Γιαν Φρανς φαν Μπλούμεν

Γιαν Φρανς φαν Μπλούμεν
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Jan Frans van Bloemen (Ολλανδικά)
Γέννηση12  Μαΐου 1662[1][2][3]
Αμβέρσα
Θάνατος13  Ιουνίου 1749[3]
Ρώμη
ΚατοικίαΑμβέρσα (1662–1682)
Παρίσι
Λυών
Ρώμη
Χώρα πολιτογράφησηςΚάτω Χώρες των Αψβούργων
Ιδιότηταζωγράφος[3] και σκιτσογράφος[4]
ΑδέλφιαΠίτερ φαν Μπλούμεν[5]
ΚίνημαΦλαμανδική ζωγραφική μπαρόκ
Είδος τέχνηςτοπιογραφία
Καλλιτεχνικά ρεύματαΦλαμανδική ζωγραφική μπαρόκ
Σημαντικά έργαItalian Park και Landscape with a Monastery
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Γιαν Φρανς φαν Μπλούμεν (φλαμανδικά: Jan Frans van Bloemen, βάπτιση 12 Μαΐου 1662 - ταφή 13 Ιουνίου 1749) ήταν Φλαμανδός ζωγράφος - τοπιογράφος, ο οποίος δραστηριοποιήθηκε κυρίως στη Ρώμη. Εκεί κατάφερε να καθιερωθεί ως ο κορυφαίος ζωγράφος απόψεων (vedute) της ρωμαϊκής εξοχής, που απεικόνιζε με την αισθητική της κλασικής παράδοσης στην τοπιογραφία.[6]

Βιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στην Αμβέρσα και ήταν ο μικρότερος αδελφός του Πίτερ φαν Μπλούμεν.[7] Πιθανότατα εκπαιδεύτηκε από τον αδελφό του. Μεταξύ 1681 και 1684 βρισκόταν στην Αμβέρσα, μαθητεύοντας στον Άντον Χουμπάου, ζωγράφο σκηνών της αγοράς και των bamboccianti (θεματολογίας σχετικής με τη ζωή των "κατώτερων τάξεων"), που τοποθετούσε σε ρωμαϊκούς ή χώρους ανά τη Μεσόγειο.[8]

Γύρω στο 1682 ταξίδεψε στο Παρίσι και διέμεινε εκεί για λίγα χρόνια.[9] Στη συνέχεια μετέβη στη Λυών, όπου διέμενε ο αδελφός του Πίτερ. Εκείνη την εποχή πιθανόν να συνάντησε τον ζωγράφο Άντριεν φαν ντερ Κάμπελ. Μέσω Τορίνο οι Γιαν Φρανς και Πίτερ ταξίδεψαν στη Ρώμη όπου, το 1688, καταγράφονται στην ενορία του Sant’Andrea delle Fratte.[10] Το 1690, ο τρίτος αδελφός τους, επίσης ζωγράφος Νόρμπερτ φαν Μπλούμεν (1670-1746), ήλθε να τους συναντήσει. Ενώ ο Πίτερ επέστρεψε στην Αμβέρσα το 1694 και ο Νόρμπερτ μετοίκησε στο Άμστερνταμ πριν το 1724, ο Γιαν Φρανς παρέμεινε στη Ρώμη για όλη την υπόλοιπη ζωή του, εκτός από μερικά ταξίδια που πραγματοποίησε με τον αδελφό του Πίτερ στη Νάπολη, στη Σικελία και στη Μάλτα.[9] Ο Ολλανδός ζωγράφος Κάσπαρ φαν Βίττελ, ο οποίος ζούσε στη Ρώμη από το 1675, έγινε ο ανάδοχος για το πρώτο του παιδί.[8]

Ο φαν Μπλούμεν ήταν επιτυχημένος καλλιτέχνης στη Ρώμη και έλαβε παραγγελίες για να ζωγραφίσει μεγάλους πίνακες vedute από εύπορους πάτρονες, όωπς η βασίλισσα της Ισπανίας Ελισάβετ Φαρνέζε, Ρωμαίους ευγενείς και τον Πάπα.[6][8][9]

