Γεωργία στο Αζερμπαϊτζάν

Η γεωργία στο Αζερμπαϊτζάν στηρίζεται κατά κύριο λόγο στην παραγωγή είναι σταφυλιών, βαμβακιού, καπνών, εσπεριδοειδών και λαχανικών. Οι τρεις πρώτες καλλιέργειες καλύπτουν πάνω από το μισό της συνολικής αγροτικής παραγωγής, ενώ οι δύο τελευταίες ένα επιπλέον 30%. Η κτηνοτροφία, τα γαλακτοκομικά προϊόντα και η οινοποιία συνεισφέρουν, επίσης, σημαντικά στην οικονομία του κλάδου.[1]

Ιστορικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, ο γεωργικός τομέας του Αζερμπαϊτζάν απαιτούσε σημαντική αναδιάρθρωση, για την καλύτερη αξιοποίηση των δυνατοτήτων του. Οι τιμές για τα γεωργικά προϊόντα δεν αυξήθηκαν τόσο γρήγορα όσο το κόστος από τις εισαγωγές, όμως ο εξοπλισμός σε γενικές γραμμές και το σύστημα άρδευσης ήταν απαιτούσαν εκσυγχρονισμό. Από την άλλη, η διαχείριση των γεωργικών προγραμμάτων ήταν αναποτελεσματική.[1]

Τα περισσότερα από τα καλλιεργήσιμα εδάφη του Αζερμπαϊτζάν, τα οποία αριθμούν συνολικά πάνω από 1 εκατομμύριο εκτάρια, αρδεύονται από περισσότερα από 40.000 χιλιόμετρα κανάλια και αγωγούς. Το κλίμα επιτρέπει την καλλιέργεια μιας ευρείας ποικιλίας προϊόντων, από ροδάκινα με αμύγδαλα μέχρι ρύζι με βαμβάκι. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, η γεωργική παραγωγή συνέβαλε περίπου στο 30%-40% του καθαρού υλικού προϊόντος του κράτους, ενώ απασχολούσε άμεσα περίπου το ένα τρίτο του εργατικού δυναμικού και παρείχε εισοδήματα στο μισό περίπου κομμάτι του πληθυσμού.[1]

Η σύγκρουση στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, μιας περιοχής που καλύπτει περίπου το ένα τρίτο των καλλιεργήσιμων εκτάσεων του Αζερμπαϊτζάν, μείωσε σημαντικά τη γεωργική παραγωγή από το 1989. Το 1992, η συμβολή της γεωργίας στο καθαρό υλικό προϊόν της χώρας μειώθηκε κατά 22%. Η μείωση αυτή οφείλεται κατά κύριο λόγο στις ψυχρές καιρικές συνθήκες, οι οποίες μείωσαν τη συγκομιδή σε βαμβάκι και σταφύλια, καθώς και στις συνεχιζόμενες συγκρούσεις στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Ο προκαλούμενος από τη σύγκρουση αποκλεισμός του Ναχιτσεβάν, διέκοψαν την γεωργία και σε εκείνο το κομμάτι της χώρας.[1]

Υπολογίζεται ότι περίπου 1.200 κρατικές και συνεταιριστικές εκμεταλλεύσεις λειτουργούν στο Αζερμπαϊτζάν, με λίγες πραγματικές διαφορές και προνόμια να υπάρχουν υπέρ των κρατικών. Οι μικρές ιδιωτικές φάρμες αποτελούν μόνο ένα κλάσμα της συνολικής καλλιεργήσιμης γης και αποτελούν περίπου το 20% της γεωργικής παραγωγής και περισσότερο από το μισό της κτηνοτροφικής παραγωγής. Οι ιδιώτες γαιοκτήμονες δεν έχουν ίση πρόσβαση, ωστόσο, στις εισόδους, τις υπηρεσίες και τη χρηματοδότηση που θα μεγιστοποιήσουν την παραγωγή τους.[1]

Το Υπουργείο Γεωργίας του Αζερμπαϊτζάν λειτουργεί κέντρα προμηθειών διασκορπισμένα σε όλη τη χώρα για την αγορά καπνού, βαμβακιού, τσαγιού, μεταξιού και σταφυλιών. Το Υπουργείο Σιτηρών και Αρτοποιίας λειτουργεί παρόμοιες επιχειρήσεις που αγοράζουν ένα μεγάλο μέρος της παραγωγής δημητριακών. Οι υπόλοιπες καλλιέργειες πωλούνται στον ιδιωτικό τομέα.[1]

Ο ρόλος της κυβέρνησης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν προσπαθεί να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στην ανάπτυξη της γεωργίας. Για το σκοπό αυτό, εφαρμόζει διάφορα μέτρα, όπως είναι η υποκατάσταση εισαγωγών, οι φορολογικές απαλλαγές, οι επιδοτήσεις μηχανημάτων (τρακτέρ, θεριστικά μηχανήματα και εξοπλισμός άρδευσης), τα φυτοφάρμακα και τα λιπάσματα. Η βελτίωση απόδοσης της γης, η υποστήριξη και η ανάπτυξη αγροτικών υποδομών, η ανάπτυξη χωριών και η βελτίωση της διαχείρισης της γεωργίας θεωρούνται μέρος της κρατικής στήριξης στον γεωργικό τομέα. Ως αποτέλεσμα αυτών των προσφορών, η κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν στοχεύει στην αύξηση της παραγωγικότητας, της τεχνικής και τεχνολογικής ανανέωσης, της ανάπτυξης και της διαφοροποίησης των γεωργικών εξαγωγών, της αποτελεσματικής οργάνωσης της κρατικής στήριξης, της βελτίωσης του μηχανισμού επιδότησης, της ανάπτυξης μεγάλων αγροκτημάτων, της παροχής στήριξης σε μικρές εκμεταλλεύσεις κ.λπ.[2] Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του 2013, υπήρχαν 871.220 αγροτικές εκμεταλλεύσεις και νοικοκυριά, 2.333 αγροτικές επιχειρήσεις, 2.593 αγροκτήματα μεμονωμένων επιχειρηματιών και 531 επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον γεωργικό τομέα του Αζερμπαϊτζάν.

