Γ Όφεως

γ Όφεως
Αστερισμός: Όφις
Συντεταγμένες
(εποχή 2000.0): 		α = 15h:56m:27s,
δ = +15°.39′.42″
Φαινόμενο μέγεθος: 3,85
Φασματικός τύπος: F6 V
Απόσταση από τη Γη: 36,70 ± 0,07 έτη φωτός
Ονομασίες σε καταλόγους 41 Όφεως, BD+16°2849,
HD 142860, HIP 78072,
HR 5933, SAO 101826

Ο γ (γάμμα) Όφεως (Gamma Serpentis, γ Ser) είναι αστέρας στον αστερισμό Όφι, στο τμήμα του που αντιπροσωπεύει την κεφαλή του όφεως (Serpens Caput). Με φαινόμενο μέγεθος 3,85, είναι υπό κανονικές συνθήκες εύκολα ορατός με γυμνό μάτι. Παρά το όνομά του πάντως δεν είναι ο τρίτος, αλλά μόλις ο ένατος σε φωτεινότητα αστέρας του Όφι. Με βάση την ετήσια ηλιοκεντρική (αστρική) του παράλλαξη όπως αυτή μετρήθηκε από την αποστολή HIPPARCOS[1], απέχει από τη Γη περί τα 36,7 έτη φωτός.[1]

Αστροφυσικά δεδομένα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο γ Όφεως είναι ένας συνηθισμένος αστέρας της Κύριας ακολουθίας φασματικού τύπου F6 V.[2] Ο δείκτης χρώματος (B−V) του αστέρα είναι +0,48, που αντιστοιχεί σε επιφανειακή θερμοκρασία[2] 6.200 έως 6.500 K. Είναι μεγαλύτερος σε διάμετρο (κατά 55% περίπου) και σε μάζα (κατά 15% έως 45%) από τον Ήλιο, ενώ η απόλυτη λαμπρότητά του είναι τριπλάσια της ηλιακής[3], δηλαδή αντιστοιχεί σε απόλυτο μέγεθος +3,60. Είναι νεότερος αστέρας από τον Ήλιο, έχοντας ηλικία που εκτιμάται σε 3,5 δισεκατομμύρια έτη.[4]

Οι αστρονόμοι υποπτεύονται ότι ο γ Όφεως είναι ίσως ελαφρώς μεταβλητός αστέρας. Μερικές φορές αναφέρεται ότι έχει δύο συνοδούς αστέρες δέκατου μεγέθους σε απόσταση περίπου τριών λεπτών της μοίρας από αυτόν, που μάλλον εμφανίζονται απλώς ότι είναι κοντά του από την οπτική γωνία της Γης, ενώ στην πραγματικότητα δεν έχουν σχέση με τον γ Όφεως. Ο αστέρας απομακρύνεται από τη Γη και το Ηλιακό Σύστημα με μέση ταχύτητα 6,8 χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο[5] (24.500 χιλιόμετρα την ώρα), ενώ εμφανίζει και σημαντική ιδία κίνηση.

Ονομασίες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στους αρχαίους Άραβες ο γ Όφεως μαζί με τους β Ηρακλέους (πιθανώς)[6], γ Ηρακλέους και β Όφεως σχημάτιζαν τον μικρό αστερισμό al-Nasaq al-Sha'āmī, δηλαδή «η Βόρεια Γραμμή», μέρος του αστερισμού al-Nasaqān (= «Οι Δύο Γραμμές»)[7] [8] Αργότερα, υπό την επίδραση της ελληνικής και ρωμαϊκής ονοματολογίας, ο γ Όφεως έλαβε το ιδιαίτερο όνομα Ainalhai, από την αραβική φράση عين الحية (Ayn al-Ḥayyah), δηλαδή το «Μάτι του Όφεως».