Έγινε μέλος στους Bentvueghels, την ένωση Φλαμανδών και Ολλανδών καλλιτεχνών που εργάζονταν στη Ρώμη, και έλαβε το προσωνύμιο Orizzonte ή Horizonti. Το προσωνύμιο αυτό αναφέρεται στην απόσταση την οποία απεικόνιζε στα τοπία του. Παρά το ότι είχε πολλούς τοπικούς πάτρονες, απέτυχε να γίνει δεκτός στην Accademia di San Luca, τη Συντεχνία των επιφανών ζωγράφων της Ρώμης πριν γίνει 70 ετών. Η καθυστέρηση αυτή πιθανόν να οφείλεται στο γεγονός ότι οι Ρωμαίοι ζωγράφοι δεν θεωρούσαν την τοπιογραφία ως επίδειξη ικανότητας και ταλέντου.[10]

Ανάμεσα στους μαθητές του συγκαταλέγονται οι Φραντς Ιγκνάτς Έφελε (Franz Ignaz Oefele), Γκαμπριέλλε Ριτσαρντέλλι και Νικολό Μπονίτο. Απεβίωσε στη Ρώμη το 1749.

Έργο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο φαν Μπλούμεν ζωγράφιζε κατά κύριο λόγο κλασικά τοπία, αντλώντας την έμπνευσή του από τη ρωμαϊκή εξοχή. Τα τοπία του, με τις μεταβάσεις τους από μια σειρά επιπέδων, το απαλό, ζεστό τους φως και την κλασική και θρησκευτική θεματολογία τους, αποτέλεσαν παραδείγματα για καλλιτέχνες όπως οι Κλωντ Λορραίν και Γκασπάρ Ντυγκέ. Οι πίνακές του έχουν ένα λεπτό διαποτισμό από μια "δύσκολο να καθοριστεί ποιμενική ατμόσφαιρα", γεγονός που τον βοήθησε να θεωρείται τόσο σημαντικός ζωγράφος για τους συγχρόνους του.[11] Η τεχνική και η θεματολογία του Γιανς Φρανς φαν Μπλούμεν σχετίζεται, επίσης, με ζωγράφους όπως οι Γιαν Ασσελάιν, Τόμας Βάικ, Βίλλεμ Ρομέιν και Βίλλεμ Σχέλλινκς.[10] Οι vedute του εμπίπτουν στην κατηγορία αυτών που συνδυάζουν την πραγματικότητα με το φανταστικό στοιχείο.[12]

Τα τοπία του έχουν αρκαδική οργιώδη βλάστηση με βουνά, υδάτινα ρεύματα, μακρινά χωριουδάκια και μικρές μορφές κατοίκων, ζωγραφισμένες με ανακριβή pittura di tocco (ζωγραφική της αφής) με μικρές στιγμές και εμπνευσμένες πινελιές.[13] Αντίθετα από τον φαν Βίττελ, ο φαν Μπλούμεν συνήθως δεν απεικόνιζε απόψεις περιοχών μακριά από τη Ρώμη και την κοιλάδα του Τίβερη ή τους Αλβανούς λόφους. Τα θέματά του περιορίζονταν σε απόψεις περιοχών σε άμεση γειτνίαση με τη Ρώμη, το περίγραμμα της οποίας είναι ορατό σε πολλούς πίνακές του.[14] Ήταν, επίσης, ιδιαίτερα γνωστός για τις "απόψεις κτημάτων", στις οποίες απεικονίζονται τα κτήματα των ευγενών της Ρώμης στην εξοχή. Αντί να προσφέρει πανοραμικές απόψεις, απομακρυσμένο ορίζοντα και ατμοσφαιρικά εφέ που σχετίζονται με τοπογραφικά στοιχεία, ο φαν Μπλούμεν απεικόνιζε τα κτήματα με έμφαση στη λεπτομερή παρατήρηση της πραγματικότητας και περιορισμένη ορατότητα. Έτσι, τα κτήματα φαίνονται σαν να αποτελούν αναπόσπαστα χαρακτηριστικά του τοπίου της περιοχής.[6]

