ Χάμπτον Ηνωμένο Βασίλειο
1996 Crash ‡ Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ Καναδάς, Ηνωμένο Βασίλειο
1997 Western Γουέστερν Μανουέλ Πουαριέ Γαλλία
1998 'Festen' Οικογενειακή γιορτή Τόμας Βίντερμπεργκ Δανία
'La classe de neige' Εφιάλτης στο χιόνι Κλοντ Μίλερ Γαλλία
1999 'A Carta' Το γράμμα Μανουέλ ντε Ολιβέιρα Πορτογαλία, Γαλλία, Ισπανία
Δεκαετία 2000
2000 Takhté siah Σαμίρα Μαχμαλμπάφ Ιράν, Ιταλία
'Sånger från andra våningen' Τραγούδια από τον δεύτερο όροφο Ρόι Άντερσον Σουηδία, Γαλλία
2002 Yadon ilaheyya Θεϊκή παρέμβαση Ελία Σουλεϊμάν Κράτος της Παλαιστίνης, Μαρόκο, Γαλλία, Γερμανία
2003 Panj é asr Στις πέντε το απόγευμα Σαμίρα Μαχμαλμπάφ Ιράν, Γαλλία
2004 The Ladykillers * Η συμμορία των πέντε Ίρμα Χολ ΗΠΑ
Sud pralad Τροπική ασθένεια Απιτσατπόνγκ Βεερασεθάκουλ Γαλλία, Ταϊλάνδη
2005 Qing hong Γουάνγκ Σιαοσιουάι Κίνα
2006 Red Road Άντρεα Άρνολντ Ηνωμένο Βασίλειο
2007 Persepolis Περσέπολις Μαργιάν Σατραπί, Βενσάν Παρονό Γαλλία
'Stellet Licht' Κάρλος Ρεϊγκάντας Μεξικό, Γαλλία, Ολλανδία
2008 Il divo Il Divo: Η συναρπαστική ζωή του Τζούλιο Αντρεότι Πάολο Σορεντίνο Ιταλία, Γαλλία
2009 Fish Tank Άντρεα Άρνολντ Ηνωμένο Βασίλειο
Thirst Δίψα Παρκ Τσαν-γουκ Νότια Κορέα
Δεκαετία 2010
2010 'Un homme qui crie' Η κραυγή ενός ανθρώπου Μαχαμάτ-Σαλέχ Χαρούν Τσαντ, Γαλλία, Βέλγιο
2011 Polisse Μαϊγουέν Γαλλία
2012 The Angels' Share To μερίδιο των αγγέλων Κεν Λόουτς Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Βέλγιο, Ιταλία
2013 Like Father, Like Son Πατέρας και γιος Χιροκάζου Κόρε Έντα Ιαπωνία
2014 'Adieu au Langage' Αποχαιρετισμός στη γλώσσα Ζαν-Λικ Γκοντάρ Γαλλία
Mommy Ξαβιέ Ντολάν Καναδάς
2015 The Lobster Αστακός Γιώργος Λάνθιμος Ιρλανδία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Ελλάδα, Ολλανδία
2016 American Honey Άντρεα Άρνολντ Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ
2017 Нелюбовь Χωρίς αγάπη Αντρέι Ζβιάγκιντσεφ Ρωσία, Γαλλία, Βέλγιο, Γερμανία
2018 Capharnaüm Καπερναούμ Ναντίν Λαμπακί Λίβανος
2019 Bacurau Τα γεράκια της νύχτας Κλέμπερ Μπεντοσα Φίλιο, Χουλιάνο Ντορνέλες Βραζιλία, Γαλλία
Les Misérables Οι άθλιοι Λατζ Λι Γαλλία
Δεκαετία 2020
2021 Ha'berech Ναβάντ Λαπίντ Γαλλία, Γερμανία, Ισραήλ
Memoria Ανάμνηση Απιτσατπόνγκ Βεερασεθάκουλ Κολομβία, Ταϊλάνδη, Ηνωμένο Βασίλειο, Μεξικό, Γαλλία
2022 Le otto montagne Τα οχτώ βουνά Φέλιξ φαν Χρένινγκεν, Σάρλοτ Βαντερμίς Ιταλία, Γαλλία
Eo Γέζι Σκολιμόφσκι Πολωνία, Ιταλία
2023 Kuolleet lehdet Πεσμένα φύλλα Άκι Καουρισμάκι Φινλανδία
2024 Emilia Pérez Ζακ Οντιάρ Γαλλία, Μεξικό
Σημειώσεις
‡ Απονέμεται ως «Ειδικό Βραβείο Κριτικής Επιτροπής», ένα μοναδικό βραβείο που δεν απονέμεται ετησίως αλλά μόνο κατόπιν αιτήματος της επίσημης κριτικής επιτροπής.
* Το βραβείο της κριτικής επιτροπής απονεμήθηκε ειδικά στην Ίρμα Χολ για την ερμηνεία της στη Συμμορία των πέντε.

Πολλαπλές νίκες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα ακόλουθα άτομα έλαβαν δύο ή περισσότερα βραβεία της κριτικής επιτροπής:

Αριθμός Νικών Σκηνοθεσία Χώρα Ταινίες
3 Κεν Λόουτς Ηνωμένο Βασίλειο Κρυφή ατζέντα (1990),
Βροχή από πέτρες (1993),
To μερίδιο των αγγέλων (2012)
Άντρεα Άρνολντ Red Road (2006),
Fish Tank (2009),
American Honey (2016)
2 Ρενέ Κλεμέν Γαλλία Η μάχη των σιδηροδρόμων (1946),
Ο κύριος Ριπουά (1954)
Μικελάντζελο Αντονιόνι Ιταλία Η περιπέτεια (1960),
Η έκλειψη (1962)
Μασάκι Κομπαγιάσι Ιαπωνία Χαρακίρι (1963),
Ιστορίες φαντασμάτων (1965)
Σαμίρα Μαχμαλμπάφ Ιράν Takhté siah (2000),
Στις πέντε το απόγευμα (2003)
Απιτσατπόνγκ Βεερασεθάκουλ Ταϊλάνδη Τροπική ασθένεια (2004),
Ανάμνηση (2021)

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Kehr, Dave (1992). 45 Years: Cannes Festival International du Film. Museum of Modern Art. σελ. 15. 
  2. ↑ «Awards 1946 : All Awards (archived)». festival-cannes.fr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2017. CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
  3. ↑ «The History of the Festival / The 50s». festival-cannes.com. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2017. 
  4. ↑ «Awards 1995 : All Awards (archived)». festival-cannes.fr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Ιανουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2017. CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
  5. ↑ «Awards 1996 : All Awards (archived)». festival-cannes.fr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2017. CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
  6. ↑ Butler, Andrew M. (2002). «11. National Cinema». Film Studies. Oldacastle Books. σελ. 128. ISBN 184243828X. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]