Με τη Χρυσή Μπάλα το 1962 | |||||||||||
Προσωπικές πληροφορίες | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ημερ. γέννησης | 9 Φεβρουαρίου 1931 | ||||||||||
Τόπος γέννησης | Στριμιτσέκ, Τσεχοσλοβακία | ||||||||||
Ημερ. θανάτου | 29 Ιουνίου 2015 (84 ετών) | ||||||||||
Τόπος θανάτου | Πράγα, Τσεχία | ||||||||||
Ύψος | 1,77 μ. | ||||||||||
Θέση | Μέσος | ||||||||||
Επαγγελματική καριέρα* | |||||||||||
Περίοδος | Ομάδα | Συμμ.† | (Γκ.)† | ||||||||
1950–1952 | ΦΚ Τέπλιτσε | 54 | (10) | ||||||||
1962–1968 | Ντούκλα Πράγας | 386 | (79) | ||||||||
1968–1970 | Μόλενμπεκ | 43 | (9) | ||||||||
Σύνολο | 483 | (98) | |||||||||
Εθνική ομάδα | |||||||||||
Περίοδος | Ομάδα | Συμμ.† | (Γκ.)† | ||||||||
1954–1966 | Τσεχοσλοβακία | 63 | (10) | ||||||||
Τίτλοι
| |||||||||||
* Οι συμμετοχές και τα γκολ στις προηγούμενες ομάδες υπολογίζονται μόνο για τα εγχώρια πρωταθλήματα. † Συμμετοχές (Γκολ). |
Ο Γιόζεφ Μάζοπουστ (τσεχικά: Josef Masopust , 9 Φεβρουαρίου 1931 – 29 Ιουνίου 2015) ήταν Τσεχοσλοβάκος ποδοσφαιριστής και προπονητής. Ήταν βασικός παίκτης της Εθνικής Τσεχοσλοβακίας, βοηθώντας την να φτάσει στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου το 1962. Ένας από τους σημαντικότερους μέσους όλων των εποχών[1] ψηφίστηκε 41ος καλύτερος ποδοσφαιριστής του 20ού αιώνα στις εκλογές της IFFHS.[2] Συχνά θεωρείται ως ο κορυφαίος της χώρας του όλων των εποχών.[3][4]
Ο Γιόζεφ Μάζοπουστ ήταν ο μεγαλύτερος γιος από τα έξι παιδιά ενός ανθρακωρύχου που ξεκίνησε το ποδόσφαιρο στην μικρή τοπική ZSJ Ούλομοστ Μοστ, η οποία τώρα ονομάζεται Μπανίκ Μοστ, αλλά η Τεχνομάτ Τέπλιτσε τον απέκτησε ως 19χρονο αριστερό μέσο το 1950 και μαζί της έκανε το ντεμπούτο του στην πρώτη κατηγορία.[5][6] Στη συνέχεια, το 1952, προσχώρησε σε ποδοσφαιρικό σύλλογο των Τσεχοσλοβακικών Ένοπλων Δυνάμεων με το τότε όνομα ATK Praha (μετονομάστηκε σε Ντούκλα Πράγας το χειμώνα του 1956), όπου και υπηρέτησε και τη στρατιωτική του θητεία. Με τη νέα του ομάδα κατέκτησε οκτώ πρωταθλήματα και τρία εθνικά κύπελλα, ενώ έφτασε επίσης στους ημιτελικούς του Ευρωπαϊκού Κυπέλλου Κυπελλούχων του 1966–67, χάνοντας από τους τελικούς νικητές της διοργάνωσης Σέλτικ.[7][8] Συνολικά, σημείωσε 79 γκολ σε 386 αγώνες πρωταθλήματος για το σύλλογο στα 16 χρόνια της παραμονής του.[5] Τελικά πήρε μεταγραφή στο εξωτερικό το 1968, και συγκεκριμένα στο Βέλγιο και την Μόλενμπεκ και κέρδισε άνοδο στην πρώτη κατηγορία ως παίκτης-προπονητής.[4]
Αν και ξεκίνησε ως αριστερός πλάγιος μέσος μετακινήθηκε σταδιακά στο κέντρο του γηπέδου ως επιθετικός μέσος. Ένας εξαιρετικά εργατικός παίκτης, που δημιουργούσε επιθετικές ευκαιρίες, αλλά συντηρητικός στο τρόπο δράσης του. Είχε άριστο έλεγχο της μπάλας, πολύ καλή ικανότητα ανάπτυξης του παιχνιδιού και αποτελεσματική συνεργασία με τους συμπαίκτες του, πολλοί από τους οποίους ήταν τόσο στο σύλλογο, όσο και στην εθνική ομάδα. Το κυριότερο προσόν του, όμως, ήταν το γεγονός ότι αποτέλεσε μία ηγετική φυσιογνωμία που μπορούσε να πάρει την ομάδα στις πλάτες του.[3][6] Είχε μια χαρακτηριστική ικανότητα να αλλάζει τη μπάλα από το ένα πόδι στο άλλο, καθώς χόρευε μπροστά από αντιπάλους σαν να προπονούνται με κώνους και με μεγάλη ταχύτητα να χαρακτηρίστηκαν ως «Σλάλομ του Μαζοπούστ».[5] Ο Πελέ τον περιέγραψε ως εξής: "Ο Μάζοπουστ διέθετε τέτοια τεχνική που έδινε την εντύπωση ότι γεννήθηκε στη Βραζιλία, όχι στην Ευρώπη. Ένας τύπος παίκτη όπως ο Πλατινί, όπως ο Μπεκενμπάουερ, συγκρίσιμος σήμερα με κάποιον όπως ο Τσάβι. Πάνω από όλα, ένας άνθρωπος με μεγάλη ευφυΐα ακόμα και εκτός γηπέδου".[9]