Συνεργάστηκε με άλλους καλλιτέχνες, οι οποίοι ζωγράφιζαν τις μορφές στις συνθέσεις του. Ανάμεσα σε αυτούς ήταν οι Κάρλο Μαράττι, Πλάτσιντο Κοστάντσι και Πομπέο Μπατόνι.[13] Εν τούτοις, στηρίχτηκε σε συνεργασίες με ζωγράφους μορφών κατά τις τελευταίες δεκαετίες της ζωής του, όται δημιούργησε τις πιο φιλόδοξες κλασικίζουσες συνθέσεις του. Ακόμη και τότε, στηρίχτηκε σε ζωγράφους μορφών για τις πλέον προεξάρχουσες μορφές στο προσκήνιο, ενώ ζωγράφιζε ο ίδιος τους υποδεέστερους χαρακτήρες. Στην πραγματικότητα, ο φαν Μπλούμεν ήταν θαυμάσιος ζωγράφος για το "σταφάζ" (πληθύσμωση με μορφές) των συνθέσεών του, ήταν ιδιαίτερα επιδέξιος στο να μαθαίνει γρήγορα να μιμείται το στυλ των συνεργατών του. Ως αποτέλεσμα, πολλές από τις μορφές στους πίνακές του, που αποδίδονται σε επιφανείς ζωγράφους της εποχής του, είναι στην πραγματικότητα δημιουργημένες από το δικό του χέρι. Συχνά συνεργαζόταν με τον Πλάτσιντο Κοστάντσι και θεωρούσε το ζευγάρι των πινάκων Φυγή στην Αίγυπτο και Ανάπαυση από την φυγή στην Αίγυπτο ως την πλέον άρτια συνεργασία του με τον Κοστάντσι, ο οποίος ζωγράφισε τις μορφές.[8]

Τα σχεδιάσματα των τοπίων του, στα οποία συχνά εμφανίζονται φανταστικά ερείπια, συγχέονται με αυτά του αδελφού του Πίτερ, ο οποίος είναι περισσότερο γνωστός για σχεδιάσματα μορφών και ζώων. Ο Γιαν φαν Μπλούμεν έφτιαξε, επίσης, σχεδιάσματα κτισμάτων μέσα και γύρω από τη Ρώμη.[15]

  • Τοπίο με πηγή.
    Τοπίο με πηγή.
  • Ιταλικό τοπίο.
    Ιταλικό τοπίο.
  • Άποψη της Ρώμης από το Παλάτσο Μπαρμπερίνι.
    Άποψη της Ρώμης από το Παλάτσο Μπαρμπερίνι.
  • Ρωμαϊκή εξοχή με μορφές που συζητούν.
    Ρωμαϊκή εξοχή με μορφές που συζητούν.
  • Τοπίο με ποταμό και περιτειχισμένη πόλη.
    Τοπίο με ποταμό και περιτειχισμένη πόλη.

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Biografisch Portaal. 11213065. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. ↑ «Artists of the World Online» (Γερμανικά, Αγγλικά) K. G. Saur Verlag, Walter de Gruyter. Βερολίνο. 2009. 10129199.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/139454. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  4. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. xx0244242. Ανακτήθηκε στις 19  Δεκεμβρίου 2022.
  5. ↑ (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 21  Δεκεμβρίου 2017. 500027022. Ανακτήθηκε στις 21  Μαΐου 2021.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 Professor Helen Hills, Dr Melissa Calaresu, New Approaches to Naples c.1500–c.1800: The Power of Place, Ashgate Publishing, Ltd., 28 Dec, 2013
  7. ↑ Jan Frans van Bloemen Αρχειοθετήθηκε 2016-06-10 στο Wayback Machine. στο Ολλανδικό Ίδρυμα Ιστορίας της Τέχνης (Ολλανδικά)
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 Edgar Peters Bowron and Joseph J. Rishel, Art in Rome in the Eighteenth Century, Philadelphia Museum of Art, 2000, p. 331-334
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 Metropolitan Museum of Art, Flemish Paintings in the Metropolitan Museum of Art, p. 3-4
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 Jan Frans van Bloemen Αρχειοθετήθηκε 2014-12-04 στο Wayback Machine. at Hadrianus
  11. ↑ Bolton, Roy (2009). Old Master Paintings & Drawings, London, Sphinx Books, p. 194. ISBN 9781907200014
  12. ↑ Lilian H. Zirpolo, Ave Papa/Ave Papabile: The Sacchetti Family, Their Art Patronage, and Political Aspirations, Centre for Reformation and Renaissance Studies, 1 Jan, 2005, p. 132
  13. ↑ 13,0 13,1 Christine van Mulders and Alain Jacobs. "Bloemen, van." Grove Art Online. Oxford Art Online. Oxford University Press. Web. 20 Jul. 2014
  14. ↑ Hanns Gross, Rome in the Age of Enlightenment: The Post-Tridentine Syndrome and the Ancien Régime, Cambridge University Press, 22 Apr, 2004, p. 351
  15. ↑ Egbert Haverkamp-Begemann, Fifteenth- to Eighteenth-century European Drawings: Central Europe, The Netherlands, France, England, Metropolitan Museum of Art, 1999, p. 175-176

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]