Το 2012, το κράτος διέθεσε 596,4 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ στον γεωργικό τομέα. Το 2011, ο αριθμός αυτός ήταν 566,5 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ. Υπολογίστηκε ότι το 2012, δαπανήθηκαν 247 δολάρια από τον κρατικό προϋπολογισμό ανά εκτάριο γης κατάλληλης για γεωργική παραγωγή, συμπεριλαμβανομένων τόσο των καλλιεργειών όσο και των ζώων. Επιπλέον, ο όγκος των άμεσων και έμμεσων επιδοτήσεων που διατέθηκαν από την κυβέρνηση στον τομέα της γεωργίας το 2012, ήταν περίπου 778,3 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ.[3]

Τα συνολικά κονδύλια που διατέθηκαν από τον κρατικό προϋπολογισμό στο αγροβιομηχανικό συγκρότημα ήταν 878,9 εκατομμύρια AZN το 2011-2012. 485,7 εκατομμύρια AZN που αντιστοιχούσαν στο 55,3% των συνολικών κεφαλαίων που δαπανήθηκαν σε αγροβιομηχανικό συγκρότημα από τον κρατικό προϋπολογισμό οφειλόταν σε δάνεια που χορηγήθηκαν υπό κρατική εγγύηση και διαχείριση άρδευσης και νερού. Το 13,7 % αυτού του ταμείου είχε τη μορφή άμεσων επιδοτήσεων, 9 τοις εκατό για δάνεια με χαμηλό επιτόκιο, 6,3% για λιπάσματα, μηχανήματα και ζώα αναπαραγωγής, 4,4 % για δασικά, αλιευτικά, κυνήγι και περιβαλλοντικά μέτρα και ούτω καθεξής.

Ως άμεσο αποτέλεσμα της κρατικής παρέμβασης στον γεωργικό τομέα, τον Ιανουάριο του 2013, η γεωργική παραγωγή αυξήθηκε 4,5% στο Αζερμπαϊτζάν σε 187,5 εκατομμύρια AZN (αύξηση της παραγωγής λαχανικών και καλλιεργειών κατά 4,9% και στα ζώα κατά 4,5%). Οι εξαγωγές γεωργικών προϊόντων (οπωροκηπευτικών) από το Αζερμπαϊτζάν ανήλθαν σε 276,7 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ τον Ιανουάριο-Ιούνιο 2018 και ήταν 27% περισσότερο από ό,τι το 2017. Για το 2019, οι αγρότες θα λάβουν δάνεια αξίας 10 εκατομμυρίων AZN μέσω της κρατικής υπηρεσίας διαχείρισης γεωργικών έργων και πιστώσεων στο Υπουργείο Γεωργίας του Αζερμπαϊτζάν.[4]

Ο Οργανισμός για την Ασφάλεια των Τροφίμων της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν, ο οποίος είναι η κεντρική εκτελεστική αρχή, αποτελεί μια επιπλέον προσπάθεια της κυβέρνησης για την περαιτέρω ανάπτυξη της γεωργίας. Ο Οργανισμός ρυθμίζει τα πρότυπα ασφάλειας των τροφίμων (προετοιμασία και υιοθέτηση κανόνων υγιεινής και προτύπων υγιεινής), εφαρμόζει αξιολόγηση κινδύνου, επίσημη καταχώριση γεωργικών προϊόντων και υλικών που χρησιμοποιούνται για συσκευασίες. Επιπλέον, εκδίδει πιστοποιητικά ασφάλειας τροφίμων σε εξαγόμενα τρόφιμα, πραγματοποιεί κρατικούς ελέγχους στην ασφάλεια των τροφίμων και προστατεύει τα δικαιώματα των καταναλωτών γεωργικών προϊόντων σε όλα τα στάδια της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων.[5]

Στις 19 Αυγούστου 2019, ο πρόεδρος της χώρας, Ιλχάμ Αλίεφ υπέγραψε διάταγμα σχετικά με την εφαρμογή του Νόμου της Δημοκρατίας αρ. 1617-VQ με ημερομηνία 27 Ιουνίου 2019 «Σχετικά με την Αγροτική Ασφάλιση»[6] και τη σύσταση του Αγροτικού Ταμείου Ασφαλίσεων.[7][8]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Azerbaijan - The Economy, Library of Congress, 2013
  2. «Azerbaijan - Agricultural Sector». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 26 Μαρτίου 2021. 
  3. «AZERBAIJAN ECONOMIC REFORMS REVIEW» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 14 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 26 Μαρτίου 2021. 
  4. «Azerbaijan's state service on agriculture projects talks lending plans». 
  5. «Azerbaijan increases funding of agriculture sector». 
  6. «Aqrar sığorta haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu». azertag.az (στα Αζερμπαϊτζανικά). Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2019. 
  7. «New agricultural insurance mechanism to be introduced in Azerbaijan in 2020». Trend.Az (στα Αγγλικά). 20 Αυγούστου 2019. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2019. 
  8. «The decree of Ilham Aliyev on the application of the Law of the Republic No. 1617-VQ dated June 27, 2019 "On Agricultural Insurance" and the establishment of the Agrarian Insurance Fund». Official website of the President of the Republic of Azerbaijan (στα Αζερμπαϊτζανικά). Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2019. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]