Ο Μάζοπουστ έκανε το διεθνές του ντεμπούτο τον Οκτώβριο του 1954, σε φιλικό αγώνα με την Ουγγαρία.[10] Βοήθησε την Τσεχοσλοβακία να προκριθεί στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1958, αλλά η ομάδα αποκλείστηκε μετά από αγώνα πλέι-οφ απέναντι στη Βόρεια Ιρλανδία. Κέρδισε το τελευταίο Κύπελλο Κεντρικής Ευρώπης (1955–60) έχοντας ηγετικό ρόλο στην ομάδα.[11] Η Τσεχοσλοβακία τερμάτισε στην τρίτη θέση στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου του 1960, χάνοντας από τη Σοβιετική Ένωση στον ημιτελικό και νίκησε τη Γαλλία στον αγώνα της τρίτης θέσης.[12] Συμπεριλήφθηκε στην καλύτερη ομάδα της διοργάνωσης.[13]
Οδήγησε την ομάδα της Τσεχοσλοβακίας που έφτασε στην τελική φάση του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1962, χάνοντας στον τελικό από τη Βραζιλία. Οι προσδοκίες της ομάδας δεν ήταν υψηλές αλλά έχοντας κρατήσει απροσδόκητα την πρωταθλήτρια Βραζιλία σε ισοπαλία χωρίς γκολ στον εναρκτήριο αγώνα της, η Τσεχοσλοβακία στη νίκησε την κατώτερη του αναμενόμενου Ισπανία για να προκριθεί με τους Νοτιοαμερικανούς από τον όμιλό της. Η νίκη στον ημιτελικό επί της Γιουγκοσλαβίας την έφεραν μέχρι το τέλος με τον ίδιο να σημειώνει το εναρκτήριο γκολ στον τελικό, αλλά η Βραζιλία ανέκαμψε για να κερδίσει με 3–1.[14][15][16] Η απόδοσή του στην τελική φάση του Παγκοσμίου Κυπέλλου ήταν αρκετή για να ψηφιστεί δεύτερος καλύτερος παίκτης της διοργάνωσης και να ανακηρυχθεί Ευρωπαίος Ποδοσφαιριστής της χρονιάς το 1962 (Χρυσή Μπάλα).[3][17]
Έχοντας συμμετάσχει στην Μικτή Κόσμου στον αγώνα με την Αγγλία το 1963 μαζί με άλλους κορυφαίους όπως οι Αλφρέδο Ντι Στέφανο, Φέρεντς Πούσκας, Ντζάλμα Σάντος, Εουσέμπιο, Ρεϊμόν Κοπά, Φρανσίσκο Χέντο, Ντένις Λόου κα[18] κλήθηκε να αγωνιστεί για την ομάδα της Μικτής Ευρώπης στον αποχαιρετιστήριο αγώνα για τον Στάνλεϊ Μάθιους, όταν ο 50χρονος Άγγλος σερ αποσύρθηκε από το ποδόσφαιρο το 1965. Σημείωσε ένα γκολ στη νίκη της Μικτής με 6–4.[19][20] Η Τσεχοσλοβακία απέτυχε να προκριθεί στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1966, και ο Μάζοπουστ είχε παίξει μόνο σε έναν αγώνα προκριματικών, στην ήττα με 1–0 εναντίον της Ρουμανίας τον Μάιο του 1965. Η τελευταία του διεθνής εμφάνιση ήταν τον Μάιο του 1966, σε φιλικό αγώνα με την Σοβιετική Ένωση. Συνολικά, αγωνίστηκε 63 φορές για τη χώρα του, σημειώνοντας 10 γκολ.[10]
Μετά το τέλος της ποδοσφαιρικής σταδιοδρομίας ακολούθησε καριέρα προπονητή έως το 1996. Η προπονητική του πορεία των ξεκίνησε στη Ντούκλα, ωστόσο ο μοναδικός τίτλος του Τσέχοσλοβάκου ως προπονητής ήρθε με τη Ζμπρογιόβκα Μπρνο τη χρονιά 1977–78. Αργότερα, μεταξύ 1984 και 1987, ανέλαβε την εθνική ομάδα ποδοσφαίρου της Τσεχοσλοβακίας, επιβλέποντας συνολικά 27 αγώνες. Μεταξύ άλλων, ανέλαβε την ομάδα νέων της Ινδονησίας.[21][22]
Το 2003 επελέγη από την Ομοσπονδία της Τσεχίας ως ο "χρυσός παίκτης" της χώρας για τον εορτασμό των 50 χρόνων της ΟΥΕΦΑ.[23][24] Ένα χρόνο πριν το θάνατό του τιμήθηκε με το Προεδρικό Βραβείο της UEFA.[25] Ένας ανδριάντας με τη μορφή του έξω από το στάδιο «Γιούλισκα» της Ντούκλα αποκαλύφθηκε τον Ιούνιο του 2011.[6]
Ντούκλα Πράγας
Ατομικές διακρίσεις