Στην παραδοσιακή κινεζική αστρονομία, ο όρος 天市右垣 (Tiān Shì Yòu Yuán), δηλαδή «το δεξί περιτείχισμα της Ουράνιας Αγοράς» αναφέρεται μια μικρή ομάδα αστέρων, η οποία αντιπροσώπευε ένδεκα αρχαίες επαρχίες-κρατίδια της Κίνας και την οποία αποτελούσαν οι γ Όφεως, β, γ και κ Ηρακλέους, β, δ, α και ε Όφεως, και δ, ε και ζ Οφιούχου.[9] Ο ίδιος ο γ Όφεως ήταν έτσι γνωστός ως 天市右垣四 (Tiān Shì Yòu Yuán sì), δηλαδή «ο τέταρτος (αστέρας) του δεξιού περιτειχίσματος της Ουράνιας Αγοράς», και αντιπροσώπευε την επαρχία-κρατίδιο Τζενγκ (鄭) ή Τσινγκ).[10][11][12]


Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 van Leeuwen, F. (2007). «Validation of the new Hipparcos reduction». Astronomy and Astrophysics 474 (2): 653–664. doi:10.1051/0004-6361:20078357. Bibcode: 2007A&A...474..653V. http://www.aanda.org/index.php?option=com_article&access=bibcode&Itemid=129&bibcode=2007A%2526A...474..653VFUL.  Vizier catalog entry
  2. ↑ 2,0 2,1 Malagnini, M.L.; Morossi, C. (Νοέμβριος 1990), «Accurate absolute luminosities, effective temperatures, radii, masses and surface gravities for a selected sample of field stars», Astronomy and Astrophysics Supplement Series 85 (3): 1015–1019 
  3. ↑ Bruntt, H.; Bedding, T.R.; Quirion, P.-O.; Lo Curto, G.; Carrier, F.; Smalley, B.; Dall, T.H.; Arentoft, T. και άλλοι. (Ιούλιος 2010), «Accurate fundamental parameters for 23 bright solar-type stars», Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 405 (3): 1907–1923, doi:10.1111/j.1365-2966.2010.16575.x 
  4. ↑ Vican, Laura (Ιούνιος 2012), «Age Determination for 346 Nearby Stars in the Herschel DEBRIS Survey», The Astronomical Journal 143 (6): 135, doi:10.1088/0004-6256/143/6/135 
  5. ↑ Nidever, David L.; Marcy, Geoffrey W.; Butler, R. Paul; Fischer, Debra A.; Vogt, Steven S. (Αύγουστος 2002), «Radial Velocities for 889 Late-Type Stars», The Astrophysical Journal Supplement Series 141 (2): 503–522, doi:10.1086/340570 
  6. ↑ Jack W. Rhoads - Technical Memorandum 33-507-A Reduced Star Catalog Containing 537 Named Stars, Jet Propulsion Laboratory, 1971
  7. ↑ Kunitzsch, P., Smart, T., (2006), A Dictionary of Modern Star names: A Short Guide to 254 Star names and Their Derivations (2η αναθεωρημένη έκδοση), Cambridge, MA: Sky Publishing, σελ. 31, ISBN 1-931559-44-9 
  8. ↑ Allen, R.H. (1963), Star Names: Their Lore and Meaning (Reprint έκδοση), New York, NY: Dover Publications Inc., σελ. 243, ISBN 0-486-21079-0, https://archive.org/details/starnamestheirlo00alle/page/243, ανακτήθηκε στις 2010-12-12 
  9. ↑ 中國星座神話, του 陳久金, εκδ. 台灣書房出版有限公司, 2005, ISBN 978-986-7332-25-7.
  10. ↑ Star Names - R.H. Allen, σελ. 376
  11. ↑ «AEEA, 天文教育資訊網 2006 年 6 月 24 日». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2018. 
  12. ↑ English-Chinese Glossary of Chinese Star Regions, Asterisms and Star Name Αρχειοθετήθηκε 10 August 2010[Date mismatch] στο Wayback Machine., Διαστημικό Μουσείο του Χονγκ Κονγκ. Ανακτήθηκε on line στις 23 Νοεμβρίου 2010.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]